تاریخ انتشار
شنبه ۳۱ تير ۱۴۰۲ ساعت ۰۰:۱۸
کد مطلب : ۴۶۵۰۵۰
یادداشت ارسالی؛
جایگاه آموزههای دینی در مقابله با ولنگاری فرهنگی
وحید حاج سعیدی
۰
کبنا ؛وحید حاج سعیدی در یادداشتی نوشت: خالکوبیهای روی بازو واسکارهای (رد زخم) روی صورتش، هر کدام برای خودشان حکایتی دور و دراز دارند. تیشرت بنفش منقش به اشکال و حروف انگلیسی و شلوار جین اور سایز و پاره اش و هم داد می زنند که عاشق غرب و پوشش هیپ هاپ است. زنجیر طلای دور گردنش و دستبندش هم تردیدی در پایبند نبودنش به شریعت اسلامی باقی نمی گذارند. اما حالا در مجلس امام حسین (ع) نشسته و به پهنای صورت اشک می ریزد!این حکایت بسیاری از جوانان است که علی رغم داشتن ظاهر نا متعارف، تفکرات زاویه دار با آموزه های مذهبی و پوشیدن البسه خارج از عرف، با اصول دین منافاتی ندارند و حتی بسیاری از آنها زمین خورده مکتب حسین و جوانمردی یارانش هستند.
کاهش آمار جرم و جنایات درماه های محرم و صفر و ماه رمضان، نشان از عمق نفوذ باورهای مذهبی در جامعه دارد که اگر متولیان امور دینی و مذهبی کمی نگاه یا به قول معروف فرمان هدایت دینی را بچرخانند و زاویه دید خود را نسبت به نسل جوان تغییر دهند، بسیاری از کژتابی های روزمره و ولنگاری اجتماعی شایع در جامعه مرتفع می گردند.
در حال حاضر یکی از معضلات اساسی کشور به ویژه در حوزه جوانان، ولنگاری فرهنگی به ویژه در سبک زندگی است. در حقیقت عوامل شکلدهنده و هدایت فرهنگ، نقش عوامل و کارگزاران فرهنگی، روابط فرهنگی بین نسلی و عوامل تأثیرگذار بر تغییر مناسبات و اثرات آن در فرهنگ وسبک زندگی، پوشش و عقاید و ... ، از مهمترین مسائلی است که برای حفظ و ممانعت از فروپاشی فرهنگی یک جامعه باید به آنها دقت شود. امری که مقام معظم رهبری از آن با عبارت «ولنگاری فرهنگی» تعبیر نمودهاند و حکایت از نبود برنامه برای مدیریت عواملتأثیرگذار بر فرهنگ و تولیدات آن دارد: «...فرهنگ در بلندمدت، از اقتصاد خیلی مهمتراست... در مسئلهی فرهنگ، بنده احساس یک ولنگاری میکنم. در دستگاههای فرهنگی (اعم از دستگاههای دولتی و غیردولتی) یک نوع ولنگاری و بیاهتمامی در امر فرهنگوجود دارد؛ چه در تولید کالای فرهنگی مفید که کوتاهی میکنیم، چه در جلوگیری ازتولید کالای فرهنگی مضر که کوتاهی میکنیم.» ( بیانات در دیدار رئیس و نمایندگانمجلس شورای اسلامی، 16 خرداد 1395.) اما با وجود فراهم بودن زیرساخت های متعدد سخت افزاری و نرم افزاری فرهنگی و مذهبی در کشور، استفاده بهینه از این ظرفیت عظیم فیزیکی و فکری در کنترل ولنگاری فرهنگی در جامعه صورت نگرفته است و نسل جوان با وجود داشتن علقه به شعائر مذهبی و آمیختگی معنوی با دین و مقدساتاز دوران طفولیت، در پذیرش کامل اعتقادات و پیروی از آئین محمدی دچار نوسان وتردید شده است و همین امر تبعات اجتماعی و فرهنگی متواتری را باعث شده است. در حقیقت ثمره وجود چندین هزار مسجد و تکیه و حسنیه و حوزه در علمیه در کشور و چندین هزار مداح و روحانی و نوحه خوان و ... و ظرفیت عظیم رسانه با شبکه های متعدد قرآنی و مذهبی باید دریایی زلال و شفاف باشد که متاسفانه به واسطه ضعف در مدیریت دینی و به تبع آن مدیریت سیاسی وفرهنگی، این دریا به رودی کم عمق و کم عرض تبدیل شده است! حال که در شالوده و بنیان فکری نسل جوان ما اتصال به این چشمه معنوی لحاظ شده است و از سویی بنیان جامعه بر اساس محور دین و شعائر دینی بنا نهاده شده است، استفاده از این بستر معنوی گسترده باید به صورت عمده و فراگیر در همه امورات نهادینه شود و شاهد توسعه و تحول در فرهنگ، اقتصاد، آموزش، هنر و ... با رویکرد معنوی باشیم. گره زدن اعمال و رفتارهای شایسته به معنویت روزهای خاص و گام برداشتن در این مسیر از مبداء و آبشخور معنوی فرهنگ دینی، بی تردید عامل توسعه آرمانی فرهنگ، انسانیت، عقلانیت، حجاب وپوشش، رفتار و سایر مقولاتی در جامعه می شود که شاید برای نزدیک شدن به این آرمانها باید میلیاردها تومان هزینه کرد و ساعت ها برنامه ساخت و وقت صرف کرد! از اینظرفیت غافل نشویم .شاید فردا دیر باشد.
کاهش آمار جرم و جنایات درماه های محرم و صفر و ماه رمضان، نشان از عمق نفوذ باورهای مذهبی در جامعه دارد که اگر متولیان امور دینی و مذهبی کمی نگاه یا به قول معروف فرمان هدایت دینی را بچرخانند و زاویه دید خود را نسبت به نسل جوان تغییر دهند، بسیاری از کژتابی های روزمره و ولنگاری اجتماعی شایع در جامعه مرتفع می گردند.
در حال حاضر یکی از معضلات اساسی کشور به ویژه در حوزه جوانان، ولنگاری فرهنگی به ویژه در سبک زندگی است. در حقیقت عوامل شکلدهنده و هدایت فرهنگ، نقش عوامل و کارگزاران فرهنگی، روابط فرهنگی بین نسلی و عوامل تأثیرگذار بر تغییر مناسبات و اثرات آن در فرهنگ وسبک زندگی، پوشش و عقاید و ... ، از مهمترین مسائلی است که برای حفظ و ممانعت از فروپاشی فرهنگی یک جامعه باید به آنها دقت شود. امری که مقام معظم رهبری از آن با عبارت «ولنگاری فرهنگی» تعبیر نمودهاند و حکایت از نبود برنامه برای مدیریت عواملتأثیرگذار بر فرهنگ و تولیدات آن دارد: «...فرهنگ در بلندمدت، از اقتصاد خیلی مهمتراست... در مسئلهی فرهنگ، بنده احساس یک ولنگاری میکنم. در دستگاههای فرهنگی (اعم از دستگاههای دولتی و غیردولتی) یک نوع ولنگاری و بیاهتمامی در امر فرهنگوجود دارد؛ چه در تولید کالای فرهنگی مفید که کوتاهی میکنیم، چه در جلوگیری ازتولید کالای فرهنگی مضر که کوتاهی میکنیم.» ( بیانات در دیدار رئیس و نمایندگانمجلس شورای اسلامی، 16 خرداد 1395.) اما با وجود فراهم بودن زیرساخت های متعدد سخت افزاری و نرم افزاری فرهنگی و مذهبی در کشور، استفاده بهینه از این ظرفیت عظیم فیزیکی و فکری در کنترل ولنگاری فرهنگی در جامعه صورت نگرفته است و نسل جوان با وجود داشتن علقه به شعائر مذهبی و آمیختگی معنوی با دین و مقدساتاز دوران طفولیت، در پذیرش کامل اعتقادات و پیروی از آئین محمدی دچار نوسان وتردید شده است و همین امر تبعات اجتماعی و فرهنگی متواتری را باعث شده است. در حقیقت ثمره وجود چندین هزار مسجد و تکیه و حسنیه و حوزه در علمیه در کشور و چندین هزار مداح و روحانی و نوحه خوان و ... و ظرفیت عظیم رسانه با شبکه های متعدد قرآنی و مذهبی باید دریایی زلال و شفاف باشد که متاسفانه به واسطه ضعف در مدیریت دینی و به تبع آن مدیریت سیاسی وفرهنگی، این دریا به رودی کم عمق و کم عرض تبدیل شده است! حال که در شالوده و بنیان فکری نسل جوان ما اتصال به این چشمه معنوی لحاظ شده است و از سویی بنیان جامعه بر اساس محور دین و شعائر دینی بنا نهاده شده است، استفاده از این بستر معنوی گسترده باید به صورت عمده و فراگیر در همه امورات نهادینه شود و شاهد توسعه و تحول در فرهنگ، اقتصاد، آموزش، هنر و ... با رویکرد معنوی باشیم. گره زدن اعمال و رفتارهای شایسته به معنویت روزهای خاص و گام برداشتن در این مسیر از مبداء و آبشخور معنوی فرهنگ دینی، بی تردید عامل توسعه آرمانی فرهنگ، انسانیت، عقلانیت، حجاب وپوشش، رفتار و سایر مقولاتی در جامعه می شود که شاید برای نزدیک شدن به این آرمانها باید میلیاردها تومان هزینه کرد و ساعت ها برنامه ساخت و وقت صرف کرد! از اینظرفیت غافل نشویم .شاید فردا دیر باشد.