کبنانیوز - مادوان در سایه شهر یاسوج و با 21 هزار جمعیت بخشدار ندارد

گزارشی از وضعیت شهر مادوان با نگاهی به حاشیه‌نشینی:

مادوان در سایه شهر یاسوج و با 21 هزار جمعیت بخشدار ندارد

مادوان شهری است که همه چیز دارد اما هیچ کدام از این داشته‌ها کمکی به رشد فرهنگی‌اش نکرده است. اکثر جمعیتش را مهاجرانی تشکیل داده‌اند که به امید زندگی بهتر و استفاده از امکانات یک شهر به اینجا آمده‌اند و حالا از همه چیز محرومند.

شهرمادوان درست چسبیده به یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد است که به یک طرف آن زندان و طرف دیگرش فرودگاه است، اما همین شهر مهاجر پذیرترین شهر کشور شاید نام بگیرد.
بنا بر این ایرنا نوشت: حاشیه نشینی جز پدیده‌هایی است که در ایران تازگی ندارد، همواره عده‌ای به دلیل نداشتن توانایی اقتصادی و مالی و گاه فرهنگی در حاشیه مناطق و شهرهای با توانایی و امکانات بیشتر زندگی کرده‌اند. حاشیه نشینی در استان کهگیلویه و بویراحمد و به‌ویژه در شهر یاسوج شاید کمتر از سه دهه عمر نداشته باشد اما در همین مدت کوتاه حاشیه به قول معروف کم کم بر متن غلبه کرده است به طوری که زندگی در شهر در حال توسعه یاسوج از ویژگی‌های حاشیه‌اش به وفور تاثیر گرفته است.
اما گاهی حاشیه‌ها آنچنان پررنگ می‌شوند که حتی زمینه بروز آسیب‌های اجتماعی در شهرهای اصلی و مادر را نیز به وجود می‌آورند.
شکل گیری دو بافت نامتوازن اینچنینی در کنار هم که یکی شهر مادر و دیگری نام حاشیه را یدک می‌کشد باعث مضاعف شدن مشکلات بین آن‌ها می‌شود.
نه بافت اصلی ظرفیت و توان ارایه خدمت به حاشیه را دارد و نه حاشیه می‌تواند کمکی به رشد خود کند. در نتیجه هر دو بافت زیر بار تاثیراتی که روی هم می‌گذارند شانه خم می‌کنند و عموماً این ادغام و در هم آمیختگی فرهنگی بیشتر از اینکه فضای تبلور بخش‌های مثبت فرهنگی باشد بستر رشد آسیب‌های اجتماعی می‌شود.
نمونه چنین بافت‌هایی دو شهر یاسوج و مادوان است. با اینکه هر دو شهرهایی مستقل هستند اما حیاتشان وابسته به همدیگر است. شهر مادوان یکی از بزرگترین حاشیه‌های کشور است. شهری که جمعیت آن روزانه در حال افزایش است. سال 95 مادوان 20 هزار نفر جمعیت داشت و اکنون از 30 هزار نفر فراتر رفته است.
خانه‌های لوکس با مصالح آنچنانی در کوچه‌های 6 متری و 8 متری ساخته‌اند آنچنان که شهردار مادوان می‌گوید: مادوان از شهریت فقط نامش را دارد و هیچ چیزش به شهر نمی‌ماند.
داریوش جهانبحش می‌افزاید: شهرهای مادوان و مناطق همجوارش بهلزار و مهریان افزون بر 60 هزار نفر جمعیت دارند که با این شرایط باید برای آن بیمارستان پیش‌بینی شود این در حالی است که نه بیمارستان، نه زمین ورزشی و نه حتی یک متر پارک در این شهر وجود ندارد.
آنچه مسلم است مادوان از بسیاری زیرساخت‌ها محروم است و سرعت رشد جمعیت آن نیز به اندازه‌ای است که اعتبارات قطره چکانی و برنامه‌های فرهنگی جزئی و گاه و بیگاه نمی‌تواند تاثیر بسزایی بر کاهش مشکلات این شهر داشته باشد با این حال نمی‌توان آن را نیز به حال خود رها کرد و راهکارهایی برای این مساله هم در استان و هم در کشور پیش بینی شده است.
مادوان، شهر استثناهاست؛ این را داریوش جهانبخش شهردار مادوان گفت و دلیل این حرفش را نداشتن بخشداری در این شهر 21 هزار نفری با توجه به اینکه مادوان، مرکز بخش تعیین نشده تا بخشدار به عنوان نماینده دولت پیگیر کارهای شهر و مردم باشد، نبودن هیچ کدام از دستگاه دولتی در شهر، عدم سرکشی اداری نمایندۀ مردم در مجلس شورای اسلامی به مادوان و تشکیل جلسه به منظور بررسی مشکلات شهر از سال 95 تاکنون و... می داند.
جهانبخش می گوید: حضور نماینده و پیگیری مطالبات به حق مردم از سوی موکلشان حق مسلم مردم است که این امر می توانست در حل مشکلات عدیده ای این شهر تاثیر بسزایی داشته باشد.
وی گفت: در حالی مادوان فاقد بخشداری است که شهرهای با جمعیت کمتر، بخشداری دارند و این تبعیضی آشکار در حق مردم مادوان است. شهردار با بیان اینکه با وجود گذشت 40 سالگی از پیروزی انقلاب اسلامی ، سازمان ورزش و جوانان استان کوچکترین اقدامی در این شهر انجام نداده است ، گفت: مگه می شود جوانان یک شهر 20 هزار نفری به خدمات آموزشی، تفریحی و ورزشی نیاز نداشته باشد؟ به گفته شهردار نبود دیگر ادارات و نهادها در شهر مادوان باعث شده که مردم برای دریافت خدمات و امکاناتی که به صورت ذاتی هر شهری باید از آنها برخوردار باشند به شهرداری مراجعه کنند؛ در حالی که انجام همۀ خدمات مورد نیاز یک شهر نه در توان شهرداری است و نه جز وظایف ذاتی آن است.
جهانبخش ضمن تشکر از سپاه پاسداران به عنوان تنها نهادی که پیگیر رفع مشکلات شهر مادوان است، اظهار داشت: با پیگیری سپاه پاسداران یک سالن ورزشی برای مادوان راه اندازی شده که جوانان و نوجوانان این شهر در رشته های مختلف به صورت نوبتی از این تنها سالن ورزشی شهر20 هزار نفری مادوان استفاده می کنند. او با بیان اینکه کسی که شخصیت حقوقی خود را از مردم گرفته است باید خدمتگزار مردم باشد، تبعیض در اختصاص اعتبارات را نه فقط مشکل شهر مادوان که مشکل همه شهرهای کوچک دانست و بیان کرد: این مسئله در مادوان که شهری مهاجر پذیر است و سر ریز جمعیت یاسوج نیز به این شهر وارد می شود از نمود بیشتری برخوردار است.
جهانبخش، نداشتن طرح جامع با وجود پیگیری های مداوم شورای شهر و شهرداری را سر منشا بسیاری دیگر از مشکلات این شهر عنوان کرد. به گفته شهردار طی سالهای اخیر قرار بر تصویب طرح جامع شهر بود؛ اما به دلایل نا معلوم تصویب طرح جامع به بازنگری طرح هادی شهر تغییر کرد و با اینکه از سال 92 اصلاح این طرح در دستور کار دفتر فنی قرار گرفته است ؛ اما هنوز نهایی نشده است. جهانبخش اظهار داشت: انتظار داریم دفتر فنی با در نظر گرفتن اصول، هر چه سریعتر این مشکل را حل کند؛ چرا که تعیین تکلیف این مسئله باعث سرعت بخشیدن به انجام پروژه ها و افزایش راندمان کاری می شود. شهردار عنوان کرد: با وجود همه این مسائل، در این دوره با تعامل و همراهی شورا و شهرداری به عنوان دو بازوی اجرایی و نظارتی در کنار هم، روند انجام کارها رو به رشد بوده است. جهانبخش تصریح کرد: با تلاش مضاعف همۀ مجموعه ، اکنون شهرداری مادوان در مرحله گذار از مرحلۀ ساختاری و زیر ساختی به مرحلۀ زیباسازی و ایجاد پروژه های تفریحی است.
وی با اشاره به اینکه در سال جاری، 48 هزار متر مربع آسفالت با اعتباری بالغ بر یک میلیارد و 500 میلیون تومان انجام شده است، اظهار داشت: با این حجم آسفالت، 99 درصد معابر و خیابانها شهر آسفالت شده و نهضت آسفالت شهر مادوان به ایستگاه آخر رسیده است. زیر سازی 50 هزار متر با اعتبار 250 میلیون تومان، 4هزار متر جدولگذاری با هزینه ای بالغ بر 400 میلیون تومان،6 هزار متر مربع لکه گیری آسفالت معابر، احداث 500 متر کانال هدایت سیلاب با قطر یک متر و۲۰ سانت و ارتفاع5 متر با اعتبار 450 میلیون در راستای هدایت آبهای سطحی و ساماندهی محور خیابان ساحلی و ایجاد حفاظ و نرده گذاری برای این سیل بند به طول هزار متر از دیگر پروژهای انجام شده توسط شهرداری مادوان در سال جاری است. شهردار هزینه اجرای پروژۀ نرده گذاری و ایجاد حفاظ برای کانال هدایت سیلاب را 500 میلیون تومان ذکر کرد و افزود: هدف از انجام این کار ایجاد امنیت شهروندان و جلوگیری از سقوط افراد ، اشیا و خودروها به داخل کانال، تعیین حریم آبراه ها و زیبا سازی محوطه ساحلی بود.
حاتم پیام رئیس شورای اسلامی شهر مادوان در می‌گوید: ساخت بیمارستان جامع بهداشتی و درمانی نیاز حیاتی شهر مادوان است مادوان شهری فاقد بیمارستان ومرکز جامع سلامت است که در راستای ارتقای سطح سلامت و کیفیت زندگی شهروندان راه اندازی و ساخت بیمارستان از جمله نیازهای حیاتی و اصلی این شهر می‌باشد از آنجا که بار درمانی جمعیت بیش از 60 هزار نفری شهر مادوان و روستاهای حومه به سمت یاسوج سرازیر می‌شود و بستر درمانی شهر یاسوج پاسخگوی نیازهای آنان نیست و این افزایش تراکم بیمار در مراکز درمانی یاسوج سبب کاهش کیفیت درمانی به مردم گردیده مناسب‌ترین راهکار در چنین شرایط برای اینکه بتوانیم سطح سلامت شهروندان یاسوج و مادوان ارتقا دهیم تا سریعتر به نیازهای بهداشتی آنها پاسخ داده شود ایجاد و ساخت بیمارستان جامع در شهر مادوان است.
ساخت بیمارستان در شهر مادوان بار درمانی بیمارستان‌های یاسوج را کاهش و سطح کیفیت سلامت مردم را ارتقا می‌دهد و از طرفی مردم شهر مادوان و روستاهای حومه که شایسته بهترین خدمات هستن نیازهای بهداشتی و درمانی آنها تامین می‌گردد لذا ضرورت دارد دانشگاه علوم پزشکی استان کهگیلویه و بویراحمد با بهره گیری از کلیه ظرفیت‌هایی که در اختیار دارد از جمله ظرفیت خیرین سلامت و پزشکان استان تلاش و جدیت مضاعفی داشته باشند تا هرچه سریعتر شاهد آغاز ساخت بیمارستان دراین شهر و برخورداری نیازهای شهروندان در این زمینه باشیم.
محمد کاظم نظری معاون سیاسی و امنیتی استاندار کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید در شرایط فعلی اگر هرکس در هر جایگاهی قرار دارد مسئولیت خود را انجام بدهد بدون توجه به تصمیمات گذشتگان می‌توان جلوی رشد پاره‌ای از مشکلات این شهر را گرفت.
نظری با اشاره به ساخت و سازهای غیر مجاز که چهره این شهر را بی قواره کرده می‌گوید: بسیاری مشکلات این شهر را به نبود طرح تفصیلی و طرح هادی ارتباط می‌دهند اما مساله فراتر از این است. فرد وسط زمین کشاورزی خود ساخت و ساز کرده بعد هم با استفاده از بندها و تبصره‌هایی خدماتی مثل آب، برق و گاز استفاده کرده است و هیچ دستگاهی هم نمی‌تواند مانع وی شود.
وی تاکید کرد الحاق شهر مادوان به شهر یاسوج که در شورای برنامه ریزی استان هم تصویب شده می‌تواند بخشی از این مشکلات را کاهش دهد.
وی با اشاره به بافت‌های منحصر به فرد حاشیه‌ای استان می‌گوید: در این استان امکانات و منابع زیادی صرف ساخت و سازها در مناطق حاشیه نشین می‌شود و چهار تا بلوک و یا حلبی نیست که به راحتی بتوان آن‌ها را تخریب کرد.
محمد کاظم نظری می‌افزاید: این استان بدترین و کم نظیرترین نوع حاشیه نشینی را در ایران دارد. استفاده از مصالح جدید در ساخت فضاهای مسکونی، فضایی غیراستاندارد ایجاد کرده که نمی‌توان خدمات عمومی و اجتماعی به آن ارائه داد و اصلاح آن‌ها هم از ساخت دوباره هزینه برتر است.
اما یکی از راهکارها و ظرفیت‌هایی که دولت برای کاهش مشکلات بافت‌های حاشیه‌ای پیش بینی کرده طرح بازآفرینی شهری پایدار است. اهمیت این طرح تا جایی است که وزیر سابق راه و شهرسازی بی توجهی به اجرای دقیق این طرح را از مهمترین دلایل استعفای خود عنوان کرد.
احمد آخوندی در حکم انتصاب نژاد صفوی مدیرکل راه استان نیز بر روی تحقق اهداف بازآفرینی شهری تاکید کرده بود و از مدیرکل خواسته بود پایبندی به این طرح را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهد.
اما هشدارهای مسئولان شهرستانی و استانی نشان می‌دهد اعتبارات بازآفرینی هنوز در این استان نتوانسته به خوبی جذب شود و اگر جذب هم شده در مسیر درستی هدایت نشده است آنچنان که بتواند مشکلات بافت‌های حاشیه و فرسوده این استان که وسعتشان هم کم نیست را حل کند دست کم در حاشیه‌ای به نام مادوان تاکنون این اعتبارات آنچنان که باید نمودی نداشته‌اند.
در واقع ستاد بازآفرینی شهری پایدار به این منظور در کشور ایجاد شد که آسیب‌های اجتماعی فراگیردر بافت‌های حاشیه، میانی و فرسوده شهرها، را احصا کند و سپس بهترین و موثرترین راهکار برای کاهش این آسیب‌ها مشخص شود.
برای بهبود زیرساختها به خصوص در محله‌ها هرکجا نیاز به فعالیت عمرانی باشد، بودجه آن در قالب اعتبارات باز آفرینی شهری به ادارات کل راه و شهرسازی استانها ابلاغ می‌شود.
در باز آفرینی شهری بر روی توانمندسازی ساکنان محله‌ها تاکید می‌شود وپروژه هایی که برای هر محله تعریف می‌شود متفاوت است.
ممکن است در محله‌ای نوسازی مدرسه و یا مرکز بهداشت مساله اصلی باشد و در محله دیگر احداث ورزشگاه بتواند، این نقش را ایفا کند در جایی مسجد، تکیه و یا بازار و یا نوسازی ساختمان‌های باارزش معماری محله‌ها که یادآور خاطرات جمعی و هویت ساکنان است بتواند راهگشا باشد. از عشق‌های کالی است که سرانجامشان خدا می‌داند چه می‌شود.
وقتی وضعیت کلاس‌های شلوغ و پر جمعیت درس اینگونه باشد وضعیت امکانات، تجهیزات، آزمایشگاه و سرویس‌های بهداشتی ناگفته پیداست.
اغلب دانش آموزان این شهر مجبورند مقطع دبیرستان را در شهر یاسوج بگذارنند و این رفت و آمدها چه حادثه‌هایی که برای آن‌ها نیافریده است! مسیر زندگی بسیاری از دختران و پسران این شهر در همین رفت و آمدها و در تاکسی‌ها و ماشین‌های شخصی و غیر شخصی به کلی عوض شده است.
تنها کتابخانه این شهر سالهاست لنگ اعتبار است و آنچنان که مسئولان می گویند 97 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و فعلاً در سه درصدی افتتاح مانده است.
خود مسئولان می گویند این شهر تشنه رویدادهای فرهنگی است اما زیرساخت فرهنگی ندارد و مساجد و مدارس تنها زیرساخت‌های فرهنگی این شهر محسوب می‌شود.
مادوان شهری است که همه چیز دارد اما هیچ کدام از این داشته‌ها کمکی به رشد فرهنگی‌اش نکرده است. اکثر جمعیتش را مهاجرانی تشکیل داده‌اند که به امید زندگی بهتر و استفاده از امکانات یک شهر به اینجا آمده‌اند و حالا از همه چیز محرومند.
زندان زنان و کانون پرورش و اصلاح تربیت استان دقیقاً در قلب این شهر و مابین دو مادوان علیا و سفلی و در میان منازل مسکونی قرار گرفته است.
یک سمت آن فرودگاه شهر یاسوج است و از سمت دیگر هم به زندان مرکزی شهر یاسوج ختم می‌شود. آمارهایی که از آسیب‌های اجتماعی در این شهر ارایه می‌شود نیز همواره جز محرمانه‌ها بوده که کمتر اجازه انتشار داشته است.
وقتی نیازهای اولیه‌ای مثل آموزش فراهم نباشد پس اینکه این شهر فضای ورزشی، تفریحی، رفاهی و خیابان استاندارد ندارد هم مساله عجیبی نیست.
و در پایان باید گفت گاهی برخی مسائل را باید به دلیل اهمیتی که دارند خارج از نوبت بررسی کرد و بی شک اگر یک مساله اورژانسی برای این استان وجود داشته باشد توجه و درمان رشد افسار گسیخته حاشیه نشینی در اطراف یاسوج و افزایش آسیب‌های اجتماعی در مادوان است.
و همین موضوع ضرورت نگاه ویژه به شهر مادوان هم در برنامه ریزی‌های استانی و هم در تعریف طرح‌های بازآفرینی را دو چندان می‌کند در حالی که مادوان در اعتبارات بازآفرینی نیز در حاشیه قرار گرفته است.