کبنانیوز - مرگ دسته‌جمعی بلوط‌های زاگرس / درختانی که شبانه غارت می‌شوند / 8 نفر روانه بازداشت شدند

مرگ دسته‌جمعی بلوط‌های زاگرس / درختانی که شبانه غارت می‌شوند / 8 نفر روانه بازداشت شدند

چند سالی است که کاشت نهال و بذرهای گیاهی در استان کهگیلویه و بویراحمد به یک فرهنگ عمومی تبدیل شده و دوستداران طبیعت با کمک بیلچه، میله و یا هر وسیله دیگری در دامن طبیعت با ایجاد یک شیار با ارتفاع چند سانتی متر در زمین و فرو کردن بذر در خاک، زمینه احیای طبیعت و حاصلخیزی خاک را فراهم می‌کنند.

نابودی جنگل ها حکایت تلخ این روزهای درختان زاگرس است که به دلایلی از جمله سخت گذر بودن مسیر گازرسانی به روستاها، سرما و تجارت زغال همراه است.
به گزارش کبنا، گسترده بودن عرصه های جنگلی، کمبود نیرو و امکانات حفاظتی در کنار وجود بازار سیاه پر رونق پدیده شوم قاچاق چوب، زغال گیری موجب از بین رفتن جنگل های بلوط موسوم به طلای سبز در سرزمین زرخیز کهگیلویه و بویراحمد و زاگرس شده است.
درست است که بیشترین ظرفیت تولید چوب کشورمان در سه استان شمالی است اما جنگل های زاگرس نیز به دلیل وسعت زیاد و اینکه 40 درصد جنگل های ایران را تشکیل می دهند نیز باید به عنوان کانون اصلی برای زراعت چوب در دستور کار موسسه تحقیقات سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری ایران قرار گیرد.

ایجاد فرصت های شغلی جدید، درآمدزایی برای جوامع محلی، استفاده از زمین های بایر، تنفس واقعی تر جنگل و طمع کمتر برای قطع درختان جنگلی، تامین مواد اولیه صنایع سلولزی، تامین نیاز صنایع چوبی کشور و احتیاج به واردات کمتر از دیگر مزایای توسعه زراعت چوب است که متاسفانه مسئولان کهگیلویه و بویراحمدی از این نعمت بی خبرند...
کهگیلویه و بویراحمد دارای ۵۵۲ هزار هکتار مرتع و بیش از ۸۰۰ هزار هکتار جنگل است.
این استان با مساحتی حدود ۱۶ هزار و ۲۴۹ کیلومترمربع، سرزمینی مرتفع و کوهستانی با اقلیم سردسیری و گرمسیری در جنوب غربی ایران قرار دارد.
روایت تلخ زاگرس که جز زیبایی و نعمت به ما نبخشید و جز بی مهری و خسارت چیزی ندید.
قصه غم انگیز نابودی جنگل‌های استان کهگیلویه و بویراحمد پایانی ندارد به طوری که بخش زیادی از این جنگل‌ها به دلیل بیماری چوب سوسک‌خوار، آتش سوزی و استفاده به جای سوخت زمستانی توسط عشایر و روستائیان رو به نابودی است.

پایتخت طبیعت ایران که زیبایی اش را مدیون وجود جنگل‌های بلوط بوده که مناظر زیبا و سرسبزی را به آن داده است اکنون به آهی در دل طبیعت دوستان تبدیل شده است.
م. ح راننده خودروی پژوه ۴۰۵ اهل شهر یاسوج می‌گوید: متاهل هستم و دو فرزند دارم، قبلا با خودرو مسافر کشی می‌کردم و خرج خانواده خود را تامین می‌کردم، اما از وقتی بنزین سهمیه‌ای و گران شد کارکردن با خودرو مقرورن به صرفه نیست و من هم مجبورم به هر طریقی خرج خانواده ام را تامین کنم.
وی ادامه می‌دهد: صندلی‌های خودرو را تخلیه می‌کنم و جای صندلی‌ها و صندوق عقب چوب‌هایی که از قبل به اندازه‌ای ۲۰ سانتی متری بریده شدند را قرار می‌دهم هر بار که چوب به منطقه تشان در بهبهان حمل کنم حدود ۸۰۰ تا یک میلیون تومان کرایه می‌گیرم.
یکی از اهالی روستای پنبه زار در بویراحمد هم می‌گوید: شبانه حدود یکصد اصله درخت در حاشیه این روستا قطع شد و معلوم نیست به کجا منتقل شدند و قطعا فرد یا افرادی در این روستا با قاچاقچیان همدستی می‌کنند.
اسکندر درفش دیگر روستایی که شغل او دامداری است و از قطع درختان جنگل‌ها بسیار ناراحت است می‌گوید: بسیاری از روستائیان در خانه‌های خود زغال تولید می‌کنند و وقتی خویشاوندانشان از شهر‌ها برای دیدن آن‌ها می‌آیند یک یا دو گونی زغال به آن‌ها سوغات می‌دهند.

وی با بیان اینکه در ماه‌های اخیر کرونا برخی را از کار بیکار و خانه نشین کرده است، ادامه می‌دهد: برخی به بهانه اینکه باید مایحتاج خانواده خود را تامین کنند روی به قطع درختان و فروش آن به دلالان تولید زغال می‌آورند که مسئولان باید در این زمینه چاره اندیشی کنند.
«ح» از کوهنوردان استان کهگیلویه و بویراحمد که تقریباً همه ارتفاعات شهر یاسوج را با دوستانش پیموده است می گوید هفته گذشته جایی دیدم که پای بلوط‌ها گازوییل و نفت ریخته بودند تا درخت اندک اندک بی رمق و خشک شود و بعد هم تیشه به ریشه اش بزنند و قطعشان کنند.
این کوهنورد می گوید: درختانی که از جدال با ریزگرد‌ها و خشکسالی جان به در برده‌اند، یا در نبرد با آتش و تولید زغال جان می‌سپارند و یا در زیر چرخ‌های توسعه کشاورزی غیراصولی جان می‌دهند.
«علی» یکی دیگر از طبیعت دوستان کهگیلویه وبویراحمد با بیان اینکه اداره کل منابع طبیعی و برخی طبیعت دوستان تلاش های زیادی برای ادامه حیات جنگل های استان کهگیلویه و بویراحمد می کنند تا جایی که یکی از طبیعت دوستان امسال در عملیات اطفای حریق در جنگل های گچساران جان باخت، گفت: نابود کردن درختان جنگلی برای سودهای ناچیز مایه شرمساری است.

آویزش کارشناس منابع طبیعی هم با اشاره به اینکه ارزش اقتصادی هر درخت بلوط میلیاردها تومان از سوی کارشناسان برآورد شده است گفت: باید جریمه های سنگین تری برای متخلفان قاچاق چوب در نظر گرفته شود.
وی عنوان کرد: پیش از این قاچاق چوب کمتر بود اما این روزها حتی در خودروهای پراید نیز هیزم و زغال قاچاق حمل می شود. قطع درختان جنگلی هم از سوی جوامع محلی و هم از سوی سودجویان انجام می شود.

جنگل های زاگرس و کهگیلویه و بویراحمد
براساس آمار موجود مساحت جنگل های زاگرس ۶ میلیون هکتار است و ۷۰ درصد از گونه‌های جنگلی زاگرس شامل بلوط‌ها می‌شود که در ۱۲ استان کشور پراکنده شده است.
این جنگل‌ها بر اساس مطالعات پالینولوژی (علمی که به مطالعه گرده های گیاهان دانه دار و هاگهای گیاهان با تولید مثل جنسی و دیگر عناصر می پردازد) در حدود ۱۴ تا ۱۵ هزار سال قبل با درختان پراکنده بلوط و بنه تشکیل شده است.
جنگل های کهگیلویه و بویراحمد که جزئی از منطقه زاگرس محسوب می شود، ۸۰۰ هزار هکتار جنگل مساحت دارد و بر اساس گزارش ها از وسعت ۶ میلیون هکتاری جنگل‌های منطقه زاگرس به دلایل مختلف یک میلیون هکتار آن از بین رفته است.
بر اساس مطالعات انجام شده در جنگل‌های زاگرس ۲ هزار و ۳۷۲ گونه گیاهی شناسایی شده است.
جنگل‌های متراکم و نیمه متراکم بلوط از پنج هزار سال پیش در زاگرس ایجاد شده و محل زیست ۶۱ گونه پستاندار، ۲۷ گونه ماهی، ۱۶۷ گونه پرنده و ۳۷ گونه خزنده است.

عمر 40 ساله برای تشکیل درختان بلوط
۷۰ درصد درختان جنگلی زاگرس گونه ارزشمند بلوط ‌است و با توجه به اینکه از سویی برای به ثمر نشستن یک درخت بلوط به عنوان گونه غالب جنگل های کهگیلویه و بویراحمد حداقل ۴۰ سال زمان لازم است و از سوی دیگر ذخیره سازی آب، جذب ریزگردها و تولید اکسیژن از مزایای وجود درختان بلوط است.
به گفته کارشناسان منابع طبیعی هر هکتار جنگل بلوط سالانه قادر به ذخیره سازی ۵۰۰ تا ۲ هزار متر مکعب آب در خاک است و سرعت نفوذ بارش در خاک های جنگل های بلوط ۴۰ برابر بیشتر از اراضی بدون جنگل است.
هر هکتار درخت بلوط قادر است حدود ۶۸ تن از آلاینده ها و ریزگردها را رسوب دهد. از آنجا که هر درخت، اکسیژن مورد نیاز ۲ انسان را تامین می کند بنابراین با قطع هر درخت منبع تولید اکسیژن برای ۲ انسان از بین می رود.

زاگرس در امتداد نابودی با افزایش قاچاق چوب
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد گفت: با وجود برنامه هایی مانند نصب آبگرمکن های خورشیدی و اجرای طرح های احیای جنگل ها و مراتع اما در سال های اخیر قطع درختان جنگلی برای قاچاق چوب در این استان توسط سودجویان افزایش یافته است.
غلامحسین حکمتیان تاکید کرد: با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از قاچاق چوب در کهگیلویه و بویراحمد از سوی سودجویان و برای استفاده های غیرشخصی انجام می شود کاهش این پدیده نیازمند فرهنگسازی با مشارکت رسانه های ارتباط جمعی است.
وی افزود: گشت زنی های مداوم نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی و برخورد قانونی با متخلفان قاچاق چوب همچنان ادامه دارد به طوری که از ابتدای سال گذشته تاکنون ۳۳۴ محموله زغال و هیزم قاچاق در استان توقیف شده است.

وی با بیان اینکه پارسال ۱۴۲ دستگاه خودرو و امسال ۱۹۲ خودروی حامل چوب قاچاق در کهگیلویه وبویراحمد توقیف شده است گفت: ۱۲۱ هزار کیلوگرم زغال و هیزم از ابتدای سال ۱۳۹۸ تا پایان آبان امسال در این استان کشف شده است.
حکمتیان گفت: از ابتدای سال گذشته تا پایان آبان امسال ۳۱هزار کیلوگرم زغال از متخلفان کشف شده است.
وی عنوان کرد: در این مدت همچنین ۹۱ هزار کیلوگرم هیزم از سودجویان در استان کشف شده است.
به گفته وی از ابتدای سال گذشته تاکنون ۲۸۳ پرونده برای متخلفان کوره زغال دراستان تشکیل شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد تاکید کرد: در این مدت همچنین ۲۲۵ کوره زغال نیز امحاء شده است
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد تصریح کرد: پارسال ۱۱ نفر و امسال هشت نفر به دلیل قاچاق چوب درختان جنگلی در استان بازداشت شده اند.
وی از شهروندان ساکن نزدیک جنگل های استان کهگیلویه و بویراحمد خواست در صورت مشاهده متخلفان قاچاق مراتب را با سامانه ۱۵۰۴ منابع طبیعی اطلاع رسانی کنند.
نصب آبگرمکن های خورشیدی
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد نصب آبگرمکن های خورشیدی یکی از راهبردهای منابع طبیعی برای پیشگیری از قطع درختان جنگلی از سوی جوامع محلی است.

حکمتیان افزود:۹۷۰ دستگاه آبگرمکن خورشیدی از سال ۱۳۹۵ تاکنون در ۸۴ روستا و منطقه سخت گذر کهگیلویه و بویراحمد به صورت رایگان نصب شده است تا روستائیان از تخریب جنگل ها به ویژه درختان بلوط خودداری کنند.
وی با بیان اینکه امسال نیز هفت میلیارد و ۹۰۰ میلیون ریال اعتبار برای خرید ۱۰۰ دستگاه آبگرمکن خورشیدی به این استان اختصاص یافته است گفت: هر یک از این تجهیزات با ۱۰ تا ۸۰ میلیون ریال خریداری می شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد افزود: هر آبگرمکن خورشیدی می تواند در یک شبانه روز آب گرم مورد نیاز یک تا سه خانوار را تامین کند.
حکمتیان با بیان اینکه سخت گذر و محروم بودن از شبکه گاز طبیعی از شرایط واگذاری این آبگرمکن ها است گفت: بر اساس مطالعات انجام شده با نصب این آبگرمکن ها از قطع درختان در روستاهای هدف، پیشگیری شده است.
سایر برنامه های نجات جنگل های کهگیلویه و بویراحمد
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد اجرای طرح توسعه گیاهان دارویی شامل آنغوزه، بادام کوهی، باریجه و کرفس، نهالکاری و زراعت چوب با مشارکت جوامع محلی را از جمله برنامه های منابع طبیعی برای بهره وری جوامع محلی عنوان کرد و گفت: این طرح ها افزون بر احیای مراتع کهگیلویه و بویراحمد باعث ایجاد فرصت های شغلی مستقیم و غیرمستقیم برای مردم نیز می شود.
غلام حسین حکمتیان افزود: عملیات کاشت درخت در یک هزار و ۵۰۰ هکتار از جنگل های استان کهگیلویه و بویراحمد با مشارکت طبیعت دوستان در دست اجرا است تا بخشی از جنگل های آسیب دیده ترمیم شود.
وی با ابراز امیدواری از احیاء جنگل های آسیب دیده زاگرس بیان کرد: در جنگل‌های هریک از شهرستان‌های کهگیلویه و بویراحمد ۱۵۰ تا ۲۰۰ هکتار نهال غرس می شود.

حکمتیان ادامه داد: این نهال ها از گونه های سازگار با منطقه شامل کنار و اکالیپتوس در جنگل های آسیب دیده از بلایایی مانند آتش سوزی غرس می شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیرداری کهگیلویه و بویراحمد تاکید کرد: تامین نهال، کاشت با مشارکت طبیعت دوستان و حفاظت از مراحل توسعه جنگل های دست کاشت در استان است.
به گفته حکمتیان پیشگیری از آثار مخرب سیلاب ها، کاهش فرسایش خاک و تلطیف هوا به ویژه در مناطق گرمسیری و در شهرستان هایی که پدیده ریزگرد هوا را تحت تاثیر قرار می دهد از پیامدهای توسعه جنگل ها و مراتع است.
وی عنوان کرد: در ۲ سال گذشته هزار میلیارد ریال برای احیای جنگل و مراتع و همچنین احداث سازه های آبخیزداری در استان هزینه شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیرداری کهگیلویه وبویراحمد اضافه کرد: پارسال احیای جنگل ها و مراتع در قالب کاشت نهال، بذر و گیاهان دارویی در ۹ هزار هکتار از عرصه های طبیعی استان انجام شد.
وی با بیان اینکه امسال نیز احیای پنج هزار و ۷۰۰ هکتار جنگل و مرتع کهگیلویه و بویراحمد انجام می شودگفت: در سال جاری ۲۷۰ میلیارد ریال برای اجرای طرح های منابع طبیعی استان ابلاغ شده است

قلب هایی که برای زاگرس می تپد
در حالی که برخی افراد سودجو تلاش می کنند جنگلهای زیبای بلوط را در کهگیلویه و بویراحمد تخریب کنند، همیاران طبیعت با همکاری دولت تاکنون ۱۷هزار هکتار عملیات غنی سازی و بیش از ۱۱ هزار هکتار توسعه جنگل در این استان انجام داده اند.
هر ساله طبیعت دوستان استان چهار فصل کهگیلویه و بویراحمد برای احیای جنگل‌های زاگرس و جلوگیری از فرسایش خاک به دل دامان طبیعت سرسبز این استان می‌زنند و همراه خود بذرهای مختلف گیاهی و جنگلی برای کاشت در مناطق بدون درخت و پوشش گیاهی حمل می‌کنند.
همیاران طبیعت با کاشت بذرها هم احساس و علاقه خود به احیای طبیعت را نشان می‌دهند و هم با کاشت بذر زمین را از فرسایش تدریجی نجات می‌دهند.
چند سالی است که کاشت نهال و بذرهای گیاهی در استان کهگیلویه و بویراحمد به یک فرهنگ عمومی تبدیل شده و دوستداران طبیعت با کمک بیلچه، میله و یا هر وسیله دیگری در دامن طبیعت با ایجاد یک شیار با ارتفاع چند سانتی متر در زمین و فرو کردن بذر در خاک، زمینه احیای طبیعت و حاصلخیزی خاک را فراهم می‌کنند.
کیمیاگران خاک با اعتقاد راسخ به خدای طبیعت نگران آبیاری کاشته‌های خود نیستند و معتقدند طبیعت مهربان و باران‌های فصلی کار آبیاری را انجام خواهند داد.

طبیعت دوستان در شهرهای گرمسیری استان کهگیلویه و بویراحمد با پایبندی به طبیعت با عهدی که با خود و دوستان خود بسته‌اند احیای جنگل‌ها را یک وظیفه ذاتی خود می‌دانند.
آنها هر ساله در شهرستان‌های مختلف استان کهگیلویه و بویراحمد به مناسبت‌های مختلف با کاشت چندین هکتار بادام، کنار، اوکالیپتوس و بلوط به این باور رسیده اند که با کاشت نهال، خاک بارور می‌شود. این گزارشی بود که صدا و سیما منتشر کرده و عکس‌های آن هم آرشیوی است.