کالابرگ بر می‌گردد / یارانه تشویقی چقدر می شود؟

کبنا ؛شواهد حاکی از این است که دولت و مجلس برای بازگشت طرح کالابرگ الکترونیک به وفاق رسیده اند و قرار است این طرح که هنوز جزئیات نهایی آن اعلام نشده، به شیوه‌ای اجرا شود که مانع تأثیر نوسان قیمت‌ها بر زندگی مردم شود.
به گزارش کبنا به نقل از همشهری آنلاین، طرح کالابرگ الکترونیک پیش‌شرط موافقت مجلس با حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی در دولت سیزدهم بود و با اجرای طرح فجرانه، توانست نهایت نظر سیاستگذاران برای حمایت از اقشار ضعیف در مقابل تکانه‌های تورمی را برآورده کند. در ادامه، دولت چهاردهم در چندماه نخست فعالیت توجهی به طرح کالابرگ نداشت و بحث‌های مطرح شده در پایان دولت سیزدهم برای تداوم اجرای این طرح را مسکوت گذاشت؛ اما بعدازاینکه در لایحه بودجه ۱۴۰۴ تصمیم به افزایش نرخ ارز کالاهای اساسی گرفته شد، بار دیگر مجلس در مقام دفاع از تداوم طرح کالابرگ پا به میدان گذاشت و درنهایت، با تأکید رئیس‌جمهوری مبنی بر پیگیری اجرای این طرح، عملاً بازگشت کالابرگ قطعی شد.
تصمیم نهایی برای اجرای طرح کالابرگ
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی به‌تازگی با بیان اینکه مجلس همچنان بر اجرای طرح کالابرگ برای حمایت از معیشت اقشار ضعیف پافشاری می‌کند، اعلام کرده است: دولت و مجلس کالابرگ الکترونیک را به شکلی اجرا خواهند کرد که نوسانات قیمت‌ها، کمترین تأثیری در زندگی مردم و افراد کمتر برخوردار نگذارد.
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور نیز چهارشنبه گذشته در چهل و یکمین نشست هیأت دولت، پیگیری جدی برای اجرای کامل قانون توزیع کالابرگ الکترونیک به‌عنوان یک قانون مصوب را خواستار شد و تأکید کرد: علاوه بر دارو، باید ارز موردنیاز کالاهای اساسی نیز در زمان مناسب تأمین شود تا کالاهای اساسی در بستر طرح توزیع کالابرگ الکترونیک با قیمت مناسب به مصرف‌کنندگان اصلی برسد.
با توجه به اظهارات روسای قوای مقننه و مجریه مبنی بر اجرای دوباره طرح کالابرگ الکترونیک و تمهیداتی که مجلس در جریان تصویب لایحه بودجه برای تأمین منابع این طرح اندیشیده است، به‌نظر می‌رسد وفاق حداکثری بین مجلس و دولت برای تداوم اجرای طرح کالابرگ شکل گرفته است.
منابع مالی اجرای طرح کالابرگ
در لایحه بودجه ۱۴۰۴، ارز ترجیحی با پیشنهاد دولت قیمت از ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان سال‌جاری به ۳۸ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش می‌یابد و مجلس تصمیم گرفته است درآمد دولت از این محل را به جبران کاهش قدرت خرید مردم ناشی از گران شدن کالاهای اساسی اختصاص دهد.
نکته دیگر در حوزه یارانه، تکلیف دولت در بودجه ۱۴۰۴ برای شناسایی و حذف یارانه ثروتمندان است که با مصوبه مجلس، ملزم به اجرای آن است. در شرایط فعلی، بنا به اعلام دولت به ۸۲ میلیون نفر یارانه پرداخت می‌شود که درصورت اجرای مصوبه مجلس، بخش بزرگی از آنها از فهرست مشمولان حذف خواهند شد.
البته تکلیف حذف یارانه ثروتمندان همیشه وجود داشته و گرچه تقریباً اجرا نشده اما دولتمردان هدف آن را کاهش بار مالی دولت می‌دانستند درحالی‌که بنا به مصوبه جدید مجلس، یارانه ثروتمندانی که از فهرست خط می‌خورند باید بین خانوارهای کم‌درآمد توزیع شود تا از این مسیر حمایت مناسبی از این خانوارها انجام شود.
سرانه اعتبار کالابرگ
طرح کالابرگ در ابتدای راه فقط ۳ دهک کم‌درآمد جامعه را شامل می‌شد و در ادامه تا دهک هفتم را دربرگرفت. چندی پیش، در شرایطی که دولت هنوز به اجرای طرح کالابرگ چراغ سبز نشان نداده بود، رئیس مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که مجلس در حوزه معیشت حتماً متمرکز بر کالابرگ به‌ویژه برای ۵دهک پایین جامعه خواهد بود؛ اما از اظهارات اخیر حسن نوروزی، سرپرست سازمان هدفمندی یارانه‌ها چنین برمی‌آید که مبنای طرح کالابرگ همان ۷ دهک درآمدی باشد. نوروزی گفته است: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ۶شاخص تعریف کرده که بر مبنای آن می‌توان دهک‌بندی جدیدی را ارائه داد و از محل دهک‌های ۸ تا ۱۰ که حذف می‌شوند، منابعی را برای دهک‌های اول جامعه ایجاد کرد.
تا اینجای کار بنا به محاسبات کمیسیون تلفیق لایحه بودجه مجلس، از محل افزایش نرخ ارز ترجیحی در سال آینده، حدود ۱۲۰ هزار میلیارد تومان منابع حاصل می‌شود که به اجرای طرح کالابرگ اختصاص خواهد یافت.
بررسی‌ها نشان می‌دهد اگر طرح کالابرگ فقط به اتکای این منابع جدید برای ۷ دهک اجرا شود، به ازای هر نفر ۱۷۶ هزار تومان اعتبار تشویقی تخصیص می‌یابد و در این میان اگر یارانه ۳ دهک حذف شده نیز به این رقم اضافه شود، جمع اعتبار کالابرگ برای هر نفر می‌تواند به ۳۰۰ هزار تومان در هرماه برسد.
با توجه به اینکه دولت سیزدهم در طرح فجرانه توانسته بود با اعطای یارانه تشویقی ۲۰۰ هزار تومان، ۸۶ رصد خانوارهای یارانه‌بگیر را با طرح کالابرگ جذب کند، به‌نظر می‌رسد با اعطای اعتبار ماهانه ۳۰۰ هزار تومانی به هر نفر در طرح کالابرگ، هدف سیاستگذاران از حمایت معیشتی خانوارها در طرح کالابرگ محقق شود.