توضیحات کارشناس آب منطقه‌ای درباره تخلف دره‌خواری (+ پاسخ کبنانیوز)

در پی انتشار خبری در خصوص دره‌خواری در زمین‌های سروک اطراف شهر یاسوج، مجید رخشا _مدیر سواحل و رودخانه‌ها شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد_ با حضور در زمین‌های مذکور، به ارائه توضیحاتی پرداخت.
به گزارش کبنا، در سلسله‌گزارش‌های منتشر شده در این پایگاه خبری، آمده بود که مقدمات یک زمین‌خواری بزرگ در زمین‌های سروک اطراف یاسوج در حال انجام است. واضح است که منظور ما آن نبود که زمین‌خواری صورت گرفته و تمام شده است؛ بلکه بیان کردیم که زمین‌خواری و دره‌خواری بزرگی در حال انجام است، مقدمات آن انجام شده و در صورت غفلت، میلیاردها تومان از این زمین‌ها عاید مهره‌های متخلف می‌شود. چنانچه این زمین‌ها تغییر کاربری داده شوند و در خصوص دره‌خواری اقدامی صورت نگیرد، ما شاهد یک تخلف بسیار بزرگ در کهگیلویه و بویراحمد خواهیم بود.
ازاین‌رو از مدیرعامل آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد انتظار می‌رود همچون گذشته با ورود جدی به این موضوع، از تخلف بزرگ چندصدمیلیاردی ممانعت به عمل آورد.
پس از انتشار این اخبار، خبرنگار کبنا نیوز همراه با مجید رخشا مدیر سواحل و رودخانه‌ها شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد از زمین‌ها دیدن کردند.
در این بازدید، رخشا عنوان کرد: دره غور حوزه آبریز سرابتاوه است و عمقی هم ندارد. با توجه به این‌که یک میلیون سال عمر دارد، ممکن است در طول زمان پر شده باشد. اما هر چه هست در حال حاضر عمقی ندارد.
او در مورد فنداسیون احداث شده در بستر دره‌های معروف به آجرپزی و غور، گفت: سال 1400، فردی ساخت و ساز می‌کرد که آب منطقه‌ای جلوی آن را گرفته است (کبنا نیوز: چنانچه ادعای رخشا صحت داشته باشد، لازم است دادخواست قضایی مورد نظر را ارائه دهد).
وی ادامه داد: در هر کجای این استان دره‌ای وجود داشه باشد، مقداری دبی آب دارد، اما این دره [دره غور] هیچگونه دبی ندارد، اما بااین‌حال ما برای آن بستر تعیین کرده‌ایم؛ در واقع بر اساس درجه‌بندی‌های رودخانه، این دره اهمیت لازم را ندارد، اما با این وجود ما برای آن بستر تعیین کرده‌ایم.
وی ادامه داد: نباید گفت دره دارای حوضه آبریز رودخانه سرآبتاوه است. بلکه همین آب وارد رودخانه سرآبتاوه می‌شود.
رخشا گفت: دقیقاً برعکس است؛ این نهر یکی از هزارن آبراهه‌ای است که وارد رودخانه سرآبتاوه می‌شود. به این مجموعه‌ها گفته می‌شود حوضه آبریز سرآبتاوه و این دره به خودی خود حوضه آبریزی ندارد.
11 هزار کیلومتر آبراه و مسیل در کهگیلویه و بویراحمد داریم؛ اصلاً شاید این دره در آمارها هم نیامده باشد؛ چرا که نه دبی دارد و نه در این سال‌ها آبی در آن وجود داشته باشد.
وی افزود: دره معروف به دره غور، نهر طبیعی است و اصلاً دره نیست.
مدیر سواحل و رودخانه‌های آب منطقه‌ای تأکید کرد: بر اساس ماده 2 تبصره 3 قانون توزیع عادلانه آب ایجاد هر نوع اعیانی و حفاری و دخل و تصرف در بستر رودخانه و انهار طبیعی و کانال‌های عمومی، مسیل‌ها و مرداب‌ها و برکه‌های طبیعی و همچنین در حریم قانونی سواحل دریاها و دریاچه‌ها اعم از طبیعی و یا مخزنی ممنوع است مگر با اجازه وزارت نیرو. یعنی قانونگذار اجازه داده که وزارت نیرو می‌تواند در این خصوص دست به اقدام بزند.
رخشا عنوان کرد: بعد از این‌که یکی از مالکین نقشه قطعه‌بندی زمین‌ها را آورد و تغییر موقعیت دره غور را به ما پبشنهاد داد و با معارض روبرو شد، ما بر اساس قانون طرح مالک را قبول نکردیم.
وی با اشاره به تعهدنامه محضری گفت: ما به خاطر این‌که در این مسیر معارضی وجود داشت، تعهدنامه‌ای از مالک دریافت کردیم که هر گونه خسارت بر عهده مالک است.
بر اساس گفته یکی از کارشناسان حاضر در این بازدید طرح کانال پیشنهادی و نقشه جدید به دلیل وجود معارض رها شده است.
اما در پاسخ به رخشا باید گفت: آب منطقه ای باید اول تعیین بستر حریم می‌کرد و پس از آن دره را پر می‌کرد؛ بر اساس اطلاعات کبنا نیوز در تاریخ 25 دی ماه 1400، شبانه، دره را با کامیون و لودر پر می‌کنند و فنداسیون شهریور 1400 بر روی زمین زراعی و فاقد کاربری مسکونی احداث شده است (نگاه شود به کد رهگیری سامانه 131 سازمان حفاظت از اراضی کشاورزی به شماره 140006220135 در تاریخ 22 شهریور 1400 که بر اساس آن فنداسیون بتنی بر روی زمین زراعی فاقد کاربری مسکونی و بستر و حریم دره غور احداث شده است).
در واقع فنداسیون 22 شهریور 1400، بوده اما پیگیری استعلامات مجوزها، در تاریخ 13 دی ماه 1400 انجام شده است.
بر اساس مستندات کبنا نیوز، آب منطقه‌ای در استعلام‌ تاریخ 13 دی ماه 1400، در مورد کارشناسی قواره خریداری شده از سوی شخص حقیقی اعلام می‌کند که 13 متر آن در بستر و 24 متر آن در حریم آبراهه قرار دارد. در این نامه متولی، هیچ اشاره‌ای به فنداسیون نمی‌کند که مصداق ترک فعل می‌باشد.
در تاریخ 25 دی ماه 1400، دره شبانه پر می‌شود و بر اساس مستندی که در اختیار پایگاه خبری کبنا نیوز است، یکی از اهالی منطقه‌ای طی نامه‌ای خطاب به مسوولان آب منطقه‌ای این موضوع را اعلام می‌کند که نامه مذکور در تاریخ 15 دی ماه 1401 در دبیرخانه آب منطقه‌ای ثبت می‌شود و شاهد عینی که شبانه این موضوع را می‌بیند حاضر است در دادگاه سوگند جلاله بخورد و در تاریخ 16 شهریور 1401 شخص حقیقی اولین نامه را برای تغییر دره تحویل آب منطقه‌ای می‌دهد. بنابراین طبق این تاریخ‌ها و مستندات آب منطقه‌ای از تاریخ 22 شهریور 1400 تا تاریخ 16 شهریور 1401 یعنی به مدت یک سال ترک فعل می‌کند و از تاریخ 25 دی ماه 1400 تا تاریخ 16 شهریور 1401، عملاً دره‌ای دیگر وجود نداشته است. اینجاست که باید پرسید آب منطقه‌ای دقیقاً چه چیزی را تعیین بستر کرده است؟ دره‌ای که دیگر وجود نداشته چگونه تعیین بستر حریم شده است؟
ملاک برای تعیین بستر داغاب 25 ساله و عکس هوایی است. در شهریور 1401 عملاً دیگر دره‌ای وجود نداشته است. بنابراین هم جهاد کشاورزی ترک فعل می‌کند و هم آب منطقه‌ای.
صرف نظر از درستی یا نادرستی تغییر مسیر، زمین باید پیش از هر چیز، نخستت در آب منطقه‌ای تغییر مسیر و بعد در جهاد کشاورزی تغییر کاربری داده شود. سپس، فنداسیون آن زده شود. اما متأسفانه فنداسیون یک سال پیش از تغییر دره احداث شده است. و این یک تناقض بزرگ اداری است.
جالب‌تر از همه این‌که طبق نامه خود آب منطقه‌ای که بر روی درستی و نادرستی آن بحث وجود دارد، اول باید کانال به عرض بستر دو و نیم متر، با دو دیواره بتنی به عمق یک و نیم متر و کف بتنی شده، توسط شخص متقاضی، احداث شود و بعد از این مراحل دره پر می‌شد و یا ساخت و ساز صورت می‌گرفت. اما الأن دره پر شده؛ فنداسیون یک سال قبل‌تر احداث شده و خبری هم از کانال بتنی با این مشخصات و توضیحات نیست. نه تنها کانال بتنی، حتی کانال خاکی نیز با این مشخصات دیده نمی‌شود.
چرا حالا این کانال به عرض دو و نیم و عمق یک و نیم، چه بتنی و چه خاکیِ آن وجود ندارد؟ دره پر شده و فنداسیون هم اجرا شده است.
گفتنی است در خصوص پر شدن دره، خبرنگار کبنا نیوز خود رد پایی از پر شدن دره ندیده است، اما نامه‌ای به دست ما رسیده است که قبلاً فردی در تاریخ 15 دی ماه 1401 نامه‌ای که با شماره 4175/ 422/ 1401 در دبیرخانه آب منطقه‌ای ثبت شده نوشته که این دره شبانه پر شده است.
رخشا عنوان کرده بود که غور دره نیست بلکه نهر است. در پاسخ به او باید گفت: مشاهدات نشان از آن دارد که غور دره است و نهر نیست.
آیا رخشا دقیقاً مشخص نکردند فعالیت عمرانی و مانع بهره‌برداری به چه معناست؟ زیرا طبق نامه دی‌ماه 1400 یک‌سال قبل‌تر بستر و حریم دره فروخته شده است. طبق کروکی‌های قواره‌بندی بستر دره مرتبط با آن حاکی از آن است که فعالیت عمرانی و بهره‌برداری فروش بستر و حریم دره است نه چیز دیگری.
از سوی دیگر، هزاران هکتار زمین روبروی تیپ 48 کوهستان از تالار لاله سپاه دارای شیب به سمت دره کوره آجرپزی و دره غور می‌باشد. در صورت ساخت و ساز در این منطقه، در آینده مالکین خیابان‌های خود را به سمت شیب هدایت می‌کنند و همگی آسفالت، جدول، خانه و ایزوگام می‌شوند. بنابراین هیچ آبی در زمین نفوذ نمی‌کند و با کمترین بارشی می‌توان شاهد سیل در این منطقه بود. بنابراین ساخت و ساز بر روی این دره که از استحکام لازم نیز برخوردار نیست، علاوه بر خسارت‌های مالی، بازی با جان مردم نیز هست. پس پدافند غیرعامل چه می‌شود؟ چه چالش‌های در آینده در این منطقه برای ستاد مدیریت بحران به وجود خواهد آمد؟
بااین‌وجود هنوز برای جلوگیری از این دره‌خواری بزرگ زمان وجود دارد. ازاین‌رو از آرش مصلح_ مدیرعامل آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد_ که علاوه بر دانش تخصصی از تجربه بسیار نیز در این زمینه برخوردار است، انتظار می‌رود با ورود جدی به این موضوع، از ادامه آن جلوگیری کند.

بیشتر بخوانید:
 

پر شدن دره‌غور به بهانه پر شدن جیب یک عده خاص / استانداردهای دوگانه در کهگیلویه و بویراحمد