رفتارشناسی سیاسی کهگیلویه و بویراحمدی‌ها در یک دهه گذشته / بالاترین رأی در استان؛ پزشکیان یا جلیلی؟

کبنا ؛در سال ۱۳۹۲ محسن رضایی، سال ۱۳۹۶ حسن روحانی و در سال ۱۴۰۰ سید ابراهیم رئیسی بیشترین آرا را در کهگیلویه و بویراحمد داشته‌اند. بر اساس نتایج نظرسنجی‌ها نیز در سال جاری رقابت بین مسعود پزشکیان و سعید جلیلی خواهد بود.
به گزارش کبنا، یکی از موضوعات جذاب در حوزه رفتارشناسی سیاسی، جهت‌گیری انتخاباتی ریاست جمهوری در استان‌های مختلف کشور است. در حالی که در استان‌های بزرگ و کلان‌شهرهای کشور این موضوع به کرات مورد بحث و بررسی قرار گرفته، در استانی همچون کهگیلویه و بویراحمد این موضوع کمتر مورد توجه بوده است. اما در مقابل، در حوزه بررسی رفتارشناسی سیاسی در حوزه انتخابات شوراهای شهر و روستا و مجلس شورای اسلامی اطلاعات فراوانی در دسترس است.
همیشه انتخابات ریاست جمهوری همراه با انتخابات شوراهای شهر و روستا برگزار می‌شد، اما حالا به دلیل حادثه بالگرد رئیس جمهور و فوت شهادت‌گونه سید ابراهیم رئیسی، انتخابات ریاست جمهوری یک سال زودتر برگزار می‌شود. در گذشته به دلیل همزمانی آن دو انتخابات، در کهگیلویه و بویراحمد تمرکز بیشتر بر انتخابات شوراها بود. اما حال فضایی فراهم شده که ببینیم در کهگیلویه و بویراحمد جهت‌گیری‌های انتخاباتی در سطح ریاست جمهوری چگونه است.
هر چند می‌توان برای بررسی این موضوع به دهه‌ها پیش رجوع کرد، اما ما توجه خود را بر یک دهه گذشته متمرکز می‌کنیم. در سال 1392 انتخابات ریاست جمهوری در فضایی متفاوت نسبت به سال 1388 برگزار شد. در حالی که عده‌ای در انتخابات مجلس 1390 انتخابات را تحریم کرده بودند، دو سال بعد در انتخابات ریاست جمهوری، با حضور چهره‌هایی همچون محمدرضا عارف و حسن روحانی ورق برگشت و امیدواری به صندوق رأی افزایش یافت. در آن سال حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد.
در همان سال، در استان کهگیلویه و بویراحمد، بالاترین رأی نه به حسن روحانی و یا حتی محمدباقر قالیباف، بلکه به محسن رضایی داده شده بود. رضایی فرمانده اسبق سپاه و از هموطنان لرتبار است که با 142 هزار، رای بالاتری را در این استان به دست آورد. در واقع در آن سال گرایش‌های قومی و طایفه‌ای اثرگذاری بیشتری نسبت به گرایش‌های سیاسی در رأی دادن مردم کهگیلویه و بویراحمد داشت. در انتخابات سال 1392 حسن روحانی در این استان، 126 هزار آورد و در رتبه دوم قرار گرفت.
اما در انتخابات سال 1396 وضعیت تا حدودی فرق کرده بود؛ روحانی در این استان رای بالاتر را کسب کرد و تعداد 187 هزار از آرای مردم را به دست آورد؛ سیدابراهیم رئیسی نیز با 179 هزار رأی نفر دوم شد. در انتخابات 1396 از 8 شهرستان این استان، حسن روحانی فقط در 2 شهرستان «کهگیلویه» و «گچساران»، رای بالاتری نسبت به رقیب اصلی خود کسب کرد. اما سیدابراهیم رئیسی در 6 شهرستان دیگر یعنی «بویر احمد»، «دنا»، «باشت»، «چرام»، «لنده» و «بهمئی»، رای اکثریت را کسب کرد. با این حال رأی اکثریت استان به حسن روحانی اختصاص پیدا کرد و این روحانی بود که 8 هزار رای بیش از سیدابراهیم رئیسی به دست آورد.
چهار سال بعد یعنی در انتخابات سال 1400 علیرغم اینکه سید ابراهیم رئیسی در کهگیلویه و بویراحمد 28 هزار رأی نسبت به سال 1396 کمتر کسب کرده بود، اما بالاترین رأی را به خود اختصاص داده بود. رئیسی در سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری، با 151 هزار و 87 رأی نفر نخست در استان کهگیلویه و بویراحمد شد. در آن انتخابات، محسن رضایی میرقائد 148 هزار و 434 رای، عبدالناصر همتی 12 هزار و 421 رای و قاضی‌زاده هاشمی دو هزار  312 رای کسب کردند. میزان مشارکت نیز 62.58 درصد بود. هر چند در این انتخابات، رئیسی نفر نخست شده بود، اما محسن رضایی تنها سه هزار رأی کمتر از رئیسی کسب کرده بود. بنابراین باز هم علقه‌های قومی و طایفه‌ای در این انتخابات اثرگذار بودند.
اما در انتخابات پیش رو وضعیت متفاوت است. از یک طرف، این انتخابات، همراه با انتخابات شوراهای شهر و روستا نیست و از طرف دیگر، نامزدی همسو از نظر قومی و طایفه‌ای در انتخابات شرکت نکرده است.
قالیباف هیچگاه در کهگیلویه و بویراحمد از آرای بالایی برخوردار نبوده است. قاضی‌زاده هاشمی و زاکانی نیز یا انصراف می‌دهند و یا نهایتاً دو تا سه هزار رأی می‌توانند در استان کسب کنند. مصطفی پورمحمدی نیز رأی چندانی ندارد. اما رئیسی همیشه در کهگیلویه و بویراحمد رأی بالایی داشته است. از بین قالیباف و سعید جلیلی، شباهت جلیلی به رئیسی بیشتر است. بنابراین اگر قرار باشد یک اصولگرا در کهگیلویه و بویراحمد بالاترین رأی را بیاورد، او نه قالیباف، بلکه جلیلی است.
اما بررسی‌ها و نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند جلیلی در کهگیلویه و بویراحمد بدون رقیب نیست؛ مسعود پزشکیان در نظرسنجی‌های استانی بالاترین رأی را در کهگیلویه و بویراحمد دارد.
البته این در حالی است که قالیباف در انتخابات بماند و انصراف ندهد. چنانچه قالیباف انصراف دهد، بخشی از آرای او به سبد جلیلی ریخته می‌شود. در آن‌صورت رقابت بین جلیلی و پزشکیان در کهگیلویه و بویراحمد بسیار تنگاتنگ می‌شود. گفتنی است که نباید نسبت به میزان مشارکت سیاسی نیز بی‌اعتنا بود. ممکن است به دلیل نبود انتخابات شوراها میزان مشارکت سیاسی نسبت به سال 1400 کاهش یابد، در آن صورت شانس جلیلی بیشتر از پزشکیان خواهد بود. به هر حال آنچه بیشتر از همه محتمل است این است که در کهگیلویه و بویراحمد نفرات اول و دوم انتخابات از بین مسعود پزشکیان و سعید جلیلی انتخاب خواهند شد.