تاریخ انتشار
دوشنبه ۱۴ خرداد ۱۴۰۳ ساعت ۱۵:۱۴
کد مطلب : ۴۷۶۶۲۴
یادداشت؛
ستاد بحران کهگیلویه و بویراحمد به‌جای رفتارهای پوپولیستی فکری به‌حال آتش‌سوزی جنگلها کند
۰
کبنا ؛سید حسن جوادی - روزنامه‌نگار کهگیلویه و بویراحمد در یادداشتی به موضوع آتش‌سوزی جنگلها پرداخت و نوشت: بخش زیادی از مراتع و جنگل‌های کهگیلویه و بویراحمد در ۲ ماهه امسال دچار آتش سوختند که ضرورت و اولویت برنامه‌ریزی بهنگام ستاد بحران استان برای پیشگیری مهار آتش در این خطه را می‌طلبد.
علفزارها در مراتع و جنگل‌های کهگیلویه و بویراحمد با بارندگی ابتدای امسال رشد فراوانی داشتند که با خشک‌شدن آنها تاکنون ۱۰ مورد آتش‌سوزی در این مراتع گزارش شد و بیش از ۱۰۰ هکتار جنگل و مراتع استان به دلیل نبود برنامه‌ریزی بهنگام در آتش سوختند.
کهگیلویه و بویراحمد ۸۷۴ هزار هکتار جنگل دارد که ۷۰درصد جنگل‌های آن را درخت بلوط پوشش می‌دهد همچنین در این استان ۵۱۲ هزار هکتار مرتع خارج از جنگل هست که با تغییر اقلیم و شدت گرمی هوا، خطر آتش‌سوزی جنگلها و مراتع استان روبه‌افزایش است.
این آتش‌سوزی‌های گسترده و خاموشی آنها با زحمت و البته با کمک جوامع محلی و با دستان خالی چند روز به طول انجامید توجه و حمایت بیش‌ازپیش دستگاه‌های متولی از جمله سازمان منابع طبیعی و مدیریت بحران وزارت کشور برای تأمین تجهیزات اطفای حریق در این استان را بیش‌ازپیش ضروری ساخت.
پیش تر مدیرکل محیط زیست استان کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به تهدید آتش‌سوزی جنگل‌های استان گفت: با بارش‌های مناسب امسال ارتفاع علف در مراتع و جنگل‌های استان بین ۵۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر رشد کردند که خشک‌شدن این علفزارها یک تهدید مهم برای طبیعت استان بشمار می‌رود.
هر ساله مساحت زیادی از جنگل‌های کهگیلویه و بویراحمد در آتش می‌سوزند امسال نیز شروع و تعداد آتش‌سوزی‌ها در این خطه بیش از سال‌های گذشته گزارش شد؛ اما چرا باید این چرخه مشکل آتش‌سوزی در استان هر ساله تکرار و حتی برخی از سالها شدت می‌یابد؟
بخش عمده‌ای از این نبود موفقیت‌ها توجه‌نکردن به مدیریت پایدار و اجتماع‌محور منابع طبیعی و حتی تعارض منافع بین جامعه محلی و برخی دستگاه‌های دولتی دارد چرا که ازیک‌طرف به تشویق عشایر و مهاجرت معکوس روستایی می‌پردازیم؛ ولی از طرف دیگر هنوز بخشی زیادی از مراتع استان ممیزی و شیوه بهره‌برداران از آنها مشخص نشده است.
بنا به نظر کارشناسان جنگلها، الگوی مدیریت عرصه‌های طبیعی در دنیا اصرار حکمران در بحث "کاربری" عرصه است نه مالکیت، به این معنی که یک عرصه‌ای را زمانی که به‌عنوان جنگل شناسایی می‌شود، فارغ از مالکیت باید با کاربری جنگل حفظ شود این در حالی است که در کشور ما، بجای تکیه بر حفظ کاربری بر "مالکیت" تکیه می‌کنیم.
حال که در کشور ما بجای تکیه بر حفظ کاربردی بر مالکیت و ملی‌شدن جنگلها تأکید می‌کنیم زمانی که یک عرصه جنگلی با یک فرایندی مالکیت آن از دست دولت خارج شود به‌محض ازبین‌رفتن مالکیت، کاربری نیز از بین می‌رود و در نتیجه به‌مرور جنگل و مرتع از بین می‌رود چرا که دولت دیگر مالک نیست.
به همین خاطر کارشناسان برای حفاظت از جنگلها و مراتع بر حفظ کاربری جنگلها تأکید دارند و حتی پیشنهاد می‌دهد که الگوی شهرداری در مورد فضای سبز را دنبال کنیم؛ مثلاً اگر زمینی برای فضای سبز تعیین شد درهرصورت باید به فضای سبز تبدیل شود با این اوصاف احساس و مشارکت فعال و پایدار مردم را نسبت به حفاظت از جنگل در مقابل با خطرات و حتی آتش‌سوزی خواهیم داشت.
آتش‌سوزی جنگلها در فصل خشک رخ می‌دهد از طرفی سازمان منابع طبیعی متولی جنگلها توان مهار آتش را ندارد؛ چون نه نیروی کافی دارد و نه امکانات مناسبی در اختیار دارد از طرف دیگر، تکرار و شدت "آتش‌سوزی جنگلها" در کهگیلویه و بویراحمد تبدیل به یک بحران شده است که ضروری است باتوجه‌به جایگاه حفظ مراتع و جنگلها ستاد بحران استان متولی مدیریت این خطر در استان باشد.
استانی که کوهستانی است و مساحت زیادی از آن را جنگل تشکیل می‌دهد و هر ساله حجم زیادی از این جنگلها در آتش خاکستر می‌شوند مشاهده و گزارش این آتش‌سوزی‌ها نشان از خیانت ما در امانت خدادادی و عدم توجه بهنگام در حفظ و برنامه‌ریزی از جنگلها دارد.
بنابراین، لازم است مدیریت بحران استان با همکاری منابع طبیعی استان و همراهی سازمان‌های استان، ضمن آموزش و استفاده از مشارکت مردم، همچنین برای تدبیر این بحران نیروهای مردمی و داوطلبان خبره را در سراسر استان آموزش داده که بتوانند بهنگام هر گونه آتش‌سوزی در مراتع و جنگل‌های استان را مهار کنند.
علفزارها در مراتع و جنگل‌های کهگیلویه و بویراحمد با بارندگی ابتدای امسال رشد فراوانی داشتند که با خشک‌شدن آنها تاکنون ۱۰ مورد آتش‌سوزی در این مراتع گزارش شد و بیش از ۱۰۰ هکتار جنگل و مراتع استان به دلیل نبود برنامه‌ریزی بهنگام در آتش سوختند.
کهگیلویه و بویراحمد ۸۷۴ هزار هکتار جنگل دارد که ۷۰درصد جنگل‌های آن را درخت بلوط پوشش می‌دهد همچنین در این استان ۵۱۲ هزار هکتار مرتع خارج از جنگل هست که با تغییر اقلیم و شدت گرمی هوا، خطر آتش‌سوزی جنگلها و مراتع استان روبه‌افزایش است.
این آتش‌سوزی‌های گسترده و خاموشی آنها با زحمت و البته با کمک جوامع محلی و با دستان خالی چند روز به طول انجامید توجه و حمایت بیش‌ازپیش دستگاه‌های متولی از جمله سازمان منابع طبیعی و مدیریت بحران وزارت کشور برای تأمین تجهیزات اطفای حریق در این استان را بیش‌ازپیش ضروری ساخت.
پیش تر مدیرکل محیط زیست استان کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به تهدید آتش‌سوزی جنگل‌های استان گفت: با بارش‌های مناسب امسال ارتفاع علف در مراتع و جنگل‌های استان بین ۵۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر رشد کردند که خشک‌شدن این علفزارها یک تهدید مهم برای طبیعت استان بشمار می‌رود.
هر ساله مساحت زیادی از جنگل‌های کهگیلویه و بویراحمد در آتش می‌سوزند امسال نیز شروع و تعداد آتش‌سوزی‌ها در این خطه بیش از سال‌های گذشته گزارش شد؛ اما چرا باید این چرخه مشکل آتش‌سوزی در استان هر ساله تکرار و حتی برخی از سالها شدت می‌یابد؟
بخش عمده‌ای از این نبود موفقیت‌ها توجه‌نکردن به مدیریت پایدار و اجتماع‌محور منابع طبیعی و حتی تعارض منافع بین جامعه محلی و برخی دستگاه‌های دولتی دارد چرا که ازیک‌طرف به تشویق عشایر و مهاجرت معکوس روستایی می‌پردازیم؛ ولی از طرف دیگر هنوز بخشی زیادی از مراتع استان ممیزی و شیوه بهره‌برداران از آنها مشخص نشده است.
بنا به نظر کارشناسان جنگلها، الگوی مدیریت عرصه‌های طبیعی در دنیا اصرار حکمران در بحث "کاربری" عرصه است نه مالکیت، به این معنی که یک عرصه‌ای را زمانی که به‌عنوان جنگل شناسایی می‌شود، فارغ از مالکیت باید با کاربری جنگل حفظ شود این در حالی است که در کشور ما، بجای تکیه بر حفظ کاربری بر "مالکیت" تکیه می‌کنیم.
حال که در کشور ما بجای تکیه بر حفظ کاربردی بر مالکیت و ملی‌شدن جنگلها تأکید می‌کنیم زمانی که یک عرصه جنگلی با یک فرایندی مالکیت آن از دست دولت خارج شود به‌محض ازبین‌رفتن مالکیت، کاربری نیز از بین می‌رود و در نتیجه به‌مرور جنگل و مرتع از بین می‌رود چرا که دولت دیگر مالک نیست.
به همین خاطر کارشناسان برای حفاظت از جنگلها و مراتع بر حفظ کاربری جنگلها تأکید دارند و حتی پیشنهاد می‌دهد که الگوی شهرداری در مورد فضای سبز را دنبال کنیم؛ مثلاً اگر زمینی برای فضای سبز تعیین شد درهرصورت باید به فضای سبز تبدیل شود با این اوصاف احساس و مشارکت فعال و پایدار مردم را نسبت به حفاظت از جنگل در مقابل با خطرات و حتی آتش‌سوزی خواهیم داشت.
آتش‌سوزی جنگلها در فصل خشک رخ می‌دهد از طرفی سازمان منابع طبیعی متولی جنگلها توان مهار آتش را ندارد؛ چون نه نیروی کافی دارد و نه امکانات مناسبی در اختیار دارد از طرف دیگر، تکرار و شدت "آتش‌سوزی جنگلها" در کهگیلویه و بویراحمد تبدیل به یک بحران شده است که ضروری است باتوجه‌به جایگاه حفظ مراتع و جنگلها ستاد بحران استان متولی مدیریت این خطر در استان باشد.
استانی که کوهستانی است و مساحت زیادی از آن را جنگل تشکیل می‌دهد و هر ساله حجم زیادی از این جنگلها در آتش خاکستر می‌شوند مشاهده و گزارش این آتش‌سوزی‌ها نشان از خیانت ما در امانت خدادادی و عدم توجه بهنگام در حفظ و برنامه‌ریزی از جنگلها دارد.
بنابراین، لازم است مدیریت بحران استان با همکاری منابع طبیعی استان و همراهی سازمان‌های استان، ضمن آموزش و استفاده از مشارکت مردم، همچنین برای تدبیر این بحران نیروهای مردمی و داوطلبان خبره را در سراسر استان آموزش داده که بتوانند بهنگام هر گونه آتش‌سوزی در مراتع و جنگل‌های استان را مهار کنند.
