بلوط هزار ساله یاسوج ذغال بلال سه ماهه می‌شود+ تصاویر

کبنا ؛جاده یاسوج بابامیدان؛ جاده ای که 36 سال پیش یک راه مالرو بود و با سفر مهدی بازرگان؛ نخست وزیر دولت موقت به یاسوج با 150 میلیون تومان ساخته شد، اینک بخشی از کریدور شمال جنوب است و در این سو و آن سوی آن روزانه هزاران بلال، کباب می شوند.
پنج، شش کیلومتر از شهر خوش آب و هوای یاسوج که بیرون می روی، هردوسوی جاده، کوه های زاگرس را می بینی که میلیون ها درخت بلوط با فاصله چهار، پنج متری کنار همدیگر روییده اند، این بلوط ها شاید 300، 400، 500 و حتی دو هزار سال با هم همسایه بوده اند.
این درخت ها شاید دیده اند که لشکر تیمور چگونه مردان و زنان ایرانی را به خاک و خون می کشیدند، چگونه سربازان ایرانی، با سربازان رومی نبرد می کردند.
چگونه لشکریان نادر، افغان ها را از خاک ایران بیرون راندند، چگونه شاه عباس، سرزمین بی پناه ایران را یکی کرد، چگونه آریوبرزن، راه اسکندر را بست و چگونه این دلاور ایرانی، با خیانت یک هم میهن به خونش آغشته شد.
اما اینک ذرت ها؛ یک گیاه 50 سانتی متری، بلوط ها؛ این شگفتی های هفت، هشت متری طبیعت را زمین می اندازند تا ما رهگذران، دمی خوش باشیم.
در یک فاصله یک کیلومتری، دست کم 40-50 بلال فروشی و کبابی کار می کنند که همه آنها ذغال لازم برای کار خود را از چوب درخت های بلوط اطراف جاده بدست می آورند.
بر اساس یک برآورد، برای این کار، باید روزانه 10 درخت بریده شود که در یک سال بیش از 3600 درخت می شود که در یک دهه به 36 هزار درخت می رسد.
پیش از این سعید نظری رییس منابع طبیعی بویراحمد، میانگین عمر درختان بلوط این شهرستان را 500 سال عنوان کرده بود که با این حساب هر 10 سال یک بار در مجموع یک گنجینه طبیعی 18 میلیون ساله نابود می شود.
این چالش بزرگ تنها بخشی از ویرانی جنگل هاست که با خونسردی ما در کنار جاده های یاسوج – بابا میدان رخ می دهد.
امروزه در کنار قاچاق کالا، مواد مخدر، سوخت، انسان و ... یک پدیده شگفت دیگر وارد شده است که قاچاق کالای سیاهی به نام زغال است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد می گوید: از فروردین تا ابتدای مردادماه امسال نزدیک به دو تن زغال از قاچاقچیان این کالای سیاه کشف و ضبط شد.
محمد رضا جهان آرا اضافه می کند که در همین مدت 15 متخلف و قاچاقچی زغال در این استان دستگیر شده اند.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان بویراحمد نیز با بیان اینکه قاچاق زغال و چوب به صورت گروهی و باندی صورت می گیرد می گوید: گروه های قاچاق با رفتن به جنگل های انبوه، درخت های کهنسال بلوط را قلع و قمع می کنند و آنها را با واسطه هایی به دیگر شهرهای ایران می فرستند.
سعید نطری با اشاره به وجود شمار زیاد کوره راه های عشایری در جنگل های بلوط شهرستان بویراحمد می گوید: از این جاد ها به عنوان اصلی ترین گذرگاه های ورود قاچاقچیان چوب به جنگل های شهرستان استفاده می شود.
البته روش های قاچاق زغال و چوب به کوره راه های عشایری محدود نمی شود بلکه از راه های آسانتری نیز چنین کاری صورت می گیرد که یکی از آنها فرستادن با پست است که برخی گزارش های ستاد قاچاق کالا و ارز کهگیلویه و بویراحمد آن را آشکار کرده است.
قاچاق این کالا در پوشش سایر کالاها و محصولات نیز گسترش یافته که یکی از نمونه های آن قاچاق زیر بار محصولات کشاورزی از جمله هندوانه است.
در یک مورد که در شهرستان کهگیلویه رخ داد قاچاقچیان، چوب را در پوشش یک دستگاه وانت حامل هندوانه از دهدشت؛ مرکز شهرستان کهگیلویه به مقصد بهبهان در استان خوزستان حمل می کردند که دستگیر شدند.
رییس منابع طبیعی کهگیلویه در این باره گفت: قرقبانان منابع طبیعی و ماموران نیروی انتظامی ، خودرویی که هیزم های قاچاق را زیر بار هندوانه جاسازی کرده بودند در خروجی شهر دهدشت توقیف کردند.
قدرت الله آویزش افزود: فردی که در ارتباط با هیزم های قاچاق دستگیر شده بود برای چهارمین بار پی در پی اقدام به قاچاق غیرقانونی هیزم کرده بود.
به گفته وی این قاچاقچی در یک سال گذشته با تشکیل گروهی هشت نفره اقدام به قطع درختان بلوط و حمل هیزم به کوره ذغال در منطقه تشان بهبهان در استان خوزستان می کردند.
کشف و ضبط زغال قاچاق از سوی اداره کل منابع طبیعی در هفته های اخیر به صورت پی در پی اعلام می شود که در آخرین مورد آن مدیرکل منبع طبیعی، ابتدای شهریورماه گفته بود که میزان کشف های قاچاق زغال در سال جاری به هفت تن رسید.
جهان آرا گفته است که به هیچ شخص حقیقی و حقوقی در این استان مجوز تبدیل چوب به زغال داده نشده است و این کار را هم نخواهیم کرد.
استان کهگیلویه وبویراحمد بیش از یک میلیون و 800 هزار هکتار جنگل و مرتع دارد که به گفته مسوولان و کارشناسان، میانگین عمر جنگل های آن به 500 سال می رسد.
جنگل های بلوط زاگرس تفاوتی که با سایر جنگل های کشور دارند طولانی بودن زمان بازیابی و بازسازی آنهاست.
باتوجه به عمر بالای این درخت و زمان بالای موردنیاز برای جایگزینی درخت های سوخته شده و ازبین رفته خطر از بین رفتن آنها بیش از سایرجنگل هاست.
این جنگل ها امروزه دچار آسیب های جدی زیادی از جمله آتش سوزی، بیماری، قاچاق چوب، قطع به خاطر پروژه های عمرانی، قطع به خاطر تهیه سوخت روستائیان و عشایر شده اند.
اگرچه اقدام های قضایی می تواند بخشی از این جنگل ها را در کوتاه مدت نجات دهد اما بی گمان نجات آنها نیازمند تدبیر بلندمدت تری مانند فرهنگ سازی، آموزش کودکان، جامعه پذیری تازه و کار قوی رسانه ای است.



گزارش:  سیدولی موسوی نژاد