تاریخ انتشار
سه شنبه ۱۵ خرداد ۱۴۰۳ ساعت ۰۲:۳۵
کد مطلب : ۴۷۶۶۴۵
انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری؛
چرا ۸۰ نفر خود را شایسته ریاست جمهوری میدانند؟ / سونامی کاندیداتوری نمایندگان ادوار در انتخابات ۱۴۰۳ / شویِ سیاسی در ساختمان فاطمی به اوج رسید +جدول
۰
کبنا ؛مهلت ثبتنام برای انتخابات ریاستجمهوری به پایان رسید. تعداد افرادی که در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرده اند بسیار بالاست و به نوعی میتوان گفت از هر قشر، حزب و گروهی، نامزد، در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرده است و روز آخر به گواه سخنگوی ستاد انتخابات، «پرترددترین» روز وزارت کشور بود.
به گزارش کبنا، در پایان زمان قانونی ثبتنام کاندیداها احمد وحیدی، وزیر کشور اعلام کرد که ۸۰ نفر موفق شدهاند برای حضور درانتخابات پیش رو ثبتنام کنند. همچنین به گفته شاهچراغی، رئیس ستاد انتخابات و معاون سیاسی وزیر کشور تعداد ثبتنامکنندگان روز پنجم، ۴۳ نفر بوده و به طور کلی در این ۵ روز، ۲۷۸ نفر به وزارت کشور مراجعه کردند.
پروندههای داوطلبان برای بررسی صلاحیت کاندیداتوری به شورای نگهبان ارسال خواهد شد تا ظرف ۷ روز آینده، صلاحیتها بررسی و کاندیداهای نهایی ۲۲ خرداد اعلام شود. در پنجمین روز ثبتنام از داوطلبان ریاستجمهوری همه آمدند؛ از نمایندگان مجلس پیشین تا پارلماننشینان امروز؛ از دولتیها تا نظامیون. افرادی که اگرچه باید توسط شورای نگهبان تایید صلاحیت شوند، اما برخی کارشناسان حوزه سیاست داخلی معتقدند که بسیاری از این افراد به احتمال زیاد با رد صلاحیت رو به رو خواهند شد.
افراد ثبت نام کرده بسیار متنوعند و از نظامی تا معاون وزیر، نماینده مجلس و حتی اساتید دانشگاه را تشکیل میدهند. این تعدد ثبت نام ها، اما، با پرسشهایی همراه شده از جمله این که آیا این تعداد ثبت نام موضوعی مثبت است و انگیزه یا علت این حجم حضور در وزارت کشور برای ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری چیست؟
ناصر ایمانی، فعال سیاسی اصولگرا در گفتوگو با فرارو به این پرسشها پاسخ داده است و میگوید: «تعداد بالای ثبت نامها در این حجم را نمیتوان پدیدهای مثبت ارزیابی کرد. یا آقایانی که ثبت نام کرده اند شان و جایگاه ریاست جمهوری را نمیدانند یا خدای نکرده شان و منزلت ریاست جمهوری در جمهوری اسلامی به حدی پایین آمده که همه آقایان احساس تکلیف میکنند که در این صحنه حاضر شوند و این خود مشکلی است که چرا افراد مختلف تصور میکنند که این امکان را دارند تا به عنوان رئیس جمهور کشور یا به عبارتی نفر دوم کشور قرار گیرند. این موضوع دلایل مختلفی میتواند داشته باشد که من به یکی از این دلایل اشاره میکنم. در قانون اساسی ما آمده که «رجل سیاسی»، شورای نگهبان محترم ما هم هر شخصی را هم که به نوعی در کنشهای سیاسی شرکت داشته، کافی میداند که به عنوان رئیس جمهور ثبت نام کند و این در حالیست که یکی از نیازهای مهم رئیس جمهور این است که علاوه بر سیاسی بودن به لحاظ تواناییهای مدیریتی و اجرایی فهم و درک کافی و تجربه کافی را داشته باشد.»
وی افزود: «ظاهرا شورای محترم نگهبان به این بعد کمتر توجه میکند و مثلا فردی که نماینده مجلس است، توانایی و تجربه کار اجرایی ندارد و این فرد نباید بتواند ثبت نام کند، اما شورای محترم نگهبان در دورههای قبل این افراد را نیز تایید صلاحیت میکرده است. شخصی که در مناصب فکری، مشورتی، شوراهای مشورتی حضور داشته، الزاما توانایی کار اجرایی ندارد. هر چند که ممکن است رجل سیاسی هم باشد. به اعتقاد بنده این افراد نباید تایید صلاحیت شوند و این در حالی است که تایید صلاحیت میشوند و به همین دلیل هم شاهد این صحنه هستیم که یک وزیر که کار اجرایی نداشته، مثلا وزیر فرهنگ یا یک نماینده مجلس یا یک شخصی که عضو دفتر یک مقام کشور بوده ثبت نام میکند. این در حالی است که این افراد سوابق اجرایی ندارند، هر چند که ممکن است رجل سیاسی باشند. اینها نباید از سوی شورای محترم نگهبان تایید صلاحیت میشدند.»
این فعال سیاسی اصولگرا گفت: «ما نتیجه عملکردهای سالهای قبل شورای محترم نگهبان و همینطور دیگر نهادها را مشاهده میکنیم. اگر روال به شکلی گذاشته میشد که وقتی اعلام ریاست جمهوری میشود، ۳ الی ۴ نفر بیشتر خود را در این حد نبینند که ثبت نام کنند، طبیعتا انتخابات هم محدودتر برگزار میشود، اما در سالهای گذشته، به شکلی تفاسیر مختلفی کرده ایم، که افراد مختلف به خود اجازه ورود میدهند و همین که یک فرد مثلا یک دورهای معاون وزیر یا نماینده مجلس بوده برای ریاست جمهوری ثبت نام کند. این به نظر من نقص است و باید برای انتخاباتهای پیش رو، فکری برای قوانین موجود کرد که هر فردی امکان ثبت نام نداشته باشد. اکنون ۸۰ نفر ثبت نام میکند که ۶ نفر تایید صلاحیت شود. اسم بقیه هم میشود رد صلاحیت و در نتیجه اعتراضها و تنشهای سیاسی بلند میشود و این خوب نیست.»
جابهجایی «تکلیف» از بهارستان به پاستور
گرچه 5 روز گذشته، خیابان فاطمی مسیر مورد علاقه نمایندگان ادوار مجلس شورای اسلامی بود اما موج اصلی اعلام داوطلبی آنها برای ریاستجمهوری همزمان با روز پنجم یعنی آخرین مهلت ثبتنام بود. نمایندگانی از ادوار پیشین تا آنهایی که در دورههایی رد صلاحیت شده یا آرای لازم را کسب نکردند، همه آمدند. الیاس نادران، حسن سبحانی، حسن کامران، قاسم جاسمی، اردشیر مطهری، وحید جلالزاده، علی آذری، علیرضا ورناصری، حمید کریمی، محسن کوهکن، حسین گروسی، حسن نوروزی، محمدعلی وکیلی، مهدی شیخ و... از جمله نمایندگانی بودند که روز پنجم ثبتنام کردند.
«من اسحاق جهانگیری هستم»
آخرین روز جدیترین گزینه احتمالی اصلاحطلبان، برای نامنویسی به ساختمان فاطمی رفت. اسحاق جهانگیری پس از ثبتنام در انتخابات ریاست جمهوری با این پرسش مواجه شد که آیا آمده تا دولت سوم حسن روحانی باشد؟ او به پاسخی مختصر بسنده کرد و گفت «من اسحاق جهانگیری هستم!» تا فاصلهگذاری معناداری با دولتی داشتهباشد که ۸ سال معاون اول آن بود. گرچه همان زمان هم صحبتهایی از محدودیت اختیارات او نسبت به رییس دفتر حسن روحانی به گوش میرسید.
جهانگیری با اطمینان گفت که جبهه اصلاحات پشت او خواهد ایستاد و به دنبال جلب آرای کسانی است که از «شعار و منازعه،خسته و دنبال گشایش عملیاند». اما محمد صدر، محمدرضا عارف، محسن هاشمی و مجید انصاری که به عنوان کاندیداهای اصلاحطلبان نامشان در این دوران سر زبانها بود، ثبتنام نکردند. «عباس آخوندی» از جمله چهرههای نزدیک به اعتدالیون و اصلاحطلبان نیز ثبتنام کرد.
داستان تکراری «دعوت و تکلیف»؛ رییس و نایب رییس ثبتنام کردند
چند ساعت مانده به پایان مهلت نامنویسی برای انتخابات، بالاخره گمانهزنیها در مورد حضور محمدباقر قالیباف به واقعیت تبدیل شد. او از جمع محدود هوادارانش گذشت و به ساختمان فاطمی رفت و در بدو ورود تنها پاسخش به این پرسش که تکلیف ریاست مجلس چه میشود، لبخند بود و سکوت. او در سخنرانی پس از ثبتنام تاکید کرد گرچه «وظیفه اصلی خود را خدمت در مجلس» میدانسته اما با دعوت نمایندگان و خانواده شهدا احساس تکلیف کردهاست. قالیباف وقتی در جمع انبوه محافظانش به سمت در خروجی میرفت به سوالی در مورد استعفا از مجلس بالاخره پاسخ داد و گفت «نیازی به استعفا ندارد» اما به نظر میرسد مجلس دوازدهم چندان مورد علاقه هیات رییسه نیست چرا که در لحظات پایانی علی نیکزاد، نایب رییس مجلس هم به جمع داوطلبان ریاستجمهوری پیوست تا همراه با اکبر نیکزاد، دو برادری باشند که اعلام داوطلبی میکنند.
نمایندگان غیررسمی دولت مستقر
از زمانی که موضوع برگزاری زودهنگام انتخابات ریاستجمهوری در دستورکار اجرایی کشور قرار گرفت، گمانهزنیها در مورد کاندیدایی که به نوعی نماینده غیرمستقیم دولت نیمه تمام رئیسی باشد، مطرح شد. گزینههای متعدد از غلامحسین اسماعیلی تا محمد مخبر روی میز دولتیها بود تا در نهایت با پایان مهلت نامنویسی تکلیف مشخص شد.
«داوود منظور» رییس سازمان برنامه و بودجه، «امیرحسین قاضیزاده هاشمی» رییس بنیاد شهید، «مهرداد بذرپاش» وزیر راه و «صولت مرتضوی» وزیر کار دولت رییسی ثبتنام کردند. پیش از این هم اسماعیلی، وزیر ارشاد اعلام داوطلبی کرده بود. ابتدا گمانههایی مطرح بود که محمد مخبر، پرچمدار تیم نزدیک به رییسی ثبتنام میکند. در نهایت نه مخبر آمد و نه اسماعیلی و تنها صولت مرتضوی به وزارت کشور رفت. بنابراین شاید بتوان صولت مرتضوی را نماینده غیرمستقیم دولت مستقر دانست.
دومین کاندیدای زن با تغییرات قابل توجه
تا پیش از چهاردهم خرداد و پایان پنج روز نامنویسی از داوطلبان، «زهره الهیان» تنها کاندیدای شناخته شده زن انتخابات ریاستجمهوری بود. ثبتنامی که برخلاف سالهای حضور زهرا شجاعی و اعظم طالقانی با واکنشهای منفی در فضای مجازی روبهرو و اظهارات و مواضع ضدزن الهیان به موضوع گفتوگوی کاربران تبدیل شد. اما آمدن حمیده زرآبادی به وزارت کشور ورق را برگرداند. حمیده زرآبادی،عضو فراکسیون مجلس دهم با پوششی متفاوت نسبت به دوران نمایندگی به ساختمان فاطمی آمد، ثبتنام کرد، از طالقانی و شجاعی یاد کرد و آرزو کرد روزی «در ایران در انتخاباتی آزاد و رقابتی یک رئیس جمهوری زن داشته باشیم.»
به جز زرآبادی، هاجر چنارانی از نمایندگان اصولگرای دوره دهم و یازدهم و رفعت بیات نماینده دوره هفتم مجلس هم ثبت نام کردندو البته برخی رسانهها خبر دادند که ثبتنام «زهرا احمدیپور»، رییس سازمان میراث فرهنگی در دولت حسن روحانی به صورت کامل انجام نشده تا در پایان مهلت نامنویسیها ۴ زن کاندیدای ریاستجمهوری باشند.
«قرار ما این نبود»
مصطفی پورمحمدی، دبیر کل جامعه روحانیت مبارز که وزارت کشور و دادگستری را در کارنامه دارد، تلاش کرد پرچم السابقون انقلاب را بلند و خود را نمایندهای از این گروه معرفی کند. او در سخنرانی پس از ثبتنام، دولتش را «دولت قرار» نام گذاشت و گفت «قرار نبود که عدالت قربانی مصلحت شود». او همچنین تاکید کرد که دولتش عدالت، ثروت و قدرت را در اولویت قرار خواهد داد. پورمحمدی بعد از محمدرضا میر تاجالدینی، احمد اکبری، مهدی شیخ و حسن نوروزی از دیگر روحانیونی است که در این انتخابات اعلام کاندیداتوری کرد.
صف بقایای دولت «مهرورزی»
پس از حضور محمود احمدینژاد بر مسند ریاستجمهوری چهرههای ناشناس بسیاری به بدنه اجرایی کشور اضافه شدند. وزرای او هم اغلب از چهرههای کمتر دیده شده در عرصه سیاست بودند اما سابقه اجرایی در دو دولت نهم و دهم باعث شد در هر انتخاباتی چهرههای که بیشترین دوره سابقه اجراییشان با دولت احمدینژاد گره خورده، راهی ستاد انتخابات شده و ثبتنام کنند. انتخابات دوره چهاردهم ریاستجمهوری نیز از این قاعده مستثنی نیست. مسعود زریبافان و صادق خلیلیان هم روزهای پیش ثبتنام کردهبودند. امروز هم چهرههایی چون محمد ناظمی اردکانی،اولین وزیر تعاون دولت محمود احمدینژاد، شمس الدین حسینی، وزیر اقتصاد او و نماینده مجلس یازدهم و احمد اکبری که سابقه فعالیت به عنوان مشاور معاون اول رئیس دولتهای نهم و دهم دارد و محمدرضا اسکندری، وزیر جهاد کشاورزی دولت نهم ثبتنام کردند.
پاستورنشینی؛ رویای ناکام نظامیان
دوره ثبتنام انتخابات چهاردهم ریاستجمهوری هم بدوننظامیانی که رویای پاستورنشینی در سر دارند، پایان نیافت.
سردار افشار، رئیس اندیشکده جنگ نرم دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی و محمد رویانیان که بازرسی ویژه معاونت بازرسی ستاد کل نیروهای مسلح و ریاست پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا در کارنامه خود دارد و «محمدحسن نامی» با سابقه نظامی داوطلب حضور در انتخابات شدند. پیشتر سرتیپ افشارزاده، آجودان محمود احمدینژاد و امیر شاهوردی از فرماندهان سابق نیروی زمینی ارتش ثبتنام کردهبودند.
به گزارش کبنا، در پایان زمان قانونی ثبتنام کاندیداها احمد وحیدی، وزیر کشور اعلام کرد که ۸۰ نفر موفق شدهاند برای حضور درانتخابات پیش رو ثبتنام کنند. همچنین به گفته شاهچراغی، رئیس ستاد انتخابات و معاون سیاسی وزیر کشور تعداد ثبتنامکنندگان روز پنجم، ۴۳ نفر بوده و به طور کلی در این ۵ روز، ۲۷۸ نفر به وزارت کشور مراجعه کردند.
پروندههای داوطلبان برای بررسی صلاحیت کاندیداتوری به شورای نگهبان ارسال خواهد شد تا ظرف ۷ روز آینده، صلاحیتها بررسی و کاندیداهای نهایی ۲۲ خرداد اعلام شود. در پنجمین روز ثبتنام از داوطلبان ریاستجمهوری همه آمدند؛ از نمایندگان مجلس پیشین تا پارلماننشینان امروز؛ از دولتیها تا نظامیون. افرادی که اگرچه باید توسط شورای نگهبان تایید صلاحیت شوند، اما برخی کارشناسان حوزه سیاست داخلی معتقدند که بسیاری از این افراد به احتمال زیاد با رد صلاحیت رو به رو خواهند شد.
افراد ثبت نام کرده بسیار متنوعند و از نظامی تا معاون وزیر، نماینده مجلس و حتی اساتید دانشگاه را تشکیل میدهند. این تعدد ثبت نام ها، اما، با پرسشهایی همراه شده از جمله این که آیا این تعداد ثبت نام موضوعی مثبت است و انگیزه یا علت این حجم حضور در وزارت کشور برای ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری چیست؟
ناصر ایمانی، فعال سیاسی اصولگرا در گفتوگو با فرارو به این پرسشها پاسخ داده است و میگوید: «تعداد بالای ثبت نامها در این حجم را نمیتوان پدیدهای مثبت ارزیابی کرد. یا آقایانی که ثبت نام کرده اند شان و جایگاه ریاست جمهوری را نمیدانند یا خدای نکرده شان و منزلت ریاست جمهوری در جمهوری اسلامی به حدی پایین آمده که همه آقایان احساس تکلیف میکنند که در این صحنه حاضر شوند و این خود مشکلی است که چرا افراد مختلف تصور میکنند که این امکان را دارند تا به عنوان رئیس جمهور کشور یا به عبارتی نفر دوم کشور قرار گیرند. این موضوع دلایل مختلفی میتواند داشته باشد که من به یکی از این دلایل اشاره میکنم. در قانون اساسی ما آمده که «رجل سیاسی»، شورای نگهبان محترم ما هم هر شخصی را هم که به نوعی در کنشهای سیاسی شرکت داشته، کافی میداند که به عنوان رئیس جمهور ثبت نام کند و این در حالیست که یکی از نیازهای مهم رئیس جمهور این است که علاوه بر سیاسی بودن به لحاظ تواناییهای مدیریتی و اجرایی فهم و درک کافی و تجربه کافی را داشته باشد.»
وی افزود: «ظاهرا شورای محترم نگهبان به این بعد کمتر توجه میکند و مثلا فردی که نماینده مجلس است، توانایی و تجربه کار اجرایی ندارد و این فرد نباید بتواند ثبت نام کند، اما شورای محترم نگهبان در دورههای قبل این افراد را نیز تایید صلاحیت میکرده است. شخصی که در مناصب فکری، مشورتی، شوراهای مشورتی حضور داشته، الزاما توانایی کار اجرایی ندارد. هر چند که ممکن است رجل سیاسی هم باشد. به اعتقاد بنده این افراد نباید تایید صلاحیت شوند و این در حالی است که تایید صلاحیت میشوند و به همین دلیل هم شاهد این صحنه هستیم که یک وزیر که کار اجرایی نداشته، مثلا وزیر فرهنگ یا یک نماینده مجلس یا یک شخصی که عضو دفتر یک مقام کشور بوده ثبت نام میکند. این در حالی است که این افراد سوابق اجرایی ندارند، هر چند که ممکن است رجل سیاسی باشند. اینها نباید از سوی شورای محترم نگهبان تایید صلاحیت میشدند.»
این فعال سیاسی اصولگرا گفت: «ما نتیجه عملکردهای سالهای قبل شورای محترم نگهبان و همینطور دیگر نهادها را مشاهده میکنیم. اگر روال به شکلی گذاشته میشد که وقتی اعلام ریاست جمهوری میشود، ۳ الی ۴ نفر بیشتر خود را در این حد نبینند که ثبت نام کنند، طبیعتا انتخابات هم محدودتر برگزار میشود، اما در سالهای گذشته، به شکلی تفاسیر مختلفی کرده ایم، که افراد مختلف به خود اجازه ورود میدهند و همین که یک فرد مثلا یک دورهای معاون وزیر یا نماینده مجلس بوده برای ریاست جمهوری ثبت نام کند. این به نظر من نقص است و باید برای انتخاباتهای پیش رو، فکری برای قوانین موجود کرد که هر فردی امکان ثبت نام نداشته باشد. اکنون ۸۰ نفر ثبت نام میکند که ۶ نفر تایید صلاحیت شود. اسم بقیه هم میشود رد صلاحیت و در نتیجه اعتراضها و تنشهای سیاسی بلند میشود و این خوب نیست.»
جابهجایی «تکلیف» از بهارستان به پاستور
گرچه 5 روز گذشته، خیابان فاطمی مسیر مورد علاقه نمایندگان ادوار مجلس شورای اسلامی بود اما موج اصلی اعلام داوطلبی آنها برای ریاستجمهوری همزمان با روز پنجم یعنی آخرین مهلت ثبتنام بود. نمایندگانی از ادوار پیشین تا آنهایی که در دورههایی رد صلاحیت شده یا آرای لازم را کسب نکردند، همه آمدند. الیاس نادران، حسن سبحانی، حسن کامران، قاسم جاسمی، اردشیر مطهری، وحید جلالزاده، علی آذری، علیرضا ورناصری، حمید کریمی، محسن کوهکن، حسین گروسی، حسن نوروزی، محمدعلی وکیلی، مهدی شیخ و... از جمله نمایندگانی بودند که روز پنجم ثبتنام کردند.
«من اسحاق جهانگیری هستم»
آخرین روز جدیترین گزینه احتمالی اصلاحطلبان، برای نامنویسی به ساختمان فاطمی رفت. اسحاق جهانگیری پس از ثبتنام در انتخابات ریاست جمهوری با این پرسش مواجه شد که آیا آمده تا دولت سوم حسن روحانی باشد؟ او به پاسخی مختصر بسنده کرد و گفت «من اسحاق جهانگیری هستم!» تا فاصلهگذاری معناداری با دولتی داشتهباشد که ۸ سال معاون اول آن بود. گرچه همان زمان هم صحبتهایی از محدودیت اختیارات او نسبت به رییس دفتر حسن روحانی به گوش میرسید.
جهانگیری با اطمینان گفت که جبهه اصلاحات پشت او خواهد ایستاد و به دنبال جلب آرای کسانی است که از «شعار و منازعه،خسته و دنبال گشایش عملیاند». اما محمد صدر، محمدرضا عارف، محسن هاشمی و مجید انصاری که به عنوان کاندیداهای اصلاحطلبان نامشان در این دوران سر زبانها بود، ثبتنام نکردند. «عباس آخوندی» از جمله چهرههای نزدیک به اعتدالیون و اصلاحطلبان نیز ثبتنام کرد.
داستان تکراری «دعوت و تکلیف»؛ رییس و نایب رییس ثبتنام کردند
چند ساعت مانده به پایان مهلت نامنویسی برای انتخابات، بالاخره گمانهزنیها در مورد حضور محمدباقر قالیباف به واقعیت تبدیل شد. او از جمع محدود هوادارانش گذشت و به ساختمان فاطمی رفت و در بدو ورود تنها پاسخش به این پرسش که تکلیف ریاست مجلس چه میشود، لبخند بود و سکوت. او در سخنرانی پس از ثبتنام تاکید کرد گرچه «وظیفه اصلی خود را خدمت در مجلس» میدانسته اما با دعوت نمایندگان و خانواده شهدا احساس تکلیف کردهاست. قالیباف وقتی در جمع انبوه محافظانش به سمت در خروجی میرفت به سوالی در مورد استعفا از مجلس بالاخره پاسخ داد و گفت «نیازی به استعفا ندارد» اما به نظر میرسد مجلس دوازدهم چندان مورد علاقه هیات رییسه نیست چرا که در لحظات پایانی علی نیکزاد، نایب رییس مجلس هم به جمع داوطلبان ریاستجمهوری پیوست تا همراه با اکبر نیکزاد، دو برادری باشند که اعلام داوطلبی میکنند.
نمایندگان غیررسمی دولت مستقر
از زمانی که موضوع برگزاری زودهنگام انتخابات ریاستجمهوری در دستورکار اجرایی کشور قرار گرفت، گمانهزنیها در مورد کاندیدایی که به نوعی نماینده غیرمستقیم دولت نیمه تمام رئیسی باشد، مطرح شد. گزینههای متعدد از غلامحسین اسماعیلی تا محمد مخبر روی میز دولتیها بود تا در نهایت با پایان مهلت نامنویسی تکلیف مشخص شد.
«داوود منظور» رییس سازمان برنامه و بودجه، «امیرحسین قاضیزاده هاشمی» رییس بنیاد شهید، «مهرداد بذرپاش» وزیر راه و «صولت مرتضوی» وزیر کار دولت رییسی ثبتنام کردند. پیش از این هم اسماعیلی، وزیر ارشاد اعلام داوطلبی کرده بود. ابتدا گمانههایی مطرح بود که محمد مخبر، پرچمدار تیم نزدیک به رییسی ثبتنام میکند. در نهایت نه مخبر آمد و نه اسماعیلی و تنها صولت مرتضوی به وزارت کشور رفت. بنابراین شاید بتوان صولت مرتضوی را نماینده غیرمستقیم دولت مستقر دانست.
دومین کاندیدای زن با تغییرات قابل توجه
تا پیش از چهاردهم خرداد و پایان پنج روز نامنویسی از داوطلبان، «زهره الهیان» تنها کاندیدای شناخته شده زن انتخابات ریاستجمهوری بود. ثبتنامی که برخلاف سالهای حضور زهرا شجاعی و اعظم طالقانی با واکنشهای منفی در فضای مجازی روبهرو و اظهارات و مواضع ضدزن الهیان به موضوع گفتوگوی کاربران تبدیل شد. اما آمدن حمیده زرآبادی به وزارت کشور ورق را برگرداند. حمیده زرآبادی،عضو فراکسیون مجلس دهم با پوششی متفاوت نسبت به دوران نمایندگی به ساختمان فاطمی آمد، ثبتنام کرد، از طالقانی و شجاعی یاد کرد و آرزو کرد روزی «در ایران در انتخاباتی آزاد و رقابتی یک رئیس جمهوری زن داشته باشیم.»
به جز زرآبادی، هاجر چنارانی از نمایندگان اصولگرای دوره دهم و یازدهم و رفعت بیات نماینده دوره هفتم مجلس هم ثبت نام کردندو البته برخی رسانهها خبر دادند که ثبتنام «زهرا احمدیپور»، رییس سازمان میراث فرهنگی در دولت حسن روحانی به صورت کامل انجام نشده تا در پایان مهلت نامنویسیها ۴ زن کاندیدای ریاستجمهوری باشند.
«قرار ما این نبود»
مصطفی پورمحمدی، دبیر کل جامعه روحانیت مبارز که وزارت کشور و دادگستری را در کارنامه دارد، تلاش کرد پرچم السابقون انقلاب را بلند و خود را نمایندهای از این گروه معرفی کند. او در سخنرانی پس از ثبتنام، دولتش را «دولت قرار» نام گذاشت و گفت «قرار نبود که عدالت قربانی مصلحت شود». او همچنین تاکید کرد که دولتش عدالت، ثروت و قدرت را در اولویت قرار خواهد داد. پورمحمدی بعد از محمدرضا میر تاجالدینی، احمد اکبری، مهدی شیخ و حسن نوروزی از دیگر روحانیونی است که در این انتخابات اعلام کاندیداتوری کرد.
صف بقایای دولت «مهرورزی»
پس از حضور محمود احمدینژاد بر مسند ریاستجمهوری چهرههای ناشناس بسیاری به بدنه اجرایی کشور اضافه شدند. وزرای او هم اغلب از چهرههای کمتر دیده شده در عرصه سیاست بودند اما سابقه اجرایی در دو دولت نهم و دهم باعث شد در هر انتخاباتی چهرههای که بیشترین دوره سابقه اجراییشان با دولت احمدینژاد گره خورده، راهی ستاد انتخابات شده و ثبتنام کنند. انتخابات دوره چهاردهم ریاستجمهوری نیز از این قاعده مستثنی نیست. مسعود زریبافان و صادق خلیلیان هم روزهای پیش ثبتنام کردهبودند. امروز هم چهرههایی چون محمد ناظمی اردکانی،اولین وزیر تعاون دولت محمود احمدینژاد، شمس الدین حسینی، وزیر اقتصاد او و نماینده مجلس یازدهم و احمد اکبری که سابقه فعالیت به عنوان مشاور معاون اول رئیس دولتهای نهم و دهم دارد و محمدرضا اسکندری، وزیر جهاد کشاورزی دولت نهم ثبتنام کردند.
پاستورنشینی؛ رویای ناکام نظامیان
دوره ثبتنام انتخابات چهاردهم ریاستجمهوری هم بدوننظامیانی که رویای پاستورنشینی در سر دارند، پایان نیافت.
سردار افشار، رئیس اندیشکده جنگ نرم دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی و محمد رویانیان که بازرسی ویژه معاونت بازرسی ستاد کل نیروهای مسلح و ریاست پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا در کارنامه خود دارد و «محمدحسن نامی» با سابقه نظامی داوطلب حضور در انتخابات شدند. پیشتر سرتیپ افشارزاده، آجودان محمود احمدینژاد و امیر شاهوردی از فرماندهان سابق نیروی زمینی ارتش ثبتنام کردهبودند.
سونامی کاندیداتوری نمایندگان ادوار در انتخابات ۱۴۰۳ /شویِ سیاسی در ساختمان فاطمی به اوج رسید
هنگامه انتخابات که میشود، صدای «أنا رجل» از هر سویی بلند میشود. از چهرههای اقتصادی و نظامی های سابق گرفته تا سیاسیونی که چندبار ردای کاندیداتوری به تن کرده اند و دست رد مردم در پای صندوقهای رأی به سینه آنها خورده، اما همچنان اصرار بر حضور دارند.
هر چند که پیش از آغاز ثبتنام انتخابات ریاست جمهوری، گمانهزنیهایی برای حضور برخی از چهرههای سیاسی مانند مسعود پزشکیان، علی لاریجانی، محمدباقر قالیباف، همتی، علیرضا زاکانی و .... به گوش میرسید اما اسامی دواطلبان انتخابات ریاست جمهوری را که مرور کنید، نام چهرههایی به چشم میخورد که سالهای حضورشان در عرصه سیاسی، به اندازه سابقه رفت و آمدشان به بهارستان است.
از حضور باسابقههای مجلس تا سونامی نمایندگان ادوار
اولین چراغ کاندیداتوری در انتخابات را محمدرضا صباغیان، نماینده دورههای دهم، یازدهم و دوازدهم روشن کرد. او در ساعات آغازین شروع ثبتنام کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری با حضور در ساختمان سیاسی خیابان فاطمی، علم کاندیداتوری خود را بلند کرد تا از همین نقطه سونامی کاندیداتوری مجلسی های فعلی و سابق به راه بیفتد. در روز اول و پس از صباغیان، عباس مقتدایی و مصطفی کواکبیان هم از دیگر چهرههای پارلمانی بودند که در انتخابات ریاست جمهوری ثبتنام کردند.
علی لاریجانی و مسعود پزشکیان نیز از چهرههای دیگری بودند که در انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم ثبت نام کردند با این تفاوت که فردی مانند لاریجانی سبقه سیاسی فراتر از مجلسی بودن دارد یا مسعود پزشکیان که وزارت دولت اصلاحات را در کارنامه خود داشته است. علیرضا زاکانی از دیگر نمایندگانی بود که در روز دوم به وزارت کشور رفت و البته زهره الهیان، فداحسین مالکی، حبیبالله دهمرده، رضوانی، نوروزی، زاهدی، شیخ، صادقی، وکیلی، دستجردی و ...
این سونامی در روزهای بعدی هم ادامه یافت تا آنجا که بنا بر آمار منتشر شده بیش از ۷۰ درصد کاندیداهای این دور از انتخابات سابقه حضور در پارلمان را داشته اند.
خبرگزاری ایسنا، رسانه نزدیک به دولت در مطلبی در نقد این رویه که در این دور از مجلس به شدت برجسته شده بود، نوشت: « شاهد حضور افرادی در ستاد انتخابات کشور بودیم که هرچند قانون به آنها اجازه ثبتنام میدهد اما عرفا برای جایگاه ریاستجمهوری مناسب نیستند. برخی از نمایندگان ادوار مجلس که سالها از آنها خبری نبوده یا برخی نمایندگان که در انتخابات اخیر مجلس رای نیاوردهاند هم در بین افراد ثبتنام شده دیده میشوند. وجود چنین افرادی، احتمال وجود نامزد پوششی بودن یا سهمخواهی را تقویت میکند بدین منظور که برخی از این داوطلبان از فاصله جایگاه خود با صندلی ریاستجمهوری اطلاع دارند، ولی دنبال سهمخواهی برای آینده خود هستند.»
سعید حجاریان، تئوریسین جریان اصلاحات نیز در واکنش به ثبت نام چهره های سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «یک دست کت و شلوار آراسته، چند قدم آهسته، چرخاندن شناسنامه و چند فلاش دوربین...تمام! نه از برنامه منسجم می گویند، نه از اعضای موثر کابینه احتمالی شان. نام اینها هر چه باشد، سیاستورزی و انتخابات نیست!»
عباس عبدی، فعال سیاسی اصلاحطلب نیز در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «برخی از حضور چند نامزد انتخاباتی دچار ترس و ناامیدی شدهاند. نگران نباشید. آنها در ساختار موجود اجازه رشدی بیش از این جایگاهی که هستند را ندارند. کارکرد آنان در حد پریدن به اصلاحطلبان یا برای ترساندن مردم و ترغیب به شرکت و رای دادن به رقبای آنان؛ یا پیشمرگ نامزد اصلی شدن است.»
* در جدول اسامی ۵۳ نماینده ادوار مجلس که تاکنون کاندیدا شده اند را مشاهده می کنید.
این جدول بر اساس حروف الفبا تنظیم شده است.
هر چند که پیش از آغاز ثبتنام انتخابات ریاست جمهوری، گمانهزنیهایی برای حضور برخی از چهرههای سیاسی مانند مسعود پزشکیان، علی لاریجانی، محمدباقر قالیباف، همتی، علیرضا زاکانی و .... به گوش میرسید اما اسامی دواطلبان انتخابات ریاست جمهوری را که مرور کنید، نام چهرههایی به چشم میخورد که سالهای حضورشان در عرصه سیاسی، به اندازه سابقه رفت و آمدشان به بهارستان است.
از حضور باسابقههای مجلس تا سونامی نمایندگان ادوار
اولین چراغ کاندیداتوری در انتخابات را محمدرضا صباغیان، نماینده دورههای دهم، یازدهم و دوازدهم روشن کرد. او در ساعات آغازین شروع ثبتنام کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری با حضور در ساختمان سیاسی خیابان فاطمی، علم کاندیداتوری خود را بلند کرد تا از همین نقطه سونامی کاندیداتوری مجلسی های فعلی و سابق به راه بیفتد. در روز اول و پس از صباغیان، عباس مقتدایی و مصطفی کواکبیان هم از دیگر چهرههای پارلمانی بودند که در انتخابات ریاست جمهوری ثبتنام کردند.
علی لاریجانی و مسعود پزشکیان نیز از چهرههای دیگری بودند که در انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم ثبت نام کردند با این تفاوت که فردی مانند لاریجانی سبقه سیاسی فراتر از مجلسی بودن دارد یا مسعود پزشکیان که وزارت دولت اصلاحات را در کارنامه خود داشته است. علیرضا زاکانی از دیگر نمایندگانی بود که در روز دوم به وزارت کشور رفت و البته زهره الهیان، فداحسین مالکی، حبیبالله دهمرده، رضوانی، نوروزی، زاهدی، شیخ، صادقی، وکیلی، دستجردی و ...
این سونامی در روزهای بعدی هم ادامه یافت تا آنجا که بنا بر آمار منتشر شده بیش از ۷۰ درصد کاندیداهای این دور از انتخابات سابقه حضور در پارلمان را داشته اند.
خبرگزاری ایسنا، رسانه نزدیک به دولت در مطلبی در نقد این رویه که در این دور از مجلس به شدت برجسته شده بود، نوشت: « شاهد حضور افرادی در ستاد انتخابات کشور بودیم که هرچند قانون به آنها اجازه ثبتنام میدهد اما عرفا برای جایگاه ریاستجمهوری مناسب نیستند. برخی از نمایندگان ادوار مجلس که سالها از آنها خبری نبوده یا برخی نمایندگان که در انتخابات اخیر مجلس رای نیاوردهاند هم در بین افراد ثبتنام شده دیده میشوند. وجود چنین افرادی، احتمال وجود نامزد پوششی بودن یا سهمخواهی را تقویت میکند بدین منظور که برخی از این داوطلبان از فاصله جایگاه خود با صندلی ریاستجمهوری اطلاع دارند، ولی دنبال سهمخواهی برای آینده خود هستند.»
سعید حجاریان، تئوریسین جریان اصلاحات نیز در واکنش به ثبت نام چهره های سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «یک دست کت و شلوار آراسته، چند قدم آهسته، چرخاندن شناسنامه و چند فلاش دوربین...تمام! نه از برنامه منسجم می گویند، نه از اعضای موثر کابینه احتمالی شان. نام اینها هر چه باشد، سیاستورزی و انتخابات نیست!»
عباس عبدی، فعال سیاسی اصلاحطلب نیز در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «برخی از حضور چند نامزد انتخاباتی دچار ترس و ناامیدی شدهاند. نگران نباشید. آنها در ساختار موجود اجازه رشدی بیش از این جایگاهی که هستند را ندارند. کارکرد آنان در حد پریدن به اصلاحطلبان یا برای ترساندن مردم و ترغیب به شرکت و رای دادن به رقبای آنان؛ یا پیشمرگ نامزد اصلی شدن است.»
* در جدول اسامی ۵۳ نماینده ادوار مجلس که تاکنون کاندیدا شده اند را مشاهده می کنید.
ردیف | نام کاندیدا | ادوار مجلس |
۱ | علی آذری | دورههای یازدهم و دوازدهم |
۲ | محمود احمدیبیغش | دورههای هشتم و یازدهم |
۳ | زهره الهیان | دورههای هشتم و یازدهم |
۴ | مهرداد بذرپاش | دوره نهم |
۵ | عبدالرحیم بهاروند | دوره ششم |
۶ | رفعت بیات | دوره هفتم |
۷ | مسعود پزشکیان | دورههای هشتم، نهم، دهم، یازدهم و دوازدهم |
۸ | محمدرضا پورابراهیمی | دورههای نهم، دهم و یازدهم |
۹ | جلیل جعفری بنهخلخال | دوره نهم |
۱۰ | سید قاسم جاسمی | دوره دهم |
۱۱ | هاجر چنارانی | دورههای دهم و یازدهم |
۱۲ | وحید جلالزاده | دوره یازدهم |
۱۳ | سید شمسالدین حسینی | دورههای یازدهم و دوازدهم |
۱۴ | سید علی حسینی | دوره هشتم |
۱۵ | شهریار حیدری | دوره یازدهم |
۱۶ | محمد خوشچهره | دوره هفتم |
۱۷ | حبیبالله دهمره | دورههای دهم و یازدهم |
۱۸ | سید احمد رسولینژاد | دورههای چهارم، پنجم، هفتم و یازدهم |
۱۹ | غلامحسین رضوانی | دوره یازدهم |
۲۰ | علیرضا زاکانی | دورههای هفتم، هشتم، نهم و یازدهم |
۲۱ | محمد مهدی زاهدی | دورههای دهم، یازدهم و دوازدهم |
۲۲ | سیده حمیده زرآبادی | دوره دهم |
۲۳ | حسن سبحانی | دورههای پنجم، ششم و هفتم |
۲۴ | اصغر سلیمی | دورههای دهم و یازدهم |
۲۵ | مهدی شیخ | دوره دهم |
۲۶ | ضرغام صادقی | دوره نهم |
۲۷ | محمود صادقی | دوره دهم |
۲۸ | محمدرضا صباغیان | دورههای دهم، یازدهم و دوازدهم |
۲۹ | ابراهیم عزیزی | دورههای پنجم، یازدهم و دوازدهم |
۳۰ | حسینعلی قاسمزاده | دورههای پنجم، ششم و هفتم |
۳۱ | امیرحسین قاضیزاده هاشمی | دورههای هشتم، نهم، دهم و یازدهم |
۳۲ | محمدباقر قالیباف | دورههای یازدهم و دوازدهم |
۳۳ | حسن کامران دستجردی | دورههای چهارم، پنجم، هفتم، هشتم، نهم و دهم |
۳۴ | حمید کریمی | دوره پنجم |
۳۵ | مصطفی کواکبیان | دورههای هشتم و دهم |
۳۶ | محسن کوهکن | دورههای چهارم، هفتم، هشتم و دهم |
۳۷ | حسین گروسی | دورههای هشتم و نهم |
۳۸ | علی لاریجانی | دورههای هشتم، نهم و دهم |
۳۹ | فداحسین مالکی | دورههای یازدهم و دوازدهم |
۴۰ | مجتبی محفوظی | دوره یازدهم |
۴۱ | حسن محمدیاری | دوره یازدهم |
۴۲ | عباس مقتدایی | دورههای نهم، دهم، یازدهم و دوازدهم |
۴۳ | اردشیر مطهری | دوره یازدهم |
۴۴ | محمدرضا میرتاجالدینی | دورههای هفتم، هشتم و یازدهم |
۴۵ | سید احمد موسوی | دورههای سوم، چهارم و هفتم |
۴۶ | حسین میرزایی | دوره یازدهم |
۴۷ | الیاس نادران | دورههای هفتم، هشتم، نهم و یازدهم |
۴۸ | غنی نظری خانقاه | دوره یازدهم |
۴۹ | حسن نوروزی | دورههای هشتم، دهم و یازدهم |
۵۰ | علی نیکزاد | دورههای یازدهم و دوازدهم |
۵۱ | علی وقفچی | دوره دهم |
۵۲ | محمدعلی وکیلی | دوره دهم |
۵۳ | علیرضا ورناصری | دوره یازدهم |
این جدول بر اساس حروف الفبا تنظیم شده است.