بازگشت به‌انتخابات تک‌قطبی

کبنا ؛‌بعد از 24 سال دوباره به انتخابات تک‌قطبی بازخواهیم گشت. با انتشار اخباری از سوی رسانه‌های اصولگرا که حضور ابراهیم رئیسی را در انتخابات قطعی می‌دانند، به نظر می‌رسد که زمین بازی انتخابات به مدل دهه 60 و 70 تا پیش از دوم خرداد بازخواهد گشت؛ مدلی که اگرچه بیش از یک بازیگر انتخاباتی داشت اما فاصله وزنی نامزد اصلی با دیگر نامزدها آن‌قدر بود که از پیش مشخص بود چه کسی از صندوق بیرون خواهد آمد. همه نامزدهای انتخاباتی آن سال‌ها متعلق یا نزدیک به جناح راست بودند. در انتخابات سال 60 آیت‌الله خامنه‌ای با کسب 95 درصد آرا پیروز شد و سه رقیب انتخاباتی‌اش یعنی علی‌اکبر پرورش، سیدرضا زواره‌ای و حسن غفوری‌فرد به ترتیب زیر سه، دو و یک درصد آرا را کسب کردند. در انتخابات سال 66  بازهم آیت‌الله خامنه‌ای با کسب 85 درصد آرا پیروز شد؛ در‌حالی‌که دو رقیبش یعنی محمود کاشانی و حبیب‌الله عسگراولادی به ترتیب کمتر از 10 و دو درصد آرا را به دست آورده بودند. سال 68 هم هاشمی‌رفسنجانی که سال‌ها رئیس مجلس بود، با فاصله از دیگر چهره‌های انتخاباتی قرار داشت و مورد اجماع هر دو جناح راست و چپ بود. تنها رقیب انتخاباتی هاشمی، عباس شیبانی بود اما او با کسب 94 درصد آرا، شیبانی را پشت‌سر گذاشت. سال 72 هم تنها رقیب هاشمی احمد توکلی بود که هاشمی با کسب 63 درصد آرا دوباره رئیس‌جمهوری شد. محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس دیروز با اشاره به اینکه تعدد کاندیداها در جبهه انقلاب، با اجماع و انسجام سازگار نیست و از همه افرادی که خود را در معرض نامزدی قرار داده‌اند، برای انسجام بیشتر دعوت می‌کنم، گفته است که رئیسی آخر هفته جاری ثبت‌نام می‌کند و برای همین بنده بنای ثبت‌نام در انتخابات را ندارم. به نظر می‌رسد که این وضعیت درباره چهره‌هایی مانند محسن رضایی و سعید جلیلی هم صادق است و اصلا وارد وادی ثبت‌نام نخواهند شد. درباره چهره‌های مرزی‌ای مانند علی لاریجانی هم این وضعیت صادق است؛ چرا‌که لاریجانی با توجه به وضعیت متزلزلی که در جریان اصولگرایی دارد، به‌هیچ‌عنوان وارد یک بازی بازنده نمی‌شود. دیروز اخباری به نقل از او ذکر شد که از تغییر ایده علی لاریجانی و تصمیم تازه برای ورود به عرصه انتخابات حکایت داشت اما بلافاصله تکذیب شد. کمال‌الدین پیرمؤذن نماینده ادوار مجلس گفته است: یکی از نزدیکان آقای دکتر لاریجانی به من گفته بود که آقای لاریجانی کاندیدا می‌شود، بنده هم بر همین اساس مصاحبه کردم و گفتم که ایشان کاندیدا خواهد شد. اما روز گذشته، آقای دکتر لاریجانی با من تماس گرفتند و گفتند که این مصاحبه را تکذیب کنم؛ آقای لاریجانی گفت که کاندیدا نمی‌شود. اما آیا ممکن است رخداد سال 84 تکرار شود که ظاهرا علی لاریجانی چهره یا نامزد اصلی جریان اصولگرایی اما در‌نهایت محمود احمدی‌نژاد رأی آورد؟ به دلایل مشخص پاسخ این سؤال منفی است. لاریجانی آن سال نامزد اصلی بود اما نامزد اجماعی نبود. در کنار او همان زمان قالیباف هم که چهره کم‌وزنی در آن جریان نبود، در انتخابات حضور داشت. به اضافه اینکه آن زمان جریان رقیب یعنی اصلاح‌طلبان هم حضور جدی در انتخابات داشت و عملا انتخابات دو‌قطبی بود. به علاوه اینکه تأثیر و وزن اکبر هاشمی‌رفسنجانی هم که نه کاملا درون اصلاح‌طلبی و نه اصولگرایی می‌گنجید، برای تغییر معادلات آن انتخابات کافی بود که همین‌طور هم شد و در‌نهایت دور دوم انتخابات آن سال بدل به یک دوقطبی نفسگیر کامل بین هاشمی، نامزد مورد حمایت اصلاح‌طلبان و محمود احمدی‌نژاد نامزد جریان اصولگرایی شد. شرایط انتخابات 1400 به‌هیچ‌روی شبیه 84 نیست.