تاریخ انتشار
دوشنبه ۶ دی ۱۴۰۰ ساعت ۱۲:۴۰
کد مطلب : ۴۴۲۸۴۶
یادداشت ارسالی؛
نهم دی ماه روز سردی برای بی بصیرتان
فضلالله جهان آرا
۰
مطلبی که می خوانید از سری یادداشت های مخاطبین کبنانیوز است و انتشار آن الزاما به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست. می توانید با ارسال یادداشت خود، این مطلب را تأیید یا نقد کنید.
کبنا ؛دکتر فضلالله جهان آرا: بصیرت از نظر لغوی به معنای بینش، آگاهی، زیرکی، روشندلی و چشم خرد میباشد و از واژة (ب-ص-ر) گرفته شده است؛ که همراه با واژة چشم به کارمی رود و مقابل دیده حسی و ظاهری، به معنای دیده و بینایی درونی و شهودی کاربرد دارد. بصیرت در اصطلاح عبارت است از قوهای در قلب شخص، که به نور قدسی منور بوده، بوسیلة آن حقایق اشیاء و امور را درک میکند همانگونه که شخص بوسیله چشم، صُوّر و ظواهر اشیاء را میبیند (لسان العرب، ابن منظور، ج 4، ص 65، واژة بصر) بصیرت در اصطلاح عرفا قوهای است مر قلب را که بنور قدس منور باشد و بوسیله آن قوه حقایق و امور پنهانی اشیاء دیده میشود، و آن قوه نسبت به قلب در حکم دیده است نسبت بروح. آدمی بوسیله آن ظواهر و صُوّر اشیاء را میبیند و این قوه را حکما قوه عاقله نظریه نامند و چون این قوه به نور قدس منور و به راهنمایی و هدایت حق پرده آن برداشته شود حکما آن را قوه «قدسیه» نامند. طبرسی صاحب مجمع البیان فی تفسیر القرآن درتعریف بصیرت میگوید: «بصیرت، بیّنه ودلیلی است که هرچیزی به وسیلة آن آنگونه که هست دیده میشود». زمخشری، بصیرت را نورقلب می داندکه آدمی بوسیلة آن، آگاهی پیدا میکند؛ آنچنان که بصرنورچشم است که توسط آن میبیند». بیضاوی صاحب اثر انوارالتنزیل و اسرارالتاویل درتعریف بصیرت گفتهاند: بصیرت برای قلب، به منزلة چشم برای بدن است و از آن جاکه حق به وسیلة آن، آشکارمی گردد ودیده میشود، دلیل نامیده میشود.
عدهای گفتهاند: شناخت روشن و یقینی از دین، تکلیف، پیشوا، حجت خدا، راه، دوست و دشمن، حق و باطل بصیرت نام دارد. این واژه از چنان جایگاهی در فرهنگ اسلامی برخوردار است که علی (ع) تیغ زدن برای خدا در میدان جنگ را منوط به داشتن بصیرت عنوان مینماید و میفرماید: «حملوا بصائرهم علی اسیافهم» بصیرتهای خویش را بر شمشیرهایشان سوارکردند: و در جایی دیگر میفرماید. «اگر دیده بصیرت، کور باشد نگریستن چشم سودی نمیدهد». بصیرت چنان معنایی فراگیر و خاص و عام پسند به خود گرفته که کور واقعی را نابینا نمیداند بلکه کور واقعی را کسی میداند که ضمیرش بویی از شناخت نبرده به همین جهت پیامبر اسلام میفرماید. «کور آن نیست که چشمش نابینا باشد بلکه کور واقعی آن کسی است که دیده بصیرتش کور باشد» این حدیث حاوی اهمیت شناخت و به کاربستن بصیرت در تمام زمینههای زندگی و اعمال بخصوص اعمال فردی و اجتماعی است که در صورت نبود بصیرت کافی آدمی را از صراط مستقیم منحرف و باعث خروج و افتادن در پرتگاههای این دنیوی و آن دنیوی میکند. حضرت علی (ع) در این باره میگوید: «با بصیرت کسی است که بشنود و بیندیشد، نگاه کند و ببیند، از عبرتها بهره گیرد آنگاه راه روشنی را بپیماید که در آن از افتادن در پرتگاهها به دور ماند».
عنصربصیرت به معنای درک و شناخت صحیح توانمندی تحلیل ماهیتهای جامعه، نقش اصلی در محارست از جامعة اسلامی دارد. اگر افراد یک جامعة اسلامی آگاهی و شناخت غنی از آموزههای دینی و مسائل روز نداشته باشند به سهولت در دام توطئههای دشمنان گرفتارخواهند آمد و دین، ماهیت، آزادی و آزادگی خود را فدای آرزوهای شوم و شیطانی آنها میکنند. اهمیت بصیرت زمانی شکل واقعی خود را نشان میدهد که محورهمة افعال انسانی باشد و عکس العملهای متفاوت افراد مطابق آن شکل گیرد. درمقام جمع بندی، میتوان گفت که بصیرت امری فراتر از رؤیت ظاهری است و آن ادراک حقایق و رؤیت اشیا است آنگونه که هستند و این امر، توسط ادلّه و براهین به وقوع میپیوندد. نهم دی برگی زرینی است که ماندگاری آن در تاریخ ایران از جاودانهترین پویشهای مردمی است در پرتو این روز درخشش انوار الهی چشم دشمنان دین و نظام را کور کرده، و چنان عظمتی ایجاد کرده که استقلال، بصیرت و عزت یاران اسلام و نظام، شجره طیبه دین و دینداری را بیمه کرده است. این روز نمایش ظهور کامل حق در مقابل باطل بود. زیرا نقاب واقعی را از چهرة مدعیان فتنه انگیز که سالها با نقاب انقلابی گری درصفوف مردم نفوذ کردهاند. کنار زده و ماهیت ابلیس صفتانه آنان و جنود شیطانی و مکر و خدعه اهریمنشان را هویدا ساخت. فتنه 88 بسی بالاتر و مخوفتر از جنگ احزاب (خندق) بود زیرا گرگ صفتان ملبس به لباس میش به زعم خود قصد یکسره کردن نظام را در سر پرورانده بودند اما غافل از آن بودند که حب و دوستی اهل بیت و اسلام چنان در خون مردم ولایتمدار رسوخ کرده که امواج سهمگین و طوفانهای مهیبتر از این حرکت شنیع خللی در ارادهی پولادین فرزندان عاشورایی ایران اسلامی ایجاد نخواهد کرد. عظمت این حماسه چنان ارزش والایی به خود گرفته که امام خامنهای در توصیف آن فرمودند: «مردم عزیز ما در روز نهم دی، آن چنان عظمتی از خود نشان دادند که دنیا را خیره کرد». حماسة نهم دی نماد بصیرت مردمی است که نه تنها تاریخ روایی که تاریخ مکتوب اسلام چنان پویشی را با چنین مردمی سراغ ندارد. نهم دی روز راندن و نه گفتن مردم به خروج کنندگان از دین و فتنه انگیزانی است که به حکم امام گردن ننهادند و خواهان بدعتی بودند که ریشه در نهروان دارد. نهم دی ماه روز مطرود و مردودی تعدادی از خواص بی بصیرت است که بسان فرعون طغیان پیشه کردند و ندای الهی اذهب الی فرعون انه طغی طنین انداز فریادهای مردمی بود که مهر باطل بر عملکرد فرعونیان زمانه زدهاند و آب پاکی بر سر و روی مغضوب آنان ریختهاند تا داغ این ننگ را هیچ آبی نزداید و صورت و سیرت کریه ایشان بیش ازپیش برای مردم و تاریخ نمایان باشد. این حماسة تاریخی و روز بصیرت و میثاق مردم با ولایت الهی بر رهبرمعظم انقلاب و ولی نعمتان مسئولین (مردم) گرامی باد.
عدهای گفتهاند: شناخت روشن و یقینی از دین، تکلیف، پیشوا، حجت خدا، راه، دوست و دشمن، حق و باطل بصیرت نام دارد. این واژه از چنان جایگاهی در فرهنگ اسلامی برخوردار است که علی (ع) تیغ زدن برای خدا در میدان جنگ را منوط به داشتن بصیرت عنوان مینماید و میفرماید: «حملوا بصائرهم علی اسیافهم» بصیرتهای خویش را بر شمشیرهایشان سوارکردند: و در جایی دیگر میفرماید. «اگر دیده بصیرت، کور باشد نگریستن چشم سودی نمیدهد». بصیرت چنان معنایی فراگیر و خاص و عام پسند به خود گرفته که کور واقعی را نابینا نمیداند بلکه کور واقعی را کسی میداند که ضمیرش بویی از شناخت نبرده به همین جهت پیامبر اسلام میفرماید. «کور آن نیست که چشمش نابینا باشد بلکه کور واقعی آن کسی است که دیده بصیرتش کور باشد» این حدیث حاوی اهمیت شناخت و به کاربستن بصیرت در تمام زمینههای زندگی و اعمال بخصوص اعمال فردی و اجتماعی است که در صورت نبود بصیرت کافی آدمی را از صراط مستقیم منحرف و باعث خروج و افتادن در پرتگاههای این دنیوی و آن دنیوی میکند. حضرت علی (ع) در این باره میگوید: «با بصیرت کسی است که بشنود و بیندیشد، نگاه کند و ببیند، از عبرتها بهره گیرد آنگاه راه روشنی را بپیماید که در آن از افتادن در پرتگاهها به دور ماند».
عنصربصیرت به معنای درک و شناخت صحیح توانمندی تحلیل ماهیتهای جامعه، نقش اصلی در محارست از جامعة اسلامی دارد. اگر افراد یک جامعة اسلامی آگاهی و شناخت غنی از آموزههای دینی و مسائل روز نداشته باشند به سهولت در دام توطئههای دشمنان گرفتارخواهند آمد و دین، ماهیت، آزادی و آزادگی خود را فدای آرزوهای شوم و شیطانی آنها میکنند. اهمیت بصیرت زمانی شکل واقعی خود را نشان میدهد که محورهمة افعال انسانی باشد و عکس العملهای متفاوت افراد مطابق آن شکل گیرد. درمقام جمع بندی، میتوان گفت که بصیرت امری فراتر از رؤیت ظاهری است و آن ادراک حقایق و رؤیت اشیا است آنگونه که هستند و این امر، توسط ادلّه و براهین به وقوع میپیوندد. نهم دی برگی زرینی است که ماندگاری آن در تاریخ ایران از جاودانهترین پویشهای مردمی است در پرتو این روز درخشش انوار الهی چشم دشمنان دین و نظام را کور کرده، و چنان عظمتی ایجاد کرده که استقلال، بصیرت و عزت یاران اسلام و نظام، شجره طیبه دین و دینداری را بیمه کرده است. این روز نمایش ظهور کامل حق در مقابل باطل بود. زیرا نقاب واقعی را از چهرة مدعیان فتنه انگیز که سالها با نقاب انقلابی گری درصفوف مردم نفوذ کردهاند. کنار زده و ماهیت ابلیس صفتانه آنان و جنود شیطانی و مکر و خدعه اهریمنشان را هویدا ساخت. فتنه 88 بسی بالاتر و مخوفتر از جنگ احزاب (خندق) بود زیرا گرگ صفتان ملبس به لباس میش به زعم خود قصد یکسره کردن نظام را در سر پرورانده بودند اما غافل از آن بودند که حب و دوستی اهل بیت و اسلام چنان در خون مردم ولایتمدار رسوخ کرده که امواج سهمگین و طوفانهای مهیبتر از این حرکت شنیع خللی در ارادهی پولادین فرزندان عاشورایی ایران اسلامی ایجاد نخواهد کرد. عظمت این حماسه چنان ارزش والایی به خود گرفته که امام خامنهای در توصیف آن فرمودند: «مردم عزیز ما در روز نهم دی، آن چنان عظمتی از خود نشان دادند که دنیا را خیره کرد». حماسة نهم دی نماد بصیرت مردمی است که نه تنها تاریخ روایی که تاریخ مکتوب اسلام چنان پویشی را با چنین مردمی سراغ ندارد. نهم دی روز راندن و نه گفتن مردم به خروج کنندگان از دین و فتنه انگیزانی است که به حکم امام گردن ننهادند و خواهان بدعتی بودند که ریشه در نهروان دارد. نهم دی ماه روز مطرود و مردودی تعدادی از خواص بی بصیرت است که بسان فرعون طغیان پیشه کردند و ندای الهی اذهب الی فرعون انه طغی طنین انداز فریادهای مردمی بود که مهر باطل بر عملکرد فرعونیان زمانه زدهاند و آب پاکی بر سر و روی مغضوب آنان ریختهاند تا داغ این ننگ را هیچ آبی نزداید و صورت و سیرت کریه ایشان بیش ازپیش برای مردم و تاریخ نمایان باشد. این حماسة تاریخی و روز بصیرت و میثاق مردم با ولایت الهی بر رهبرمعظم انقلاب و ولی نعمتان مسئولین (مردم) گرامی باد.