تاریخ انتشار
سه شنبه ۲۳ شهريور ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۳۵
کد مطلب : ۱۹۸۲۵۰
تکلیف کنسرت هنرمندان در زمانه‌ای که نامش را مطرب بازی می‌گذارند!
۰
مطلبی که می خوانید از سری یادداشت های مخاطبین کبنانیوز است و انتشار آن الزاما به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست. می توانید با ارسال یادداشت خود، این مطلب را تأیید یا نقد کنید.
کبنا ؛مهدی شجاعی
خوب و بد لغو کنسرت ها و ممنوعیت آن، بیش از آنکه به اهالی خراسان مربوط باشد به همه کسانیکه در فضای فرهنگ و هنر این مرز و بوم نفس می کشند وابسته است. به من و شمایی که میراث دار تاریخ و فرهنگی هستیم که قرن هاست سینه به سینه، به دستمان رسیده. موسیقی و ادبیات ، همان لازم و ملزوم تفکیک ناپذیری که پابه پای آن عاشق شده ایم ، شکست هایمان را گریسته ایم و در پس آرمان باختگی هایمان، امیدی تازه دستمان را به زانو انداخته تا دوباره از نو شروع کنیم. هنر - این پناه بشر برای گریز از ملال دود وآهن - برای من و شما حیاتی تر از آبی است که می نوشیم و خوراکی است که از سر اضطرار گرسنگی انبان را از آن پر می کنیم. نگارنده این سطور و اصلا هرکسی که فارغ از خواب و خور و شهوت ، سرش برای انسان و انسانیت درد می کند باید بداند که اگر آفتی به گوشه ای از این کشتی رخنه کرد، سیلاب دامن همه مان را خواهد گرفت و خاور و باختر و شمال و جنوب هم نمی شناسد. تا اینجای کار می خواستم نسبتم را با موضعی که در پیش گرفته ام مشخص کنم، پس سریع و صریح برویم سراغ اصل مطلب.
ماجرا از آنجا شروع می شود که چندسال پیش امام جمعه محترم مشهد اجرای کنسرت را مطرب بازی معرفی می کند و با استناد به روایتی محدوده حرم امام رضا (ع) را سرتاسر شهر مشهد می خواند. خب پس نتیجه مشخص شد؛ مطرب بازی در حرم امام رضا (ع) - همان سراسر مشهد - حرام است.
اینکه آن روایت از کجا نقل و سپس تفسیر شده و چرا شامل بقیه امور نمی شود و چرا هیچ کار دیگری در محدوده حرم مطهر حرام نیست را نمی‌دانم و از آن اموری است که نه صلاحیت اظهار نظر راجع به آن را دارم و نه توانایی دو دو تا چهارتا کردنش را. اما ایندفعه مساله چیز دیگری است. اگر آقایان با استدلال فقهی شان که بعید می دانم مورد وثوق عالمان هم باشد به این نتیجه رسیده اند که موسیقی در شهری حرام و در شهر دیگری حلال! است خب می تواند این کشف اعجاب انگیزشان را برای خود اعمال کند و در هیچ کنسرتی در شهر مشهد شرکت نکند. مگر می شود مردم را طبق رای و نظر ایشان به کاری واداشت؟ مگر مردم را به زور می شود راهی بهشت کرد، آن هم بهشتی که طبق میل و سلیقه آنها است!
من مشکلی با حرف او و استدلال شان ندارم چون هرکسی خودش تصمیم می گیرد که چگونه فکر کند اما ماجرا ایندفعه جور دیگری رقم خورده .ایراد از آنجایی آغاز می شود که این دوستان همواره میل و سلیقه شخصی شان را نه تنها از پشت ساعت ها تریبون رسمی اعلام می کنند بلکه ملاک تصمیم گیری هاشان می شود .وزیر ارشاد و معاونت فرهنگی و الخ ... هم این وسط به هیچ انگاشته می شود و آخر سر وزیرارشاد به احترام ایشان کوتاه می آید.
گویی در این دیار قانون اساسی یک مشت کاغذ پاره است و وزارت خانه و دولت و خواست مردم هم کشک! البته آقایان در همان سال تکلیف را برای انسان یک لاقبایی مثل من؛ که به حکم دیوانگی حق را صریح می گویم روشن کرده بود. مثل همیشه پای بیگانه وسط است. به نظر ایشان اگر کسی جرات واکنش به ممنوعیت کنسرت ها را به خودش بدهد دستش با آلمانی که سلاح شیمیایی به دشمن بعثی میدهد توی یک کاسه است و خواسته یا ناخواسته بلندگوی قاتلان فرزندان این مرز و بوم است. حرفی که سالهاست خیلی ها را خلع سلاح کرده اما دیری نمی پاید که حقیقت خودش را آشکار می کند.
کاش آن دسته از عزیزان یزدی که به اجرای کنسرت در شهرشان معترض بودند قبل از پوشیدن کفن و راه افتادن در خیابان کمی در بانگ و آهنگ استادشهرام ناظری تامل می کردند. کاش می دانستند کسی که سالهاست مولوی می خواند و شاهنامه را مویه می کند راوی شریف تلخکامی و شادمانی تاریخ سرزمین ماست. کاش ما بیش از نشان شوالیه ی فرانسه قدر درد و دریغ او و امثال او را بدانیم. البته من آنقدر خوشبین هستم که این اعتراضات را از جنس غرض ورزیهای سیاسی تلقی نکنم که در دولت آقای مدیریت جهانی خبری از آن نبود.
اما تلخ ترین بخش این تراژدی آنجاست که مثل همیشه به اعمال سلیقه های شخصی خود، رنگ دین و دیانت می دهیم و رونق از مسلمان و مسلمانی می بریم.
اینکه دریک حکومت دینی و با قوانینی دینی و نظارت هایی با معیار دینی کسی بی توجهی به قانون و اعمال سلیقه شخصی خود را رنگ دینی بزند و مردم را برای مقابله با این به اصطلاح خودشان منکرات فراخواند از آن طنزهای جالب روزگارماست که مردم به خنده های نهانی و رندان به قاه قاه می افتند.
باید بدانند که خراسان ایالتی خودمختار و سوای از نشست و گفت و برخاست هیات وزیران و مجلس و شورای نگهبان نیست. و هرگونه بی توجهی به این کلمات اگرچه با انگیزه های ظاهرا دینی، تبعاتی به دنبال دارد که کم ترین آن به باد دادن زحمت روشنفکران و فرهنگیان و خردمندان است.
البته در نقاطی دیگر از کشور، حسابی از خجالت هنر و خلاصه قانون مداری درآمدند که گویی با تخته شدن در هنرورزی هرچه ابتذال و پلشتی از جای جای جامعه رخت بر می بندد؛ از اقتصاد و معیشت بگیر تا آمار طلاق و اعتیاد و خشونت و ...الخ.
اگر این دوستان فراموش کرده اند بنده به یادشان بیاورم که جدی ترین واکنش ها را به استبدادزدگی و ابتذال رسانه و فرهنگ سازی رژیم پهلوی هنرمندان بجا آوردند. نمی دانم اگر کنسرت را مطرب بازی بنامیم و مخاطبان آن را عیاش، و چنان هنرمند را در خون بسمل شدن خویش بغلتانیم که دیگر آوازش به گوش نرسد آینده این نسل و اخلاق و ارزش های وابسته به آن چه خواهد شد.
به قول سرورم استاد شایگان ، در برابر دنیایی که به ابسورد (به نوعی بیهودگی) تنزل کرده از زبان "کامو" می توان سه واکنش از خود نشان داد: خودکشی، آفرینش هنری، و جهش مابعدالطبیعه! خودکشی که راه تلخکامان نومید است و جهش متافیزیک راه متفکران جسور و پاکبازان شوریده، و آفرینش هنری هم راه پرومته های جهان ساز . توجه فرمودید؟ قرار بوده هنرمندان برای ما جهانی بیافرینند که از این وضع ملال زده خلاص شویم و چه رویایی دوردستی است !
شاعری خراسانی ، با سری شوریده زیبا فرمود که:
" آوازه خوان اگر کلامش را از یاد ببرد
قلندر گیوه هایش گم شود
و عاشق زیر باران گریه نکند
جهان تعادلش را ازدست می دهد و آدمی تا قیامت دستمایه ی تمسخر فرشتگان می شود." (برش شعری از کتاب خارج آهنگ-عبدالجواد موسوی)
خوب و بد لغو کنسرت ها و ممنوعیت آن، بیش از آنکه به اهالی خراسان مربوط باشد به همه کسانیکه در فضای فرهنگ و هنر این مرز و بوم نفس می کشند وابسته است. به من و شمایی که میراث دار تاریخ و فرهنگی هستیم که قرن هاست سینه به سینه، به دستمان رسیده. موسیقی و ادبیات ، همان لازم و ملزوم تفکیک ناپذیری که پابه پای آن عاشق شده ایم ، شکست هایمان را گریسته ایم و در پس آرمان باختگی هایمان، امیدی تازه دستمان را به زانو انداخته تا دوباره از نو شروع کنیم. هنر - این پناه بشر برای گریز از ملال دود وآهن - برای من و شما حیاتی تر از آبی است که می نوشیم و خوراکی است که از سر اضطرار گرسنگی انبان را از آن پر می کنیم. نگارنده این سطور و اصلا هرکسی که فارغ از خواب و خور و شهوت ، سرش برای انسان و انسانیت درد می کند باید بداند که اگر آفتی به گوشه ای از این کشتی رخنه کرد، سیلاب دامن همه مان را خواهد گرفت و خاور و باختر و شمال و جنوب هم نمی شناسد. تا اینجای کار می خواستم نسبتم را با موضعی که در پیش گرفته ام مشخص کنم، پس سریع و صریح برویم سراغ اصل مطلب.
ماجرا از آنجا شروع می شود که چندسال پیش امام جمعه محترم مشهد اجرای کنسرت را مطرب بازی معرفی می کند و با استناد به روایتی محدوده حرم امام رضا (ع) را سرتاسر شهر مشهد می خواند. خب پس نتیجه مشخص شد؛ مطرب بازی در حرم امام رضا (ع) - همان سراسر مشهد - حرام است.
اینکه آن روایت از کجا نقل و سپس تفسیر شده و چرا شامل بقیه امور نمی شود و چرا هیچ کار دیگری در محدوده حرم مطهر حرام نیست را نمی‌دانم و از آن اموری است که نه صلاحیت اظهار نظر راجع به آن را دارم و نه توانایی دو دو تا چهارتا کردنش را. اما ایندفعه مساله چیز دیگری است. اگر آقایان با استدلال فقهی شان که بعید می دانم مورد وثوق عالمان هم باشد به این نتیجه رسیده اند که موسیقی در شهری حرام و در شهر دیگری حلال! است خب می تواند این کشف اعجاب انگیزشان را برای خود اعمال کند و در هیچ کنسرتی در شهر مشهد شرکت نکند. مگر می شود مردم را طبق رای و نظر ایشان به کاری واداشت؟ مگر مردم را به زور می شود راهی بهشت کرد، آن هم بهشتی که طبق میل و سلیقه آنها است!
من مشکلی با حرف او و استدلال شان ندارم چون هرکسی خودش تصمیم می گیرد که چگونه فکر کند اما ماجرا ایندفعه جور دیگری رقم خورده .ایراد از آنجایی آغاز می شود که این دوستان همواره میل و سلیقه شخصی شان را نه تنها از پشت ساعت ها تریبون رسمی اعلام می کنند بلکه ملاک تصمیم گیری هاشان می شود .وزیر ارشاد و معاونت فرهنگی و الخ ... هم این وسط به هیچ انگاشته می شود و آخر سر وزیرارشاد به احترام ایشان کوتاه می آید.
گویی در این دیار قانون اساسی یک مشت کاغذ پاره است و وزارت خانه و دولت و خواست مردم هم کشک! البته آقایان در همان سال تکلیف را برای انسان یک لاقبایی مثل من؛ که به حکم دیوانگی حق را صریح می گویم روشن کرده بود. مثل همیشه پای بیگانه وسط است. به نظر ایشان اگر کسی جرات واکنش به ممنوعیت کنسرت ها را به خودش بدهد دستش با آلمانی که سلاح شیمیایی به دشمن بعثی میدهد توی یک کاسه است و خواسته یا ناخواسته بلندگوی قاتلان فرزندان این مرز و بوم است. حرفی که سالهاست خیلی ها را خلع سلاح کرده اما دیری نمی پاید که حقیقت خودش را آشکار می کند.
کاش آن دسته از عزیزان یزدی که به اجرای کنسرت در شهرشان معترض بودند قبل از پوشیدن کفن و راه افتادن در خیابان کمی در بانگ و آهنگ استادشهرام ناظری تامل می کردند. کاش می دانستند کسی که سالهاست مولوی می خواند و شاهنامه را مویه می کند راوی شریف تلخکامی و شادمانی تاریخ سرزمین ماست. کاش ما بیش از نشان شوالیه ی فرانسه قدر درد و دریغ او و امثال او را بدانیم. البته من آنقدر خوشبین هستم که این اعتراضات را از جنس غرض ورزیهای سیاسی تلقی نکنم که در دولت آقای مدیریت جهانی خبری از آن نبود.
اما تلخ ترین بخش این تراژدی آنجاست که مثل همیشه به اعمال سلیقه های شخصی خود، رنگ دین و دیانت می دهیم و رونق از مسلمان و مسلمانی می بریم.
اینکه دریک حکومت دینی و با قوانینی دینی و نظارت هایی با معیار دینی کسی بی توجهی به قانون و اعمال سلیقه شخصی خود را رنگ دینی بزند و مردم را برای مقابله با این به اصطلاح خودشان منکرات فراخواند از آن طنزهای جالب روزگارماست که مردم به خنده های نهانی و رندان به قاه قاه می افتند.
باید بدانند که خراسان ایالتی خودمختار و سوای از نشست و گفت و برخاست هیات وزیران و مجلس و شورای نگهبان نیست. و هرگونه بی توجهی به این کلمات اگرچه با انگیزه های ظاهرا دینی، تبعاتی به دنبال دارد که کم ترین آن به باد دادن زحمت روشنفکران و فرهنگیان و خردمندان است.
البته در نقاطی دیگر از کشور، حسابی از خجالت هنر و خلاصه قانون مداری درآمدند که گویی با تخته شدن در هنرورزی هرچه ابتذال و پلشتی از جای جای جامعه رخت بر می بندد؛ از اقتصاد و معیشت بگیر تا آمار طلاق و اعتیاد و خشونت و ...الخ.
اگر این دوستان فراموش کرده اند بنده به یادشان بیاورم که جدی ترین واکنش ها را به استبدادزدگی و ابتذال رسانه و فرهنگ سازی رژیم پهلوی هنرمندان بجا آوردند. نمی دانم اگر کنسرت را مطرب بازی بنامیم و مخاطبان آن را عیاش، و چنان هنرمند را در خون بسمل شدن خویش بغلتانیم که دیگر آوازش به گوش نرسد آینده این نسل و اخلاق و ارزش های وابسته به آن چه خواهد شد.
به قول سرورم استاد شایگان ، در برابر دنیایی که به ابسورد (به نوعی بیهودگی) تنزل کرده از زبان "کامو" می توان سه واکنش از خود نشان داد: خودکشی، آفرینش هنری، و جهش مابعدالطبیعه! خودکشی که راه تلخکامان نومید است و جهش متافیزیک راه متفکران جسور و پاکبازان شوریده، و آفرینش هنری هم راه پرومته های جهان ساز . توجه فرمودید؟ قرار بوده هنرمندان برای ما جهانی بیافرینند که از این وضع ملال زده خلاص شویم و چه رویایی دوردستی است !
شاعری خراسانی ، با سری شوریده زیبا فرمود که:
" آوازه خوان اگر کلامش را از یاد ببرد
قلندر گیوه هایش گم شود
و عاشق زیر باران گریه نکند
جهان تعادلش را ازدست می دهد و آدمی تا قیامت دستمایه ی تمسخر فرشتگان می شود." (برش شعری از کتاب خارج آهنگ-عبدالجواد موسوی)
