10 ماه از افتتاح صوری کارخانه بازیافت زباله یاسوج می‌گذرد / شهرداری یاسوج به تعهداتش عمل نکرد و کارخانه تعطیل شد / آتش زدن زباله‌های توسط شهرداری خلاف قانون است / مدیرکل محیط زیست: شهردار قبلی یاسوج به مراجع قضایی شکایت کردیم / مافیای زباله در شهر یاسوج چه کسانی هستند؟ / خودرو‌های جمع‌آوری زباله به کدام‌ایستگاه‌ها می‌روند و گردش مالی پس از آن، روند‌های ناسالمی ایجاد کرده است

کبنا ؛کارخانه بازیافت زباله شهر یاسوج که تکمیل نشده افتتاح شده بود، پس از۱۰ ماه از افتتاح صوری هم اکنون به دلیل عمل نکردن شهرداری به تعهداتش تعطیل شد و بلاتکلیف ر‌ها شده و هم اکنون به استخوان لای زخم تبدیل شده است.
زباله که به طلای کثیف معروف است سالیانه بخش زیادی از درآمد‌های شهری و اشتغال زایی در برخی کشور‌ها و استان‌ها از این طریق محقق می‌شود که استان کهگیلویه و بویراحمد بعنوان «پایتخت طبیعت ایران»سال‌هاست که با مشکلات زیرساختی بازیافت زباله مواجه بوده و هزاران تن زباله در ضعف نبود تفکیک سوزانده می‌شوند.
ایسنا نوشت: بر اساس بررسی‌ها، سرانه تولید زباله برای هر نفر در کشور ۸۵٠ گرم بوده که این میزان در استان کهگیلویه و بویراحمد بیش از یک کیلوگرم است البته این میزان در شهر یاسوج، مرکز استان دو برابر کشور است. در سطح شهر یاسوج روزانه ۲۵٠ تن زباله تولید می‌شود که عمده این میزان در خیابان‌ها تفکیک می‌شود.
با برنامه‌ریزی و قول‌های حمایت از سرمایه‌گذاران، یک سرمایه‌گذار در مسیر ساخت یک کارخانه بازیافت در شهر یاسوج قرار می‌گیرد و با تلاش سرمایه‌گذار، پس از فراز و نشیب‌های متعدد فاز اول این کارخانه در منطقه "دوپشته" دهستان "دشتروم" با نوید اشتغالزایی برای ۱٠٠ نفر به شکل مستقیم در فاز اول در روز دوشنبه هفتم شهریور ماه ۱۴٠۱ با حضور وزیر کشور و طی هفته دولت به بهره‌برداری رسید و وعده‌هایی برای حمایت مالی جهت اجرای فاز دوم در همان روز به سرمایه‌گذار داده شد و نهایتاً این کارخانه به علت همکاری نکردن دستگاه‌های خدمات‌رسان و عمل نکردن شهرداری به تعهداتش افتتاح نشده، تعطیل شد.
«سید مهدی عدالت‌خواه»، سرمایه‌گذار کارخانه بازیافت زباله شهر یاسوج ضمن انتقاد از عملکرد شهرداری یاسوج و دستگاه‌ها نسبت به تعهدات در ساخت و راه‌اندازی کارخانه، گفت: بخش زیادی از تعهدات شهرداری یاسوج روی کاغذ باقی مانده و به آن‌ها عمل نشده است.
وی افزود: با توجه به نیاز شهر یاسوج و حتی استان کهگیلویه و بویراحمد و با تأکید بر سلامت مردم، مشکلات زیست محیطی و جلوگیری از آلودگی آب سد شاه قاسم و چاه‌های آب شرب نسبت به همکاری با متولیان برای ساخت کارخانه بازیافت اقدام کردیم.
عدالت‌خواه با بیان اینکه حتی در روند ساخت مشکلات زیادی بر سر راه ما قرار داشت، اظهار کرد: برای تأمین برق پروژه از ژنراتور اجاره‌ای استفاده کردیم و تعهدات شبکه‌های آب، برق، گاز و… نیز با مشکلات زیادی مواجه شدیم.
این سرمایه‌گذار خاطرنشان کرد: با وجود همه مشکلات، دست از کار نکشیده و با تمام توان فاز اول کارخانه بازیافت یاسوج را آماده بهره‌برداری کردیم.
عدالت خواه با بیان اینکه مشکلات زیرساختی پایان ماجرا نبود، تصریح کرد: در تعهدات شهرداری یاسوج مسأله کنترل تفکیک از مبدا، جلوگیری از فعالیت انبار‌های جمع‌آوری ضایعات و تحویل کامل زباله به کارخانه دیده شده بود که هیچکدام عملی نشد.
وی با بیان اینکه تحقق نیافتن تعهدات درصد بسیار بالایی از زباله‌ها را در شرایط تفکیک شخصی قرار می‌داد، ادامه داد: به نوعی خروجی و درآمد کارخانه در ضعف عمل به تعهدات شهرداری مغفول ماند و همه این مسائل در سایه قرارداد و تعهداتی بود که طرف مقابل به هیچکدام عمل نکرد.
سرمایه‌گذار کارخانه بازیافت یاسوج با اشاره به اینکه مشکلات زیرساختی، همکاری نکردن دستگاه‌ها و عمل نکردن به تعهدات توسط متولیان، کارخانه را در فاصله چند ماه پس از افتتاح به تعطیلی کشاند، عنوان کرد: این موضوع به نحوی شکل گرفت که امکان مانور برای بازیافت به پایین‌ترین سطح رسید.
عدالت‌خواه تأکید کرد: با توجه به همکاری نکردن شهرداری یاسوج، در زمینه زیرساخت‌ها، بخش زیادی از خطوط انتقال را با هزینه شخصی انجام دادیم، در حالی که این مهم در تعهدات شهرداری با تأکید بر مکلف کردن بخش‌های متولی دیده شده بود. حتی محیط زیست نیز حمایت‌های تسهیلاتی را برای احداث کارخانه‌های بازیافت در نظر گرفته، اما شهرداری پیگیری مفید و جدیی در این خصوص نداشت. مجموعه شهرداری طبق دستورالعمل وزارت کشور باید عمل می‌کردند علاوه بر این دستورالعمل هیچ کدام از تعهدات خود را نیز انجام ندادند.
وی اظهارکرد: با گذشت حدود ۱۰ ماه، مسأله واگذاری کارخانه به شهرداری به عنوان متولی در نامه‌ای رسمی طرح و با توجه به همکاری نکردن طرف مقابل با این پیشنهاد موافقت کردیم که با وجود طی فرایند‌های قانونی و گرفتن مصوبه شورای شهر و کمیته تطبیق فرمانداری و صدور رأی مبنی بر قیمت‌گذاری، مراحل خرید کارخانه توسط شهرداری انجام شد اما همچنان شهرداری نسبت به خرید کارخانه از ما اقدام نکرده و کارخانه نیز در شرایط تعطیلی به سر می‌برد و کسی پاسخگو نیست.
سرمایه‌گذار کارخانه بازیافت زباله شهر یاسوج خواستار تعیین تکلیف وضعیت کارخانه با حضور کارشناسان قیمت‌گذاری شد و تصریح کرد:‌امیدواریم شهرداری بتواند پس از واگذاری از چنین ظرفیتی برای تحقق اشتغال پایدار استفاده کند.
با این وضعیت متأسفانه در ورودی شهر یاسوج، مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد، با دود آتش زدن زباله‌ها به استقبال مسافران و گردشگران می‌رویم که مشکلات جبران ناپذیری را در پی دارد و باید مسئولان و متولیان امر هر چه زودتر تکلیف کارخانه بازیافت را مشخص کنند تا این مشکلات رفع شود.
«کیوان آشنا»، رئیس شورای شهر یاسوج نیز گفت: هم اکنون کارخانه بازیافت زباله در دست سرمایه‌گذار است و باید کارش را طبق قرار داد انجام دهد البته سرمایه‌گذار با مراجعه به شورا مشکلات خود را مطرح کند تا پیگیری کنیم و در جهت حل و فصل آن‌ها تصمیمی گرفته شود.
وی افزود: شهرداری نیز باید طبق قرارداد به تعهداتی که دارد عمل کند البته شورای شهر، استانداری و امور شهری استان، دستگاه قضایی و خود سرمایه‌گذار می‌توانند به حل این مشکل کمک کنند.
«حامد اردکانی»، مدیر واحد سلامت محیط و کار مرکز بهداشت کهگیلویه و بویراحمد نیز در این زمینه گفت: دفن بهداشتی زباله جزء وظایف شهرداری است در صورتی که زباله سوزی اتفاق بیفتد، خلاف قانون است و طبق قانون با متخلفین برخورد می‌شود و آتش زدن زباله‌های شهر یاسوج از طریق دستگاه قضایی و محیط زیست در حال پیگیری است.
وی اظهار کرد: علاوه بر آلودگی هوا، مواد مضر ناشی از این اقدام بر محیط زیست، زنان باردار، کودکان و سالمندان اثرات مخربی دارد که بعنوان متولی سلامت مردم و جامعه بصورت جدی پیگیر این موضوع هستیم.
«اسلام جاودان خرد»، مدیرکل محیط زیست استان کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: بخاطر آتش زدن زباله‌ها در سایت دفن زباله شهر یاسوج از شهردار قبلی به مراجع قضایی شکایت کردیم و از سرپرست فعلی شهرداری یاسوج نیز به همین دلیل پس از اتمام مهلت اخطار، به دادگاه شکایت کرده‌ایم.
وی با بیان اینکه آتش زدن زباله یکی از آلایند‌های محیط زیست هستند و آسیب‌ها و زیان‌های زیاد و جبران ناپذیری را در پی دارد، افزود: تولید گاز‌های سمی از جمله دی اکسید کربن در پی آتش زدن زباله به عنوان یکی از چالش‌های این موضع است و باید متولیان امر به جای راهکاری سریع و ارزان به دنبال دفع بهداشتی و اصولی زباله باشند.
جاودان خرد اظهار کرد: سم ناشی از آتش زدن زباله‌ها به آب‌های زیرزمینی و خاک نفوذ کرده و با توجه به اینکه محل دفن زباله‌ها نزدیک سد شاه قاسم یاسوج هست می‌تواند خطرناک باشد.
«سجاد بهرامی»، سرپرست شهرداری یاسوج نیز به ایسنا گفت: در یک ماه اخیر کارخانه بازیافت در دستور کار شهرداری قرار داشت و در جلسات مختلف مورد بررسی قرار گرفت، فاز اول این کارخانه انجام شد، که برای خدماتی همچون آب، برق، گاز با معارضاتی مواجه شد که پیگیر رفع ان‌ها بوده‌ایم.
وی افزود: توافقاتی با سرمایه‌گذار کارخانه برای خرید کارخانه توسط شهرداری انجام شده که در حال طی مراحل قانونی آن هستیم.
بهرامی اظهارکرد: تا یک ماه آینده طبق قانون مشکل کارخانه بازیافت زباله یاسوج حل می‌شود یا شهرداری کارخانه را برمی دارد و خریداری می‌کند و یا به تعهدات شهرداری عمل می‌کنیم تا سرمایه‌گذار ادامه کار دهند تا تعیین تکلیف شود.
گفتنی است که ضرورت دارد مسئولان استان از جمله استانداری و دستگاه‌های نظارتی، شوریا شهر، فرمانداری و شهرداری به مسأله کارخانه بازیافت زباله شهر یاسوج که به استخوان لای زحم تبدیل شده است ورود کرده و با عزمی جهادی یک بار برای همیشه این مسأله را حل کنند.
البته به نظر می‌رسد که مافیای زباله در شهر یاسوج هم وجود دارد، برای مثال اینکه خودرو‌های جمع‌آوری زباله به کدام‌ایستگاه‌ها بروند و گردش مالی پس از آن، روند‌های ناسالمی ایجاد کرده است و این احتمال وجود دارد که این مسأله و آورده مالی آن مانع از به نتیجه رسیدن این کارخانه شود و کارشکنی‌هایی صورت گیرد.