حضور کمرنگ نخبگان در مسئولیت‌های اجتماعی آسیب‌زاست

کبنا ؛رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی آماده سازی و توانمندی جامعه نخبگانی را برای اداره کشور مهمترین هدف پیش بینی شده دانست و گفت: حکمرانی اقدامی نخبگانی است و حضور کمرنگ نخبگان در مسئولیت‌های مختلف کشور آسیب جدی به دنبال دارد.
به گزارش کبنا، بابک نگاهداری در اختتامیه مراسم پارلمان دانشجویی شبیه‌سازی نمایندگان مجلس توسط دانشجویان (پنجشنبه ۲۸ اردیبهشت ماه) که به همت خانه خلاق و نوآوری مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در مورد آماده سازی و توانمندی نخبگان برای آینده مدیریت کشور برگزار شد، گفت: یکی از اهداف مرکز پژوهش‌های مجلس برگزاری جلسات در قالب رویدادها و نشست‌های دانشجویی است تا بتوانیم بهترین استفاده را از ظرفیت نسل جوان تحصیلکرده و نخبگان برای تصمیم گیری‌ها در شرایط بحرانی کشور اتخاذ کنیم، براساس توصیه‌های مقام معظم رهبری باید آماده سازی و توانمندی نخبگان جهت مدیریت و حکمرانی آینده کشور مهیا شود؛ بنده علاقمندم که زمینه را برای آشنایی جوانان با روش‌های حکمرانی و مدیریت کشور آماده کنم.
رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای در ادامه تاکید کرد: آماده سازی و توانمندی جامعه نخبگانی برای اداره کشور مهمترین هدف پیش‌بینی شده است اما مشکلاتی برای حضور نخبگان در اداره کشور وجود دارد که باید این موانع هموار شود، یکی از این موانع مباحث فرهنگی و تاریخی است به نظر می‌رسد عدم علاقه نخبگان به مدیریت در زمینه های  فرهنگی و تاریخی کشور باید مورد بررسی قرار بگیرد، عدم آشنایی مردم از مباحث حکمرانی در کنار واژه های  تاریخی مانند "عالم درباری" می‌تواند تاثیر منفی در افکار و اذهان عمومی داشته باشد، که منجر به دوری نخبگان از جایگاه حکمرانی و مدیریت کشور می‌شود بر همین اساس جدایی از جایگاه حکمرانی برای نخبگان به عنوان ارزش تلقی می شود.
نگاهداری با اشاره به حکمرانی سلاطین، یادآور شد: حکمرانان و سلاطین در تاریخ کشور در مقاطع مختلف تمایلی به حضور دانشمندان، علماء و فلاسفه در دربار نداشتند؛ البته تعداد معدودی از حکمرانان از حضور آنان استفاده می‌کردند، این مانع دوطرفه است اما در حال حاضر حکمرانی کاری تخصصی، پیچیده و دانش‌بنیان است، بی تردید عدم حضور نخبگان باعث بروز مشکلاتی خواهد شد و هم پوشانی میان نخبگان و حکمرانان وجود ندارد.
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در ادامه اظهار داشت: تصمیم‌گیری‌های مختلف مدیران در سطوح کلان حکمرانی که گاهی هزینه‌های میلیاردی به دنبال دارد، تاثیر بسیاری در زندگی آحاد جامعه خواهد داشت این مسئله در مقایسه با عملکرد یک پزشک بازخورد عمومی‌تر دارد؛ حکمرانی اقدامی نخبگانی است و حضور کمرنگ نخبگان در مسئولیت‌های  مختلف کشور آسیب‌های جدی  به  دنبال خواهد داشت. باید موانع مختلفی از قبیل عدم همخوانی علم وعمل، عدم تطبیق دروس دانشگاه‌ها و یا نداشتن مهارت اساتید را برطرف کنیم، آنچه امروز کشور نیاز دارد حل نوآورانه مسائل است.
وی در ادامه تاکید کرد: تدریس راهکارهای تقلیدی و تکراری که عمدتاً تجویز سازمان‌های بین‌المللی مختلف مانند تجارت جهانی و صندوق بین‌المللی پول است، برای حل مسائل کشورهای در حال توسعه موثر نیست به فرض مثال برای حل مباحث اجتماعی راهکارهایی ارائه می‌کنید که سنخیتی با موضوعات اجتماعی و سیاسی کشور ندارد و قابلیت اجرایی شدن آن در سرزمین من نیست؛ به عنوان مثال، در یک دهه گذشته ثروت و دارایی را دلیل توسعه کشور می‌دانستند و با گذشت زمان به سیاست خصوصی‌سازی تاکید کردند که منجر شد رانت فساد از بخش دولتی به سمت مافیای خصوصی شد.
نگاهداری در ادامه با تاکید به حل نوآورانه مسائل، یادآور شد: بهترین راهکار رفع مشکلات کشور حل نوآورانه مسائل است که در یک آزمون و خطا ما دوباره دست به اختراع می زنیم، تا زمانی که ساعت‌ها در سمینارهای مختلف شرکت نکرده و تجربه کسب نکنید، نمی‌توانید راهکاری ارائه دهید بی‌تردید باید خودتان این مسیر را طراحی و راه حل ارائه کنید.
رییس مرکز پژوهش‌های مجلس با تاکید به توسعه یافتگی کشور، تصریح کرد: کشورهای  توسعه یافته در جریان طبیعی امور، توسعه پیدا کرده و به بیانی با نوآوری و خلاقیت برای مشکلات خود راهکار پیدا کردند، اما برای کشورهای در حال توسعه مسئله و مشکل محوریت ندارد و در صدد حل مسائل به روش تئوری هستند، متاسفانه رویکرد راه حل محوری جایگزین مسئله محوری در کشور شده است.
نگاهداری با اشاره به آسیب‌های جدی قدرت در کشور، گفت: آسیب کسب قدرت و اداره آن کاملا با یکدیگر متفاوت هستند و قواعد کسب قدرت و افرادی که برای جایگاه قدرت تربیت می شوند بسیار متفاوت است، کشورهای دارای حزب سیاسی افراد قدرتمند برای اداره کشور و کسب قدرت تربیت می‌کنند، در کشور ما به دلیل عدم وجود احزاب قدرتمند، فعالیت آنان محدود به دوره انتخابات می‌شود که افرادی با مهارت کسب قدرت موفق عمل می‌کنند، آیا پس از انتخابات ما افراد قدرتمند برای اداره امور داریم؟ اکثر جریانات در کشور ما دچار خلاء می‌شوند چرا که ما مدیران توانمند برای اداره کشور نداریم. افرادی که در مرحله کسب قدرت حمایت شدند اداره امور را در دست گرفته و نخبگان ما از حکمرانی فاصله می‌گیرند.
وی در ادامه با بیان اینکه دو نوع شخصیت برای اداره کشور داریم، یادآور شد: در کشور دو نوع افراد فعال سیاسی و دولتمرد داریم، برای اداره کشور به دولتمردانی که منافع ملی، مصالح جمعی، تخصص و توانمندی در حوزه مسئولیت خود و اداره کشور را ارجح می‌دانند، نیاز داریم.
اما به فعالان سیاسی که منافع حزبی خود را به منافع کشور ترجیح  می‌دهند، رفتار پوپولیستی را محور قرار داده و طالب کسب پست و مقام و قدرت هستند، احتیاجی نیست. وجود اینگونه سیاست بازان در کشور نوعی آفت محسوب می شود که باید با حضور نخبگان آینده این مسیر را جهت بدهیم، برخی از سازمان‌های  متشکل از فعالان سیاسی پوسته، ظاهر و نمایش یک سازمان را داشته اما کارکرد، توانمندی و قدرت حل مسائل و مشکلات مردم را ندارند.
رئیس سازمان مرکز پژوهش‌های مجلس در ادامه با اشاره به مهیا شدن ظرفیت‌ها برای حضور نخبگان در بدنه  حکمرانی کشور، گفت: در مرکز پژوهشهای مجلس به اندازه کافی مسیر را برای حضور نخبگان باز کرده و نوآوری شکل گرفته است، اگر مردمی‌سازی بدون تعریف نهادها و ابزارهای لازم انجام شود در حد شعار باقی مانده و عملیاتی نخواهد شد، در حال حاضر مرکز پژوهش‌های مجلس ابزارهای گفتمانی متناسب را در ۴ سطح تصمیم سازی، نظارت، مطالبه گری و اجرا در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی وامنیتی را طراحی کرده و به مسئولان سه قوه پیشنهاد می‌دهیم و بطور عملی این کار انجام شده تا ابزارهای مشارکت نخبگان فراهم شود.
نگاهداری در پایان خاطر نشان کرد: بزرگترین عامل موفقیت کشور مردم‌سازی است که در سایه آموزش، توانمندی، افزایش آگاهی و دانایی مردم نسبت به اداره کشور اتفاق می‌افتد؛ رفتارهای پوپولیستی با روح مردم سالاری در تضاد است به گونه ای که شفاف سازی برای مردم جامعه‌ای قوی، آگاه به دنبال دارد که  مبارزه با فساد را به همراه خواهد داشت، حضور مردم در صحنه اصلی‌ترین هدف و جلب مشارکت با مبارزه تبعیض فساد در جامعه و رانت در کشور است.