موضوع افزایش سن بازنشستگی اغلب به دلیل چالش‌های اقتصادی صندوق‌ها و سیستم‌های بازنشستگی، در سال‌های اخیر هر از گاه توسط مسئولان این بخش‌ها مطرح می‌شود که هر بار نیز به واسطه ابعاد گسترده، واکنش‌های منفی و پیچیدگی‌هایی که در خود دارد، مسکوت گذاشته می‌شود. یکی از همین موارد حالا، روز گذشته توسط مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری حرفش به میان آمد که گفت: «اصلاحات پارامتریک باید اجرا شود که یکی از آن‌ها سن بازنشستگی است. امید به زندگی بهبود یافته اما سن بازنشستگی را پایین آورده‌ایم و برعکس عمل کرده‌ایم. 
اصلاحاتی از این دست خیلی جدی در دستورکار قرار دارند. قانون بازنشستگی در کشور ما مشکلات عدیده دارد. یک کف سن بازنشستگی باید درنظرگرفته شود. اکنون میانگین سن بازنشستگی صندوق کشوری حدود ۵۱ سال است. این سن تازه ابتدای پختگی و شکوفایی به ویژه در عرصه مدیریتی است. در حوزه بازنشستگی سیاست‌هایی داشتیم که به نظرم اشتباه هستند.»طبق قانون سن بازنشستگی مردان در کشورمان ۶۰ سال و زنان ۵۵ سال است .
دست رد مجلس به افزایش سن بازنشستگی
دولت  پیش از این، افزایش سن بازنشستگی برای دو سال را تقریبا در اقدامی ناگهانی و بدون پیش‌زمینه در لایحه سنواتی بودجه 1401 قرار داده بود که همان موقع نیز با واکنش‌های گسترده بخشی از نمایندگان و طیف‌های اجتماعی روبه‌رو شد؛ به طوری که کمیسیون تلفیق(همزمان با بررسی لایحه دربهمن1400)  با این پیشنهاد دولت مخالفت و آن را از لایحه بودجه خارج کرد. سید کاظم موسوی، نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس آن موقع این‌طور گفت: با قانون شدن افزایش سن بازنشستگی روند بیکاری تشدید خواهد شد و دیگر نمی‌توان به جوانان جویای کار پاسخ داد. هرچقدر سن بازنشستگی افزایش پیدا کند، تعداد بیکاران هم افزایش می‌یابد؛ اما اگر چنین اتفاقی نیفتد جوانان سریع‌تر شغل مدنظر خود را خواهند یافت.»
مرهم بر زخم صندوق ها یا سن امید به زندگی؟
اما اصل ماجرا چیست؟ آیا مسئولان صندوق‌های بازنشستگی که همواره به دنبال افزایش سن بازنشستگی هستند، اساسا موضوع افزایش سن امید به زندگی مدنظرشان است یا با این طرح به دنبال مرهمی برای کمبودها و چالش‌های اقتصادی صندوق‌هایشان هستند؟
در این زمینه «حسینی» از کارشناسان حوزه کار به خراسان این طور می‌گوید: بدیهی است زیان‌ده بودن صندوق‌های بازنشستگی یکی از دلایل اصلی پیش کشیدن موضوع «افزایش سن  بازنشستگی» است.  اما جدای از این که افزایش سن بازنشستگی می تواند فشار مقطعی برروی صندوق‌ها  را کاهش دهد،  اصلاح در مدیریت و بخش درآمدزایی این صندوق‌ها  که همواره  متاثر از  آمد و رفت دولت‌ها و بعضا انتصاب‌های سیاسی بوده و همچنین شرکت‌های زیان‌ده  زیرمجموعه این صندوق‌ها  که عمدتا از محل مطالباتشان  از دولت به آن ها واگذار شده،  نیز از جمله مسائلی است که دراین روند باید مورد توجه قرار گیرد و نباید صرفا و فورا به سمت و سوی افزایش سن بازنشستگی  حرکت کرد.»
راه حل اصلاح عملکرد صندوق است نه اقدامات ضد کارگری
این موضوع دقیقا همان است که علی بابایی کارنامی از نمایندگان مجلس، پیش از این در خصوص مخالفت با افزایش سن بازنشستگی به آن تصریح کرده است: «راه حل نجات صندوق‌های بازنشستگی اصلاح عملکرد سرمایه‌گذاری و نظم‌دهی به فعالیت‌های اقتصادی است نه اقدامات ضد کارگری.»
راهی برای بهبود  تراز مالی صندوق
برای بررسی این موضوع به سراغ یکی از مسئولان در یکی از مجموعه‌های کلان بازنشستگی کشور می‌روم. وی به پرسشم پاسخ می‌دهد اما می‌خواهد که نامش را در گزارش ذکر نکنم. او در صدر صحبت‌هایش در این موضوع به «بهبود تراز مالی صندوق بازنشستگی» تصریح می‌کند: «در حوزه تغییرات پارامتریک در صندوق، ارزیابی هایی صورت گرفته و با توجه به افزایش سن امید به زندگی در کشور، تغییرات مربوط به این پارامتر به بهبود وضعیت مصارف، منابع و تعادل و تراز مالی  صندوق کمک  می‌کند.  البته این موضوع مربوط به مقررات کلان کشور در حوزه بازنشستگی است که  دولت و مجلس باید درباره آن تصمیم بگیرند. در عین حال از منظر ایجاد تعادل  منابع، همواره توصیه کارشناسی این است که برخی قوانین همچون این مورد که قابل بازنگری است، بازنگری و اصلاح شود.»              
صندوق ها به دنبال آسان ترین راه هستند نه اصلاح ساختاری
دیدگاه های کیومرث سرمدی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس هم بر اصلاح ساختاری در صندوق‌ها حکایت دارد. با او در این زمینه گفت‌وگو کردیم. او که هنگام بررسی افزایش سن بازنشستگی در لایحه 1401 از مخالفان آن بود، به خراسان می‌گوید: استدلال‌ها و دلایلی که موقع بررسی لایحه 1401 مطرح کردیم الان هم به قوت خودش باقی است. ما اکنون  در کشور با حجم عظیمی از جوانان تحصیل‌کرده و جویای کار مواجهیم که متاسفانه سن اشتغال و ازدواج آن‌ها در حال گذر است و   اگر  بیاییم سن بازنشستگی را افزایش بدهیم که خروجی مشاغل کم شود و ورودی استخدامی‌ها برای کسب شغل کاهش یابد، چندان منطقی نیست و این از مشکلات جدی این بحث است.  سرمدی ادامه می دهد :نکته بعدی این است که راهکار افزایش سن بازنشستگی، نمی‌گوییم که به صندوق‌ها کمک نمی‌کند و اثری ندارد، بلکه معتقدیم این راه، آن‌ها را از چالش‌هایشان نجات نمی‌دهد.در واقع صندوق بازنشستگی کشوری و تامین اجتماعی باید نگاه اصلاح ساختاری را دنبال کنند و بر علل کم‌درآمدی و زیان‌ده بودن برخی شرکت‌ها و هلدینگ‌های تابعه  خودشان تمرکز  کنند و راه‌های افزایش سوددهی را  بیابند؛ یا به دنبال مطالباتشان از دولت باشند و همچنین رویه نادرست حقوق‌های نجومی را که احیانا پرداخت می‌کنند، اصلاح کنند.  همچنین باید شرایطی ایجاد شود که میزان پرداختی‌های تحت عنوان بیمه به این صندوق‌ها بیش از میزان پرداختی حقوق بازنشستگی و درواقع ورودی‌ها بیش از خروجی‌ها باشد که البته این گونه موارد به تدابیر و آسیب‌شناسی خود صندوق‌ها برمی‌گردد. با این تفاصیل افزایش سن بازنشستگی راهکار نجات صندوق‌های بازنشستگی نیست و معتقدیم هر سیستم اقتصادی که دچار مشکل و چالش می‌شود، الزاما انتخاب ساده‌ترین کار بهترین و عقلایی‌ترین راهکار نیست؛ ضمن این که به طور مشخص  انتخاب و پیشنهاد افزایش سن بازنشستگی برای صندوق‌های بازنشستگی گره‌گشا و نجات‌بخش آن‌ها نخواهد بود.     

کبنانیوز