تاریخ انتشار
دوشنبه ۱ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۱۵:۲۰
کد مطلب : ۴۴۱۵۶۵
چگونه سد سازی بی رویه و افزایش کشاورزی بحران آفرین شد؟

زیرپای خالی زمین

۱
۰
زیرپای خالی زمین
کبنا ؛رئیس کل سازمان ترازیابی کشوری گفت: در مناطق ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۷ و ۱۸ تهران فرونشست در حال کشیده شدن به مناطق شهری است و به عنوان مثال در منطقه چهاردانگه سرعت فرونشست در یک بازه کم در حال افزایش است.
به گزارش کبنا، خبرآنلاین؛ معصومه آمیغ‌پی رئیس کل سازمان ترازیابی کشوری در خصوص وضعیت بحرانی فرونشست زمین در کشور و تنش آبی گفت: بحث گرمایش جهانی مشکل کمبود آب را برای کل دنیا به وجود آورده است و کشور ما نیز بر روی کمربند خشک و نیمه خشک جهان قرار دارد و از این پدیده مستثنی نیست و از طرف دیگر رشد جمعیت در جهان منجر به گسترش کشاورزی شده است و کشور ما نیز به سمت گسترش کشاورزی پیش رفته است که به معنا تقاضا بیشتر برای آب در شرایطی است که بارندگی‌ها کاهش پیدا کرده است وبا بحران آبی مواجه هستیم.
وی در ادامه افزود: صنعت کشاورزی بیشتر به منابع آبی زیرزمینی متکی است و استخراج بی رویه منابع آبی زیرزمینی منجر به فشرده شدن سطوح خاکی خواهد شد و در نتیجه گسترش صنعت کشاورزی فرونشست‌های گسترده‌ای را در سراسر کشور شاهد هستیم.
گیلان تنها استان امن کشور
وی در ادامه در پاسخ به این پرسش که در کدام استان‌های کشور فرونشست زمین رخ داده است؛ گفت: در کشور ما در اکثر استان‌ها فرونشست زمین در حال وقوع است و تنها استان گیلان از این پدیده مستثنی است و حتی در استان‌های شمالی کشور مانند مازندران و گلستان نیز شاهد فرونشست هستیم و در استان‌های جنوبی که در کنار خلیج فارس هستند نیز این فرونشست‌ها قابل مشاهده است و استان‌های خوزستان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی به شدت درگیر فرونشست زمین هستند و شدت فرونشست زمین در استان‌های کرمان و یزد نیز به بالا است.
وی در ادامه با اشاره به وضعیت بحرانی استان گلستان در فرونشست زمین؛ گفت: فرونشست زمین منجر به وقع سیلاب‌های متعددی در استان گلستان شده است که مدیریت آب‌های سیلاب و جمع‌آوری آنها می‌تواند از وقوع فجایع محیط زیستی جلوگیری کند و فرونشست زمین در این منطقه باید مدیریت شود تا تخلخل خاک از بین نرود.
آمیغ‌پی در ادامه در پاسخ به این پرسش که تبعات فرونشست زمین چیست؛ گفت: از مهم‌ترین ضررهایی که فرونشست زمین و فشرده‌سازی خاک می‌تواند ایجاد کند این است که آبخوان‌ها را از بین خواهد برد و سفره‌های آب‌های زیرزمینی ما که منابع بی نظیر تجدید ناپذیرهستند نیز از میان خواهند رفت و بزرگ‌ترین ضربه به صنعت کشاورزی یک منطقه خواهد خورد.
وی در ادامه افزود: از میان رفتن آب‌خوان‌ها موجب از بین رفتن خاک‌های حاصل‌خیز یک منطقه و تخریب سیستم‌های آبی آن منطقه خواهد شد و در نتیجه آن منطقه کم کم به یک منطقه بیابانی تبدیل خواهد شد و خود می‌تواند در بحث بیابان‌زایی و ایجاد گرد و غبار در منطقه مشکل‌آفرین شود و همچنین هیدرولوژی منطقه را تغییر خواهد داد و تغییرات ارتفاعی که به وجود می‌آید خود به تنهایی سیل آب‌ها را تشدید خواهد کرد و به عنوان مثال در استان گلستان که شاهد فرونشست‌های گسترده هستیم شاهد وقوع سیل نیز هستیم.



آمیغ‌پی در ادامه در پاسخ به این پرسش که فرونشست زمین در مناطق شهری چه تبعاتی دارد؛ گفت: در مناطق شهری فرونشست زمین منجربه آسیب‌دیدگی ساختمان‌ها، پل‌ها و خطوط حمل و نقل خواهد شد و در حال حاضر نیز شرکت راه آهن بسیار پیگیر بحث فرونشست زمین است چراکه فرونشست زمین آسیب‌هایی به خطوط ریلی خواهد زد و به عنوان مثال راه‌آهن تهران_مشهد و در اطراف ورامین فرونشستی رخ داده است که مسئولان قطار هنگام عبور از آن منطقه سرعت خود را کاهش می‌دهند و خیلی از خطوط ریلی ما نیز از مناطق فرونشست زمین می‌گذرند و این فرونشست زمین منجر به شکستگی خطوط ریلی می‌شود و ممکن است منجر به واژگونی قطار و فجایع انسانی شود.
وی در ادامه افزود: در خطوط آب‌رسانی، گاز و فاضلاب نیز فرونشست زمین می‌تواند مشکل‌آفرین باشد و وقوع زلزله‌هایی با ریشتر کم در مناطقی که دچار فرونشست هستند از آنجا که پی ساختمان در فرونشست قرار گرفته است می‌تواند خرابی خیلی بیشتری ایجاد کند.
آمیغ‌پی در ادامه افزود: فرونشست زمین همچنین کیفیت آب را کاهش خواهد داد به عنوان مثال در حال حاضر در آذربایجان غربی و شرقی آب‌ها به سمت شور شدن می‌روند و با کاهش کیفیت آب در این مناطق مواجه هستیم و از آنجا که نفوذپذیری آب به حداقل رسیده است زمانی که باران می‌آید تخلخلی در بین ذرات خاک وجود ندارد و در نتیجه سیلاب رخ می‌دهد و قبل از آن اگر تخلخلی در خاک وجود داشت که می‌توانست آب باران را جذب کند و از آن برای کشاورزی استفاده شود حال دیگر آن تخلخل از بین رفته است و آن مناطق به بیابان بدل شده‌اند و همین امر می‌تواند وقوع سیلاب‌ها را تشدید کند.
چگونه می‌شود پدیده فرونشست را کنترل کرد؟
وی در ادامه درپاسخ به این پرسش که چه اقداماتی باید برای کنترل این پدیده صورت گیرد؛گفت: برای کنترل این پدیده اولین اقدامی که باید صوت گیرد پایش فرونشست زمین است و باید بدانیم که کدام مناطق از کشور دچارفرونشست زمین است و این فرونشست‌ها چه گستره‌ای و چه سرعتی دارد و در حال حاضر ما در سازمان نقشه برداری سعی کردیم به اطلاعات جامعه‌ای از مناطقی که دچار فرونشست هستند به دست آوریم و با روش‌های مختلف ژئودتیکی‌ای که ترکیب ترزایابی و جی پی اس و تداخل سنجی راداری است به نتایجی دست یافتیم و نقشه‌های پیوسته‌ای را ایجاد کردیم که محدوده فرونشست‌ها مشخص شود.
کشت هندوانه در ورامین فرونشست را تشدید می‌کند
آمیغ پی در ادامه با اشاره به این موضوع که در حال حاضر کشاورزی مدیریت نشده اصلی‌ترین عامل فرونشست در کشور است؛ گفت: در دشت ورامین که به شدت دچار فرونشست است محصول پرآبی مانند هندوانه نباید کشت شود و از آنجا که صنعت کشاورزی یک کشور را نمی‌توان از میان برد باید فعالیت‌های کشاورزی را مدیریت کرد و در مناطق کم آبی که دچار فرونشست است محصولات کم آب کشت شود و یا به طور کل از کشت محصول در نواحی به خصوص جلوگیری شود؛ به طور مثال برنج نباید در اصفهان کشت شود و این محصول کشاورزی باید در نواحی شمالی و پر آب کشت شود و الگوی کشت در کشور باید اصلاح شود و در هر منطقه متناسب با ظرفیت آبی آن منطقه کشاورزی شکل گیرد.
حیات ابنیه تاریخی در معرض تهدید است
وی در ادامه با اشاره به این موضوع که فرونشست به مرز مناطق تاریخی نیز رسیده است؛ گفت: استان فارس یکی از استان‌هایی است که به شدت درگیر مسئله فرونشست است و خطر فرونشست به نزدیکی ابنیه تاریخی و پاسارگاد نیز رسیده است و از میان برداشتن حریم کشاورزی و پیشبرد این صنعت در کنار ابنیه تاریخی می‌تواند حیات این ابنیه را در معرض خطر قرار دهد و به خصوص در استان فارس این کار می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری را به بناهای تاریخی وارد آورد چرا که در این استان تا نزدیکی شهر شیراز نیز فرونشست زمین رخ داده است.
تهران در معرض خطر بزرگی است؟
وی در ادامه در پاسخ به این پرسش که خطر بزرگی تهران را تهدید می‌کند یا خیر؛ گفت: پدیده فرونشست تدریجی است و نیاز به مدیریت دارد و فرونشست در تهران نیز مربوط به جنوب شهر تهران و دشت شهریار می‌شود که به مناطق شهری نیز کشیده شده است و برخی از مناطق تهران مانند مناطق ۱۷ و ۱۸ به مناطق دچار فرونشست کشیده شده‌اند و در سایر مناطق تهران فرونشستی دیده نشده است.

وی در ادامه افزود: در سال‌های اخیر در تهران گسترش پهنه فرونشست رخ داده است اما چهار تا پنج برابر نشده است و سرعت بیشینه آن نیز کاهش یافته است و طبق براوردهای صورت گرفته تهران سالانه ۱۸ سانت فرونشست زمین را تجربه می‌کند البته این کاهش دو علت دارد یک آن که مدیریتی صورت گرفته باشد که جای خوشحالی دارد و دیگر آنکه سفره‌های آب زیرزمینی به طور کلی از بین رفته باشند و خاک کاملا فشرده شده باشد.
آمیغ پی در ادامه گفت: در برخی از مناطق مانند مناطق کمربندی آزادگان و در شهرک‌هایی مانند شهرک مصطفی خمینی سرعت فرونشست زمین در بازه زمانی یک تا دو سال دو برابر شده است و این شهرک مسکونی در حال حاضر در معرض خطر است و در مناطق شمالی به هیچ عنوان فرونشستی مشاهده نشده است چراکه فرونشست در مناطق درشت دانه مشاهده نمی‌شود و در خاک‌های ریزدانه اتفاق می‌افتد و مناطق کوهستانی به طور کلی مناطق فرونشست نیستند و دشت‌ها بیشتر در معرض خطر فرونشست هستند و در مناطق درشت دانه جذب آب صورت میگیرد که در تهران در تمام مناطق درشت دانه ساخت پل‌ها و ساختمان‌ها جذب آب را مختل کرده است.
وی در ادامه افزود: در مناطق ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۷ و ۱۸ تهران فرونشست در حال کشیده شدن به مناطق شهری است و به عنوان مثال در منطقه چهاردانگه سرعت فرونشست در یک بازه کم در حال افزایش است.
تجربه جهانی برای برون رفت از این بحران چه بوده است؟
آمیغ‌پی در ادامه در پاسخ به این پرسش که تجربه جهانی برای برون رفت از این بحران چه بوده است؛ گفت: کنترل مصرف آب و مدیریت بهینه مصرف آب و مدیریت چاه‌های آبی که حفر می‌شود راه حل این بحران در جهان است؛ برسی‌ها نشان داده است که حفر چاه‌های غیر مجاز با افزایش شدت فرونشست زمین رابطه مستقیم دارد.
وی در ادامه افزود: در استان‌هایی مانند استان‌های شمالی اصلا بحث مجوز مطرح نیست و هرکس هر چقدر می تواند چاه حفر می‌کند و شاید در مناطقی مانند گیلان حفر چاه‌های غیر مجاز بحران‌آفرین نباشد اما در مناطق حساس مانند آذربایجان شرقی و غربی و استان‌هایی مانند اصفهان حفر چاه بحث فرونشست را تشدید خواهد کرد.
وی در ادامه در پاسخ به این پرسش که بحرانی‌ترین مناطق ایران از نظر فرونشست کدام مناطق هستند؛ گفت: در حال حاضر وضعیت فرونشست در استان کرمان خیلی بحرانی است و وضعیت فرونشست در استان‌های فارس، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، گلستان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اصفهان نیز بحرانی است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه سدسازی‌های بی‌رویه و انتقال آب بحث فرونشست زمین را تشدید کرده است؛ گفت: در گذشته منابع آبی به صورت قنات بوده است که در آن صورت تبخیر آب نیز بسیار پایین بوده است و حال سدسازی‌های بی رویه که انجام شده است فرونشست زمین را تشدید کرده است و در استان‌هایی مانند خوزستان این سدسازی‌های بی رویه بیش از سایر استان‌ها حیات آبی آن منطقه را تحت تاثیر قرار داده است.
آمیغ‌پی افزود: خطوط انتقال نیرو مانند خطوط انتقال نفت، گاز و حتی خطوط انتقال فاضلاب نیز در معرض خطر فرونشست هستند و هر لحظه امکان شکستگی آنها وجود دارد.
نام شما

آدرس ايميل شما

کلا هیچ برنامه ریزی در هیچ موردی در کشور نداریم.
منتظریم اتفاقی بیوفتد بعد بنشینیم تازه به آن اتفاق فکر کنیم.
این که کشور داری نمی شود!!!!!!
ایده آقا‌محسن در دست رئیس

ایده آقا‌محسن در دست رئیس

صاحب‌نظران معتقدند وضعیت فعلی کشور فعلا اجازه هیچ آزمون و خطایی، آن‌هم در حد تغییرات ...
هرگز این نوع چایی را ننوشید

هرگز این نوع چایی را ننوشید

چای تازه‌دم یکی از سالم‌ترین نوشیدنی‌هاست که مصرف آن در جامعه ما طرفداران زیادی هم دارد،...
انتصابات فامیلی و قانون تعارض منافع

انتصابات فامیلی و قانون تعارض منافع

به نظر می‌رسد اجرای قانون فراتر از خود قانون، به چیزی یا چیزهایی فراتر نیاز دارد که می‌توان ...
1