به امید روزی که شادی، همدم یکایک هموطنان باشد

کبنا ؛سامان حسنی
امام جمعه محترم در خطبه‌های نماز جمعه مطالبی پیرامون شرکت مسئولان در مراسم و محافل نوازندگی و ساز و آواز فرمودند که به عنوان یک شهروند لازم می‌دانم نکاتی را عرض نمایم.
شادی و فرح و سرور در آیات قرآن و روایات شیعه در هر دو صورت مثبت و منفی و خوب و بد آمده است. گاهی به خوشحالی دعوت می‌شویم و زمانی از آن منع. اینکه چراواز چه چیزی شاد می‌شویم درستی یا نادرستی شادی را مشخص می‌کند.
مثلا شادی حاصل از تمسخر یا شادی حاصل از شکست دیگران بد محسوب می‌شود و حرام است. در بعضی روایت‌ها آورده شده: «کسی که موجبات شادی و خوشحالی مومنی را فراهم نماید و ناراحتیش را بزداید در واقع خدا و رسولش را شاد کرده است».
با این مقدمه اگر منظور امام جمعه محترم جشنواره مشک و ملار است، که هست، آیا نتیجه این جشنواره جز ایجاد حس شادی و شعف چیز دیگریست؟ آیا اینکه عده‌ای از مردم از فرهنگ‌ها و فکرهای متفاوت دور هم جمع شده‌اند و ساعاتی را به شادی پرداخته‌اند جای ملامت دارد؟ خدا در قرآن بار‌ها بندگانش را به وحدت و همدلی سفارش کرده است، آیا این جشنواره که در حد خود باعث همدلی و وحدت اقشار مختلف گردید نگران کننده و غیر شرعیست؟
درست است که امام جمعه محترم حضور مسئولان را حرام دانستند اما بحث این است که اگر شنیدن صدای ساز و آواز حرام است بنابراین برای همه حرام است. چه شرکت کننده فرد مسئولی باشد وچه شخصی عادی. حال آیا چنین نگاهی به موسیقی و ابزار متعلقه باعث بدبینی به دین مبین اسلام نمی‌شود؟ آیا با چنین تفاسیری دین اسلام دینی مخالف شادی جلوه داده نمی‌شود؟
در جشنوارهٔ مشک و ملار چه لهو و لعبی صورت گرفته که باید افراد شرکت کننده و مشخصا مسئولان مستوجب استیضاح باشند؟ آیا فراهم نمودن زمینهٔ نمایش بازی‌های محلی و شرکت مسئولان در جشنواره‌ای که فرهنگ‌های بومی و محلی نشان داده می‌شود خلاف شرع است؟ در حالیکه وضعیت بیکاری جوانان باعث بروز مشکلات و پدیده‌های اجتماعی فراوانی شده آیا برگزاری و شرکت مسئولان در چنین جشنواره‌هایی، که موجب شادی مردم و بخصوص جوانان و رهایی چند ساعته از هزاران فکر و خیال می‌شود حرام است؟
باید بدانیم هر قدر ملتی شاد‌تر باشد احساس رفاه بیشتری می‌کند. شادی‌های جمعی زندگی بخش هستند. در جشنوارهٔ مشک و ملار ما شاهد یک شادی طبقاتی نبودیم. شاهد یک پارتی شبانه نبودیم. بلکه نظاره گر یک شادی عمومی بودیم. این جشنواره با نگاهی عمیق در واقع پیوندی بود بین سنت و مدرنیته. انسان‌هایی که در طول زندگی روزمره با واتس آپ و وایبر و اینستاگرام و... سرو کار داشته‌اند برای چند ساعتی دنیای مجازی و شهریشان را با مشک و ملار پیوند زدند.
اگر شادی‌های جمعی و غیر مضر انجام شود تقویت کننده بعضی از روابط اجتماعی هستند. جشنواره مشک و ملاربهانه‌ای شد تا خانواده‌هایی که شاید ماه‌ها به صورت دسته جمعی با هم شادی نکردند به این مهم دست یابند. یک شادی جمعی که از سنت‌ها استخراج شده باشد نه تنها بر هم زنندهٔ نظم و آرامش نیست، نه تنها حرام و غیر شرعی نیست بلکه لازمهٔ نظم و قوام اجتماعی است.
با گسترش مسائل اجتماعی مانند اعتیاد، افسردگی، خودکشی (که در شهرستان ما کم نمی‌باشد) از هم گسیختگی خانواده و جوانی ساختارجمعیتی شهرستان، شادی باید توسط مسئو لان به مسئله‌ای اجتماعی تبدیل شود نه اینکه با آن مبارزه شود. برگزاری چنین جشنواره‌هایی بدون حضور و شرکت مسئولان امکان پذیر نیست. زیرا چنین برنامه‌هایی باید متولی داشته باشد.
شادی حق مردم است و این حق باید توسط مسئولان عملی گردد. باید سمت و سوی خواسته‌های مردم و به خصوص جوانان در نگاه‌ها و گفته‌های مسئولان لحاظ گردد. باید شرایط اجتماعی جامعه به خوبی درک شود. جوانی که با فروش تخم مرغ مرغان مادرش درس خوانده و بعد از گرفتن مدرک لیسانس و فوق لیسانس هنوز کرایه تاکسی‌اش را از مادرش دریافت می‌کند باید هر روز برایش جشنواره برگزار کرد تا از درد و رنجی که بر وی مستولی است جدایش کرد.
حال اگر مسئول یا مسئولانی زمینه شادی چنین جوانی را فراهم می‌کند نه مستوجب استیضاح که شایستهٔ تقدیر است. به نظر امام جمعهٔ محترم شرکت در این جشنواره حرام است یا بیکاری جوانان؟ زدن ساز و دهل درد دارد یا اعتیاد جوانان؟ شرکت مسئولان در چنین مراسم‌هایی باعث وحدت و نزدیکی مردم و مسئولان می‌شود.
هرچند در این میان هر شخص می‌تواند برداشت و نظر خود را داشته باشد. الهی قمشه‌ای در تفسیر خود از رقص و پایکوبی می‌فرماید: کسی که می‌رقصد مادامی که پا بر زمین می‌کوبد در واقع پشت پا می‌زند به تعلقات دنیوی و آن زمان که دست‌هایش را به سمت آسمان بالا می‌برد نشانهٔ اتصال به عالم بالاست و عطش رسیدن به آنجا را دارد.
افلاطون می‌گوید اگر موسیقی در افراد یک جامعه خوب درونی شود تمامی قضات و اطبا از کار بیکار می‌شوند. ایرانیان موسیقی را دوست دارند و با آن زندگی می‌کنند. خواه یک مسئول باشد یا یک فرد عادی. این را مردمی می‌گویند که در این جشنواره شرکت داشتند. وقتی عدهٔ بسیار زیادی از مردم از چنین جشنواره‌ای استقبال می‌کنند این دلالت بر نوعی نیاز ذهنی و روانیست که جا دارد مسئولان مربوطه نسبت به استمرار چنین برنامه‌هایی اهتمام جدی داشته باشند. به امید روزی که شادی انیس و همدم یکایک هموطنانمان باشد.