تاریخ انتشار
سه شنبه ۲۳ ارديبهشت ۱۴۰۴ ساعت ۱۹:۰۸
کد مطلب : ۴۹۹۴۷۰
در سایه افزایش نگران‌کننده ناهنجاری‌ها در استان، مطالبه‌گری از حوزه‌های علمیه ضروری‌تر از همیشه است؛
بخش دوم) حوزه‌های علمیه کهگیلویه و بویراحمد در برابر آسیب‌های اجتماعی؛ پاسخگو یا بی‌تفاوت؟ / وقتی بحران‌ها از مدرسه و خانه عبور می‌کنند، نوبت حوزه علمیه است
۰
کبنا ؛با افزایش نرخ آسیب‌های اجتماعی در استان کهگیلویه و بویراحمد، نقش نهادهایی مانند حوزه علمیه بیش از گذشته مورد سؤال است. آیا زمان آن نرسیده که حوزه از حاشیه به متن تحولات اجتماعی ورود کند؟
به گزارش کبنا، با نزدیک شدن به فصل تابستان، زنگ خطر آسیب‌های اجتماعی در استان کهگیلویه و بویراحمد، به‌ویژه در مناطق شهری و حاشیه‌ای بلندتر از همیشه به گوش می‌رسد. شب‌گردی، دور دورهای شبانه، خشونت، بیکاری و رشد ناهنجاری‌های اخلاقی، بخشی از آسیب‌هایی‌ست که استان با آن روبه‌روست. این وضعیت تنها از منظر اجتماعی یا اقتصادی قابل بررسی نیست، بلکه جنبه‌های عمیق فرهنگی و اخلاقی دارد که نهادهای دینی، به‌ویژه حوزه‌های علمیه، می‌توانند در کاهش آن‌ها نقش بی‌بدیلی داشته باشند. در این میان، جای یک پرسش اساسی خالی‌ست: نقش حوزه‌های علمیه کهگیلویه و بویراحمد در این میان چیست؟
مدیر محترم حوزه‌های علمیه استان کهگیلویه و بویراحمد خود از خانواده معزز شهدا، از چهره‌های خوش‌فکر، دغدغه‌مند و شایسته در میان علما و فرهنگیان استان به‌شمار می‌روند. سابقه، منش، و نگاه اصلاح‌گرانه او به ساختار حوزه‌های علمیه برای بسیاری امیدبخش بوده است. اما واقعیت آن است که حجم آسیب‌های اجتماعی در استان کهگیلویه و بویراحمد آن‌قدر بالاست که دیگر نمی‌توان تنها از حاشیه به آن نگریست. باید از جایگاه حوزه به عنوان نهاد مرجع در هدایت فکری و فرهنگی جامعه استفاده کرد؛ آن‌هم نه با شعار، بلکه با حضور میدانی، اثرگذار و برنامه‌ریزی‌شده.
مقام معظم رهبری بارها درباره مسئولیت اجتماعی حوزه‌های علمیه سخن گفته‌اند. ایشان حوزه را نه فقط محل تحصیل علم، که «مرکز نوآوری تمدنی، بازآفرینی نظامات اجتماعی اسلام و تبیین نقش دین در عرصه حیات معاصر» معرفی کرده‌اند. به‌عبارت دیگر، حوزه نباید منفعل و بی‌خبر از وضعیت جامعه باشد؛ بلکه باید در دل جامعه، در میدان عمل و در متن حوادث فرهنگی حضور فعال داشته باشد.
بااین‌وجود باید پرسید آیا امروز حوزه علمیه استان کهگیلویه و بویراحمد چنین نقشی دارد؟ آیا حوزه‌های علمیه در استان برنامه مشخص، سنجیده و نهادینه‌شده‌ای برای مواجهه با طلاق، اعتیاد، خشونت خانگی، خودکشی جوانان، مشکلات تربیتی کودکان و بحران خانواده دارند؟ آیا روحانیون جوان استان، آموزش دیده‌اند تا در مساجد، مدارس، مراکز ترک اعتیاد، پایگاه‌های اجتماعی و کانون‌های فرهنگی مستقر شوند؟ یا همچنان حوزه تنها به تربیت طلبه و اعزام محدود به نماز جماعت و تبلیغ سنتی اکتفا کرده است؟
البته ما منکر تلاش‌های متعهدانه برخی طلاب، روحانیون و مبلغان استان کهگیلویه و بویراحمد نیستیم. اما حرف ما این است که این کافی نیست. استان ما امروز در نقطه‌ای ایستاده که نیاز به خیزش فرهنگی‌دینی دارد. در شرایطی که تهاجم فرهنگی، سبک زندگی غربی، سستی بنیان خانواده و بی‌تفاوتی اخلاقی نسل جدید را تهدید می‌کند، نهاد حوزه باید سنگر اول باشد.
جناب آقای پناهی مدیر محترم حوزه‌های علمیه کهگیلویه و بویراحمد ما به‌عنوان رسانه‌ای مسئول و مطالبه‌گر، بر آن هستیم که در قالب سلسله یادداشت‌ها و گزارش‌هایی، دستگاه‌ها و نهادهای مسئول را نسبت به وضعیت آسیب‌های اجتماعی استان به چالش بکشیم. هدف ما تخریب هیچ نهادی نیست؛ بلکه تأکید بر مسئولیت‌پذیری، شفاف‌سازی و پاسخگویی‌ست. بخش نخست این گزارش‌ها را نیز به بررسی عملکرد دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری کهگیلویه و بویراحمد اختصاص دادیم [برای مطالعه آن اینجا کلیک کنید].
همان‌گونه که مقام معظم رهبری، از سال ۱۳۸۳ با عنوان «پاسخگویی» یاد کردند و ضرورت پاسخ‌دادن مسئولان به مردم را یادآور شدند، ما نیز می‌خواهیم فرهنگ پاسخگویی را در کهگیلویه و بویراحمد نهادینه کنیم. این رویکرد نه تخریب است، نه سیاه‌نمایی؛ بلکه نوعی همراه‌سازی صادقانه و انتقادی برای ساختن فردایی بهتر است.
همه ما می‌دانیم که نظام اسلامی در طول سالیان گذشته خدمات بی‌شماری به این استان محروم ارائه کرده است. زیرساخت‌ها، جاده‌ها، سدها، شبکه‌های بهداشت، دانشگاه‌ها، مساجد و بسیاری خدمات دیگر به برکت همین نظام در این استان شکل گرفته‌اند. اما هم‌زمان نباید چشم بر آسیب‌ها بست و سکوت را به امید عبور زمان، چاره کار دانست.
بنابراین، از شما و مجموعه حوزه‌های علمیه استان دعوت می‌کنیم تا یک بار برای همیشه، نقشه راه جامعی برای حضور میدانی حوزه در کاهش آسیب‌های اجتماعی تدوین و منتشر کنید. مطالبه ما مشخص است: برنامه‌های آموزشی حوزه در زمینه آسیب‌های اجتماعی چیست؟ برای اعزام مبلغان به مناطق پرخطر و حاشیه‌ای چه تدبیری اندیشیده‌اید؟ روحانیون جوان ما چقدر آموزش‌دیده در حوزه مداخلات اجتماعی و فرهنگی هستند؟ آیا با نهادهای دیگر مانند آموزش‌و‌پرورش، نیروی انتظامی، بهزیستی، شهرداری و دادگستری همکاری منظمی دارید؟ و نهایتاً، آیا حوزه علمیه استان خود را در برابر سرنوشت اجتماعی نسل جدید مسئول می‌داند؟ بر این اساس ما آماده پاسخگویی مدیر حوزه‌های علمیه کهگیلویه و بویراحمد هستیم.
بی‌تردید، تحلیل و مطالبه از نهادهای تأثیرگذار در حوزه آسیب‌های اجتماعی باید همه‌جانبه و منصفانه باشد. در همین راستا، در گزارش بعدی، به سراغ یکی دیگر از نهادهای کلیدی در حوزه فرهنگ عمومی و سلامت اجتماعی خواهیم رفت: ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان کهگیلویه و بویراحمد. نهادی که فلسفه وجودی‌اش، نهادینه‌سازی ارزش‌های دینی و نظارت مردمی بر رفتارهای اجتماعی‌ست و انتظار می‌رود در شرایط کنونی، به مقابله با ناهنجاری‌ها و انحرافات اجتماعی بپردازد. در یادداشت آینده، به‌صورت دقیق و مستند، عملکرد این ستاد را در زمینه پیشگیری، آموزش، مطالبه‌گری فرهنگی و پیگیری مصادیق آسیب‌های اجتماعی بررسی خواهیم کرد. از مسئول ستاد امر به معروف و نهی از منکر کهگیلویه و بویراحمد حجت‌الاسلام پیشقدم می‌خواهیم آماده پاسخگویی به افکار عمومی باشند.
به گزارش کبنا، با نزدیک شدن به فصل تابستان، زنگ خطر آسیب‌های اجتماعی در استان کهگیلویه و بویراحمد، به‌ویژه در مناطق شهری و حاشیه‌ای بلندتر از همیشه به گوش می‌رسد. شب‌گردی، دور دورهای شبانه، خشونت، بیکاری و رشد ناهنجاری‌های اخلاقی، بخشی از آسیب‌هایی‌ست که استان با آن روبه‌روست. این وضعیت تنها از منظر اجتماعی یا اقتصادی قابل بررسی نیست، بلکه جنبه‌های عمیق فرهنگی و اخلاقی دارد که نهادهای دینی، به‌ویژه حوزه‌های علمیه، می‌توانند در کاهش آن‌ها نقش بی‌بدیلی داشته باشند. در این میان، جای یک پرسش اساسی خالی‌ست: نقش حوزه‌های علمیه کهگیلویه و بویراحمد در این میان چیست؟
مدیر محترم حوزه‌های علمیه استان کهگیلویه و بویراحمد خود از خانواده معزز شهدا، از چهره‌های خوش‌فکر، دغدغه‌مند و شایسته در میان علما و فرهنگیان استان به‌شمار می‌روند. سابقه، منش، و نگاه اصلاح‌گرانه او به ساختار حوزه‌های علمیه برای بسیاری امیدبخش بوده است. اما واقعیت آن است که حجم آسیب‌های اجتماعی در استان کهگیلویه و بویراحمد آن‌قدر بالاست که دیگر نمی‌توان تنها از حاشیه به آن نگریست. باید از جایگاه حوزه به عنوان نهاد مرجع در هدایت فکری و فرهنگی جامعه استفاده کرد؛ آن‌هم نه با شعار، بلکه با حضور میدانی، اثرگذار و برنامه‌ریزی‌شده.
مقام معظم رهبری بارها درباره مسئولیت اجتماعی حوزه‌های علمیه سخن گفته‌اند. ایشان حوزه را نه فقط محل تحصیل علم، که «مرکز نوآوری تمدنی، بازآفرینی نظامات اجتماعی اسلام و تبیین نقش دین در عرصه حیات معاصر» معرفی کرده‌اند. به‌عبارت دیگر، حوزه نباید منفعل و بی‌خبر از وضعیت جامعه باشد؛ بلکه باید در دل جامعه، در میدان عمل و در متن حوادث فرهنگی حضور فعال داشته باشد.
بااین‌وجود باید پرسید آیا امروز حوزه علمیه استان کهگیلویه و بویراحمد چنین نقشی دارد؟ آیا حوزه‌های علمیه در استان برنامه مشخص، سنجیده و نهادینه‌شده‌ای برای مواجهه با طلاق، اعتیاد، خشونت خانگی، خودکشی جوانان، مشکلات تربیتی کودکان و بحران خانواده دارند؟ آیا روحانیون جوان استان، آموزش دیده‌اند تا در مساجد، مدارس، مراکز ترک اعتیاد، پایگاه‌های اجتماعی و کانون‌های فرهنگی مستقر شوند؟ یا همچنان حوزه تنها به تربیت طلبه و اعزام محدود به نماز جماعت و تبلیغ سنتی اکتفا کرده است؟
البته ما منکر تلاش‌های متعهدانه برخی طلاب، روحانیون و مبلغان استان کهگیلویه و بویراحمد نیستیم. اما حرف ما این است که این کافی نیست. استان ما امروز در نقطه‌ای ایستاده که نیاز به خیزش فرهنگی‌دینی دارد. در شرایطی که تهاجم فرهنگی، سبک زندگی غربی، سستی بنیان خانواده و بی‌تفاوتی اخلاقی نسل جدید را تهدید می‌کند، نهاد حوزه باید سنگر اول باشد.
جناب آقای پناهی مدیر محترم حوزه‌های علمیه کهگیلویه و بویراحمد ما به‌عنوان رسانه‌ای مسئول و مطالبه‌گر، بر آن هستیم که در قالب سلسله یادداشت‌ها و گزارش‌هایی، دستگاه‌ها و نهادهای مسئول را نسبت به وضعیت آسیب‌های اجتماعی استان به چالش بکشیم. هدف ما تخریب هیچ نهادی نیست؛ بلکه تأکید بر مسئولیت‌پذیری، شفاف‌سازی و پاسخگویی‌ست. بخش نخست این گزارش‌ها را نیز به بررسی عملکرد دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری کهگیلویه و بویراحمد اختصاص دادیم [برای مطالعه آن اینجا کلیک کنید].
همان‌گونه که مقام معظم رهبری، از سال ۱۳۸۳ با عنوان «پاسخگویی» یاد کردند و ضرورت پاسخ‌دادن مسئولان به مردم را یادآور شدند، ما نیز می‌خواهیم فرهنگ پاسخگویی را در کهگیلویه و بویراحمد نهادینه کنیم. این رویکرد نه تخریب است، نه سیاه‌نمایی؛ بلکه نوعی همراه‌سازی صادقانه و انتقادی برای ساختن فردایی بهتر است.
همه ما می‌دانیم که نظام اسلامی در طول سالیان گذشته خدمات بی‌شماری به این استان محروم ارائه کرده است. زیرساخت‌ها، جاده‌ها، سدها، شبکه‌های بهداشت، دانشگاه‌ها، مساجد و بسیاری خدمات دیگر به برکت همین نظام در این استان شکل گرفته‌اند. اما هم‌زمان نباید چشم بر آسیب‌ها بست و سکوت را به امید عبور زمان، چاره کار دانست.
بنابراین، از شما و مجموعه حوزه‌های علمیه استان دعوت می‌کنیم تا یک بار برای همیشه، نقشه راه جامعی برای حضور میدانی حوزه در کاهش آسیب‌های اجتماعی تدوین و منتشر کنید. مطالبه ما مشخص است: برنامه‌های آموزشی حوزه در زمینه آسیب‌های اجتماعی چیست؟ برای اعزام مبلغان به مناطق پرخطر و حاشیه‌ای چه تدبیری اندیشیده‌اید؟ روحانیون جوان ما چقدر آموزش‌دیده در حوزه مداخلات اجتماعی و فرهنگی هستند؟ آیا با نهادهای دیگر مانند آموزش‌و‌پرورش، نیروی انتظامی، بهزیستی، شهرداری و دادگستری همکاری منظمی دارید؟ و نهایتاً، آیا حوزه علمیه استان خود را در برابر سرنوشت اجتماعی نسل جدید مسئول می‌داند؟ بر این اساس ما آماده پاسخگویی مدیر حوزه‌های علمیه کهگیلویه و بویراحمد هستیم.
بی‌تردید، تحلیل و مطالبه از نهادهای تأثیرگذار در حوزه آسیب‌های اجتماعی باید همه‌جانبه و منصفانه باشد. در همین راستا، در گزارش بعدی، به سراغ یکی دیگر از نهادهای کلیدی در حوزه فرهنگ عمومی و سلامت اجتماعی خواهیم رفت: ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان کهگیلویه و بویراحمد. نهادی که فلسفه وجودی‌اش، نهادینه‌سازی ارزش‌های دینی و نظارت مردمی بر رفتارهای اجتماعی‌ست و انتظار می‌رود در شرایط کنونی، به مقابله با ناهنجاری‌ها و انحرافات اجتماعی بپردازد. در یادداشت آینده، به‌صورت دقیق و مستند، عملکرد این ستاد را در زمینه پیشگیری، آموزش، مطالبه‌گری فرهنگی و پیگیری مصادیق آسیب‌های اجتماعی بررسی خواهیم کرد. از مسئول ستاد امر به معروف و نهی از منکر کهگیلویه و بویراحمد حجت‌الاسلام پیشقدم می‌خواهیم آماده پاسخگویی به افکار عمومی باشند.
