تاریخ انتشار
چهارشنبه ۳ خرداد ۱۴۰۲ ساعت ۰۱:۰۸
کد مطلب : ۴۶۲۶۹۶
یادداشتی از سید علی‌عباس محدث؛
منطقه‌ای که توسعه نمی‌یابد و جاده‌ای که هر هفته جان می‌گیرد و مسئولان را بی خیال...
۰
کبنا ؛
سید علی‌عباس محدث: واژۀ توسعه برای اولین بار در دیدگاه آدام اسمیت و معادل با رشد اقتصادی آمده است که یک نگاه کمی به اقتصاد و به منظور تراکم سرمایه با افزایش میزان تولید داشت. بعد از جنگ جهانی دوم، مدرنیزاسیون جهانی با نظریۀ نوسازی و الگو گرفتن از کشورهایی که سرعت تغییرات را به وضوع عینیت بخشیده بودند، مخصوصاً برای کشورهای اقماری صورت گرفت. این جهش در توسعه با هدف ممانعت از کمونیسم بود که در دیدگاه والت رستو با پنج مرحله آغاز شد. به هر حال در این دوره، رقابت بین کشورهای درحال توسعه و ذهنیت مدرینته گرایی در مقابل سنت گرایی بود. تودارو معتقد است که«توسعه را بايد جرياني چند بعدي دانست كه مستلزم تغييرات اساسي درساخت اجتماعي، طرز تلقي عامه مردم و نهادهاي ملي و نيز تسريع رشد اقتصادي، كاهش نابرابري و ريشه كن كردن فقر مطلق است.» بنابراین یکی از مهمترین ضروریات هر جامعه ای توسعه طلبی و میل به تغییر و تحول است. به طوری که جوامعِ در مسیر توسعه را در دسته بندیهای پویا و ایستا تعریف می کنند.
سرعت توسعه طلبی در کشور ما نیز حداقل پس از انقلاب چشم گیر بود. هرچند موانع بسیاری را شاهد بودیم و متأسفانه هنوز هم وجود دارد اما نباید غافل بود که توسعه در هرجامعه ای متناسب با دانش، آگاهی، فهم و درایت مسئولانش تعریف و عملیاتی می شود. این به معنای بی توجهی به نقش مردم و تحول خواهی آنان در فرایند توسعه نیست، بلکه مسئولانی که در جوامع دمموکراتیک، بدون واسطه یا باواسطۀ توسط مردم انتخاب می شوند و با بهره گیری از ابزارهای قانونی می توانند در این زمینه اظهار نظر و مدیریت کنند، عامل به تغییر و مجری توسعه هستند. تا الان اینگونه بود که هر دولت و مجلسی که توانست حداکثر رأی مردم را بدست آورد، برداشتی خاص از توسعه را ارائه داده است. آنچه بیشتر از همه به چشم می خورد، سیاسی نگری در استانهای برخوردار و طایفه نگری و قوم گرایی در استانهایی با ساختار اجتماعی و عشیره‌ای است که این بدترین نگاه به توسعه است.
بنابراین مهمترین برداشت از توسعه در این استان، یعنی اصل قانون‌پذیری است که آن هم توسط افراد شاخصی مثل نمایندگان و استانداران نادیده گرفته می شود. بدون شک در این برداشت از توسعه، مدیریت اجرایی استان (حداقل بعد از جنگ) محور توسعه را از جایی و به نحوی آغاز می کنند که نماینده جریان سیاسی غالب می خواهد. مثلاً در دولت آقای خاتمی، سیدباقر موسوی هر کاری که میلش بود انجام می داد. در دولت آقای احمدی نژاد، آقای دکتر هدایتخواه نقش بیشتری داشت. هرچند در مدتی هم به دلیل اختلاف رئیس جمهور با رئیس مجلس، قدرت مانور نمایندگان کم شد. در دولت آقای روحانی، دکتر غلام رضا تاجگردون میدان دار بود. به نحوی که گاهی برخی از اعضاء هیأت دولت در گچساران میهمان بودند و استاندار استان هیچ اطلاع نداشت. ضمن اینکه تقسیم اعتبارات استانی و انتخاب مدیران بدون هیچگونه تردیدی باید با اشاره ابروی ایشان انجام می گرفت. در دولت فعلی نیز ضعیف‌ترین افراد و بلکه بی خیال‌ترین و ناهماهنگ‌ترین مدیران بر استان تحمیل شدند. هرچند با نهضت حذف و اضافه‌ای که از خود هیأت دولت تا استانها در این مدت یکسال شاهدیم، مبیین «خوددرگیری مدیریتی» و انتصاب و انتخاب های خیانت باری برای جامعه و مردم است. در این شرایط نباید انتظار توسعه را داشت. نباید از تغییرات و تحول پذیری برای مردم صحبت کرد. بلکه اینجا جامعه و مردم هستند که دستخوش تغییرات اجباری می شوند و متأسفانه هر آسیبی متحمل است.
علیهذا یکی از نیازمندی‌های توسعه، گسترش و آماده سازی زیر ساخت های جاده ای و ریلی است. بعضی از محورهای درون استانی به لحاظ تردد های کمتر، یا میزان تأثیری که در زندگی مردم دارند، شاید کم توجهی به آنها چندان نگرانی را نیز به همراه نداشته باشد، اما برخی مسیرهای درون استانی، علاوه بر اینکه در بهبود کیفیت رفاه زندگی مردم ضروری و مؤثر می باشند، اصلاح، آماده سازی، بهبود و حداقل مرمت آنها در زندگی، رفاه و امنیت جانی مردم نقش ویژه ای دارند. یکی از این مسیرها، جاده سرفاریاب- سادات امامزاده علی(ع)، باغچه جلیل است که عواملی از جمله قدمت استفاده از این مسیر، ترافیک جمعیتی بر آن، تعدد طوایف و قبایلی که در سرتاسر جاده مالک اراضی، ابنیه و منابع زندگی هستند، تنوع طبیعت، آب و هوا، جاذبه های گردشگریِ کاملاً بکر و نزدیکترین مسیر بین دو شهرستان بویراحمد(مرکز استان) و شهرستانهای کهگیلویه بزرگ از مهمترین دلایلی بود که سالها قبل می بایست به بهترین کیفیت ممکن در اختیار مردم قرار می گرفت. جاده ای که حتی قبل از انقلاب با وجود ثعوبت مسیر و کوهستانی بودن بخش هایی از آن، بعد از جنگ تحمیلی و در دوره ای که سازندگی و آبادانی کشور مخصوصاً در حوزه جاده ای رشد چشمگیری داشت، از نگاه مدیریت استان و نماینده کهگیلویه مغفول ماند. حاج آقای موحد نیز علیرغم دورۀ 16 سال نمایندگی مردم کهگیلویه، چون دانش لازم را نداشتند و از سواد کافی هم برخوردار نبودند که بتوانند عداوت را از خود دور کنند و به منافع ملی و مردمی توجه داشته باشند، این مسیر را «مال رو» نامید و به خواستِ مردمِ این بخش از کهگیلویه، بی توجهی کردند. مصدق این عرایضم این بود که میزان تصادفات و مرگ و میرهای ناشی از ناهمواریهای این جاده، اصلاً برای آقای نماینده و مسئولانش اهمیتی نداشته و ندارد.
خوشبختانه بعد از آن 16 سال، این مسیر فراتر از آنچه قابل تصور بود بازسازی، آسفالت، تعریض و آماده بار ترافیک شد که هم موجب تسریع در بهبود زندگی مردم شد و هم بسیاری از جوانان بیکار توانستند اراضی آبا و اجدادیشان را زیر کشت باغات، صیفی جات، و گیاهان دارویی ببرند. همچنین دکه و مغازه های بسیاری با درآمد مفیدی را در مسیر، راه‌اندازی کردند و تنوع و تعدد عمران و آبادانی در حاشیه جاده برای مردم شهرستان های بویراحمد و کهگیلویه به منظور اشتغال، رفاه و ارتباط اجتماعی به نهایت گسترش داده شد.
علیرغم اقدامات صورت گرفته در این مسیر، با آغاز دوره نمایندگی آقای موحد، باز هم بی توجهی ایشان و منسوبین شان در پشت های مدیریتی، باعث شد تا در بسیاری از نقاط حادثه خیز که به دلیل بارش های فراوان برف و باران در فصول سرما، ناهمواری ها و فرسایش آسفالت صورت گرفته بود، خسارات مالی و استهلاک خودروهای مرگ بار را شاهد و هم اینکه مستمراً شاهد مرگ عزیزان و مصدوم و معلولیت بسیاری دیگر باشیم. حالا که عده‌ای در این خطه از کهگیلویه بدون در نظر گرفتن مصالحی که آقای موحد در نظر دارد و این گروه به صِرف رسیدن به مطامع خود از حقیقت چشم پوشی می کنند و به جای مطالبه گریِ توسعۀ زیرساخت های منطقه، اعتبار اجتماعی، رفاه مردم و حتی جان عزیزان را مهم نمی دانند و در کنار آقای موحد قرار می گیرند، از مسئولان کشوری بویژه ریاست محترم جمهور و وزرایی که این روزها و در راستای وعده ای که در زمان رأی اعتماد به نمایندگان داده بودند و علیرغم اینکه مردم می دانند مجلس فعلی فرصت چندانی برای خدمت قابل عَرضه به مردم را ندارد، ولی در مناطق مختلف حضور یافته و رقم های کلانِ غیر ممکنی را شفاهاً نسیه می دهند، انتظار داریم وجدان خود و عاقبت بدفرجامی که انشاءالله در پیشگاه این ملت، شهدا و خون جوانانِ مظلوم این منطقه خواهند داشت، ملاک عمل قرار دهند و نقاط حادثه خیزِ مسیر سرفاریاب- سادات امامزاده علی(ع)، باغچه جلیل را ترمیم و مرتفع نمایند.
سید علی‌عباس محدث: واژۀ توسعه برای اولین بار در دیدگاه آدام اسمیت و معادل با رشد اقتصادی آمده است که یک نگاه کمی به اقتصاد و به منظور تراکم سرمایه با افزایش میزان تولید داشت. بعد از جنگ جهانی دوم، مدرنیزاسیون جهانی با نظریۀ نوسازی و الگو گرفتن از کشورهایی که سرعت تغییرات را به وضوع عینیت بخشیده بودند، مخصوصاً برای کشورهای اقماری صورت گرفت. این جهش در توسعه با هدف ممانعت از کمونیسم بود که در دیدگاه والت رستو با پنج مرحله آغاز شد. به هر حال در این دوره، رقابت بین کشورهای درحال توسعه و ذهنیت مدرینته گرایی در مقابل سنت گرایی بود. تودارو معتقد است که«توسعه را بايد جرياني چند بعدي دانست كه مستلزم تغييرات اساسي درساخت اجتماعي، طرز تلقي عامه مردم و نهادهاي ملي و نيز تسريع رشد اقتصادي، كاهش نابرابري و ريشه كن كردن فقر مطلق است.» بنابراین یکی از مهمترین ضروریات هر جامعه ای توسعه طلبی و میل به تغییر و تحول است. به طوری که جوامعِ در مسیر توسعه را در دسته بندیهای پویا و ایستا تعریف می کنند.سرعت توسعه طلبی در کشور ما نیز حداقل پس از انقلاب چشم گیر بود. هرچند موانع بسیاری را شاهد بودیم و متأسفانه هنوز هم وجود دارد اما نباید غافل بود که توسعه در هرجامعه ای متناسب با دانش، آگاهی، فهم و درایت مسئولانش تعریف و عملیاتی می شود. این به معنای بی توجهی به نقش مردم و تحول خواهی آنان در فرایند توسعه نیست، بلکه مسئولانی که در جوامع دمموکراتیک، بدون واسطه یا باواسطۀ توسط مردم انتخاب می شوند و با بهره گیری از ابزارهای قانونی می توانند در این زمینه اظهار نظر و مدیریت کنند، عامل به تغییر و مجری توسعه هستند. تا الان اینگونه بود که هر دولت و مجلسی که توانست حداکثر رأی مردم را بدست آورد، برداشتی خاص از توسعه را ارائه داده است. آنچه بیشتر از همه به چشم می خورد، سیاسی نگری در استانهای برخوردار و طایفه نگری و قوم گرایی در استانهایی با ساختار اجتماعی و عشیره‌ای است که این بدترین نگاه به توسعه است.
بنابراین مهمترین برداشت از توسعه در این استان، یعنی اصل قانون‌پذیری است که آن هم توسط افراد شاخصی مثل نمایندگان و استانداران نادیده گرفته می شود. بدون شک در این برداشت از توسعه، مدیریت اجرایی استان (حداقل بعد از جنگ) محور توسعه را از جایی و به نحوی آغاز می کنند که نماینده جریان سیاسی غالب می خواهد. مثلاً در دولت آقای خاتمی، سیدباقر موسوی هر کاری که میلش بود انجام می داد. در دولت آقای احمدی نژاد، آقای دکتر هدایتخواه نقش بیشتری داشت. هرچند در مدتی هم به دلیل اختلاف رئیس جمهور با رئیس مجلس، قدرت مانور نمایندگان کم شد. در دولت آقای روحانی، دکتر غلام رضا تاجگردون میدان دار بود. به نحوی که گاهی برخی از اعضاء هیأت دولت در گچساران میهمان بودند و استاندار استان هیچ اطلاع نداشت. ضمن اینکه تقسیم اعتبارات استانی و انتخاب مدیران بدون هیچگونه تردیدی باید با اشاره ابروی ایشان انجام می گرفت. در دولت فعلی نیز ضعیف‌ترین افراد و بلکه بی خیال‌ترین و ناهماهنگ‌ترین مدیران بر استان تحمیل شدند. هرچند با نهضت حذف و اضافه‌ای که از خود هیأت دولت تا استانها در این مدت یکسال شاهدیم، مبیین «خوددرگیری مدیریتی» و انتصاب و انتخاب های خیانت باری برای جامعه و مردم است. در این شرایط نباید انتظار توسعه را داشت. نباید از تغییرات و تحول پذیری برای مردم صحبت کرد. بلکه اینجا جامعه و مردم هستند که دستخوش تغییرات اجباری می شوند و متأسفانه هر آسیبی متحمل است.
علیهذا یکی از نیازمندی‌های توسعه، گسترش و آماده سازی زیر ساخت های جاده ای و ریلی است. بعضی از محورهای درون استانی به لحاظ تردد های کمتر، یا میزان تأثیری که در زندگی مردم دارند، شاید کم توجهی به آنها چندان نگرانی را نیز به همراه نداشته باشد، اما برخی مسیرهای درون استانی، علاوه بر اینکه در بهبود کیفیت رفاه زندگی مردم ضروری و مؤثر می باشند، اصلاح، آماده سازی، بهبود و حداقل مرمت آنها در زندگی، رفاه و امنیت جانی مردم نقش ویژه ای دارند. یکی از این مسیرها، جاده سرفاریاب- سادات امامزاده علی(ع)، باغچه جلیل است که عواملی از جمله قدمت استفاده از این مسیر، ترافیک جمعیتی بر آن، تعدد طوایف و قبایلی که در سرتاسر جاده مالک اراضی، ابنیه و منابع زندگی هستند، تنوع طبیعت، آب و هوا، جاذبه های گردشگریِ کاملاً بکر و نزدیکترین مسیر بین دو شهرستان بویراحمد(مرکز استان) و شهرستانهای کهگیلویه بزرگ از مهمترین دلایلی بود که سالها قبل می بایست به بهترین کیفیت ممکن در اختیار مردم قرار می گرفت. جاده ای که حتی قبل از انقلاب با وجود ثعوبت مسیر و کوهستانی بودن بخش هایی از آن، بعد از جنگ تحمیلی و در دوره ای که سازندگی و آبادانی کشور مخصوصاً در حوزه جاده ای رشد چشمگیری داشت، از نگاه مدیریت استان و نماینده کهگیلویه مغفول ماند. حاج آقای موحد نیز علیرغم دورۀ 16 سال نمایندگی مردم کهگیلویه، چون دانش لازم را نداشتند و از سواد کافی هم برخوردار نبودند که بتوانند عداوت را از خود دور کنند و به منافع ملی و مردمی توجه داشته باشند، این مسیر را «مال رو» نامید و به خواستِ مردمِ این بخش از کهگیلویه، بی توجهی کردند. مصدق این عرایضم این بود که میزان تصادفات و مرگ و میرهای ناشی از ناهمواریهای این جاده، اصلاً برای آقای نماینده و مسئولانش اهمیتی نداشته و ندارد.
خوشبختانه بعد از آن 16 سال، این مسیر فراتر از آنچه قابل تصور بود بازسازی، آسفالت، تعریض و آماده بار ترافیک شد که هم موجب تسریع در بهبود زندگی مردم شد و هم بسیاری از جوانان بیکار توانستند اراضی آبا و اجدادیشان را زیر کشت باغات، صیفی جات، و گیاهان دارویی ببرند. همچنین دکه و مغازه های بسیاری با درآمد مفیدی را در مسیر، راه‌اندازی کردند و تنوع و تعدد عمران و آبادانی در حاشیه جاده برای مردم شهرستان های بویراحمد و کهگیلویه به منظور اشتغال، رفاه و ارتباط اجتماعی به نهایت گسترش داده شد.
علیرغم اقدامات صورت گرفته در این مسیر، با آغاز دوره نمایندگی آقای موحد، باز هم بی توجهی ایشان و منسوبین شان در پشت های مدیریتی، باعث شد تا در بسیاری از نقاط حادثه خیز که به دلیل بارش های فراوان برف و باران در فصول سرما، ناهمواری ها و فرسایش آسفالت صورت گرفته بود، خسارات مالی و استهلاک خودروهای مرگ بار را شاهد و هم اینکه مستمراً شاهد مرگ عزیزان و مصدوم و معلولیت بسیاری دیگر باشیم. حالا که عده‌ای در این خطه از کهگیلویه بدون در نظر گرفتن مصالحی که آقای موحد در نظر دارد و این گروه به صِرف رسیدن به مطامع خود از حقیقت چشم پوشی می کنند و به جای مطالبه گریِ توسعۀ زیرساخت های منطقه، اعتبار اجتماعی، رفاه مردم و حتی جان عزیزان را مهم نمی دانند و در کنار آقای موحد قرار می گیرند، از مسئولان کشوری بویژه ریاست محترم جمهور و وزرایی که این روزها و در راستای وعده ای که در زمان رأی اعتماد به نمایندگان داده بودند و علیرغم اینکه مردم می دانند مجلس فعلی فرصت چندانی برای خدمت قابل عَرضه به مردم را ندارد، ولی در مناطق مختلف حضور یافته و رقم های کلانِ غیر ممکنی را شفاهاً نسیه می دهند، انتظار داریم وجدان خود و عاقبت بدفرجامی که انشاءالله در پیشگاه این ملت، شهدا و خون جوانانِ مظلوم این منطقه خواهند داشت، ملاک عمل قرار دهند و نقاط حادثه خیزِ مسیر سرفاریاب- سادات امامزاده علی(ع)، باغچه جلیل را ترمیم و مرتفع نمایند.
