کبنانیوز - اشتباه بي«بركت»؛ اعتراف ديرهنگام

اظهارات مشاور وزیر بهداشت و درمان در مورد واکسن برکت باید پیگیری شود

اظهارات چند روز پیش دکتر حسین وطن‌پور مشاور وزیر بهداشت در یک برنامه تلویزیونی که به صورت زنده پخش می‌شد، موجی از تعجب‌ها و البته تأسف را برای افکار عمومی به همراه داشته است. اظهاراتی که درواقع می‌توان آن را نوعی اعتراف، آن‌هم از نوع اعترافاتی که حکم نوشداروی بعد از مرگ سهراب را دارند، ارزیابی کرد.
به گزارش کبنا، وطن‌پور در گفت‌وگویش با برنامه «تهران 20» که قرار بود با عنوان بررسی روند تولید واکسن‌های داخلی باشد یک اظهار‌نظر با این مضمون بیان داشت که «اشتباه کردیم به برکت اعتماد کردیم» او خود بار دیگر به این مطلب اشاره می‌کند که واکسن برکت قرار بود تا پایان مهر ماه ۱۴۰۰، پنجاه میلیون دُز واکسن تولید کند که نکرد و ما از این جهت زیر سوال هستیم. اما بخش دیگری از اظهارات او وحشتناک‌تر است اینکه او هم مانند حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت که قبلا پذیرفته بود برای تولید واکسن‌های داخلی واکسن‌های خارجی وارد نمی‌شد، اظهاراتی نسبتا مشابه با این موضوع را بیان می‌کند و اظهار داشته «حمایت‌های متعددی از این واکسن (برکت) شد و وعده‌هایی دادند که ما به این مسأله اعتماد داشتیم که واکسیناسیون ملی با واکسن داخلی انجام شود که نشد...! و بعد از آن واردات واکسن خارجی شدت گرفت.» اما سوال این است که حتی اگر واکسن برکت در همان میزان که وعده داده شد بود تولید هم می‌شد چاره حمایت از آن، عدم واردات واکسن خارجی بود؟ و یا وظیفه مسئولان درقبال چیزی که با جان مردم سر و کار دارد این بود که انتخاب را بر عهده خود مردم می‌گذاشتند تا همزمان با تولید داخل، ورود واکسن‌های خارجی را هم شدت می‌دادند و واکسیناسیون را چندین ماه زودتر شروع می‌کردیم. این چه دیدگاه غلطی است که چاره کار حمایت از تولید داخلی، عدم ورود و یا مانع‌تراشی برای اجناس خارجی است؟ درقبال کالاهای غیرضروری هم نباید چنین رویکردی داشت چه برسد به واکسن که حیاتی است. قطعا که تصمیم عدم ورود واکسن حتی با اطمینان از تولید 50 میلیون برکت در آن برهه گناه نابخشودنی است چه برسد که این میزان تولید داخلی هم در ادامه رخ نداده است. هزینه‌های میلیاردی که صرف زیرساخت‌های تولید واکسن برکت قبل از آغاز تولید آن شد، خود، این پرسش را مطرح می‌سازد که آیا اساسا کشور کرونا زده ایران، این شرایط را داشت که اولویت را روی ساخت واکسن از نقطه صفر بگذارد و آن همه هزینه‌ای که می‌توانست برای ورود بهترین واکسن‌ها به کشور شود صرف ساختمان یا زیر‌ساخت تولید شود و یا به جای تمرکز روی یک تولید داخلی خوب، چند مدل واکسن داخلی با سرنوشت‌هایی بعضا نامعلوم و یا اثربخشی‌های نامشخص، ارائه دهد؟
بخش قابل‌تامل دیگری از اظهارات مشاور وزیر جایی است که وی مسئولیت عواقب این تصمیم را نپذیرفت و گفت مسئولیت متوجه عواملی است که پول ساخت واکسن به این تیم‌ها دادند! او می‌گوید: وظیفه کمیته ملی واکسن، تامین واکسن است که با واردات این‌کار را انجام دادیم و عودت و توبیخ عوامل تولید واکسن داخلی با ما نیست.
گفته‌های وطن‌پور که بخش تاریکی از تصمیم‌گیری کشور در مورد مهم‌ترین مسأله این‌ روزهای ایران را نشان می‌دهد درحالی است که چندی پیش مدیر پروژه واکسن فخرا از توقف تولید این واکسن سخن گفت و این خود نشانه دیگری از ندانم‌کاری‌هاست. او گفته بود واکسن‌سازهای داخلی که الان در مرحله کارآزمایی بالینی هستند دچار چالش شده‌اند و روند مطالعه کارآزمایی بالینی کند شده است. احمد کریمی ‌مدیر پروژه واکسن فخرا در ارتباط با برخی گزارش‌ها مبنی بر کاهش استقبال از مطالعات بالینی واکسن‌های داخلی گفت: بالاخره با حجم واکسیناسیونی که در کشور انجام شده که البته خوب است و ما از آن ناراضی نیستیم، تعداد داوطلبان کم شده است. این یعنی تازه برخی واکسن‌سازهای داخلی بعد از همه این تاخیرها در ورود واکسن خارجی معتقدند دیگر با ورود سینوفارم و واکسیناسیون با واکسن چینی نمی‌شود به تولید داخلی چندان امیدوار بود(!) مسأله‌ای که یک‌بار دیگر این خطر را در ذهن مخاطب ایجاد می‌کند که مبادا برای دزهای سوم به بعد واکسن، باز همان سیاست شکست خورده و البته مذموم عدم ورود واکسن‌های خارجی برای حمایت از تولید داخلی در دزهای بوستر تکرار شود. نشان به آن نشان که محمدحسن قوسیان‌مقدم سخنگوی جمعیت هلال‌احمر چند روز پیش هم رسما از ورود آخرین محموله تعهدی واکسن کرونا توسط این نهاد به کشور خبر داد و گفت: «آخرین تعهد ما این بود که در اکتبر ۶۰ میلیون دز وارد کنیم و آخرین محموله تعهدی واکسن کرونا تهیه شده توسط هلال‌احمر برای واکسیناسیون هموطنان وارد کشور شد. سخنگوی هلال‌احمر تایید کرده که این سازمان سفارش جدیدی ثبت نکرده و سفارش جدید بر اساس اعلام نیاز و با تصویب ستاد ملی کرونا ثبت خواهد شد.» اینکه شاید اینها یعنی فعلا برای تقویت تولید داخلی باز‌هم خبری از واردات واکسن حتی از نوع چینی‌اش نباشد، اما چنین چیزی در شرایطی که وطن‌پور به اشتباه در اعتماد به برکت اذعان می‌کند ممکن است تکرار شود؟ و اساسا چه کسی باید پیگیر هزینه‌های نه فقط مادی بلکه جانی و معنوی در این راستا باشد.