احتمال فعال سازی مکانیسم ماشه بالای ۹۰ درصد است / تصمیمات تروئیکای اروپا بر اساس زور و قدرت است

کبنا ؛عباس عراقچی و سرگئی لاوروف، وزرای خارجه ایران و روسیه، می‌گویند بریتانیا، آلمان و فرانسه فاقد صلاحت قانونی و اخلاقی برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه اند. این 2 مقام ارشد امور خارجه، در خصوص مواضع مشترک برای مقابله با فعال‌سازی مکانیسم ماشه تاکید کردند.
عراقچی در واکنش به تهدیدهای سه کشور اروپایی برای تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ گفت که تصمیم‌گیری در مورد تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ بر عهده شورای امنیت و اعضای آن است.
پیش از این اخبار و در روز جمعه 31 مرداد ماه، «کایا کالاس» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «وزرای خارجه سه کشور اروپایی‌ و سید عباس عراقچی تماس مهمی داشتند. اروپا متعهد به حصول یک راه‌حل دیپلماتیک برای موضوع هسته‌ای است. با نزدیک شدن به ضرب‌الاجل سازوکار ماشه، آمادگی ایران برای تعامل با آمریکا حیاتی خواهد بود. ایران همچنین باید به‌طور کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند.»
حسن بهشتی پور، کارشناس ارشد سیاست خارجی و تحلیلگر مسائل بین الملل، در گفت‌و‌گو با فرارو به تحلیل این وضعیت پرداخته است:
اروپایی ها می خواهند ایران را تنبیه کنند
حسن بهشتی پور گفت: «دبیر شورای عالی امنیت تغییر دهنده سیاست خارجی نیست، بلکه نهاد شورای عالی امنیت ملی که در راس آن رئیس جمهور است و کلیه مصوبات آن طبق اصل 176 قانون اساسی زمانی لازم الاجرا می شود که رهبری آن را تایید کند است که می تواند رویکرد سیاست خارجی را تغییر دهد. اما دبیر شورای عالی امنیت ملی نقشی کلیدی در تصمیم سازی و تعیین موضوعات کارشناسی دارد که کمیته های زیرمجموعه شورای عالی امنیت ملی انجام می دهند. بنابراین در بخش تصمیم گیری، شورای عالی امنیت ملی تصمیم گیری می کند. دبیر شورای امنیت ملی، به عنوان یکی از نمایندگان رهبری، از حق رای هم برخوردار است. دو عضو نماینده رهبری در شورای عالی امنیت ملی، در تصمیم گیری ها مشارکت دارند و حق رای هم دارند. بنابراین شخص آقای لاریجانی به اندازه رای خود می تواند در تصمیم گیری ها نقش داشته باشد. اما در مرحله تصمیم سازی، نقش آقای لاریجانی پررنگ تر است و از طریق کمیته های کارشناسی، می تواند در موضوع سیاست خارجی و امنیت در سیاست خارجی نظر داده و اقدامات کارشناسی نشان دهد.»
وی افزود: «در بحث مرتبط با اتحادیه اروپا، آقای عراقچی بر اساس یک بحث حقوقی استدلال می کند که وقتی تروئیکای اروپا به بهانه این که آمریکا ایران را تحت تحریم های ثانویه قرار داده، به تعهدات خود عمل نکرده است، بنابراین حق ندارد به این بهانه که ایران، یک سال پس از خروج آمریکا از برجام، به تعهدات خود عمل نکرده، بر ایران اعمال فشار کنند. آمریکا در اردیبهشت 1397 از برجام خارج شد اما ایران درست یک سال بعد این کار را انجام داد. بنابراین خروج تدریجی ایران بعد از یک سال، ملاک خوبی برای این نیست که اروپایی ها بخواهند ایران را ناقض برجام بدانند. طبق ماده 36 برجام، این ها زمانی می توانند قطعنامه های فصل هفتم را برگردانند که طرف ناقض فاحش برجام باشد. آن کسی که ناقض فاحش برجام بوده، در درجه اول، ایالات متحده بود. سپس اروپایی ها بودند که به بهانه مشمول تحریم های آمریکا شدن، این کار را انجام دادند. اروپایی ها همه این ها را نادیده می گیرند و می خواهند ایران را به عنوان ناقض برجام تنبیه کنند.»
به احتمال بالای 90 درصد مکانیسم ماشه فعال می شود
این کارشناس ارشد مسائل سیاست خارجی تاکید کرد: «طرفی که خود ناقض برجام بوده، حق ندارد طرفی که مجری برجام بوده (اجرای برجام بر اساس 15 گزارش آژانس تایید می شود) را متهم به نقض اجرای برجام کند. همه این موارد جنبه های حقوقی دارد. اما متاسفانه در دنیای سیاست، آن چه تعیین کننده است، حقوق نیست، بلکه زور و قدرت است. بنابراین کشورهای مذکور با فشار آمریکا به دنبال اجرای بازگشت قطعنامه های فصل هفتم شورای امنیت سازمان ملل، تا نهم شهریور ماه هستند.»
وی در خصوص مصاحبه علی لاریجانی با وب سایت رهبری گفت: «واقعیت این است که در تصمیم گیری های اصلی شورای عالی امنیت ملی، قرار بر این شده است که طرف مستقیم آژانس از این پس آقای لاریجانی باشد. تا پیش از این آژانس بیشتر با وزارت خارجه و سازمان انرژی اتمی ایران طرف بود و مذاکره می کرد ولی اکنون اگرچه هنوز با آنان مذاکره می کند اما تصمیم گیرنده اصلی شورای عالی امنیت ملی خواهد بود. از زمانی که آقای لاریجانی دبیر این شورا شده، این موضوع پررنگ تر شده است. باید دید آن چه ما به لحاظ جنبه حقوقی مناقشه می گوییم، تا چه حد می تواند موثر باشد. اما همانطور که گفتم، فراتر از مسائل حقوقی، این قدرت است که تاثیر می‌گذارد. تصمیم گیری های فعلی اروپا هم متأثر از قدرت آمریکا و در راستای فعال سازی مکانیسم ماشه است. به احتمال بالای 90 درصد مکانیسم ماشه فعال می شود و مجموع اظهارات عراقچی و لاریجانی همین را تایید می کند.»



برای پیگیری اخبار و تحلیل‌های بیشتر، کانال خبری کبنا نیوز را دنبال کنید: @kebnanewsir