ملی شدن نفت ایران (به قلم: یدالله مرادی)

کبنا ؛یدالله مرادی در یادداشتی نوشت: نفت سرمایه ملی ملت‌ها بوده و هست که در طول سال‌های متعدد هم منشأ خیر و برکت و تولید ثروت شد و هم ابزار غارت و استثمار و استعمار و استحمار بوسیله نظام سلطه برخاسته از انقلاب علمی اروپا گردید و ایران هم قربانی این ماده‌ی بدبو و درآمدزا با قرارداد مشهور ویلئام ناکس دارسی انگلیس شد که بقولی «سال‌ها» بود که «دست مستور استعمار»، با دادنِ «داسِ مسموم استحمار» به حکّام ضعیف و ذلیل، «نفت ایران» را «نَفی بَلَد» کرده بود! و دست نشاندگان نابلد و جیره خوار همراه این وضعیت، جنوب ایران طعمه لذیذ برای آن‌ها گردید و جالب اینکه در همین جنوب ایران هم کشتی‌شان به گل نشست.
هر چند به گونه‌ی گزنده‌ای که ایران و ایرانی، «نهیِ از نَفت خویش» گشته بود، و اسیر چکمه‌های زور برهنه انگلیسی بر پای قاجار و پهلوی و پلیس جنوب هندی، تا اینکه از شهریور ۱۳۲۰ در سایه سار توکل بر‌ایمان و غرور ایرانی کم کم فکر ر‌هایی و مبارزه و استقلال در ایران هم نضج گرفت و در سال‌های ۲۸ و ۲۹ با ورود دو جریان ملی به رهبری دکتر محمد مصدق و جریان مذهبی به رهبری آیت‌الله کاشانی و تولد مجلسی مستقل و دلسوزتر از گذشته تفکر پیشرفت و توسعه در سایه‌ی توانایی ایران و ایرانی به بار نشست و اولین جرقه‌ی خروج از وابستگی و مالکیت بر منابع نفتی و زیر زمینی ایران در مجلس شورای وقت بوسیله چند نماینده از جمله حسین مکی طرح و بسرعت علیرغم مخالفت شدید دولت وقت و حتی توهین رزم آرا نخست وزیر در مجلس به ملت ایران این طرح با استقبال ملت واقع گردید و در تاریخ ۲۷ اسفند ۱۳۲۹ در مجلس ملی تصویب و روز ۲۹ اسفند همانسال مجلس سنا هم آنرا تأیید و بدینطریق نفت ایران نه تنها ملی شد بلکه نفت خاورمیانه را هم ملی کرد و شوق و شور و حمایت مردم را شکل داد و مجلس در اقدامی قدرتمندانه دکتر مصدق را بعنوان نخست وزیر تعیین و مأمور اجرای این طرح نمود.
از سال ۱۳۳۰ دوره‌ای از تحریم و فشار بر ایران توسط انگلیس و کشور‌های اروپا بر ایران تحمیل شد بطوریکه دولت از پرداخت حقوق کارکنانش هم باز ماند و ناچار شد که طرح اوراق قرضه ملی را برای جبران عایدات اجرا نماید که با همراهی ملت و دو جریان سیاسی وقت سرافرازانه این مرحله را گذراند و شکایات خود را در محاکم قضایی بین‌المللی با کیاست و سیاست حقوقدان توانمندش دکتر مصدق با پیروزی افتخارآمیز به پایان رساند و یوغ تحمیلی وابستگی را از نفت و درآمد‌های آن باز نمود.
نفت ملی شد تا ملت عزت یابد و کشور بسوی تمدنسازی نوین حرکت کند که متأسفانه خیلی زود انتقام این ملی شدن صنعت نفت با کودتای ۲۸ مرداد ۳۲ از ایران گرفته شد و باز استثماری نوین با قرارداد کنسرسیوم نفتی اروپایی و آمریکایی ( شراکت همه جهانخواران) پدید آمد و سال‌ها طول کشید تا دست تدبیر و همت والای مردم در انقلاب اسلامی عنان نفت و نفتی و گاز و صنعت استخراج و بهره‌برداری و صادرات را پیروزمندانه بدست گیرد.
روز ملی شدن نفت را باید به دست‌های گریسی، لباس‌های آلوده، پوتین‌های کار، ریه‌های پر از گاز، پیشانی‌های عرق کرده و افکار بلند و تلاشگر کارگر و کارمند صدیق این صنعت در سراسر ایران تبریک گفت و درود برایشان ارزانی داشت.
یدالله مرادی
۲۹ اسفند ۴۰۲
گچساران بام نفتی ایران