کبنا ؛
امروزه در جهان مدرن، مدیریت موفق شهرها مدیون چشم‌اندازهای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت است که مبتنی بر اهداف راهبردی تعریف شده، سیاست‌های اقدام متناسب با پتانسیل‌ها و استعدادهای موجود و برنامه کاری قابل‌اجرا است.
توانمندسازی شهروندان و برندسازی محلات شهر یاسوج از راهکارهای جلوگیری از توسعه نامتوازن است. نبود توازن در توسعه شهر یاسوج موجب گسست میان مناطق و محلات مختلف شهر شده و موجب برهم ریختگی و بروز بحران‌های اجتماعی شده است. شهروندانی که ساکن محلات کم‌برخوردار شهر یاسوج هستند به دلیل کمبود امکانات و زیرساخت‌ها و نبود امکانات فنی و پشتیبانی و همچنین مسائل اجتماعی تمایلی به زندگی در محله خود نداشته و حس تعلقی به مکان سکونتشان ندارند که این خود از بزرگ‌ترین معضلات فرهنگی و اجتماعی در یاسوج است.
بازآفرینی شهری در یاسوج از مهم‌ترین و به‌روزترین راهکارهایی است که می‌توان برای کاهش این گسست به کاربرد، به‌این‌علت که تمامی ابعاد و وجوه مختلف شهر را موردتوجه قرار می‌دهد و در کنار فراهم‌آوردن زیرساخت‌های کالبدی به مسائل اجتماعی نیز توجه دارد. بسیاری از ساکنان محلات کم‌برخوردار شهر یاسوج دچار سردرگمی هستند و شناخت چندانی نسبت به محل سکونت خود ندارند، به همین دلیل بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی در سطح این مناطق رواج دارد. نباید از این مسئله غافل شد که کالبد این بافت‌ها و نبود امکانات لازم دلیلی بر نبود امنیت است؛ اما از طرفی چنانچه قصد داشته باشیم وضعیت این بافت‌ها را بهبود ببخشیم تنها مداخلات کالبدی نمی‌تواند مؤثر باشد؛ بلکه توجه به وضعیت ساکنان بافت و برنامه‌ریزی برای بهبود معیشت آن‌ها است که به‌واقع شرایط را برای بهبود کیفیت زندگی در مناطق کم‌برخوردار شهر یاسوج فراهم می‌کند.
به‌غیراز توانمندسازی ساکنان، برندسازی در سطح محلات شهری نیز اهمیت زیادی دارد و می‌تواند یک محله را از منظر اقتصادی ارتقا دهد و چقدر تأثیرگذار است اگر تفکر مدیریت شهری مبتنی بر توسعه پایدار محله محوری را در شهر یاسوج نهادینه کنیم. شناخت ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های منطقه‌ای چه از منظر انسانی و چه از منظر کالبدی راهکاری مؤثر به‌منظور بهبود کیفیت زندگی شهری در یاسوج است تا دستیابی به توسعه متوازن شهری در سطح همه محلات و مناطق شهر محقق شود، ظرفیت‌هایی چون گردشگری شهری و معرفی فرهنگ‌های کهن بومی در شهر یاسوج می‌تواند یک راهکار جهشی در میل به توسعه متوازن این شهر باشد. از طرف دیگر نیاز است طراحی فضاهای شهر یاسوج باتوجه‌به جمعیت شهر و نیازهای شهروندان انجام شود و در این راستا باید رویکردهای هوشمندسازی شهر یاسوج موردتوجه قرار بگیرد که متأسفانه این مهم هم اکنون مغفول مانده است!
برنامه‌ریزی هوشمند شهر یاسوج موجب می‌شود تا روند توسعه شهر از یک الگوی مشخص تبعیت کند که همه جوانب شهر را مورد بررسی قرار می‌دهد. بدین منظور نیاز است مدیریت یکپارچه شهر یاسوج موردتوجه قرار بگیرد و روی طرح‌های شهری مطالعات عمیقی صورت بگیرد تا از سیستم مدیریت بحران در شهر یاسوج به سمت مدیریت یکپارچه گام برداریم. بدین منظور نیاز است تمامی ابعاد و ویژگی‌های شهر، نقاط قوت و ضعف شناسایی شده و راهکارها به‌منظور توسعه متوازن و جلوگیری از رشد نامتوازن شهر موردتوجه قرار بگیرد در غیر این صورت به‌موجب تغییرات گسترده شهر یاسوج و روند مهاجرتی که امروزه در این شهر با آن درگیر هستیم، چالش‌های گسترده‌ای در انتظار ساختار مدیریتی شهر یاسوج خواهد بود.
ساختارهای نامنسجم و پراکنده شهر یاسوج موجب شده تا هزینه مدیریت شهر برای خدمات‌رسانی به نقاط مختلف شهر افزایش یابد و امروزه شهرداری یاسوج به‌عنوان اداره‌کننده شهر که وظیفه ارائه خدمات شهری را بر عهده دارد بار سنگینی بر دوش می‌کشد و در پایان باید گفت هوشمندسازی، انجام مطالعات گسترده در حوزه بازآفرینی و طرح‌های شهری و ارائه چشم‌اندازی مناسب از آینده شهر یاسوج راهکارهایی مؤثر به‌منظور جلوگیری از رشد نامتوازن شهر یاسوج است.
رضا روایی
کارشناس ارشد عمران و شهرسازی
امروزه در جهان مدرن، مدیریت موفق شهرها مدیون چشم‌اندازهای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت است که مبتنی بر اهداف راهبردی تعریف شده، سیاست‌های اقدام متناسب با پتانسیل‌ها و استعدادهای موجود و برنامه کاری قابل‌اجرا است.توانمندسازی شهروندان و برندسازی محلات شهر یاسوج از راهکارهای جلوگیری از توسعه نامتوازن است. نبود توازن در توسعه شهر یاسوج موجب گسست میان مناطق و محلات مختلف شهر شده و موجب برهم ریختگی و بروز بحران‌های اجتماعی شده است. شهروندانی که ساکن محلات کم‌برخوردار شهر یاسوج هستند به دلیل کمبود امکانات و زیرساخت‌ها و نبود امکانات فنی و پشتیبانی و همچنین مسائل اجتماعی تمایلی به زندگی در محله خود نداشته و حس تعلقی به مکان سکونتشان ندارند که این خود از بزرگ‌ترین معضلات فرهنگی و اجتماعی در یاسوج است.
بازآفرینی شهری در یاسوج از مهم‌ترین و به‌روزترین راهکارهایی است که می‌توان برای کاهش این گسست به کاربرد، به‌این‌علت که تمامی ابعاد و وجوه مختلف شهر را موردتوجه قرار می‌دهد و در کنار فراهم‌آوردن زیرساخت‌های کالبدی به مسائل اجتماعی نیز توجه دارد. بسیاری از ساکنان محلات کم‌برخوردار شهر یاسوج دچار سردرگمی هستند و شناخت چندانی نسبت به محل سکونت خود ندارند، به همین دلیل بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی در سطح این مناطق رواج دارد. نباید از این مسئله غافل شد که کالبد این بافت‌ها و نبود امکانات لازم دلیلی بر نبود امنیت است؛ اما از طرفی چنانچه قصد داشته باشیم وضعیت این بافت‌ها را بهبود ببخشیم تنها مداخلات کالبدی نمی‌تواند مؤثر باشد؛ بلکه توجه به وضعیت ساکنان بافت و برنامه‌ریزی برای بهبود معیشت آن‌ها است که به‌واقع شرایط را برای بهبود کیفیت زندگی در مناطق کم‌برخوردار شهر یاسوج فراهم می‌کند.
به‌غیراز توانمندسازی ساکنان، برندسازی در سطح محلات شهری نیز اهمیت زیادی دارد و می‌تواند یک محله را از منظر اقتصادی ارتقا دهد و چقدر تأثیرگذار است اگر تفکر مدیریت شهری مبتنی بر توسعه پایدار محله محوری را در شهر یاسوج نهادینه کنیم. شناخت ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های منطقه‌ای چه از منظر انسانی و چه از منظر کالبدی راهکاری مؤثر به‌منظور بهبود کیفیت زندگی شهری در یاسوج است تا دستیابی به توسعه متوازن شهری در سطح همه محلات و مناطق شهر محقق شود، ظرفیت‌هایی چون گردشگری شهری و معرفی فرهنگ‌های کهن بومی در شهر یاسوج می‌تواند یک راهکار جهشی در میل به توسعه متوازن این شهر باشد. از طرف دیگر نیاز است طراحی فضاهای شهر یاسوج باتوجه‌به جمعیت شهر و نیازهای شهروندان انجام شود و در این راستا باید رویکردهای هوشمندسازی شهر یاسوج موردتوجه قرار بگیرد که متأسفانه این مهم هم اکنون مغفول مانده است!
برنامه‌ریزی هوشمند شهر یاسوج موجب می‌شود تا روند توسعه شهر از یک الگوی مشخص تبعیت کند که همه جوانب شهر را مورد بررسی قرار می‌دهد. بدین منظور نیاز است مدیریت یکپارچه شهر یاسوج موردتوجه قرار بگیرد و روی طرح‌های شهری مطالعات عمیقی صورت بگیرد تا از سیستم مدیریت بحران در شهر یاسوج به سمت مدیریت یکپارچه گام برداریم. بدین منظور نیاز است تمامی ابعاد و ویژگی‌های شهر، نقاط قوت و ضعف شناسایی شده و راهکارها به‌منظور توسعه متوازن و جلوگیری از رشد نامتوازن شهر موردتوجه قرار بگیرد در غیر این صورت به‌موجب تغییرات گسترده شهر یاسوج و روند مهاجرتی که امروزه در این شهر با آن درگیر هستیم، چالش‌های گسترده‌ای در انتظار ساختار مدیریتی شهر یاسوج خواهد بود.
ساختارهای نامنسجم و پراکنده شهر یاسوج موجب شده تا هزینه مدیریت شهر برای خدمات‌رسانی به نقاط مختلف شهر افزایش یابد و امروزه شهرداری یاسوج به‌عنوان اداره‌کننده شهر که وظیفه ارائه خدمات شهری را بر عهده دارد بار سنگینی بر دوش می‌کشد و در پایان باید گفت هوشمندسازی، انجام مطالعات گسترده در حوزه بازآفرینی و طرح‌های شهری و ارائه چشم‌اندازی مناسب از آینده شهر یاسوج راهکارهایی مؤثر به‌منظور جلوگیری از رشد نامتوازن شهر یاسوج است.
رضا روایی
کارشناس ارشد عمران و شهرسازی
