تاریخ انتشار
دوشنبه ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ ساعت ۰۱:۳۰
کد مطلب : ۴۷۳۸۹۶
در جمع خبرنگاران مطرح شد

سند آمایش سرزمینی کهگیلویه و بویراحمد به‌کجا رسید؟

۰
سند آمایش سرزمینی کهگیلویه و بویراحمد به‌کجا رسید؟
کبنا ؛برخی کم توجهی‌ها و عدم نگرش به بُعد تصمیم‌گیری‌ها موجب تشدید عدم تعادل منطقه‌ای شده و نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی را برای مناطق کم برخوردار دامن‌زده است که در این راستا آمایش سرزمینی در استان‌ها بهترین و مناسب‌ترین راهکار برای خروج از این وضعیت و حرکت در مسیر توسعه متوازن منطقه‌ای محسوب می‌شود.
به گزارش کبنا، از عمر نظام برنامه ‎ریزی در ایران که براساس برنامه‎‌ریزی بخشی پایه‎‌ریزی شده است، بیش از هفت دهه می‌‎ گذرد. نگرش بخشی به توسعه، به‌ویژه در چند دهة نخستین برقراری نظام برنامه ‎ریزی توسعه در کشور، متأثر از دیدگاه‎‌های مطرح در جهان بوده است.
مهمترین اصل در تدوین و عملیاتی کردن برنامه سند آمایش سرزمینی نگاه و مطالعات عمیق و کارشناسی و اشراف اطلاعاتی در این راستا است و بدون شک هر گونه نگاه‌های سطحی و شتاب‌زده خود بزرگترین آفت و چالش اساسی فرا روی این سند بالادستی است.
اجرای برنامه ‎‌های توسعة اقتصادی متکی بر رویکرد بخشی در ایران نیز مانند دیگر کشور‌های جهان، منجر به عدم تعادل‌های منطقه‎‌ای، حاشیه ‎ای شدن برخی مناطق، از دست دادن منابع و توان‎‌های منطقه ‎ای و نابرابری‌های سرزمینی شده است.
بررسی وضعیت کنونی کشور بیانگر آن است که تمرکزگرایی و غلبه رویکرد بخشی در برنامه‌ریزی‎‌ها روند توسعة کشور را دچار اختلال کرده است.
دشواری‌های ناشی ازعدم هماهنگی، برابری و تناسب‌های فضایی، ذهن و‌اندیشه برنامه ریزان را برای نخستین بار به آرایش نامتناسب فعالیت‌ها در سرزمین معطوف ساخت و ضرورت برقراری توازن و تناسب در پراکنش جمعیت و فعالیت در پهنه سرزمین را تحت عنوان «آمایش»  و «برنامه‌ریزی فضایی» آشکار ساخت.
آمایش سرزمین سعی دارد با پدیده عدم تعادل‎‌های منطقه‌ای برخورد کرده و راه‌کار‌های مناسب را برای تحقق توسعة متوازن، همه‌جانبه و پایدار در سطح سرزمین، ارائه کند.
برنامه آمایش سرزمین استان کهگیلویه و بویراحمد به طور رسمی در سال۱۳۸۴ شروع شد اما از ۱۳۹۳ با جدیت بیشتر پیگیری و نهایتاً در تاریخ ۱۸ /۱۲ /۱۱۳۹۵ در شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان تصویب شده است.
با طی تشریفات قانونی و پس از فسخ قرارداد اولیه با جهاد دانشگاهی شیراز شرکت مهندسین مشاور سبزاندیش پایش(ساپ) به عنوان مجری انجام مطالعات برنامه آمایش سرزمین استان انتخاب شد. ناظر این مطالعات نیز آقای دکتر نادر زالی عضو هیأت علمی دانشگاه گیلان بوده است.
مطالعات در ۲ بخش شناخت وضع موجود در ابعاد مختلف در ۱۰ جلد طراحی شده است.
در طرح آمایش سرزمینی به مطالعه عوامل مختلف سیاست، اقتصاد، فرهنگ، جمعیت، مهاجرت و فضا، محیط روستایی، محیط شهری، زیر بنا، جامعه، شیوه‌های برنامه‌ریزی و مسائل مربوط به تکنولوژی پرداخته شده است.
ضرورت بازنگری در سند آمایش سرزمینی کهگیلویه وبویراحمد
رئییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کهگیلویه وبویراحمد هم بر ضرورت بازنگری وبه روز‌رسانی سند آمایش بر اساس سند توسعه استان تأکید کرد.
وی افزود: توجه به اهمیت و ضرورت سند راهبردی-اجرایی برنامه آمایش سرزمین استان، فرآیند کار با سامانه‌های مرتبط با برنامه و سند ملی و استانی برنامه آمایش سرزمین در ابعاد مختلف امری ضروری و در دستور کار است.
وی عنوان کرد: با تبادل نظر با دستگاه‌های اجرایی و راهبرد‌ها و سیاست‌های توسعه‌ای استان در این بخش تجزیه و تحلیل وظایف دستگاه‌های اجرایی در ابعاد مختلف این طرح مشخص و ابلاغ شد.
هدف اصلی از طرح آمایش سرزمینی، شناسایی نقاط ضعف و قوت این استان در فرآیندطرح چشم انداز چند ساله کشور، بررسی ظرفیت‌ها، پتانسیل‌ها، استعداد‌ها وقابلیت‌های بالای این استان است.
طرح آمایش سرزمینی نقشه راه توسعه استان
کارشناس اقتصاد در کهگیلویه و بویراحمد گفت: طرح آمایش سرزمینی به عنوان نقشه راه توسعه این استان باید همراه با کار کارشناسی دقیق، مطالعه عمیق و احصای آمار‌ها و اطلاعات به روز از همه ظرفیت‌های موجود باشد.
عیسی محمدی با اشاره به اینکه سند آمایش سرزمینی کهگیلویه و بویراحمد نقشه راه و زیربنای توسعه پایدار این استان است، می‌طلبد تمام نهاد‌های دولتی استان باید برای اجرای هر چه مطلوبتر این سند همکاری کرده و نقش فعالتری در تدوین آن داشته باشند.
وی تأکید کرد: هدف اصلی از طرح آمایش سرزمینی، شناسایی نقاط ضعف و قوت این استان در فرآیندطرح چشم انداز ۲۰ساله کشور، بررسی ظرفیت‌ها، پتانسیل‌ها، استعداد‌ها وقابلیت‌های بالای این استان است.
این کارشناس اقتصاد ادامه داد: مشخص کردن جایگاه استان کهگیلویه و بویراحمد در سند چشم انداز۲۰ساله کشور یکی از راهبردی‌ترین اهداف کلان در طرح آمایش سرزمینی این استان به شمار می‌رود. امروزه سند چشم انداز به عنوان مبنای مدیریتی مسوولان ودستگاه‌های اجرایی هر استانی است تا برنامه‌های راهبردی واصولی خود را با این سند همخوان و هماهنگ کنند.
وی تأکید کرد: کهگیلویه وبویراحمد استانی پویا، متکی برهویت‌های ارزشمند فرهنگی، برخوردار از توسعه همه جانبه، پایدار ومتوازن و ظرفیت مناسب برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است.
تشریح عملکرد برنامه آمایش سرزمین استان
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: در زمینه مطالعات و برنامه آمایش سرزمین در ۴ محور اساسی یعنی بروزرسانی و تطبیق سند آمایش استان با سند آمایش ملی، ایجاد و تکمیل پایگاه داده مکانی، میزان انطباق طرح‌های سرمایه‌گذاری جدید و طرح‌های تملک دارایی سرمایه(ماده۲۳) با سند آمایش سرزمین و انجام فعالیت‌های مرتبط با فرهنگ‌سازی و گفتمان‌سازی آمایش سرزمین در سال‌های ۱۴۰۰، ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ انجام گرفت.
جهانگیر شاهینی تأکید کرد: سازمان برنامه و بودجه کشور در تیرماه ۱۴۰۰ دستورالعمل اصلاح و تطبیق اسناد آمایش استانی با سند ملی و تطبیق این اسناد با اسناد استان‌های منطقه را در دو گام به دبیران مناطق نه‌گانه آمایش ارسال کرد.
وی افزود: مکاتبات متعددی با دستگاه‌های اجرایی استانی به منظور اخذ نقطه نظرات اصلاحی، تکمیلی و یا انتقادی پیرامون اسناد استانی و ملی به ویژه موضوعات مشترک منطقه پنج، قابل بحث و پیگیری درحوزه‌های مختلف از جمله مدیریت منابع آبی سطحی و زیر سطحی (سد‌ها و حوزه‌های آبریز)، جذب سرمایه‌گذاری و پشتیبانی از فرآیند تولید و بهره‌برداری از پتانسیل‌های کشاورزی استان به ویژه در زمینه‌ی کشت، تولید و فرآوری گیاهان دارویی، باغداری، شیلات و پرورش آبزیان، کاهش معارضات مرزی و انطباق نقشه‌های تقسیمات سیاسی با مرز‌های منابع طبیعی، روستا‌ها و شهر‌ها، تهیه نقشه‌های کاداستر اراضی ملی و کشاورزی، مسائل زیست محیطی و پهنه‌های مشترک طبیعی صورت گرفت.
وی تأکید کرد: با توجه به اهمیت سند آمایش در تدوین برنامه هفتم و نیز تأکیدات ریاست محترم جمهوری مبنی بر حرکت دولت بر مبنای آمایش سرزمین جهت تحقق عدالت سرزمینی، توازن منطقه‌ای، محرومیت زدایی رعایت مفاد اسناد ملی و استانی آمایش را برای کلیه دستگاه‌های اجرایی کشور الزامی و ضروری می‌داند و همچنین در راستای تحقق ماده ۹ سند ملی آمایش سرزمین مبنی بر تدوین تمهیدات، دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های لازم به منظور اجرای مفاد سند در ارتباط با حوزه ماموریتی هر یک از دستگاه‌های اجرایی مقرر شده دستگاه‌های اجرایی نسبت به تطبیق تمامی طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی و اقتصادی با اسناد آمایش ملی و استانی اقدام کنند.
جهانگیر شاهینی بیان کرد: ابتدا تمامی بانک‌ها و مؤسسات مالی و هر کدام از دستگاه‌های اجرایی مسئول در صدور مجوز کسب و کار و دیگر فعالیت‌های اقتصادی و عمرانی در هر سطحی نسبت به نیازسنجی، امکان سنجی، و ضرورت هر کدام از کسب و کار‌ها اقدام و پس از انطباق با اسناد ملی و استانی آمایش نسبت به آغاز صدور مجوز و فرآیند اخذ استعلام از دیگر دستگاه‌ها و نهایتاً سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی اقدام کنند.
وی ادامه داد: همچنین به به منظور رصد، پایش و آسیب‌شناسی کلیه‌ی فعالیت‌های تولیدی، صنعتی، خدماتی در طی سالیان گذشته دستگاه‌های اجرایی به ویژه سازمان جهاد کشاورزی، سازمان صمت، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری موظف شدند تا اطلاعات جامعی از طرح‌ها و پروژه‌های ایجادی، توسعه‌ای، بازسازی و.... خود را که منجر به واگذاری اراضی ملی و زراعی گردیده را به دبیرخانه سازمان ارسال نمایند تا فرآیند رصد، پایش و انطباق سرمایه‌گذاری‌ها با اسناد آمایش سرزمین ملی و استانی به شکل دقیق‌تر و بهتری صورت پذیرد.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کهگیلویه و بویراحمد ابراز کرد: از مهم‌ترین اقدامات انجام شده در زمینه‌ی فرهنگ‌سازی و گفتمان‌سازی آمایش سرزمین در سطح استان می‌توان به حضور رئیس سازمان در برنامه‌های تحلیلی، پرسش و پاسخ سازمان صداو سیمای مرکز استان در پنج نوبت پیرامون اهمیت و جایگاه سند راهبردی-اجرایی آمایش سرزمین در برنامه‌ریزی، راهبری و سیاستگذاری برنامه‌های توسعه و عمران استان و تشریح سند راهبردی اجرایی استان و سند ملی آمایش و تأکید بر اهمیت اجرایی نمودن سند و مبنا قرار گرفتن سند برای تمامی فعالیت‌های اقتصادی و عمرانی توسط بخش خصوصی، دولتی، بانک‌ها و مؤسسات ملی و اعتباری در جلسات شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان اشاره کرد.
وی تأکید کرد: همچنین چاپ سند راهبردی اجرایی سند آمایش سرزمین و ارسال به دستگاه‌های اجرایی و فرمانداری‌های استان، برگزاری جلسات تعامل و هم افزایی به منظور چگونگی تحقق‌پذیری و رعایت مفاد اسناد ملی و استانی آمایش سرزمین در دستگاه‌های اجرایی با حضور کارشناسان سازمان، اطلاع‌رسانی در خصوص اقدامات انجام شده در راستای اجرای سند آمایش سرزمین و پاسخگویی به نهاد‌های حقوقی و نظارتی استان و برگزاری جلسات آموزش، پرسش و پاسخ در مورد چگونگی بارگذاری، ویرایش و ارزیابی توسعه فضایی استان از دیگر فعالیت‌ها بوده است.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کهگیلویه و بویراحمد ابراز کرد: تقید مدیران به برنامه‌ها یکی از چالش‌های جدی کشور در چند دهه اخیر بوده است. نگاه ویترینی به اسناد برنامه‌ریزی، اجرایی شدن برنامه‌ها در کشور را با مشکل مواجه ساخته است.
وی بیان کرد: یکی از شاخصه‌های اصلی ارزیابی مدیران در سطوح مختلف، می‌تواند تقید مدیران چه در بخش سیاسی مثل فرمانداران، استانداران و بخشداران و چه در بخش دستگاه اجرایی مثل جهاد کشاورزی، صنعت معدن تجارت و موارد دیگر به سند مصوب آمایش استانی باشد.
شاهینی گفت: سند آمایش استانی سند راهبردی است و وزن بخش عملیاتی و اجرایی آن به نسبت بخش راهبردی و سیاستگذاری بسیار پایین است و آنچه که برای مدیران مهم است بخش عملیاتی و اجرایی آمایش است.
وی ادامه داد: به نظر می‌رسد قدرت خوانش اسناد آمایش استان‌ها برای مدیران پایین است و لازم است همانند طرح‌های تفصیلی که در نهایت به ضوابط و مقررات ختم می‌شود و ملاک عمل شهرداری قرار می‌گیرد، سند آمایش استان‌ها نیز به ضوابط و مقرراتی تحت عنوان «دستور کار» برای هر کدام از دستگاه‌های اجرایی و فرمانداری‌ها منتهی شود تا مدیران تکلیف خود را در اجرای سند آمایش بدانند.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کهگیلویه و بویراحمد ابراز کرد: بدیهی است بخاطر سطح علمی سند آمایش، انتظار نمی‌رود همه مدیران اجرایی درک واقع بینانه و یکدستی از نتایج آمایش داشته باشند برای رفع این مسأله پیشنهاد می‌شود بعد از تهیه سند آمایش استان، دفترچه‌های مدیریتی برای مدیران دستگاه‌های اجرایی و فرمانداران تحت عنوان «دستورکار» از سند آمایش استخراج و در اختیار مدیران قرار گیرد.
شاهینی تأکید کرد: این سند‌ها می‌تواند دستورالعمل مناسبی برای شورا‌های برنامهریزی و توسعه استان‌ها برای رصد آمایش در دستگاه‌ها و فرمانداری‌ها باشد و البته وظایف مدیریت کلان استان را در پیگیری اجرای سند آسانتر می‌کند.
وی تصریح کرد: از مهم‌ترین چالش‌ها و موانع مواجه شده در پیاده‌سازی و اجرای سند آمایش سرزمین می‌توان به عدم هماهنگی بین سازمان برنامه و بودجه با وزارتخانه‌ها و سازمان‌های ملی در اجرای برنامه آمایش و عدم تعامل و همکاری دستگاه‌های اجرایی استان در تهیه و تدوین برنامه‌های توسعه‌ای استان بر اساس برنامه آمایش سرزمین اشاره کرد.
شاهینی افزود: همچنین فقدان جایگاه قانونی و ساختار سازمانی مناسب متولی عملیاتی نمودن آمایش سرزمین استان در دستگاه‌های اجرایی (نبود ساز و کار مناسب جهت عملیاتی نمودن نتایج آمایش استان) و نبود بانک پایگاه داده‌های زمین مرجع به‌روز و مناسب دستگاه‌های اجرایی جهت بارگذاری و بروز‌رسانی پایگاه داده مکانی مطالعات آمایش سرزمین را می‌توان از دیگر چالش‌ها عنوان کرد.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: سند آمایش سرزمین این استان بازنگری و به روز‌رسانی می‌شود.
جهانگیر شاهینی بر لزوم بازنگری وبه روز‌رسانی سند آمایش بر اساس سند توسعه استان تأکید کرد و افزود: توجه به اهمیت و ضرورت سند راهبردی-اجرایی برنامه آمایش سرزمین استان، فرآیند کار با سامانه‌های مرتبط با برنامه و سند ملی و استانی برنامه آمایش سرزمین در ابعاد مختلف امری ضروری و در دستور کار است.
وی عنوان کرد: با تبادل نظر با دستگاه‌های اجرایی و راهبرد‌ها و سیاست‌های توسعه‌ای استان در این بخش تجزیه و تحلیل وظایف دستگاه‌های اجرایی در ابعاد مختلف این طرح مشخص و ابلاغ شد.
هدف اصلی از طرح آمایش سرزمینی، شناسایی نقاط ضعف و قوت این استان در فرآیندطرح چشم انداز چند ساله کشور، بررسی ظرفیت‌ها، پتانسیل‌ها، استعداد‌ها وقابلیت‌های بالای این استان است.
ایرنا در پایان نوشت: آمایش سرزمین «تنظیم رابطه بین انسان، فضا و فعالیت‌های انسان در فضا» تعریف می‌شود. در واقع آمایش سرزمین به جمعیت و فضا، مدیریت فضا شامل نظام شهری، آبادی‌ها و روستا‌ها، نظام شبکه‌های ترابری میان شهر و روستا و نظام نواحی که مبین کاربرد زمین توسط فعالیت‌هایی مانند کشاورزی، جنگلداری، مرتعداری، صنعت و معدن است اشاره دارد.
آمایش سرزمین به عنوان بالادست‌ترین سند توسعه کشور از جایگاه خاصی در نظام برنامه‌ریزی کشور برخوردار است. اگر ابعاد مختلف برنامه‌ریزی و توسعه را در سطوح مختلف بررسی کنیم جایگاه آمایش سرزمین در نظام برنامه‌ریزی ایران به روشنی قابل تشخیص خواهد بود.
نام شما

آدرس ايميل شما

تیشه به ریشه پول ملی

تیشه به ریشه پول ملی

اخیرا یکی از نمایندگان مجلس از لایحه‌‌‌ای موسوم به «حجاب و عفاف» رونمایی کرده است که ...
مترویی که عموما خراب است! / آیا زاکانی بی‌خیال امور شهر تهران شده است

مترویی که عموما خراب است! / آیا زاکانی بی‌خیال امور شهر تهران شده است

«شهرداری دیگر مماشات نکند و منابعی که در اختیارشان گذاشتیم را هرچه سریع‌تر برای رفع نقص ...
۳ واکنش شفقت‌برانگیز  به انتخابات

۳ واکنش شفقت‌برانگیز  به انتخابات

اکنون که یکی از عجیب‌ترین انتخابات‌های بعد از انقلاب تمام شد، انتظار آن بود که تحلیل‌ها ...
1