تاریخ انتشار
چهارشنبه ۱۷ شهريور ۱۴۰۰ ساعت ۱۱:۲۷
کد مطلب : ۴۳۸۷۵۰
حسین راغفر اقتصاددان:
مافيا خود را به سطوح بالاي حاكميت رسانده است
۱
کبنا ؛سیدابراهیم رئیسی با شعار اینکه شرایط زندگی مردم تغییر خواهد کرد دوران ریاست جمهوری خود را آغاز کرد. این در حالی است که در شرایط کنونی مهم ترین مطالبه مردم از دولت بهبود شرایط اقتصادی و معیشتی است. از سوی دیگر رئیسی به مردم وعده داده که هر سال یک میلیون مسکن خواهد ساخت. با چنین شعارهایی رئیسی اعضای تیم اقتصادی خود را انتخاب کرده که برخی از آنها در دولت احمدی نژاد نیز حضور داشتند. در شرایط کنونی این پرسش برای افکار عمومی‌وجود دارد که استراتژی تیم اقتصادی رئیسی چیست و دولت سیزدهم با چه نقشه راهی قراراست در شرایط اقتصادی مردم تغییر ایجاد کند؟آیا دولت استراتژی در این زمینه تدوین کرده است؟آن چیزی که مشخص است برنامه‌هایی بوده که وزرای اقتصادی دولت در جلسات رأی اعتماد در مجلس ارائه کرده‌اند که به صورت هماهنگ نبوده و هنوز مشخص نیست آیا دولت دارای یک برنامه جامع اقتصادی برای تغییر شرایط است و یا خیر. دکتر حسین راغفر اقتصاددان در این باره با آرمان ملی گفت وگو کرده است. دکتر راغفر معتقد است:«مافیاهای قدرت و ثروت که در کشور وجود دارند یکی از موانع اصلی تحقق وعده‌های اقتصادی دولت هستند. این در حالی است که این مافیای قدرت و ثروت یکی از دلایل اصلی بحران‌های اقتصادی موجود نیز هستند. مقابله با مافیای قدرت و ثروت نیز نیازمند یک عزم جدی است که تنها مختص به قوه مجریه نیست و سایر نهادهای حاکمیتی از جمله قوه قضائیه و قوه مقننه باید در این زمینه فعالیت کنند. این در حالی است که نشانه‌هایی در این زمینه مشاهده نمی‌شود و تنها شعار داده می‌شود». در ادامه ماحصل این گفت وگو را می‌خوانید.
آقای رئیسی از تغییر در شرایط زندگی مردم سخن می‌گویند. این در حالـی است که در شرایط کنونی مطالبات اصلی مردم از دولت سیزدهم اقتصادی و معیشتی است. تغییر شرایط زندگی اقتصادی مردم از چه راهی امکان پذیر است و دولت باید از چه استراتژی استفاده کند؟
بخش قابل توجهی از وعده‌های اقتصادی که رئیس جمهور داده‌اند قابل تحقق است.با این وجود تحقق وعده ها نیازمند برنامه روشن است که متأسفانه این برنامه وجود ندارد. این در حالی است که کارشنکی‌های گسترده‌ای علیه دولت صورت می‌گیرد تا وعده‌های آقای رئیسی محقق نشود. به عنوان مثال حدود پانزده نفر در دوران برزخی انتقال دولت، کل سیمان کشور را خریداری می‌کنند و قیمت سیمان را به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش می‌دهند. این در حالی است که رئیس جمهور وعده ساختن یک میلیون مسکن در سال داده است. در نتیجه افزایش قیمت سیمان به معنای افزایش قیمت مصالح ساختمانی خواهد بود که شامل بخش‌های دیگر نیز می‌شود.نفس عمل احتکار سیمان در یک مقطع کوتاه مدت مصداق اخلال در نظام اقتصادی کشور است.در چنین شرایطی قوه قضائیه و مجلس هیچ واکنشی نسبت به این فساد که زندگی مردم و برنامه‌های دولت را تحت تأثیر قرار داده نشان نمی‌دهند. در نتیجه این شائبه در بین مردم شکل می‌گیرد که کسانی که دست به چنین کاری می‌زنند به شکل‌های مختلف نفوذ دارند و یا اینکه با قدرت در ارتباط هستند. اگر آقای رئیسی قصد دارد به وعده‌هایی که به مردم داده عمل کند باید با یک عزم جدی موانعی که در مقابل تولید و ایجاد اشتغال وجود دارد، برطرف شود. به‌رغم اینکه اعتراض‌هایی در زمینه تولید وجود دارد اما برخی قصد دارند موضوع سیمان را وارد بازار بورس کنند.به نظر می‌رسد قیمت سیمان در آینده افزایش پیدا می‌کند و هنگامی‌که چنین اتفاقی رخ بدهد این احتمال وجود دارد که قیمت همه مصالح ساختمانی افزایش پیدا کند.مافیاهای قدرت و ثروت که در کشور وجود دارند یکی از موانع اصلی تحقق وعده‌های اقتصادی دولت هستند. این در حالی است که این مافیای قدرت و ثروت یکی از دلایل اصلی بحران‌های اقتصادی موجود نیز هستند. مقابله با مافیای قدرت و ثروت نیز نیازمند یک عزم جدی است که تنها مختص به قوه مجریه نیست و سایر نهادها از جمله قوه قضائیه و قوه مقننه نیز باید در این زمینه فعالیت کنند. این در حالی است که نشانه‌هایی در این زمینه مشاهده نمی‌شود وتنها شعار داده می‌شود.
آیا در شرایطی که همه چیز برای مبارزه با مافیاهای قدرت و ثروت فراهم است دولت می‌تواند در این زمینه اقدامات لازم را انجام دهد و یا اینکه مافیاهای قدرت و ثروت به اندازه‌ای در کشور ریشه دارند که کار را برای دولت رئیسی سخت خواهد کرد؟
آقای روحانی اعتراضی به این وضعیت نداشت و گاهی اوقات از آنها دفاع نیز می‌کرد. این در حالی است که دولت جدید حداقل در شعار به دنبال تغییر این وضعیت است. در عزم آقای رئیسی تردید ندارم و معتقدم ایشان واقعأ به دنبال این است که این تغییرات را ایجاد کند. با این وجود مافیاهای قدرت به اندازه‌ای ریشه پیدا کرده و گسترده شده‌اند که منویات خود را تا بالاترین سطوح تصمیم گیری در کشور می‌رسانند و اجازه نمی‌دهند عواملی مانع پیگیری اهداف آنها شود. در بسیاری از موارد این مافیاهای قدرت و ثروت به بالاترین مقام‌های کشور دسترسی دارند.آقای رئیسی منزه از این جریانات است. با این وجود برنامه روشن و شفافی برای مقابله با این افراد ندارند.واقعیت این است که مافیای قدرت و ثروت در کشور در مسیر دولت سنگ اندازی خواهند کرد و مانع از اصلاحات خواهند شد.بحران‌های که امروز در حوزه اقتصاد کلان یعنی بی‌ثبات سازی اقتصادی مواجه هستیم به بی ثباتی‌های اجتماعی و سیاسی منجر شده است. این یک برنامه است که از سال‌های گذشته آغاز شده و بهترین روش برای ایجاد نارضایتی در جامعه و شکل دهی اعتراضات مردم به کف خیابان هاست.این در حالی است که مسئولان کشور خوشبینانه با مسائل مواجه می‌شوند و مافیای قدرت وثروت که بخش عمده آنها به منافع روزمره خود توجه می‌کنند و نه منافع کشور با عوامل نفوذی همسو شده‌اند و این سیاست‌ها را ترغیب و تشویق می‌کنند.دور تسلسلی که در افزایش قیمت ها به وجود آمده و برخی عنوان می‌کنند افزایش قیمت حامل‌های انرژی سبب افزایش قیمت ها می‌شود و به همین دلیل باید قیمت ارز را افزایش بدهیم. این در حالی است که هنگامی‌که قیمت ارز افزایش پیدا می‌کند روی قیمت همه کالاها تاثیر می‌گذارد و تورم بیشتر می‌شود. این سیکلی است که سه دهه است در کشور تکرار شده و در همه دولت‌ها نیز وجود داشته است. واقعیت این است که در دوران برزخی انتقال دولت، شاهد تحولات عجیبی در قیمت‌ها هستیم. این مسائل اتفاقی نیست و بلکه با برنامهریزی صورت می‌گیرد. این در حالی است که از طرف نهادهای ذیربط هیچ واکنشی به‌موقعی صورت نمی‌گیرد. نکته دیگر اینکه نهادهای خاص نباید وارد اقتصاد شوند. هنگامی‌که اینها وارد اقتصاد می‌شوند عوامل نفوذی اقداماتی را ترغیب می‌کنند که سبب اعتراضات عمومی شود.آقای رئیسی از اراده و علاقه‌مندی لازم برخوردار است. اما واقعیت این است که این اراده به تنهایی کافی نیست. دولت نیازمند اختیارات لازم برای شرایط ویژه و اضطراری کنونی است. در حالی که این اختیارات را در شرایط کنونی در حد مطلوب ندارد.
هنوز استراتژی اقتصادی دولت رئیسی مشخص نشده و در این زمینه شفاف سازی صورت نگرفته است. با این وجود از انتخاب اعضای تیم اقتصادی و سیاست خارجی دولت می‌توان گمانه‌زنی‌هایی را مطرح کرد. این نوع چینش تیم اقتصادی و سیاست خارجی نشان دهنده چه استراتژی خواهد بود؟آیا اصلأ استراتژی در این زمینه وجود دارد؟
هنوز راهبرد روشنی در این زمینه مشاهده نمی‌کنم. اینکه ما قصد داشته باشیم وضعیت معیشتی مردم را ساماندهی کنیم و یا به دنبال ساخت مسکن و ایجاد اشتغال برای مردم هستیم به معنای راهبرد و استراتژی نیست و بلکه بیشتر به آرزو شباهت دارد.بدون تردید برای تحقق این وعده‌ها ما نیازمند برنامه هستیم. از شیوه انتخاب اعضای تیم اقتصادی دولت و بررسی برنامه‌های آنها می‌توان به این نتیجه رسید که یک برنامه جامع برای حل مشکلات اقتصادی در دولت وجود ندارد. در واقع برنامه‌ها به وزرا محول شده است. در چنین شرایطی هنگامی‌که به برنامه‌های وزرا دقت می‌کنیم متوجه می‌شویم که این برنامه‌ها بیشتر آرزو و آرمان است. در گفت‌وگو‌هایی که تیم اقتصادی دولت در رسانه‌ها انجام داده‌اند مشخص است که فعلا برنامه‌ای وجود ندارد. وزرا عنوان می‌کنند امیدواریم در دو سال آینده چنین اتفاقاتی در کشور رخ بدهد. این در حالی است که نام این داشتن برنامه نیست. جامعه امروز ایران، شرایط آزمون و خطا ندارد و فرصت‌ها از مردم و سیاست‌گذاری گرفته شده است. امروز ما در شرایط خاصی هستیم که لازم است دولت تصمیمات عاجل بگیرد راه حل‌های کوتاه مدت ارائه کند. از جمله این تصمیمات کاهش قیمت‌هاست که باید صورت بگیرد. این در حالی است که برخلاف وعده‌هایی که دولت برای کاهش قیمت ها داده در همین دو ماه گذشته افزایش قیمت‌ها بی‌سابقه بوده است. نکته دیگر اینکه سیاست خارجی ما ناگزیر از نوعی عمل گرایی است. ما در شرایطی نیستیم که بتوانیم تصمیم‌های تعیین کننده‌ای درباره کشورهای خارجی بگیریم.با توجه به موقعیتی که آمریکا و کشورهای غربی در برابر ایران دارند و با توجه به شرایط اقتصاد کشور بعید می‌دانم مذاکرات ایران با آمریکا به یک نتیجه زودهنگام منجر شود و این مذاکرات سبب بهبود وضعیت ارزی کشور شود. هر چند معتقدم این مذاکرات باید صورت بگیرد.
اگر مذاکرات به نتیجه زودهنگام منجــر نشــود آیا دولت رئیسی می‌تواند مشکلات را بدون برداشته شدن تحریم‌ها حل کند؟از چه راهی می‌توان بدون برداشته شدن تحریم ها مشکلات اقتصادی را حل کرد؟
حل مشکلات بدون به نتیجه رسیدن مذاکرات امکان پذیر است. امکان اینکه ما بتوانیم ظرفیت‌های اقتصادی را بهبود ببخشیم در کشور وجود دارد. با این وجود متأسفانه شواهدی دال بر این مسأله به وجود نیامده است. آقای‌رئیسی در یک اقدام صحیح از سرمایه گذاران خارجی و ایرانیان خارج از کشور دعوت کردند که در کشور سرمایه گذاری کنند. این دعوت اقدام ارزنده‌ای است اما باید این نکته را در نظر داشته باشیم که تحقق چنین اتفاقی نیازمند الزاماتی است.امروز تولیدکننده داخلی با موانع زیادی مواجه است. مافیای قدرت و ثروت و برخی کارشکنی‌هایی که در دولت صورت می‌گیرد تولید کننده داخلی را فلج کرده است. به همین دلیل تنها دعوت از سرمایه گذاران خارجی مشکلی را حل نمی‌کند و نتیجه بخش نیست. دلیلش نیز این است که ما تنها شرایط را برای دلالی، سوداگری و سفته بازی فراهم کرده‌ایم و تولید کننده واقعی به شدت تحت فشار است. بسیاری از تولیدکنندگان با مشاهده چنین شرایطی تولید را رها کرده و به جرگه سفته بازی و دلالی روی آورده‌اند. مافیای قدرت و ثروت به دنبال این است که تولید در کشور اتفاق نیفتد و به جای آن واردات افزایش پیدا کند. هنگاهی که آقای رئیسی سخنانی درباره مقابله با مافیای واردات مطرح می‌کنند، مشاهده می‌کنیم که با
واکنش‌هایی از این طرف این گروه‌ها مواجه می‌شود. شرایط کنونی کشور ایجاب می‌کند بسیاری از کالاهای وارداتی کشور کاملأ متوقف شوند. ارز کشور نباید صرف واردات خودرو شود. اینکه چرا چنین اتفاقی رخ می‌دهد به دلیل این است که یک شبکه ثروت و قدرت در کشور حضور دارد که از واردات خودرو منتفع است. در نتیجه ما با فساد برنامه‌دار مواجه هستیم که در درون قدرت حضور دارد. تا مادامی‌که با این فساد سازمان یافته برخورد نشود امکان حل مشکلات در کشور وجود نخواهد داشت. متأسفانه فساد در کشور قانونی و سازمان یافته شده است. بسیاری از فسادها پایگاه‌های قانونی گرفته‌اند. فساد برای تولید کننده مانند مالیات عمل می‌کند. در چنین شرایطی تولیدکننده ترجیح می‌دهد کشور را ترک کند و منابع خود را خارج می‌کند. در سه سال گذشته بالغ بر هفت میلیارد دلار از کشور خارج شده تا در کشور همسایه مسکن خریداری شود. این رقم تنها برای مسکن در یک کشور همسایه است. اینها منابع ارزی است که در حال خارج شدن از کشور است. تنها به دلیل بی‌ثباتی‌های اقتصادی و اجتماعی که در اثر حضور مافیاهای قدرت و ثروت در کشور ایجاد شده ما شاهد فرار گسترده منابع از کشور هستیم.
آقای رئیسی به مردم وعده داده کــه در هر سال یک میلیون مسکن خواهد ساخت. با توجه به کسری بودجـه دولت و همچنین افزایش قیمت مصالح ساختمانی آیا چنین وعــده‌ای را عملی می‌دانید؟
این وعده امکان پذیر است. با این وجود تحقق این وعده ها منوط به این است که با مافیاهای قدرت و ثروت مقابله شود و اجازه داده نشود در مسائل اقتصادی دخالت کنند. برخی تلاش می‌کنند سر دولت را به برخی مسائل گرم کنند. این در حالی است که ساخت این تعداد مسکن در سال امکان پذیر است به شرطی که عزم سیاسی برای مقابله با مافیای قدرت و ثروت وجود داشته باشد. این عزم سیاسی را مشاهده نمی‌کنم. برنامه روشن و شفافی برای برون رفت از وضعیت اقتصادی کنونی نیز وجود ندارد. قرار نیست با ساخت مسکن در کشور مشکلات اقتصادی حل شود. در شرایط کنونی بسیاری از صنایع بزرگ کشور به کسانی واگذار شده که فاقد صلاحیت لازم در این زمینه هستند. در طول سال‌های گذشته هیچ برخورد جدی با مافیای قدرت و ثروت در کشور صورت نگرفته است.این نشان دهنده این است که عزم جدی برای مقابله با فساد وجود ندارد.
آقای رئیسی از تغییر در شرایط زندگی مردم سخن می‌گویند. این در حالـی است که در شرایط کنونی مطالبات اصلی مردم از دولت سیزدهم اقتصادی و معیشتی است. تغییر شرایط زندگی اقتصادی مردم از چه راهی امکان پذیر است و دولت باید از چه استراتژی استفاده کند؟
بخش قابل توجهی از وعده‌های اقتصادی که رئیس جمهور داده‌اند قابل تحقق است.با این وجود تحقق وعده ها نیازمند برنامه روشن است که متأسفانه این برنامه وجود ندارد. این در حالی است که کارشنکی‌های گسترده‌ای علیه دولت صورت می‌گیرد تا وعده‌های آقای رئیسی محقق نشود. به عنوان مثال حدود پانزده نفر در دوران برزخی انتقال دولت، کل سیمان کشور را خریداری می‌کنند و قیمت سیمان را به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش می‌دهند. این در حالی است که رئیس جمهور وعده ساختن یک میلیون مسکن در سال داده است. در نتیجه افزایش قیمت سیمان به معنای افزایش قیمت مصالح ساختمانی خواهد بود که شامل بخش‌های دیگر نیز می‌شود.نفس عمل احتکار سیمان در یک مقطع کوتاه مدت مصداق اخلال در نظام اقتصادی کشور است.در چنین شرایطی قوه قضائیه و مجلس هیچ واکنشی نسبت به این فساد که زندگی مردم و برنامه‌های دولت را تحت تأثیر قرار داده نشان نمی‌دهند. در نتیجه این شائبه در بین مردم شکل می‌گیرد که کسانی که دست به چنین کاری می‌زنند به شکل‌های مختلف نفوذ دارند و یا اینکه با قدرت در ارتباط هستند. اگر آقای رئیسی قصد دارد به وعده‌هایی که به مردم داده عمل کند باید با یک عزم جدی موانعی که در مقابل تولید و ایجاد اشتغال وجود دارد، برطرف شود. به‌رغم اینکه اعتراض‌هایی در زمینه تولید وجود دارد اما برخی قصد دارند موضوع سیمان را وارد بازار بورس کنند.به نظر می‌رسد قیمت سیمان در آینده افزایش پیدا می‌کند و هنگامی‌که چنین اتفاقی رخ بدهد این احتمال وجود دارد که قیمت همه مصالح ساختمانی افزایش پیدا کند.مافیاهای قدرت و ثروت که در کشور وجود دارند یکی از موانع اصلی تحقق وعده‌های اقتصادی دولت هستند. این در حالی است که این مافیای قدرت و ثروت یکی از دلایل اصلی بحران‌های اقتصادی موجود نیز هستند. مقابله با مافیای قدرت و ثروت نیز نیازمند یک عزم جدی است که تنها مختص به قوه مجریه نیست و سایر نهادها از جمله قوه قضائیه و قوه مقننه نیز باید در این زمینه فعالیت کنند. این در حالی است که نشانه‌هایی در این زمینه مشاهده نمی‌شود وتنها شعار داده می‌شود.
آیا در شرایطی که همه چیز برای مبارزه با مافیاهای قدرت و ثروت فراهم است دولت می‌تواند در این زمینه اقدامات لازم را انجام دهد و یا اینکه مافیاهای قدرت و ثروت به اندازه‌ای در کشور ریشه دارند که کار را برای دولت رئیسی سخت خواهد کرد؟
آقای روحانی اعتراضی به این وضعیت نداشت و گاهی اوقات از آنها دفاع نیز می‌کرد. این در حالی است که دولت جدید حداقل در شعار به دنبال تغییر این وضعیت است. در عزم آقای رئیسی تردید ندارم و معتقدم ایشان واقعأ به دنبال این است که این تغییرات را ایجاد کند. با این وجود مافیاهای قدرت به اندازه‌ای ریشه پیدا کرده و گسترده شده‌اند که منویات خود را تا بالاترین سطوح تصمیم گیری در کشور می‌رسانند و اجازه نمی‌دهند عواملی مانع پیگیری اهداف آنها شود. در بسیاری از موارد این مافیاهای قدرت و ثروت به بالاترین مقام‌های کشور دسترسی دارند.آقای رئیسی منزه از این جریانات است. با این وجود برنامه روشن و شفافی برای مقابله با این افراد ندارند.واقعیت این است که مافیای قدرت و ثروت در کشور در مسیر دولت سنگ اندازی خواهند کرد و مانع از اصلاحات خواهند شد.بحران‌های که امروز در حوزه اقتصاد کلان یعنی بی‌ثبات سازی اقتصادی مواجه هستیم به بی ثباتی‌های اجتماعی و سیاسی منجر شده است. این یک برنامه است که از سال‌های گذشته آغاز شده و بهترین روش برای ایجاد نارضایتی در جامعه و شکل دهی اعتراضات مردم به کف خیابان هاست.این در حالی است که مسئولان کشور خوشبینانه با مسائل مواجه می‌شوند و مافیای قدرت وثروت که بخش عمده آنها به منافع روزمره خود توجه می‌کنند و نه منافع کشور با عوامل نفوذی همسو شده‌اند و این سیاست‌ها را ترغیب و تشویق می‌کنند.دور تسلسلی که در افزایش قیمت ها به وجود آمده و برخی عنوان می‌کنند افزایش قیمت حامل‌های انرژی سبب افزایش قیمت ها می‌شود و به همین دلیل باید قیمت ارز را افزایش بدهیم. این در حالی است که هنگامی‌که قیمت ارز افزایش پیدا می‌کند روی قیمت همه کالاها تاثیر می‌گذارد و تورم بیشتر می‌شود. این سیکلی است که سه دهه است در کشور تکرار شده و در همه دولت‌ها نیز وجود داشته است. واقعیت این است که در دوران برزخی انتقال دولت، شاهد تحولات عجیبی در قیمت‌ها هستیم. این مسائل اتفاقی نیست و بلکه با برنامهریزی صورت می‌گیرد. این در حالی است که از طرف نهادهای ذیربط هیچ واکنشی به‌موقعی صورت نمی‌گیرد. نکته دیگر اینکه نهادهای خاص نباید وارد اقتصاد شوند. هنگامی‌که اینها وارد اقتصاد می‌شوند عوامل نفوذی اقداماتی را ترغیب می‌کنند که سبب اعتراضات عمومی شود.آقای رئیسی از اراده و علاقه‌مندی لازم برخوردار است. اما واقعیت این است که این اراده به تنهایی کافی نیست. دولت نیازمند اختیارات لازم برای شرایط ویژه و اضطراری کنونی است. در حالی که این اختیارات را در شرایط کنونی در حد مطلوب ندارد.
هنوز استراتژی اقتصادی دولت رئیسی مشخص نشده و در این زمینه شفاف سازی صورت نگرفته است. با این وجود از انتخاب اعضای تیم اقتصادی و سیاست خارجی دولت می‌توان گمانه‌زنی‌هایی را مطرح کرد. این نوع چینش تیم اقتصادی و سیاست خارجی نشان دهنده چه استراتژی خواهد بود؟آیا اصلأ استراتژی در این زمینه وجود دارد؟
هنوز راهبرد روشنی در این زمینه مشاهده نمی‌کنم. اینکه ما قصد داشته باشیم وضعیت معیشتی مردم را ساماندهی کنیم و یا به دنبال ساخت مسکن و ایجاد اشتغال برای مردم هستیم به معنای راهبرد و استراتژی نیست و بلکه بیشتر به آرزو شباهت دارد.بدون تردید برای تحقق این وعده‌ها ما نیازمند برنامه هستیم. از شیوه انتخاب اعضای تیم اقتصادی دولت و بررسی برنامه‌های آنها می‌توان به این نتیجه رسید که یک برنامه جامع برای حل مشکلات اقتصادی در دولت وجود ندارد. در واقع برنامه‌ها به وزرا محول شده است. در چنین شرایطی هنگامی‌که به برنامه‌های وزرا دقت می‌کنیم متوجه می‌شویم که این برنامه‌ها بیشتر آرزو و آرمان است. در گفت‌وگو‌هایی که تیم اقتصادی دولت در رسانه‌ها انجام داده‌اند مشخص است که فعلا برنامه‌ای وجود ندارد. وزرا عنوان می‌کنند امیدواریم در دو سال آینده چنین اتفاقاتی در کشور رخ بدهد. این در حالی است که نام این داشتن برنامه نیست. جامعه امروز ایران، شرایط آزمون و خطا ندارد و فرصت‌ها از مردم و سیاست‌گذاری گرفته شده است. امروز ما در شرایط خاصی هستیم که لازم است دولت تصمیمات عاجل بگیرد راه حل‌های کوتاه مدت ارائه کند. از جمله این تصمیمات کاهش قیمت‌هاست که باید صورت بگیرد. این در حالی است که برخلاف وعده‌هایی که دولت برای کاهش قیمت ها داده در همین دو ماه گذشته افزایش قیمت‌ها بی‌سابقه بوده است. نکته دیگر اینکه سیاست خارجی ما ناگزیر از نوعی عمل گرایی است. ما در شرایطی نیستیم که بتوانیم تصمیم‌های تعیین کننده‌ای درباره کشورهای خارجی بگیریم.با توجه به موقعیتی که آمریکا و کشورهای غربی در برابر ایران دارند و با توجه به شرایط اقتصاد کشور بعید می‌دانم مذاکرات ایران با آمریکا به یک نتیجه زودهنگام منجر شود و این مذاکرات سبب بهبود وضعیت ارزی کشور شود. هر چند معتقدم این مذاکرات باید صورت بگیرد.
اگر مذاکرات به نتیجه زودهنگام منجــر نشــود آیا دولت رئیسی می‌تواند مشکلات را بدون برداشته شدن تحریم‌ها حل کند؟از چه راهی می‌توان بدون برداشته شدن تحریم ها مشکلات اقتصادی را حل کرد؟
حل مشکلات بدون به نتیجه رسیدن مذاکرات امکان پذیر است. امکان اینکه ما بتوانیم ظرفیت‌های اقتصادی را بهبود ببخشیم در کشور وجود دارد. با این وجود متأسفانه شواهدی دال بر این مسأله به وجود نیامده است. آقای‌رئیسی در یک اقدام صحیح از سرمایه گذاران خارجی و ایرانیان خارج از کشور دعوت کردند که در کشور سرمایه گذاری کنند. این دعوت اقدام ارزنده‌ای است اما باید این نکته را در نظر داشته باشیم که تحقق چنین اتفاقی نیازمند الزاماتی است.امروز تولیدکننده داخلی با موانع زیادی مواجه است. مافیای قدرت و ثروت و برخی کارشکنی‌هایی که در دولت صورت می‌گیرد تولید کننده داخلی را فلج کرده است. به همین دلیل تنها دعوت از سرمایه گذاران خارجی مشکلی را حل نمی‌کند و نتیجه بخش نیست. دلیلش نیز این است که ما تنها شرایط را برای دلالی، سوداگری و سفته بازی فراهم کرده‌ایم و تولید کننده واقعی به شدت تحت فشار است. بسیاری از تولیدکنندگان با مشاهده چنین شرایطی تولید را رها کرده و به جرگه سفته بازی و دلالی روی آورده‌اند. مافیای قدرت و ثروت به دنبال این است که تولید در کشور اتفاق نیفتد و به جای آن واردات افزایش پیدا کند. هنگاهی که آقای رئیسی سخنانی درباره مقابله با مافیای واردات مطرح می‌کنند، مشاهده می‌کنیم که با
واکنش‌هایی از این طرف این گروه‌ها مواجه می‌شود. شرایط کنونی کشور ایجاب می‌کند بسیاری از کالاهای وارداتی کشور کاملأ متوقف شوند. ارز کشور نباید صرف واردات خودرو شود. اینکه چرا چنین اتفاقی رخ می‌دهد به دلیل این است که یک شبکه ثروت و قدرت در کشور حضور دارد که از واردات خودرو منتفع است. در نتیجه ما با فساد برنامه‌دار مواجه هستیم که در درون قدرت حضور دارد. تا مادامی‌که با این فساد سازمان یافته برخورد نشود امکان حل مشکلات در کشور وجود نخواهد داشت. متأسفانه فساد در کشور قانونی و سازمان یافته شده است. بسیاری از فسادها پایگاه‌های قانونی گرفته‌اند. فساد برای تولید کننده مانند مالیات عمل می‌کند. در چنین شرایطی تولیدکننده ترجیح می‌دهد کشور را ترک کند و منابع خود را خارج می‌کند. در سه سال گذشته بالغ بر هفت میلیارد دلار از کشور خارج شده تا در کشور همسایه مسکن خریداری شود. این رقم تنها برای مسکن در یک کشور همسایه است. اینها منابع ارزی است که در حال خارج شدن از کشور است. تنها به دلیل بی‌ثباتی‌های اقتصادی و اجتماعی که در اثر حضور مافیاهای قدرت و ثروت در کشور ایجاد شده ما شاهد فرار گسترده منابع از کشور هستیم. آقای رئیسی به مردم وعده داده کــه در هر سال یک میلیون مسکن خواهد ساخت. با توجه به کسری بودجـه دولت و همچنین افزایش قیمت مصالح ساختمانی آیا چنین وعــده‌ای را عملی می‌دانید؟
این وعده امکان پذیر است. با این وجود تحقق این وعده ها منوط به این است که با مافیاهای قدرت و ثروت مقابله شود و اجازه داده نشود در مسائل اقتصادی دخالت کنند. برخی تلاش می‌کنند سر دولت را به برخی مسائل گرم کنند. این در حالی است که ساخت این تعداد مسکن در سال امکان پذیر است به شرطی که عزم سیاسی برای مقابله با مافیای قدرت و ثروت وجود داشته باشد. این عزم سیاسی را مشاهده نمی‌کنم. برنامه روشن و شفافی برای برون رفت از وضعیت اقتصادی کنونی نیز وجود ندارد. قرار نیست با ساخت مسکن در کشور مشکلات اقتصادی حل شود. در شرایط کنونی بسیاری از صنایع بزرگ کشور به کسانی واگذار شده که فاقد صلاحیت لازم در این زمینه هستند. در طول سال‌های گذشته هیچ برخورد جدی با مافیای قدرت و ثروت در کشور صورت نگرفته است.این نشان دهنده این است که عزم جدی برای مقابله با فساد وجود ندارد.
خیلی زود دیر می شود.