وجود صدها چاه غیرمجاز آب در سایه نبود مدیریت کارآمد / رودخانه‌های کهگیلویه و بویراحمد در انتظار فاجعه زیست محیطی / سودجویان ریشه «بشار» یاسوج را خشکانیدند

کبنا ؛رودخانه‌های استان کهگیلویه و بویراحمد در حال نابودی است، آنطوری که مسئولان این استان می‌گویند: کشت محصولات کشاورزی آب‌بر در حاشیه رودخانه‌ها و عدم الگوی کشت و کاهش بارندگی باعث این فاجعه زیست محیطی شده است.  رسول فرهادی مدیرعامل آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید: رودخانه بشار یاسوج تا یک ماه آینده به طور کامل خشک می‌شود.  آب منطقه‌ای استان کهگیلویه و بویراحمد یکی از دستگاه‌های مسئول حفاظت از منابع آبی است که متأسفانه از سال‌های گذشته تاکنون به دلیل نبود مدیریت توانمند و کارآمد، منافع آب‌های سطحی و زیرزمینی این استان به جیب سودجویان رفته است. رسول فرهادی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان کهگیلویه و بویراحمد در خبری به وجود چاه‌های غیرمجاز اشاره می‌کند و از مسلوب شدن 91 چاه غیر مجاز طی سال 99 در استان کهگیلویه و بویراحمد خبر داد. چاه‌هایی که در سایه عدم نظارت کافی احداث می‌شوند، آب‌های زیرزمینی را به غارت می‌برند و بعد هم با هزینه بیت‌المال پلمپ مسدود می‌شوند.
فرهادی عنوان کرد: تعداد کل چاه‌های دارای پرونده در استان کهگیلویه و بویراحمد برای تمامی مصارف شامل شرب، صنعت وکشاورزی 3 هزار و 411 حلقه با حجم تخلیه 185 میلیون متر مکعب است که از این تعداد افزون بر دو هزار و ۵۰۰ حلقه چاه حفر شده است.
وی گفت: تعداد کل چاه‌های غیرمجاز شناسایی شده نیز یک هزار و 237 حلقه چاه با حجم تخلیه 65 میلیون متر مکعب می‌باشد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد خاطر نشان کرد: در راستای صیانت از آبهای زیر زمینی از ابتدای سال 1385 تاکنون 408 حلقه چاه غیر مجاز با حجم صرفه جویی 11 میلیون متر مکعب، پر و مسلوب المنفعه شده است.
فرهادی بیان کرد: از این تعداد 91 حلقه (معادل 22 درصد کل چاههای پر شده) در سال 1399 با حجم صرفه جویی 2 میلیون متر مکعب، مسلوب المنفعه گردیده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد ادامه داد: کشاورزان و بهره‌برداران منابع آبی در سطح استان کمک کنند تا بتوانیم از شرایط بحرانی پیش آمده به سلامت عبور کرده و باعث ایجاد آسیب جبران ناپذیر به منابع آبی و به تبع آن باعث ایجاد فشارهای روانی به جامعه بخاطر قطعی‌های مکرر آب و دیگر مسائل، نشویم.
ایرنا در مطلبی نوشت: سال جاری کم بارشی‌های نگران کننده‌ای گریبان کشور را گرفت و کهگیلویه و بویراحمد نیز از این امر مستثنی نبود و در پی آن رودخانه‌ها و چشمه‌ها کم آب شدند و براساس گفته مسئولان، رودخانه‌های این استان هم اینک در یک قدمی فاجعه زیست محیطی قرار گرفته است.
 استان کهگیلویه و بویراحمد معروف به سرزمین رودخانه‌های خروشان با وجود تولید ۱۰ درصد از روان آب‌های کشور، ۵۷ رودخانه به طول یکهزار و ۴۰۰ کیلومتر و ۱۱ هزار کیلومتر آب راه دارای ظرفیتی بی نظیر بوده است. کاهش نزولات جوی و وقوع خشکسالی سبب شده تا کهگیلویه و بویراحمد در زمره ۱۰ استان دارای بیشترین تنش آبی قرار بگیرد. در برخی از شهرها و روستاهای این استان از جمله یاسوج، مادوان کم آبی و تنش آبی به خوبی احساس می‌شود و شرایط حاکی از آن است که روزهای سختی در پیش روی استان است. کشت محصولات پر آب و غیر اصولی در حاشیه رودخانه‌های استان به ویژه بشار باعث وارد آمدن آسیب جدی به این رودخانه‌ها شده است.
کاهش دبی آب رودخانه‌های کهگیلویه و بویراحمد
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد گفت: دبی رودخانه بشار یاسوج در پایان شهریور ماه امسال به یک چهارم نسبت به مدت مشابه سال گذشته تقلیل می‌یابد که این یک فاجعه زیست محیطی است.
رسول فرهادی افزود: همچنین دبی رودخانه‌های زهره و مارون نیز به یک دوم مدت مشابه سال گذشته تقلیل می‌یابند که این وضعیت نگران کننده است.
رودخانه‌های مارون، بشار، زهره از کهگیلویه و بویراحمد عبور می‌کنند و ارتفاعات آن سرچشمه تعدادی از رودخانه‌هاست.
وی ابراز داشت: پیش بینی‌ها نشان می‌دهد تا یک ماه آینده آب رودخانه بشار در حوزه شهر به طور کامل خشک خواهد شد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: کاشت محصولات کشاورزی اطراف رودخانه بشار باید متوقف شود.
فرهادی عنوان کرد: همه دستگاه‌های اجرایی متولی برای کنترل وضعیت موجود باید پای کار بیایند و اطلاع رسانی‌های لازم به مردم در خصوص خشکسالی و کشت‌های جایگزین انجام گیرد.
  وی دلیل عمده کاهش دبی محسوس رودخانه‌ها را کاهش بارندگی در سال آبی ۹۹ _ ۱۴۰۰ عنوان کرد و مهار آب و بارش‌ها در فصل زمستان از طریق احداث سدهای مخزنی را مهمترین راهکار مقابله با خشکسالی و پایداری دبی منابع آب سطحی در همه ماههای سال دانست.

 

تأمین آب شرب کهگیلویه و بویراحمد در اولویت
معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: با توجه به کاهش نزولات جوی این خشکسالی ها مورد انتظار بود و در ابتدای امسال ۶ کمیته تخصصی در زمینه مقابله با خشکسالی در استان تشکیل شده است.
کیامرث حاجی زاده ابراز داشت: تأمین آب شرب استان کهگیلویه و بویراحمد بنا به تاکید استاندار در اولویت است و در این باره از هیچ تلاشی دریغ نخواهد شد.
وی افزود: خشکسالی گریبان گیر برخی از شهرها و روستاهای استان شده است و آبرسانی با ۲۵ تانکر در مناطق روستایی و عشایری صورت می‌گیرد.
حاجی زاده تاکید کرد: به زودی ۱۰ تانکر دیگر نیز به این تعداد افزوده خواهد شد تا کار آبرسانی به مردم در روستاها و مناطق عشایری با مشکلی مواجه نشود.
وی بیان کرد: ظرف ۲ سال اخیر در حوزه منابع آب استان گام‌های بزرگی برداشته شده است و تمامی پروژه‌ها در حوزه آب فعال هستند.
میزان بارش استان در سال گذشته آبی ۶۶۷ میلیمتر و در دراز مدت ۶۵۶ میلیمتر بوده که با توجه به کاهش میزان بارش‌ها در فصل  پاییز، مجموعاً در استان میزان کاهش بارندگی  ۲۵ درصد بوده است.
پنج شهر و ۱۲۵ روستا و منطقه عشایری در استان درگیر مشکل تنش آبی است. این پنج شهر کهگیلویه و بویراحمد شامل یاسوج، مادوان، باشت، لیکک و دیشموک است. میزان بارندگی سالانه در کهگیلویه و بویراحمد ۶۶۱ میلیمتر معادل سه برابر میانگین کشوری است.حجم آب تجدیدپذیر کهگیلویه و بویراحمد هشت میلیارد و ۵۱۳ هزار مترمکعب معادل ۸.۵ درصد کل آب ایران است.
کشاورزان و بهره برداران منابع آبی در سطح استان کهگیلویه و بویراحمد، ضمن رعایت الگوی کشت مناسب از هرگونه اضافه برداشت یا برداشت‌های غیرمجاز، خصوصاً از منابع زیرزمینی، جدا خودداری کنند.