در آستانه شصت و نهمين سالگرد وقوع کودتا در تهران و به دنبال آن سرنگوني دولت دکتر محمد مصدق، همچنان اما و اگرهاي فراواني در خصوص آن روز وجود دارد که شايد يکي از مهم‌ترين آنها نقل قول يرواند آبراهاميان است که از عدم دعوت مصدق از طرفدارانش براي حضور در خيابان‌ها ابراز تعجب مي‌کند. اتفاقي که رقم زدن کودتا را براي افراد نزديک ...
«جالب این است که طرفینِ درگیر یعنی وزیر وقت امور خارجه ایالات متحده آمریکا، خانم آلبرایت، اقرار داشتند که کودتا کار آنان بوده و کاری نادرست بوده است. آمریکا صراحتا نیز از ایران از این بابت معذرت خواهی کرد!» با این اوصاف ایضا سلطنت‌طلب‌ها کودتا را قیام می‌دانند و مهره‌های حاضر در خیابان‌ها را نیروهای ملی و مردمی خطاب می‌کنند....
در این تاریخ مصدق که به دنبال تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت، بیش از دو سال پیش به نخست وزیری رسیده بود در مذاکرات پی در پی با دولت بریتانیا حاضر به سازش نشد و حتی شکایت انگلیس به دیوان لاهه و شورای امنیت سازمان ملل متحد را نیز بی نتیجه گذاشت؛ پس از آن دولت انگلیس چاره را در برکناری نخست وزیر از سمت خود دید.
ستون‌نویسان نشریات بریتانیایی و آمریکایی و حتی برخی مقامات رسمی این دو کشور در بحبوحه ملی شدن صنعت نفت در دولت دکتر محمد مصدق و مذاکره این دو کشور با نخست وزیر ایران به تاکتیک «اطلاعات زهرآگین» رو آورده بودند.
از راه‌های مختلفی می‌شود دربارۀ یک اتفاق یا دورۀ تاریخی تحقیق کرد: کتاب‌هایی که مورخان نوشته‌اند، خاطرات، مصاحبه‌ها و انواع دیگری از اسناد. اما در مورد تاریخ معاصر شاید یکی از زنده‌ترین و جالب‌ترین اسنادی که می‌شود به آن رجوع کرد روزنامه‌ها هستند. خاصیت روزنامه‌ها این است که ماجرا‌ها را در همان زمان وقوعشان گزارش کرده‌اند ...
ایشان با بیان اخبار و اطلاعاتی از پشت صحنه‌ی اقدامات آمریکایی‌ها، صهیونیست‌ها و سعودی‌ها افزودند: «آنها برای ایجاد ناامنی در دی‌ماه گذشته، چند سال فعالیت کرده بودند اما ملت با هوشیاری تحسین‌برانگیز، به میدان آمد و زمینه‌سازی‌های چندساله آنها را به باد داد.»
صفحه قبل | 
