کبنانیوز - جنگ می‌تواند به همه‌ی اروپا سرایت کند

در گفت و گو با علی بیگدلی، استاد تاریخ دانشگاه چرایی لحن تند انگلیس علیه روسیه را بررسی شد

پوتین شاگرد اول کلاس توسعه طلبی «ایوان مخوف» است

یک استاد تاریخ دانشگاه گفت: «روسیه این توانایی از منظرِ نظامی را دارا است که همزمان به چند کشور حمله کند.»

یک استاد تاریخ دانشگاه گفت: «روسیه این توانایی از منظرِ نظامی را دارا است که همزمان به چند کشور حمله کند.»
علی بیگدلی، روزنامه نگار با سابقه و استاد تاریخ دانشگاه شهید بهشتی می‌افزاید: «به نظر می‌رسد غرب زمان مناسبی برای رویارویی با پوتین انتخاب نکرده و پیشنهاد من این است که در این مقطع به برخی درخواست‌های پوتین پاسخ مثبت بدهد از آن جهت که ولادیمیر پوتین قطعاً دست خالی از مناقشه‌ی اوکراین بازنخواهدگشت و همین مسئله می‌تواند معادله‌ی فعلی را پیچیده، خطرناک و غیر قابل حل کند ضمن آن که توان نظامی روسیه برای گسترش جنگ به بقیه‌ی اروپا یا حمله‌ی همزمان به چند کشور از جمله اروپا در غرب و ژاپن در شرق آن قدر هست که جهان را به سمت یک جنگ تمام عیار جهانی سوق دهد.»
فرمانده سابق ناتو: تسلیحات پوتین به غیر از اوکراین
کشورهایی دیگر را هم نشانه رفته‌اند
جیمز استاوریدیس، فرمانده عالی سابق ائتلاف ناتو همچنان که مسکو به پیشبرد حمله‌اش در اوکراین به سمت شهر کی‌یف ادامه می‌دهد، مدعی شد که ولادیمیر پوتین سلاح‌هایش را به سمت کشورهای همسایه دیگری به غیر از اوکراین نشانه رفته است.
استاوریدیس، دریاسالار چهار ستاره بازنشسته نیروی دریایی آمریکا و مدیرعامل فعلی انستیتوی موسوم به گروه کارلایل، در مصاحبه با جاناتان کیپهارت، خبرنگار ام. اس. ان. بی. سی گفت، «کاملاً نگران» است که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در اوکراین متوقف نشود. استاوریدیس گفت: «فکر نمی‌کنم که او به یک کشور عضو ناتو حمله کند. اما او سلاح‌هایش را به سمت مولداوی، قزاقستان، بلاروس، کشورهای دیگری از این دست، کشورهای مستقلی که زمانی بخشی از اتحاد جماهیر شوروی سابق بودند، نشانه رفته است.» وی افزود: «آن جا، جایی است که او در قدم بعد به سراغش می‌رود. من از این بابت بسیار نگرانم.» این در حالی است که قزاقستان و بلاروس دارای مرز مشترک با روسیه هستند، در حالی که مولداوی در شمال غرب اوکراین قرار دارد.
جنگ می‌تواند سال‌ها به طول انجامد!
علی بیگدلی با تأیید گفته‌های مقامات انگلیسی از جمله بوریس جانسون، لیز تراس و دومنیک راب که مدعی شده‌اند این جنگ می‌تواند حتی ۱۵ تا ۲۰ سال به طول انجامد اظهار می‌دارد: «روسیه دارد با تأنی پیش می‌رود از آن جهت که اگر می‌خواست اوکراین را بگیرد یک ماهه می‌گرفت اما چینش نیروهایش زیرکانه است از یک طرف از سمت دریای سیاه شبه جزیره کریمه و یکی هم از سمت شمال شرقی اوکراین دست به کار شده است و این یعنی اوکراین درست مانند یک قالب پنیر در دهان گرگ افتاده است اما آهسته دارد این کار را می‌کند از آن جهت که پوتین می‌خواهد به غربی‌ها فرصت دهد تا کاری کنند و دست به اقدامی عملی بزنند.»
این کارشناس مسائل بین المللی با تاکید بر این موضوع که: «غربی‌ها با دادن هر امتیازی نباید اجازه دهند روسیه، اوکراین را بگیرد» می‌گوید: «در غیر این صورت اگر چنین شود ممکن است عواقب خیلی خیلی بدی داشته باشد اروپایی‌ها باید با مذاکره و حتی دادن تعهد به اینکه اوکراین عضو ناتو نمی‌شود به این غائله خاتمه دهند زیرا روسیه اگر به نتیجه‌ی دلخواه نرسد آن وقت کشورهای بیشتری وارد بحران اوکراین خواهند شد و همین مسئله می‌تواند کنترل این بحران را از دست همه خارج کند.»
این استاد تاریخ دانشگاه به تأیید جهانی شدنِ جنگ روسیه علیه اوکراین اظهار می‌دارد: «همین حالا هم این جنگ جهانی شده است.» وی ادامه می‌دهد: «خود اوکراین مهم نیست اما اگر روسیه اوکراین را بگیرد این پیام را به دنبال دارد که کشورهای دیگر را هم خواهد گرفت و در صورتی که با رفتار انفعالی غرب مواجه شود حتماً همین کار را خواهد کرد.»
بیگدلی معتقد است: «اوکراین مستمسک خوبی است. غرب اگر بخواهد در مقابل روسیه دست به تحریم زند نوعی اعلان جنگ است. اگر در شرایط فعلی تکلیف غرب و شرق مشخص نشود می‌تواند در آینده مشکلات فراوانی داشته باشد.»
قدرت نظامی روس‌ها را نباید دست کم گرفت
علی بیگدلی با اشاره به مجموعه‌ای از تحرکات و رفتارهایی که تماماً پوتین و سران کرملین را تحریک خواهد کرد، می‌گوید: «در این که روسیه از حمله به کشورهای دیگر ابایی ندارد شک نکنید چون روسیه اکتفا به اوکراین نخواهد کرد و می‌تواند مثلاً همزمان با ژاپن هم وارد جنگ شود. چون از لحاظ نظامی این توانمندی را دارد و با روحیه پوتین هم که سلطه طلب است سازگاری دارد.»
لودریان: حفظ کانال ارتباطی با پوتین ضروری است
وزیر امور خارجه فرانسه اعلام کرد، ضروری است که در بحبوحه بحران کنونی در اوکراین، یک کانال ارتباطی آزاد با رئیس جمهوری روسیه حفظ شود. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه در مصاحبه‌ای با کانال تلویزیونی فرانسه ۲ گفت: قطعاً ضروری است که یک کانال ارتباطی با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه حفظ کنیم. ما در جنگ علیه روسیه نیستیم، ما با اوکراینی‌ها همبستگی داریم.
این گفته‌ی وزیر امور خارجه‌ی فرانسه در تأیید حرف‌های بیگدلی است که معتقد است غرب نباید بیشتر از این پوتین و روس‌ها را در مواجهه با مسائلی قرار دهد که آن‌ها قدرت و مدیریت سیاسی خود را ضعیف شده تلقی کنند چون در این صورت قطعاً آن‌ها دست به رفتارهایی خواهند زد که به ضرر تمام دنیا تمام خواهد شد.
بررسی چرایی لحن تند انگلیس علیه روسیه از منظر تاریخی

این استاد تاریخ دانشگاه و تحلیلگر مسائل اروپا در پاسخ به چرایی لحن تند و شاید بسیار تند انگلیسی‌ها در مواجهه با روس‌ها حتی تندتر از مقامات و مردم اوکراین به یک بررسی مجمل تاریخی پرداخته به آفتاب یزد می‌گوید: «از زمانی که ایوان چهارم که معروف به ایوان مخوف است سلسله تزار را درست کرد احساس توسعه طلبی، فزون طلبی و سلطه خواهی را به عنوان میراثی در بین جانشینان خود به یادگار گذاشت و وقتی به دوره پطر کبیر می‌رسیم، او اولین کسی است که قدم در منطقه قفقاز گذاشت که منجر به دو جنگ ایران و روسیه شد و قفقاز را به عنوان کریدوری که ایران را به دریای سیاه وصل کرد از بین روسیه و عثمانی به دست آورد و از همان زمان‌ها روسیه از چهار ضلع خود شروع به پیش روی کرد؛ از سمت شرق به سیبری رفت، از غرب تا کنار دریای بالتیک رفت، از جنوب، آسیای مرکزی و بالکان و قفقاز را گرفت و از شمال تا اقیانوس منجمد شمالی پیش رفت. در دوره اتحاد جماهیر شوروی در کنفرانس تهران، استالین به روزولت می‌گوید که ما امنیت نداریم و تصمیم داریم را از جهت جغرافیای سیاسی، کشورهایی را تصرف کنیم. روزولت هم قبول می‌کند. در سال ۱۹۵۱ ناتو و ۶ سال بعدش ۱۹۵۵ پیمان ورشو به وجود آمد و همین مسئله باعث شد تا جلو توسعه طلبی روسیه تا حدی گرفته شود بعد از فروپاشی اتحاد شوروی در سال ۱۹۹۱ شانزده جمهوری از درون جماهیر شوروی بیرون افتاد. بنابراین، این سلطه‌گری جزئی از ذات روسیه است. روسیه در این سه دهه، در دهه‌ی اول به دنبال بازسازی بود، در دهه دوم به دنبال این بود که خود را از لحاظ اقتصادی و نظامی تقویت کند در این دهه سوم هم دنبال این است که جلو ناتو را بگیرد و قوای نظامی را بیش از پیش
تقویت کند.
موضع تند انگلیس یک مبحث تاریخی است
این کارشناس مسائل تاریخی - سیاسی می‌افزاید: «این مواضع تند و لحن آتشین دلیل تاریخی دارد اگر در کشور خودمان هم نگاه کنیم زمانی که اختلاف بین انگلستان و روسیه در ایران به وجود آمد این اختلاف فقط در ایران نبود. روسیه و انگلستان در عثمانی در عراق در افغانستان در چین هم گرفتار بودند. در سال ۱۹۲۱ یک رشته کودتا رخ داد؛ در عراق، در ترکیه، در ایران، و در افغانستان و حتی چین، این کودتاها همه کارهایی بود که انگلیسی‌ها در برابر نفوذ روسیه کردند. از قبل از اتحاد جماهیر شوروی هم ما با روس‌ها مشکل و اختلاف داشتیم. انگلیس بر سر قدرت قزاق‌ها در ایران بارها شاه را تحریک و وسوسه می‌کرد که جلو نفوذ آن‌ها گرفته شود و بعد از اینکه قرارداد ۱۹۱۹ به جایی نرسید اولین کاری که انگلیسی‌ها کردند قزاق‌ها را منحل کردند فلذا این خصومتی تاریخی است که مخصوصاً در منطقه شرق بین روسیه و انگلستان وجود داشت و همچنان نیز دارد که صد در صد ریشه کاملاً تاریخی دارد بعد از آن هم حتی در زمان پوتین هم چندین گروه جاسوسی وارد انگلستان شدند و دست به اقدامات خلاف‌کارانه‌ای علیه دولت انگلیس زدند تا همه‌ی جهان به ابعاد وسیع و عمیق این خصومت و دشمنی تاریخی پی ببرند.
روسیه موازنه‌ی قدرت را به هم زده است
علی بیگدلی در بخش پایانی این گفت و گو، لحن تند انگلیسی‌ها را از منظری دیگر بررسی کرده خاطر نشان می‌کند: «مسئله‌عدم توازن و بر هم خوردن معادله قدرت است. موازنه قدرت دارد به هم می‌خورد اگر روسیه اوکراین را بگیرد اگر چه یک کشور ساده است اما موازنه قدرت در فضای بین المللی به هم خواهد ریخت لذا انگلستان نگران همین است که موازنه قدرت در اروپا به هم ریزد. اگر چه انگلیس جزء قاره اروپا نیست ولی آن‌ها به دنبال این هستند موازنه قدرت در اروپا به هم نریزد و لیبرال دموکراسی هم چنان پا بر جا بماند و بتواند توان مقابله با روسیه را داشته باشد. اگر روسیه، اوکراین را بگیرد امکان این وجود دارد که لهستان را هم بگیرد و بعد رومانی را. نگرانی انگلیس از این جهت است.»
بیگدلی در پاسخ به این پرسش که «در آینده نه خیلی دور رویارویی جدی انگلیس، روسیه، آمریکا» محتمل است یا نه؟ می‌گوید: این احتمال را نمی‌توان رد کرد!
بیگدلی با اشاره به این که فقط انگلیسی‌ها ناراحت نیستند بلکه آمریکایی‌ها نیز از بر هم خوردن موازنه‌ی قدرت در سطح بین الملل به خشم آمده‌اند تاکید می‌کند جنس و نوع نگرانی‌های آمریکا و انگلستان چندان تفاوتی با یکدیگر ندارد.
پوتین شاگرد اول کلاس ایوان مخوف؟
بیگدلی با «شاگرد اول ایوان مخوف» دانستن پوتین می‌گوید: «تنها راه چاره این است که غرب وارد مذاکره شود و جنگ را تمام کند وگرنه عواقب شدیدتری در انتظارشان است. جنگ هر چه قدر ادامه پیدا کند برخلاف اینکه غربی‌ها فکر می‌کنند می‌توانند با ابزار تحریم روسیه را مهار کنند اشتباه می‌کنند و به ضرر غرب است. زیرا اولین جایی که موازنه قدرت در آن به هم خواهد خورد خاورمیانه
خواهد بود ولی روسیه بیشتر هدفش اروپا است و روی این منطقه حساسیت بیشتری دارد.