نقش مشارکت شهروندان در حکمرانی خوب شهری

کبنا ؛سیدچمران موسوی
از اصول حکمرانی خوب شفافیت است. شفافیت به معنای اتخاذ تصمیمات و اجرای آنها مطابق قوانین و مقررات است. همچنین به معنای دسترسی آزاد مردم به اطلاعاتی است که میتواند بر زندگی آنها تأثیر گذار باشد. در این راستا باید اطلاعات کافی تهیه شود و به صورت قابل فهم در اختیار عموم قرار داده شود . مشارکت مدنی به مفهوم مشارکت فعال شهروندان در زندگی اجتماعی است و آنچه که تعیین کننده میزان و کیفیت مشارکت مدنی شهروندان است، اطمینان و اعتماد آنها به حکومت محلی و نهادهای دولتی است. کاهش اعتماد میتواند منجر به عدم مشارکت شهروندان و اجتماعات محلی و حتی بخش خصوصی در فعالیت هایی نظیر انجام خدمات عمومی و کاهش مشارکت سیاسی شود. همچنین اعتماد، ارتباط مستقیمی با شفافیت دارد. شفافیت به روش مستقیم تری بر مشارکت مدنی تأثیرگذار است. از دیگر مسائل مورد نظر، مسئولیت پذیری است که عامل کلیدی در جلب موفقیت آمیز مشارکت شهروندان و بخش خصوصی در پروژه های توسعه شهری و تجدید حیات شهر به حساب می آید. آن دسته از دولت های محلی که شهروندان خود را در ارزیابی های اولیه و برنامه های خود شریک می سازند و از نظرات آنها به صورت مستمر بهره می جویند، در اجرای برنامه های توسعه با مشارکت ذی نفعان محلی، اثربخش تر عمل می کنند. بنابراین شفافیت می تواند در تأیید نقش تغییر یافته دولت از یک تأمین کننده و کنترل کننده کالاها و خدمات شهری، به یک توانمند ساز و تسهیل کننده دسترسی، از طریق تشویق مشارکت فعال بخش خصوصی و جامعه مدنی در امور عمومی و دولتی کمک نماید. میان مشارکت و توانمندسازی ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. توانمندسازی به معنای ایجاد قدرت قانونی برای تواناسازی و تفویض اختیار به مردم است. اشاره توانمندسازی به حذف و از میان برداشتن عوامل بی قدرتی است. بی قدرتی میتواند در عرصه تصمیم گیری و سیاسی و یا در حوزه انتخاب و آگاهی رخ دهد. به همین نسبت میتوان مشارکت را عاملی برای توانمندسازی شهروندان به حساب آورد. مشارکت میتواند در تصمیم گیری شهروندان برای شهر خود باشد و یا در حد مطلع ساختن آنها از روال اداره امور شهر باقی بماند. طبعاً عمق و گستره مشارکت مردم، تأثیر مستقیم در توانمندسازی ایشان دارد.