تاریخ انتشار
چهارشنبه ۲۵ بهمن ۱۴۰۲ ساعت ۱۱:۳۲
کد مطلب : ۴۷۲۵۴۱
کبنا کناره‌گیری غلام‌محمد زارعی از انتخابات مجلس حوزه انتخابیه بویراحمد، دنا و مارگون را مورد بررسی و تحلیل قرار داد
چه بر سر رأی زارعی خواهد آمد
۲
کبنا ؛ بی‌شک عمر انتخاباتی غلام محمد زارعی این چهره عملگرا و کمتر سیاسی بویراحمد بزرگ خیلی پیش‌تر از انصراف دیروزش از انتخابات حوزه انتخابیه بویراحمد بزرگ به پایان رسیده بود و ثبت‌نام و حضورش در انتخابات دوازدهم مجلس از ابتدا نوعی تقلای بود و امید هم برای پیروزی نبود که جز خودش همه به این واقعیت رسیده بودند.
غلام محمد زارعی چهره محترم و موقر منطقه چنارستان یاسوج و کارمند میانی سابق استانداری استان که البته بعدها به‌واسطه جایگاه نمایندگی به وزارت نفت انتقالی گرفت. اولین‌بار در سال 1382 وارد عرصه انتخابات مجلس شد.
رد صلاحیت سه نامزد اصلی انتخابات در آن دوره یعنی «سید باقر موسوی»، «علی مندنی‌پور» و مرحوم «سید نورالله محمودیان» فرصتی تاریخی در اختیار «ستارهدایت خواه» که در حال چهره شدن در میان اصولگرایان استان کهگیلویه و بویراحمد بود و «غلام محمد زارعی» گذاشت تا یکی به‌عنوان نماینده روانه مجلس هفتم شود و دیگری به‌عنوان یک چهره انتخاباتی در حوزه «بویراحمد واحد» آن روز مطرح شود.
انتخابات سال 1386 دومین تقابل «ستار هدایت خواه» و «غلام محمد زارعی» بود. این بار و در دوران سیادت مطلق، اصولگرایان رادیکال بار دیگر «ستار هدایت خواه» را روانه مجلس کردند. در هر دو دوره اما نتایج انتخابات با برخی نگرانی‌های محدود زارعی‌ها مواجه گردید. زارعی عرصه رقابت را رها نکرد. او فردی متمول و صاحب ارتباطات قوی اجتماعی بود. عملکرد انحصارگرایانه هدایت خواه و تیمش سبب شکل‌گیری نگرانی‌های عمیق و خروج برخی چهره‌های اصول‌گرا از اطراف حلقه پیر و مراد جوانان مکتبی شهر یاسوج شد. زارعی در انتخابات نهم مجلس در سال 1390 با رأی بسیار بالا پیروز انتخابات گردید و اندکی بعد دولت میانه‌روی حسن روحانی بر سرکار آمد. اگر چه رگه‌های قوم‌گرایی و سیاست‌زدایی پیش‌تر از زارعی در بویراحمد شروع شده بود و عرصه سیاسی کشور نیز به این سمت در حال حرکت بود؛ اما مشی و نوع رفتار زارع نیز در این مسئله حداقل در بویراحمد بی‌تأثیر نبود.
زارعی فردی آرام و به دور از حاشیه بود؛ اما در پیگیری امورات مربوط به نیروهای وابسته‌اش سمج بود. ظهور یک چهره عملگرا و توانمند در میان مجمع کوچک نمایندگان استان کهگیلویه و بویراحمد؛ یعنی غلامرضا تاجگردون، هم‌زمان با نمایندگی زارعی، نماینده بویراحمد را به حاشیه برد بود. این در حاشیه بودن سبب جعل واژه و ادبیات «عزت» در سپهر سیاسی استان شد. کسانی که در رقابت با زارعی در سال 1394 نامزد شدند مدعی احیا و بازگشت عزت شدند؛ اما در آن انتخابات پرابهام که تا مدت‌ها و به‌سختی مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفت بار دیگر زارعی روانه مجلس دهم شد. از فردای آن انتخابات هم سرنوشت انتخابات بعدی زارعی مشخص بود و هم اینکه همه چیز حکایت از ظهور یک نماینده جدید در عرصه سیاسی استان در چهار سال دیگر می‌داد. به‌سان چشم برهم‌زدنی 1398 از راه رسید. مهدی روشنفکر با رأی بالا در آن انتخابات پیروز شد و زارعی بعد از محمد بهرامی و نادر منتظریان چهارم شد. اتفاقی که البته یک فرد باتدبیر شاید بهتر آن را مدیریت می‌کرد و اساساً در آن سال نامزد نمی‌شد چه رسد به اینکه چهار سال بعد از آن «شکست بد» بار دیگر فیلش هوای بهارستان کند و نامزد انتخابات شود.
وقتی در مرحله پیش ثبت‌نام انتخابات دوازدهم زارعی نام‌نویسی کرد، خیلی‌ها آن را به‌احتمال دو نماینده شدن بویراحمد ربط دادند و وقتی این موضوع به دوره آینده حواله شد برخی گفتند زارعی می‌خواهد مدیریت امور کند تا در دوره آینده بتواند یکی از دو نماینده بویراحمد باشد . ولی زارعی تمام شده است. تمامی مطلق در انتخابات شاید بی‌معنا باشد؛ اما زارعی به‌اندازه کافی در این حوزه انتخابیه بزرگ و پر حاشیه در صدر بوده است و مردم یقیناً چهره‌های جدید و نو می‌خواهند. او هر چه در صحنه ماند هر چه تلاش کرد ولی دیده نشد و هرگز جدی گرفته نشد تا در نهایت عطای نمایندگی در بویراحمد را به لقایش بخشید و به تهران رفت. انتقالی که معمولاً ما شاهد عکس آن بوده‌ایم و افراد از تهران به شهرستان‌ها انتقالی می‌گیرند؛ اما این انتقالی احتمالاً بخشی از آن برای کم‌شدن از ضربه روانی و حیثیتی و به‌صورت صوری در صحنه ماندن است و بخشی هم احتمالاً به برخی خوش‌بینی‌ها برای قرارگرفتن در برخی لیست‌های رایزنانه است.
پیش آمد یک رخداد خوش برای زارعی در تهران اگر محال نباشد در نهایت بسیار نزدیک به محال است.
حالا اما در غیاب قطعی حاج زارعی سؤال این است پایگاه رأی زارعی به کدام سو خواهد رفت؟ اما سؤال مهم‌تر این است که اساساً آیا زارعی پایگاه رأیی برایش باقی‌مانده بود که حالا تکلیف آن مبهم و سؤال‌برانگیز باشد؟
غلام محمد زارعی در دور قبل حدود 26 هزار رأی کسب کرد. رأیی که برای نماینده مستقر رأی سنگینی نبود اما رأیی مهم و تعیین کننده در سپهر سیاسی بویراحمد بزرگ است. بااین‌وجود در این دوره اما به نظر نمی‌رسید این سطح از رأی کماکان در اطراف زارعی حضور داشته باشد. زارعی در 1398 در قدرت بود و برخی از مدیران دولتی در کنار وی بودند؛ اما حالا هیچ مدیری و حتی کمتر مدیر سابقی اطراف زارعی حضور داشت و نکته اصلی اینکه اساساً اگر زارعی رأی قابل‌قبولی داشت که مجبور به انصراف از انتخابات بویراحمد نمی‌شد. ولی آیا وی هیچ رأیی نداشت و یا رأی قابل‌قبول نداشت؟ آمار دقیقی در دست نیست ولی واقعیت به نظر می‌رسید زارعی شرایط رأیی خوبی نداشت و حتی نزدیکانش مستقیم و باواسطه به وی فشار می‌آوردند که در این انتخابات نیاید و یا وقتی آمد دنبال همین اتفاق بودند که در نهایت افتاد.
فارغ از رأی امروز زارعی اجازه دهید مبنا و تحلیل را حول همان 26 هزار رأی دور قبل بگذاریم بدون کوچک‌ترین کم و زیادی که آن رأی در حال حاضر کجاست. رأیی که یک فرض دیگر را هم باید برایش ابتدا در نظر گرفت و آن هم رأی دادن آنهاست چون ممکن است از آن رأی تعدادی مایل نباشند در این دوره رأی بدهند و یا در حوزه دیگری به‌ویژه گچساران و مشخصاً به غلامرضا تاجگردون ممکن است رأی بدهند.
بخشی از آن رأی پیش‌تر گرایشاتی به سمت منتظریان و بهرامی پیدا کرده بود و مقدار بسیار کمی از آن نیز به جهت برخی مسائل گوناگون از روشنفکر حمایت می‌کردند. محمد بهرامی و تیمش بیش از سایرین در تلاش بودند این رأی را به سمت خود جذب کنند؛ ولی سخنرانی تند زارعی علیه کسانی که در مورد وی «کذاب» می‌گویند نشان داد اوضاع چندان هم گل و بلبل نیست. اشتراکات منطقه‌ای از جمله دلایل این گروه بوده است. هر چند برخی وجود نوعی اختلافات شدید و قدیمی میان پایگاه اصلی رأی بهرامی و زارعی را مانعی بزرگ برای شیفت این رأی به سمت بهرامی می‌دانستند و می‌دانند اما نمی‌توان انکار کرد هم پیش‌تر و هم حالا در غیاب زارعی تعدادی از رای زارعی به سمت بهرامی میل پیدا کند. منتظریان هم دارای اشتراکات منطقه‌ای با زارعی است بنابراین بخشی از جابجایی به سمت منتظریان طبیعی خواهد بود. گرچه بین منتظریان و بخشی از پایگاه رأی زارعی نوعی تضاد سیاسی و مبنایی دیده میشود که حتی همنشینی این دو در نشست شورای ائتلاف نمی‌تواند اصل موضوع را پنهان کند. زارعی البته خود در بیانیه‌اش تصریح و تاکید کرده است که از هیچ گزینه‌ای حمایت نمی‌کند و طرفدارانش مختار به تصمیم گیری هستند. او آن همنشینی را نیز دلیلی برای تمایل به سمت نامزدهای شورای ائتلاف ندانست.
بر روی حمایت برخی از نزدیکان زارعی، شیرعلی خرامین نیز حساب ویژه بازکرده است. خرامین نیروی اصلی و مؤثر زارعی در انتخابات 1390 بود و سخنرانی‌های او به‌ویژه سخنرانی معروفش در مسجد «قبا» بی‌تأثیر در روند آن انتخابات نبود.
مهدی روشنفکر نفوذ در پایگاه رأی زارعی را از همان سال اول نمایندگی به‌عنوان بخشی از راهبرد انتخاباتی خود برای آینده‌اش دنبال کرد و تنی چند از نیروهای زارعی را در ادارات و سازمان‌ها ارتقا داد و اینک نیز طرفداران روشنفکر با ادبیاتی نرم قصد شکل‌دهی رسانه‌ای به یک ائتلاف نانوشته میان زارعی و روشنفکر را دارند.
ولی در اصل موضوع باید گفت رأی زارعی در هر مقداری که برایش متصور باشیم که البته نگارنده آن را عدد پایینی می‌داند پراکنده خواهد شد و سخت است بین حضور و عدم حضور زارعی برای تأثیرگذاری بر روند اصلی انتخابات تفاوت چندانی تصور کنیم.
بیشتر بخوانید:
غلام‌محمد زارعی از انتخابات مجلس بویراحمد کناره‌گیری کرد
پاسخ زارعی به سؤال‌های کبنا نیوز: هوادارانم مختار هستند، به هر کسی که علاقه‌مند هستند و مناسب برای وکالت مردم، رأی دهند / حضورم در جلسه شورای وحدت اصولگرایان اصلاً به منزله حمایت از کاندیداهای این جریان سیاسی نیست / علت زارعی برای تغییر حوزه انتخابیه‌اش به تهران چه بود؟
غلام محمد زارعی چهره محترم و موقر منطقه چنارستان یاسوج و کارمند میانی سابق استانداری استان که البته بعدها به‌واسطه جایگاه نمایندگی به وزارت نفت انتقالی گرفت. اولین‌بار در سال 1382 وارد عرصه انتخابات مجلس شد.
رد صلاحیت سه نامزد اصلی انتخابات در آن دوره یعنی «سید باقر موسوی»، «علی مندنی‌پور» و مرحوم «سید نورالله محمودیان» فرصتی تاریخی در اختیار «ستارهدایت خواه» که در حال چهره شدن در میان اصولگرایان استان کهگیلویه و بویراحمد بود و «غلام محمد زارعی» گذاشت تا یکی به‌عنوان نماینده روانه مجلس هفتم شود و دیگری به‌عنوان یک چهره انتخاباتی در حوزه «بویراحمد واحد» آن روز مطرح شود.
انتخابات سال 1386 دومین تقابل «ستار هدایت خواه» و «غلام محمد زارعی» بود. این بار و در دوران سیادت مطلق، اصولگرایان رادیکال بار دیگر «ستار هدایت خواه» را روانه مجلس کردند. در هر دو دوره اما نتایج انتخابات با برخی نگرانی‌های محدود زارعی‌ها مواجه گردید. زارعی عرصه رقابت را رها نکرد. او فردی متمول و صاحب ارتباطات قوی اجتماعی بود. عملکرد انحصارگرایانه هدایت خواه و تیمش سبب شکل‌گیری نگرانی‌های عمیق و خروج برخی چهره‌های اصول‌گرا از اطراف حلقه پیر و مراد جوانان مکتبی شهر یاسوج شد. زارعی در انتخابات نهم مجلس در سال 1390 با رأی بسیار بالا پیروز انتخابات گردید و اندکی بعد دولت میانه‌روی حسن روحانی بر سرکار آمد. اگر چه رگه‌های قوم‌گرایی و سیاست‌زدایی پیش‌تر از زارعی در بویراحمد شروع شده بود و عرصه سیاسی کشور نیز به این سمت در حال حرکت بود؛ اما مشی و نوع رفتار زارع نیز در این مسئله حداقل در بویراحمد بی‌تأثیر نبود.
زارعی فردی آرام و به دور از حاشیه بود؛ اما در پیگیری امورات مربوط به نیروهای وابسته‌اش سمج بود. ظهور یک چهره عملگرا و توانمند در میان مجمع کوچک نمایندگان استان کهگیلویه و بویراحمد؛ یعنی غلامرضا تاجگردون، هم‌زمان با نمایندگی زارعی، نماینده بویراحمد را به حاشیه برد بود. این در حاشیه بودن سبب جعل واژه و ادبیات «عزت» در سپهر سیاسی استان شد. کسانی که در رقابت با زارعی در سال 1394 نامزد شدند مدعی احیا و بازگشت عزت شدند؛ اما در آن انتخابات پرابهام که تا مدت‌ها و به‌سختی مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفت بار دیگر زارعی روانه مجلس دهم شد. از فردای آن انتخابات هم سرنوشت انتخابات بعدی زارعی مشخص بود و هم اینکه همه چیز حکایت از ظهور یک نماینده جدید در عرصه سیاسی استان در چهار سال دیگر می‌داد. به‌سان چشم برهم‌زدنی 1398 از راه رسید. مهدی روشنفکر با رأی بالا در آن انتخابات پیروز شد و زارعی بعد از محمد بهرامی و نادر منتظریان چهارم شد. اتفاقی که البته یک فرد باتدبیر شاید بهتر آن را مدیریت می‌کرد و اساساً در آن سال نامزد نمی‌شد چه رسد به اینکه چهار سال بعد از آن «شکست بد» بار دیگر فیلش هوای بهارستان کند و نامزد انتخابات شود.
وقتی در مرحله پیش ثبت‌نام انتخابات دوازدهم زارعی نام‌نویسی کرد، خیلی‌ها آن را به‌احتمال دو نماینده شدن بویراحمد ربط دادند و وقتی این موضوع به دوره آینده حواله شد برخی گفتند زارعی می‌خواهد مدیریت امور کند تا در دوره آینده بتواند یکی از دو نماینده بویراحمد باشد . ولی زارعی تمام شده است. تمامی مطلق در انتخابات شاید بی‌معنا باشد؛ اما زارعی به‌اندازه کافی در این حوزه انتخابیه بزرگ و پر حاشیه در صدر بوده است و مردم یقیناً چهره‌های جدید و نو می‌خواهند. او هر چه در صحنه ماند هر چه تلاش کرد ولی دیده نشد و هرگز جدی گرفته نشد تا در نهایت عطای نمایندگی در بویراحمد را به لقایش بخشید و به تهران رفت. انتقالی که معمولاً ما شاهد عکس آن بوده‌ایم و افراد از تهران به شهرستان‌ها انتقالی می‌گیرند؛ اما این انتقالی احتمالاً بخشی از آن برای کم‌شدن از ضربه روانی و حیثیتی و به‌صورت صوری در صحنه ماندن است و بخشی هم احتمالاً به برخی خوش‌بینی‌ها برای قرارگرفتن در برخی لیست‌های رایزنانه است.
پیش آمد یک رخداد خوش برای زارعی در تهران اگر محال نباشد در نهایت بسیار نزدیک به محال است.
حالا اما در غیاب قطعی حاج زارعی سؤال این است پایگاه رأی زارعی به کدام سو خواهد رفت؟ اما سؤال مهم‌تر این است که اساساً آیا زارعی پایگاه رأیی برایش باقی‌مانده بود که حالا تکلیف آن مبهم و سؤال‌برانگیز باشد؟
غلام محمد زارعی در دور قبل حدود 26 هزار رأی کسب کرد. رأیی که برای نماینده مستقر رأی سنگینی نبود اما رأیی مهم و تعیین کننده در سپهر سیاسی بویراحمد بزرگ است. بااین‌وجود در این دوره اما به نظر نمی‌رسید این سطح از رأی کماکان در اطراف زارعی حضور داشته باشد. زارعی در 1398 در قدرت بود و برخی از مدیران دولتی در کنار وی بودند؛ اما حالا هیچ مدیری و حتی کمتر مدیر سابقی اطراف زارعی حضور داشت و نکته اصلی اینکه اساساً اگر زارعی رأی قابل‌قبولی داشت که مجبور به انصراف از انتخابات بویراحمد نمی‌شد. ولی آیا وی هیچ رأیی نداشت و یا رأی قابل‌قبول نداشت؟ آمار دقیقی در دست نیست ولی واقعیت به نظر می‌رسید زارعی شرایط رأیی خوبی نداشت و حتی نزدیکانش مستقیم و باواسطه به وی فشار می‌آوردند که در این انتخابات نیاید و یا وقتی آمد دنبال همین اتفاق بودند که در نهایت افتاد.
فارغ از رأی امروز زارعی اجازه دهید مبنا و تحلیل را حول همان 26 هزار رأی دور قبل بگذاریم بدون کوچک‌ترین کم و زیادی که آن رأی در حال حاضر کجاست. رأیی که یک فرض دیگر را هم باید برایش ابتدا در نظر گرفت و آن هم رأی دادن آنهاست چون ممکن است از آن رأی تعدادی مایل نباشند در این دوره رأی بدهند و یا در حوزه دیگری به‌ویژه گچساران و مشخصاً به غلامرضا تاجگردون ممکن است رأی بدهند.
بخشی از آن رأی پیش‌تر گرایشاتی به سمت منتظریان و بهرامی پیدا کرده بود و مقدار بسیار کمی از آن نیز به جهت برخی مسائل گوناگون از روشنفکر حمایت می‌کردند. محمد بهرامی و تیمش بیش از سایرین در تلاش بودند این رأی را به سمت خود جذب کنند؛ ولی سخنرانی تند زارعی علیه کسانی که در مورد وی «کذاب» می‌گویند نشان داد اوضاع چندان هم گل و بلبل نیست. اشتراکات منطقه‌ای از جمله دلایل این گروه بوده است. هر چند برخی وجود نوعی اختلافات شدید و قدیمی میان پایگاه اصلی رأی بهرامی و زارعی را مانعی بزرگ برای شیفت این رأی به سمت بهرامی می‌دانستند و می‌دانند اما نمی‌توان انکار کرد هم پیش‌تر و هم حالا در غیاب زارعی تعدادی از رای زارعی به سمت بهرامی میل پیدا کند. منتظریان هم دارای اشتراکات منطقه‌ای با زارعی است بنابراین بخشی از جابجایی به سمت منتظریان طبیعی خواهد بود. گرچه بین منتظریان و بخشی از پایگاه رأی زارعی نوعی تضاد سیاسی و مبنایی دیده میشود که حتی همنشینی این دو در نشست شورای ائتلاف نمی‌تواند اصل موضوع را پنهان کند. زارعی البته خود در بیانیه‌اش تصریح و تاکید کرده است که از هیچ گزینه‌ای حمایت نمی‌کند و طرفدارانش مختار به تصمیم گیری هستند. او آن همنشینی را نیز دلیلی برای تمایل به سمت نامزدهای شورای ائتلاف ندانست.
بر روی حمایت برخی از نزدیکان زارعی، شیرعلی خرامین نیز حساب ویژه بازکرده است. خرامین نیروی اصلی و مؤثر زارعی در انتخابات 1390 بود و سخنرانی‌های او به‌ویژه سخنرانی معروفش در مسجد «قبا» بی‌تأثیر در روند آن انتخابات نبود.
مهدی روشنفکر نفوذ در پایگاه رأی زارعی را از همان سال اول نمایندگی به‌عنوان بخشی از راهبرد انتخاباتی خود برای آینده‌اش دنبال کرد و تنی چند از نیروهای زارعی را در ادارات و سازمان‌ها ارتقا داد و اینک نیز طرفداران روشنفکر با ادبیاتی نرم قصد شکل‌دهی رسانه‌ای به یک ائتلاف نانوشته میان زارعی و روشنفکر را دارند.
ولی در اصل موضوع باید گفت رأی زارعی در هر مقداری که برایش متصور باشیم که البته نگارنده آن را عدد پایینی می‌داند پراکنده خواهد شد و سخت است بین حضور و عدم حضور زارعی برای تأثیرگذاری بر روند اصلی انتخابات تفاوت چندانی تصور کنیم.
بیشتر بخوانید:
غلام‌محمد زارعی از انتخابات مجلس بویراحمد کناره‌گیری کرد
پاسخ زارعی به سؤال‌های کبنا نیوز: هوادارانم مختار هستند، به هر کسی که علاقه‌مند هستند و مناسب برای وکالت مردم، رأی دهند / حضورم در جلسه شورای وحدت اصولگرایان اصلاً به منزله حمایت از کاندیداهای این جریان سیاسی نیست / علت زارعی برای تغییر حوزه انتخابیه‌اش به تهران چه بود؟
