تاریخ انتشار
دوشنبه ۲۰ اسفند ۱۴۰۳ ساعت ۱۴:۱۷
کد مطلب : ۴۹۶۹۷۲
کبنا بررسی کرد
اما و اگرهای بویراحمد با دو کرسی نمایندگی مجلس
۰
کبنا ؛ «طرح ساماندهی وضعیت حوزه‌های انتخابیه و تعداد نمایندگان مجلس شورای اسلامی» که ابتدا در کمیسیون شوراهای مجلس طرح و در صحن به تصویب رسید مطابق اعلام هادی طحان نظیف سخنگوی شورای نگهبان مغایر با موازین شرع و قانون اساسی شناخته نشد و بدین ترتیب ابلاغ و لازم‌الاجراست.
اما مرحله بعد کدام است؟ و چه اقداماتی برای عملیاتی‌شدن این طرح باید برداشته شود؟
آن گونه که قبل‌تر نیز در فضای عمومی و رسانه‌ای استان کهگیلویه و بویراحمد مطرح بود مطابق دستورالعمل افزایش و یا اضافه‌کردن نمایندگان، استان کهگیلویه و بویراحمد حداقل واجد یکی از سهمیه‌های جدید خواهد بود. موضوعی که معاون سیاسی و امنیتی استاندار نیز آن را تأیید کرد و اظهار داشت: قبلاً مستندات این موضوع احصاء و به تهران ارسال شده بود که با تأیید شورای نگهبان و ابلاغ آن به ستاد انتخابات وزارت کشور بار دیگر این مستندات و رایزنی‌ها برای اخذ چنین سهمیه‌ای ادامه خواهد داشت.
مجمع نمایندگان استان کهگیلویه و بویراحمد در کنار مجمع نمایندگان استان‌های ایلام و قم با داشتن سه نماینده از کوچک‌ترین مجمع نمایندگان در میان استان‌های کشور است.
بدون شک بین کمیت اعضای نمایندگان یک استان در مجلس شورای اسلامی و قدرت و نفوذ این مجمع در تصمیمات کلان و ملی ارتباط مستقیمی وجود دارد؛ بنابراین افزایش تعداد نمایندگان فارغ از چگونگی ادامه کار و اتفاقات بعد از آن در هر استانی اضافه‌شدن یک ظرفیت جدید به آن استان خواهد بود.
علی‌الظاهر این اضافه‌شدن یک نماینده به استان کهگیلویه و بویراحمد به جهت افزایش جمعیت و سایر ملاک‌های اعلامی شامل حوزه انتخابیه بویراحمد، دنا و مارگون می‌شود. البته این موضوع می‌توانست دو حالت داشته باشد حالت اول جداشدن یک حوزه انتخابیه به دو حوزه انتخابیه می‌باشد مانند آن چه در سال 1374 برای حوزه انتخابیه کهگیلویه و گچساران اتفاق افتاد و هر کدام یک حوزه جداگانه با یگ نماینده مربوط به همان حوزه شدند. حالت دوم این است که همان حوزه انتخابیه قبلی به جهت برخی تغییرات جمعیتی یک نماینده و یا بیشتر به سهمیه نمایندگانش اضافه شود. گفته می‌شود که اگر قرار بر نتیجه گیری از قبل مکاتبات باشد حالت دوم برای بویراحمد، دنا و مارگون اتفاق خواهد افتاد و معاون سیاسی و امنیتی استاندار نیز بر این موضوع صحه گذاشت.
شاید پست مجازی چند وقت پیش مهدی روشنفکر و تأکید بر اینکه هیچ‌چیز نمی‌تواند بویراحمد واحد را از هم جدا کند ناظر بر نگرانی از وقوع حالت اول بوده است که این حالت باید کم‌لن‌یکن تلقی شود.
بویراحمد دو نماینده‌ای خیلی زودتر از ارزیابی واقعی و میدانی سبب شکل‌گیری خیالات و تحلیل‌های دم‌دستی شده است و احتمالاً همین حالا خیلی‌ها را هوایی انتخابات کرده است. ظاهر کار این‌گونه به نظر می‌رسد که کار برای فعالیت انتخاباتی برخی گزینه‌ها با برخی خصیصه‌ها بیشتر است. در برخی موارد نیز ممکن است این تحلیل به میان آید که این فضا ضریب موفقیت ائتلاف‌های منطقه‌ای و یا جناحی را بالاتر می‌برد. اما واقعیت آن است کماکان پای عوامل و متغیرهای زیادی در میان است و در هر تحلیلی باید این عوامل نیز لحاظ گردند.
همین حالا نیز مرزبندی‌ها و اختلافات شدید منطقه‌ای و جغرافیایی و ایلی وجود دارد که بدون هر گونه تعارف و اغماضی این تمایزات و تعصبات و زواید و تولیدات آن سم مهلک توسعه و هر گونه پیشرفتی در استان است.
اضافه‌شدن یک کرسی نمایندگی به بویراحمد در این میان می‌تواند هم یک تهدید باشد و هم یک فرصت.
بدون درنظرگرفتن چگالی هر کدام از این دو احتمال ما به چگونگی تأثیرگذاری این موضوع بر هر کدام از دو احتمال خواهیم پرداخت.
تهدید ازاین‌حیث که این موضوع امکان ائتلاف‌های منطقه‌ای را تشدید خواهد کرد و در صورت چنین ائتلافی هر نوع مصالحه اجتماعی و فرهنگی به حداقل خواهد رسید و عملاً امکانی برای عدم همراهی موردی برای مردم در تصمیم‌گیری‌های انتخاباتی نخواهد گذاشت. موضوعی که شاید مطرح‌کردن آن در اینجا مناسب نباشد وجود یک دوگانه‌ی برساختی تحت عنوان بالا و پایین در ادبیات انتخاباتی و مدیریتی حوزه انتخابیه بویراحمد، دنا و مارگون است. البته دوگانه‌ای در واقعیت و در زندگی روزمره مردم دیده نمی‌شود و مردم با خاستگاه‌های منطقه‌ای که البته معمولاً همه متعلق به همین استان کوچک هستند در کنار هم زندگی دوستانه و شهروندی دارند و با هم در مراودات مختلف از خانواده، مدرسه، بازار و... هستند. اما متأسفانه در چند انتخابات اخیر مرزها بهانه خوبی برای بروز و ظهور و نتیجه‌گیری برخی‌ها شده است.
موضوعی که در انتخابات قبلی از شدت آن کاسته شد و پراکندگی آرا تا حدودی نویدبخش زمینه‌های عبور از این مرحله می‌تواند باشد. اما حالا با اضافه‌شدن یک نماینده به کرسی‌های نمایندگی بویراحمد هر آن احتمال شکل‌گیری ائتلاف‌هایی از این نوع وجود دارد. نکته مهم‌تر اینکه لزوماً قرار نیست این ائتلاف‌ها به‌صورت رسمی و اعلامی باشند و یک عقد سیاسی منعقد گردد؛ بلکه هدایت و جهت‌دهی به جامعه هدف نیز قابل احصا و مشاهده است. همین حالا همگان آمارهای همه صندوق‌های سه شهرستان و رأی هر کدام از نامزدها در دور قبل را دارند و بر اساس این عددها مناسبات و گرایش‌ها قومی و منطقه‌ای تحلیل و ارزیابی می‌شود.
اما دررابطه‌با فرصت این اتفاق باید گفت چنین موضوعی به بسترسازی برای یک رقابت سیاسی و بعضاً برنامه‌ای منجر می‌شود و حتی اگر قرار بر انتخاب یک نماینده از قبل همان مناسبات گذشته همچون تمکن مالی، وابستگی ایلی و برخی ارتباطات سازمانی باشد، روزنه حتی اندکی برای نیروهای سیاسی و توانمند باقی خواهد ماند. ائتلاف سیاسی هر چند در جامعه‌ای که ساختار حزبی ندارد و پارلمان آن بر اساس تقسیم‌بندی حزبی و فراکسیونی نمی‌باشد نمی‌تواند یک فضیلت چندان قوی دموکراتیک محسوب شود؛ ولی حداقل فایده آن است که از ائتلاف‌های قومی و منطقه‌ای بهتر و کم‌خطرتر برای توسعه است.
پیاده‌کردن احتمالات به‌صورت مصداقی چندان همکار سختی نیست و در مطالب و شماره‌های بعد بررسی خواهد شد. تکلیف بسیاری از اتفاقات و پیشامدهای انتخاباتی از مدت‌ها قابل روشن و یا قابل حدس‌زدن است و این موضوع از ویژگی و امتیازات انتخابات در کهگیلویه و بویراحمد است. همین حالا نیز می‌توان گزینه‌های جدی را چه برای بویراحمد با یک نماینده و چه بویراحمد با دو نماینده بر شمرد و به تحلیل شرایط آنها پرداخت و حتی می‌توان از رقبای نهایی گفت. به‌گونه‌ای که از 94 و بعد از انتخابات دهم تا روز انتخابات 98 کاملاً روشن بود پیروز انتخابات یازدهم در بویراحمد چه کسی است.
خوش‌خیالی و بالارفتن عدد شرکت‌کنندگان در انتخابات بسیار بعید است در ترکیب نهایی و قابل‌پیش‌بینی رقبای نهایی تأثیر چندانی داشته باشد. باوجود خوش‌بینی نگارنده در بالا از ایجاد روزنه در برخی موارد اما کماکان و شاید بیشتر میدان برای مانور مواردی همچون پول، ایل و جایگاه جریانی و اداری بیشتر خواهد شد.
در این میان یک خطر بزرگ انحصارطلبان درون قومی را تهدید می‌کند و آن اینکه رقبای درون ایلی و منطقه‌ای نیز مدعی‌تر خواهند شد و عملاً نامزدهایی که پیش‌ازاین رقبای نزدیک خود را به جهت خطر تفرق آرا و پراکندگی کنار می‌زدند این بهانه از آنها گرفته خواهد شد.
میدان عملاً برای بازگشت افرادی همچون ستار هدایت خواه بازتر خواهد شد. چهره‌های ملی که پیش‌ازاین جسارت ورود به حلقه‌های بسته و قدرتمند نامزدهای جاافتاده را نداشتند حالا می‌توانند وارد میدان شوند و مستقلاً و یا به امید جذب بخشی از رأی دوم حامیان سایر نامزدها، کاندیدای انتخابات شوند. بی شک غلام محمد زارعی نیز برای چنین اتفاقی از قبل پلن داشته است.
با این همه اما نگارنده به تغییرات جدی و اساسی از دل خروجی کار امید چندانی ندارد. انتخابات و نمایندگی مجلس در استان به یک نهاد قدرتمند با مختصات مربوط به خود تبدیل شده است که جابجایی هر ضلع و عضوی از این نهاد نیازمند سال‌ها زمان و مداومت و هزینه‌های اجتماعی و سیاسی بالایی است.
ولی هر چه باشد یک تجربه جدید و نو برای مردم بویراحمد، دنا و مارگون خواهد بود تا فرصت نوشتن نام دو کاندیدا را در تعرفه رأی خود داشته باشند. فرصتی برای خوش‌خیالی بیشتر، فکرکردن بیشتر، چانه‌زنی بیشتر، فشارهای بیشتر و توجیهات بیشتر.
ادامه دارد...
برای پیگیری اخبار و تحلیل‌های بیشتر، کانال خبری کبنا نیوز را دنبال کنید: @kebnanewsir
اما مرحله بعد کدام است؟ و چه اقداماتی برای عملیاتی‌شدن این طرح باید برداشته شود؟
آن گونه که قبل‌تر نیز در فضای عمومی و رسانه‌ای استان کهگیلویه و بویراحمد مطرح بود مطابق دستورالعمل افزایش و یا اضافه‌کردن نمایندگان، استان کهگیلویه و بویراحمد حداقل واجد یکی از سهمیه‌های جدید خواهد بود. موضوعی که معاون سیاسی و امنیتی استاندار نیز آن را تأیید کرد و اظهار داشت: قبلاً مستندات این موضوع احصاء و به تهران ارسال شده بود که با تأیید شورای نگهبان و ابلاغ آن به ستاد انتخابات وزارت کشور بار دیگر این مستندات و رایزنی‌ها برای اخذ چنین سهمیه‌ای ادامه خواهد داشت.
مجمع نمایندگان استان کهگیلویه و بویراحمد در کنار مجمع نمایندگان استان‌های ایلام و قم با داشتن سه نماینده از کوچک‌ترین مجمع نمایندگان در میان استان‌های کشور است.
بدون شک بین کمیت اعضای نمایندگان یک استان در مجلس شورای اسلامی و قدرت و نفوذ این مجمع در تصمیمات کلان و ملی ارتباط مستقیمی وجود دارد؛ بنابراین افزایش تعداد نمایندگان فارغ از چگونگی ادامه کار و اتفاقات بعد از آن در هر استانی اضافه‌شدن یک ظرفیت جدید به آن استان خواهد بود.
علی‌الظاهر این اضافه‌شدن یک نماینده به استان کهگیلویه و بویراحمد به جهت افزایش جمعیت و سایر ملاک‌های اعلامی شامل حوزه انتخابیه بویراحمد، دنا و مارگون می‌شود. البته این موضوع می‌توانست دو حالت داشته باشد حالت اول جداشدن یک حوزه انتخابیه به دو حوزه انتخابیه می‌باشد مانند آن چه در سال 1374 برای حوزه انتخابیه کهگیلویه و گچساران اتفاق افتاد و هر کدام یک حوزه جداگانه با یگ نماینده مربوط به همان حوزه شدند. حالت دوم این است که همان حوزه انتخابیه قبلی به جهت برخی تغییرات جمعیتی یک نماینده و یا بیشتر به سهمیه نمایندگانش اضافه شود. گفته می‌شود که اگر قرار بر نتیجه گیری از قبل مکاتبات باشد حالت دوم برای بویراحمد، دنا و مارگون اتفاق خواهد افتاد و معاون سیاسی و امنیتی استاندار نیز بر این موضوع صحه گذاشت.
شاید پست مجازی چند وقت پیش مهدی روشنفکر و تأکید بر اینکه هیچ‌چیز نمی‌تواند بویراحمد واحد را از هم جدا کند ناظر بر نگرانی از وقوع حالت اول بوده است که این حالت باید کم‌لن‌یکن تلقی شود.
بویراحمد دو نماینده‌ای خیلی زودتر از ارزیابی واقعی و میدانی سبب شکل‌گیری خیالات و تحلیل‌های دم‌دستی شده است و احتمالاً همین حالا خیلی‌ها را هوایی انتخابات کرده است. ظاهر کار این‌گونه به نظر می‌رسد که کار برای فعالیت انتخاباتی برخی گزینه‌ها با برخی خصیصه‌ها بیشتر است. در برخی موارد نیز ممکن است این تحلیل به میان آید که این فضا ضریب موفقیت ائتلاف‌های منطقه‌ای و یا جناحی را بالاتر می‌برد. اما واقعیت آن است کماکان پای عوامل و متغیرهای زیادی در میان است و در هر تحلیلی باید این عوامل نیز لحاظ گردند.
همین حالا نیز مرزبندی‌ها و اختلافات شدید منطقه‌ای و جغرافیایی و ایلی وجود دارد که بدون هر گونه تعارف و اغماضی این تمایزات و تعصبات و زواید و تولیدات آن سم مهلک توسعه و هر گونه پیشرفتی در استان است.
اضافه‌شدن یک کرسی نمایندگی به بویراحمد در این میان می‌تواند هم یک تهدید باشد و هم یک فرصت.
بدون درنظرگرفتن چگالی هر کدام از این دو احتمال ما به چگونگی تأثیرگذاری این موضوع بر هر کدام از دو احتمال خواهیم پرداخت.
تهدید ازاین‌حیث که این موضوع امکان ائتلاف‌های منطقه‌ای را تشدید خواهد کرد و در صورت چنین ائتلافی هر نوع مصالحه اجتماعی و فرهنگی به حداقل خواهد رسید و عملاً امکانی برای عدم همراهی موردی برای مردم در تصمیم‌گیری‌های انتخاباتی نخواهد گذاشت. موضوعی که شاید مطرح‌کردن آن در اینجا مناسب نباشد وجود یک دوگانه‌ی برساختی تحت عنوان بالا و پایین در ادبیات انتخاباتی و مدیریتی حوزه انتخابیه بویراحمد، دنا و مارگون است. البته دوگانه‌ای در واقعیت و در زندگی روزمره مردم دیده نمی‌شود و مردم با خاستگاه‌های منطقه‌ای که البته معمولاً همه متعلق به همین استان کوچک هستند در کنار هم زندگی دوستانه و شهروندی دارند و با هم در مراودات مختلف از خانواده، مدرسه، بازار و... هستند. اما متأسفانه در چند انتخابات اخیر مرزها بهانه خوبی برای بروز و ظهور و نتیجه‌گیری برخی‌ها شده است.
موضوعی که در انتخابات قبلی از شدت آن کاسته شد و پراکندگی آرا تا حدودی نویدبخش زمینه‌های عبور از این مرحله می‌تواند باشد. اما حالا با اضافه‌شدن یک نماینده به کرسی‌های نمایندگی بویراحمد هر آن احتمال شکل‌گیری ائتلاف‌هایی از این نوع وجود دارد. نکته مهم‌تر اینکه لزوماً قرار نیست این ائتلاف‌ها به‌صورت رسمی و اعلامی باشند و یک عقد سیاسی منعقد گردد؛ بلکه هدایت و جهت‌دهی به جامعه هدف نیز قابل احصا و مشاهده است. همین حالا همگان آمارهای همه صندوق‌های سه شهرستان و رأی هر کدام از نامزدها در دور قبل را دارند و بر اساس این عددها مناسبات و گرایش‌ها قومی و منطقه‌ای تحلیل و ارزیابی می‌شود.
اما دررابطه‌با فرصت این اتفاق باید گفت چنین موضوعی به بسترسازی برای یک رقابت سیاسی و بعضاً برنامه‌ای منجر می‌شود و حتی اگر قرار بر انتخاب یک نماینده از قبل همان مناسبات گذشته همچون تمکن مالی، وابستگی ایلی و برخی ارتباطات سازمانی باشد، روزنه حتی اندکی برای نیروهای سیاسی و توانمند باقی خواهد ماند. ائتلاف سیاسی هر چند در جامعه‌ای که ساختار حزبی ندارد و پارلمان آن بر اساس تقسیم‌بندی حزبی و فراکسیونی نمی‌باشد نمی‌تواند یک فضیلت چندان قوی دموکراتیک محسوب شود؛ ولی حداقل فایده آن است که از ائتلاف‌های قومی و منطقه‌ای بهتر و کم‌خطرتر برای توسعه است.
پیاده‌کردن احتمالات به‌صورت مصداقی چندان همکار سختی نیست و در مطالب و شماره‌های بعد بررسی خواهد شد. تکلیف بسیاری از اتفاقات و پیشامدهای انتخاباتی از مدت‌ها قابل روشن و یا قابل حدس‌زدن است و این موضوع از ویژگی و امتیازات انتخابات در کهگیلویه و بویراحمد است. همین حالا نیز می‌توان گزینه‌های جدی را چه برای بویراحمد با یک نماینده و چه بویراحمد با دو نماینده بر شمرد و به تحلیل شرایط آنها پرداخت و حتی می‌توان از رقبای نهایی گفت. به‌گونه‌ای که از 94 و بعد از انتخابات دهم تا روز انتخابات 98 کاملاً روشن بود پیروز انتخابات یازدهم در بویراحمد چه کسی است.
خوش‌خیالی و بالارفتن عدد شرکت‌کنندگان در انتخابات بسیار بعید است در ترکیب نهایی و قابل‌پیش‌بینی رقبای نهایی تأثیر چندانی داشته باشد. باوجود خوش‌بینی نگارنده در بالا از ایجاد روزنه در برخی موارد اما کماکان و شاید بیشتر میدان برای مانور مواردی همچون پول، ایل و جایگاه جریانی و اداری بیشتر خواهد شد.
در این میان یک خطر بزرگ انحصارطلبان درون قومی را تهدید می‌کند و آن اینکه رقبای درون ایلی و منطقه‌ای نیز مدعی‌تر خواهند شد و عملاً نامزدهایی که پیش‌ازاین رقبای نزدیک خود را به جهت خطر تفرق آرا و پراکندگی کنار می‌زدند این بهانه از آنها گرفته خواهد شد.
میدان عملاً برای بازگشت افرادی همچون ستار هدایت خواه بازتر خواهد شد. چهره‌های ملی که پیش‌ازاین جسارت ورود به حلقه‌های بسته و قدرتمند نامزدهای جاافتاده را نداشتند حالا می‌توانند وارد میدان شوند و مستقلاً و یا به امید جذب بخشی از رأی دوم حامیان سایر نامزدها، کاندیدای انتخابات شوند. بی شک غلام محمد زارعی نیز برای چنین اتفاقی از قبل پلن داشته است.
با این همه اما نگارنده به تغییرات جدی و اساسی از دل خروجی کار امید چندانی ندارد. انتخابات و نمایندگی مجلس در استان به یک نهاد قدرتمند با مختصات مربوط به خود تبدیل شده است که جابجایی هر ضلع و عضوی از این نهاد نیازمند سال‌ها زمان و مداومت و هزینه‌های اجتماعی و سیاسی بالایی است.
ولی هر چه باشد یک تجربه جدید و نو برای مردم بویراحمد، دنا و مارگون خواهد بود تا فرصت نوشتن نام دو کاندیدا را در تعرفه رأی خود داشته باشند. فرصتی برای خوش‌خیالی بیشتر، فکرکردن بیشتر، چانه‌زنی بیشتر، فشارهای بیشتر و توجیهات بیشتر.
ادامه دارد...
برای پیگیری اخبار و تحلیل‌های بیشتر، کانال خبری کبنا نیوز را دنبال کنید: @kebnanewsir
