دوگانه «معیشت و عزت» (به قلم: محمدعلی وکیلی)

کبنا ؛محمدعلی وکیلی در سرمقاله این هفته (شنبه، 27 بهمن ماه 1403) روزنامه ابتکار نوشت: در محافل گوناگون نوعی دوقطبی بین عزت و معیشت مطرح است. آیا اکنون که ترامپ شرط مذاکره با ایران را خلع سلاح قرار داده و ایران را در تنگنای مذاکره و یا بمباران قرارداده است، باید مذاکره کرد یاخیر ؟ بعبارتی حال که ترامپ در نقش ابرهه و هیتلر و بی‌توجه به حقوق بین‌الملل، به‌دنبال تحمیل خواسته‌های خود بر دیگر کشورهاست؛ همچنان بایست چشم به مذاکره داشت یا خیر؟ گروهی معتقدند مذاکره باید تامین کننده عزت و کرامت ایرانیان باشد.
مذاکره تحت فشار و با قلدری و با تعیین شروط یک طرفه خلاف عزت و کرامت و در نظرگاه آیندگان محکوم به خیانت و تکرار تراژدی واگذاری بخش‌های مهمی از خاک ایران به روسیه تزاری توسط میرزا ابوالحسن خان ایلچی و فرمانده آصف الدوله می‌باشد.
اینان مدعی‌اند وقتی کشورهای دیگری همچون کانادا، مکزیک، پاناما و چین در مقابل یکه تازی ترامپ ایستادند و در نهایت ترامپ مجبور به عقب‌نشینی شد به‌طور طبیعی انتظار است جمهوری اسلامی انقلابی ایران همچنان پرچمدار تقابل با چنین زیاده‌خواهی باشد. مطابق این روایت مذاکره در شرایط فعلی با گارد بسته و تهاجمی ترامپ، نه تامین کننده عزت و نه معیشت است.
در سوی دیگر کسانی هستند که معتقدند شاخص عزت معیشت است و از آنجا که معیشت مردم آسیب جدی دیده است بنابراین ادامه وضع کنونی باعث تخریب بیش از پیش عزت و تضعیف روز افزون معیشت می‌شود. اینان مدعی‌اند نبایست فریب ظاهر خودشیفتگی ترامپ را خورد و گارد تهاجمی‌اش نباید ما را به ادامه سیاست تقابل بکشاند. چطور پوتین به‌رغم تحریم‌های همه جانبه و درگیری میدانی با نیابتی آمریکا و ناتو (اکراین) اما طی تماس تلفنی و استقبال از دیدار تلاش می‌کند از تشدید تقابل بکاهد و با اشراف بر شخصیت ترامپ می‌کوشد بین او و اروپا و ناتو فاصله بیندازد پس ماهم می‌توانیم.
نگارنده معتقد است در فرهنگ تاریخی ایرانیان معیشت مقدمه عزت بوده است و در معادله بین عزت و معیشت همواره ترجیح با عزت بوده است. معیشت به هرقیمتی رذیلت و معیشت با حفظ کرامت و عزت فضیلت شمرده می‌شد ضرب المثل افراد آبرومند با سیلی صورت خود را قرمز نگه می‌دارند شاهد این مدعاست. اما ممکن است سختی معیشت و تغییر سبک زندگی، معیشت را همسان عزت قرار دهد و زردی صورت‌های تکیده دیگر با سیلی عزت قرمز نشود.
براین اساس معتقدم با گارد مغرورانه ترامپ و رفتار هیتلرگونه و روانشناسی شخصیت‌اش و شیوه‌های تجارتی‌اش بهترین موضع را رهبری اتخاذ کردند اما منافاتی ندارد که دستگاه دیپلماسی در سیاست‌های اعمالی اقتضائات کشور را بامعیار اصل عزت وحکمت پیش ببرند. همواره سیاست‌های اعلانی راهگشایی سیاست‌های اعمالی است.
نکته پایانی و حائز اهمیت اینکه سیاست مذاکره و عدم مذاکره هر دو، نیازمند اجماع‌سازی داخلی است. دولت بدون اجماع‌سازی داخلی و یک صدای در حاکمیت، قادر به پیشبرد مذاکره و استیفای حقوق ملت نیست. سیاست عدم مذاکره نیز بدون باورپذیری عمومی وتوافق نخبگانی کارساز نیست.