تاریخ انتشار
جمعه ۲۲ فروردين ۱۴۰۴ ساعت ۲۱:۲۴
کد مطلب : ۴۹۸۱۰۹
چرا مذاکره ایران و آمریکا پیچیده است و سریع و فوری به نتیجه نخواهد رسید؟
راستیآزمایی نیات واشنگتن؛ نخستین گام دیپلماتیک میان تهران و واشنگتن
۰
کبنا ؛مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با میانجیگری عمان، فردا در مسقط آغاز خواهد شد. این گفتوگوها که به شیوه تبادل متن مکتوب انجام میشود، فرصتی برای راستیآزمایی نیات طرفین و کاهش تنشهای سیاسی و اقتصادی میان دو کشور به شمار میرود. کارشناسان این مذاکرات را پیچیده و حساس ارزیابی کردهاند و معتقدند موفقیت آن به میزان انعطافپذیری طرفین وابسته است.
به گزارش کبنا نیوز، مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا قرار است روز شنبه، ۲۳ فروردینماه (فردا) در شهر مسقط، پایتخت عمان آغاز شود. این مذاکرات که به ریاست سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، و استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، برگزار خواهد شد، با میانجیگری وزیر خارجه عمان و به شیوه تبادل متن مکتوب انجام میشود. به گفته مقامات ایرانی، هدف از این مذاکرات راستیآزمایی نیات طرف آمریکایی است.
این گفتوگوها نخستین گام جدی میان ایران و آمریکا پس از دورهای طولانی از تنشهای سیاسی به شمار میرود. ایران با پذیرش این مدل مذاکرات غیرمستقیم، به دیپلماسی فرصت داده و قصد دارد مسیر گفتوگوها را به شکلی هوشمندانه و حسابشده پیش ببرد. سید عباس عراقچی پیشتر این مذاکرات را همزمان یک «فرصت» و «آزمون» توصیف کرده بود.
این مذاکرات غیرمستقیم روز شنبه به شیوه تبادل متن مکتوب و با میانجیگری وزیر خارجه عمان، بدر البوسعیدی، برگزار خواهد شد. این مدل مذاکرات، که مسبوق به سابقه است، پیشتر نیز در برخی موضوعات بینالمللی از جمله بحران اوکراین توسط آمریکا به کار گرفته شده است.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، این مذاکرات را «پیشنهادی سخاوتمندانه» از سوی ایران دانسته و اعلام کرده است: «ما با حسن نیت و هوشیاری کامل به دیپلماسی یک فرصت واقعی میدهیم. آمریکا باید این تصمیم را که علیرغم هیاهوهای خصمانه آنها اتخاذ شده است، قدر بداند.» وی همچنین تأکید کرد که این مذاکرات فرصتی برای ارزیابی جدیت و نیت طرف مقابل است.
عبدالرضا فرجیراد، استاد ژئوپلیتیک و تحلیلگر ارشد سیاست خارجی، در گفتوگو با فرارو این مذاکرات را پیچیده و حساس ارزیابی کرده و اظهار داشته است: «ایران و آمریکا مذاکرات پیچیدهای خواهند داشت و هنوز جلسه نخست مذاکرات برگزار نشده است که طرفین بدانند خواسته طرف مقابل چیست. اگر توقعات آمریکا محدود به نگرانی از تولید سلاح هستهای باشد، ایران اعلام کرده که آماده همکاری است و مذاکرات میتواند به خوبی پیش برود. اما اگر خواستههایی مانند مسائل موشکی یا موضوعات مرتبط با اسرائیل مطرح شود، نمیتوان نسبت به ادامه کار امیدوار بود.»
فرجیراد همچنین بر محدودیت زمانی مذاکرات به دلیل نزدیک شدن به اجرای مکانیسم ماشه (اسنپبک) تأکید کرده و افزوده است: «ما در گفتوگو با آمریکا وقت زیادی نداریم. اروپا نیز اعلام کرده است که تا زمانی که ایران و آمریکا مذاکرات خود را آغاز نکنند، نمیتواند اقدامی انجام دهد. بنابراین، باید ابتدا مذاکرات با آمریکا پیش برود تا بتوانیم به رفع تحریمها فکر کنیم.»
وی همچنین هشدار داده است که نباید امیدواریهای زودهنگام و غیرواقعی به مردم داده شود. او گفته است: «حتی در صورت موفقیت مذاکرات، حداقل شش ماه تا یک سال زمان لازم است تا اثرات اقتصادی آن نمایان شود. مذاکرات منتهی به برجام حدود دو سال طول کشید، اما اکنون به دلیل مکانیسم ماشه، تکلیف مذاکرات ظرف دو تا سه ماه مشخص خواهد شد.»
علی قنبری، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس و نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی، نیز در گفتوگو با فرارو به تأثیرات اقتصادی مذاکرات اشاره کرده و گفته است: «شاید یکی از دلایل خوشبینی مردم کاهش قیمت دلار و امید به نتیجه مذاکرات باشد. اما حقیقت این است که حتی در صورت توافق، حداقل شش ماه تا یک سال زمان لازم است تا اثرات اقتصادی آن نمایان شود.»
وی همچنین تأکید کرده است که نباید درگیر اشتباه محاسباتی در خصوص نرخ دلار شد و افزوده است: «آنچه در خصوص نرخ دلار رخ داده است، کوتاهمدت است و نمیتوان در بلندمدت بدون شکلگیری توافق، روی کاهش پایدار نرخ دلار حساب باز کرد.»
همزمان با آغاز مذاکرات، فشارهای بینالمللی بر ایران نیز افزایش یافته است. به گزارش روزنامههای مانند جروسالم پست و رویترز، انگلستان، آلمان و فرانسه به ایران مهلت دادهاند تا پایان ماه ژوئن (اواسط خرداد تا تیر) برای پیشرفت در موضوع هستهای اقدام کند. در غیر این صورت، این کشورها آمادهاند مکانیسم بازگشت خودکار تحریمها (اسنپبک) را فعال کنند.
ایران نیز در پاسخ به این تهدیدات هشدار داده است که چنین اقدامی پیامدهای شدیدی خواهد داشت و ممکن است موجب بازنگری در دکترین هستهای کشور شود.
مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در عمان، گامی مهم در مسیر کاهش تنشهای سیاسی و اقتصادی میان دو کشور به شمار میرود. با وجود پیچیدگیهای موجود و فشارهای بینالمللی، این مذاکرات فرصتی برای ایجاد مسیرهای جدید در روابط بینالمللی و رفع تحریمها محسوب میشود. با این حال، موفقیت این گفتوگوها به میزان انعطافپذیری و جدیت طرفین بستگی دارد.
به گزارش کبنا نیوز، مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا قرار است روز شنبه، ۲۳ فروردینماه (فردا) در شهر مسقط، پایتخت عمان آغاز شود. این مذاکرات که به ریاست سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، و استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، برگزار خواهد شد، با میانجیگری وزیر خارجه عمان و به شیوه تبادل متن مکتوب انجام میشود. به گفته مقامات ایرانی، هدف از این مذاکرات راستیآزمایی نیات طرف آمریکایی است.
این گفتوگوها نخستین گام جدی میان ایران و آمریکا پس از دورهای طولانی از تنشهای سیاسی به شمار میرود. ایران با پذیرش این مدل مذاکرات غیرمستقیم، به دیپلماسی فرصت داده و قصد دارد مسیر گفتوگوها را به شکلی هوشمندانه و حسابشده پیش ببرد. سید عباس عراقچی پیشتر این مذاکرات را همزمان یک «فرصت» و «آزمون» توصیف کرده بود.
این مذاکرات غیرمستقیم روز شنبه به شیوه تبادل متن مکتوب و با میانجیگری وزیر خارجه عمان، بدر البوسعیدی، برگزار خواهد شد. این مدل مذاکرات، که مسبوق به سابقه است، پیشتر نیز در برخی موضوعات بینالمللی از جمله بحران اوکراین توسط آمریکا به کار گرفته شده است.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، این مذاکرات را «پیشنهادی سخاوتمندانه» از سوی ایران دانسته و اعلام کرده است: «ما با حسن نیت و هوشیاری کامل به دیپلماسی یک فرصت واقعی میدهیم. آمریکا باید این تصمیم را که علیرغم هیاهوهای خصمانه آنها اتخاذ شده است، قدر بداند.» وی همچنین تأکید کرد که این مذاکرات فرصتی برای ارزیابی جدیت و نیت طرف مقابل است.
عبدالرضا فرجیراد، استاد ژئوپلیتیک و تحلیلگر ارشد سیاست خارجی، در گفتوگو با فرارو این مذاکرات را پیچیده و حساس ارزیابی کرده و اظهار داشته است: «ایران و آمریکا مذاکرات پیچیدهای خواهند داشت و هنوز جلسه نخست مذاکرات برگزار نشده است که طرفین بدانند خواسته طرف مقابل چیست. اگر توقعات آمریکا محدود به نگرانی از تولید سلاح هستهای باشد، ایران اعلام کرده که آماده همکاری است و مذاکرات میتواند به خوبی پیش برود. اما اگر خواستههایی مانند مسائل موشکی یا موضوعات مرتبط با اسرائیل مطرح شود، نمیتوان نسبت به ادامه کار امیدوار بود.»
فرجیراد همچنین بر محدودیت زمانی مذاکرات به دلیل نزدیک شدن به اجرای مکانیسم ماشه (اسنپبک) تأکید کرده و افزوده است: «ما در گفتوگو با آمریکا وقت زیادی نداریم. اروپا نیز اعلام کرده است که تا زمانی که ایران و آمریکا مذاکرات خود را آغاز نکنند، نمیتواند اقدامی انجام دهد. بنابراین، باید ابتدا مذاکرات با آمریکا پیش برود تا بتوانیم به رفع تحریمها فکر کنیم.»
وی همچنین هشدار داده است که نباید امیدواریهای زودهنگام و غیرواقعی به مردم داده شود. او گفته است: «حتی در صورت موفقیت مذاکرات، حداقل شش ماه تا یک سال زمان لازم است تا اثرات اقتصادی آن نمایان شود. مذاکرات منتهی به برجام حدود دو سال طول کشید، اما اکنون به دلیل مکانیسم ماشه، تکلیف مذاکرات ظرف دو تا سه ماه مشخص خواهد شد.»
علی قنبری، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس و نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی، نیز در گفتوگو با فرارو به تأثیرات اقتصادی مذاکرات اشاره کرده و گفته است: «شاید یکی از دلایل خوشبینی مردم کاهش قیمت دلار و امید به نتیجه مذاکرات باشد. اما حقیقت این است که حتی در صورت توافق، حداقل شش ماه تا یک سال زمان لازم است تا اثرات اقتصادی آن نمایان شود.»
وی همچنین تأکید کرده است که نباید درگیر اشتباه محاسباتی در خصوص نرخ دلار شد و افزوده است: «آنچه در خصوص نرخ دلار رخ داده است، کوتاهمدت است و نمیتوان در بلندمدت بدون شکلگیری توافق، روی کاهش پایدار نرخ دلار حساب باز کرد.»
همزمان با آغاز مذاکرات، فشارهای بینالمللی بر ایران نیز افزایش یافته است. به گزارش روزنامههای مانند جروسالم پست و رویترز، انگلستان، آلمان و فرانسه به ایران مهلت دادهاند تا پایان ماه ژوئن (اواسط خرداد تا تیر) برای پیشرفت در موضوع هستهای اقدام کند. در غیر این صورت، این کشورها آمادهاند مکانیسم بازگشت خودکار تحریمها (اسنپبک) را فعال کنند.
ایران نیز در پاسخ به این تهدیدات هشدار داده است که چنین اقدامی پیامدهای شدیدی خواهد داشت و ممکن است موجب بازنگری در دکترین هستهای کشور شود.
مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در عمان، گامی مهم در مسیر کاهش تنشهای سیاسی و اقتصادی میان دو کشور به شمار میرود. با وجود پیچیدگیهای موجود و فشارهای بینالمللی، این مذاکرات فرصتی برای ایجاد مسیرهای جدید در روابط بینالمللی و رفع تحریمها محسوب میشود. با این حال، موفقیت این گفتوگوها به میزان انعطافپذیری و جدیت طرفین بستگی دارد.