دریافت لینک صفحه با کد QR
سید ولی موسوی نژاد، دکتری علوم سیاسی، خبرنگار
چگونه بی‌بی سی، حماس را یک گروه جنایتکار جلوه می‌دهد؟
26 مهر 1402 ساعت 10:05
مناقشه اسرائیل و فلسطین، یکی از قدیمی‌ترین و پیچیده‌ترین مناقشات جهان است. این مناقشه، طی دهه‌های گذشته، منجر به کشته شدن هزاران نفر و آواره شدن میلیون‌ها نفر شده است. در این مناقشه طولانی از رسانه به عنوان یک سلاح استفاده شده است.
سید ولی موسوی نژاد، دکتری علوم سیاسی، خبرنگار در یادداشتی به عملکرد رسانه بی بی‌سی در جنگ اسرائیل و فلسطین پرداخت و نوشت: مناقشه اسرائیل و فلسطین، یکی از قدیمی‌ترین و پیچیده‌ترین مناقشات جهان است. این مناقشه، طی دهه‌های گذشته، منجر به کشته شدن هزاران نفر و آواره شدن میلیون‌ها نفر شده است. در این مناقشه طولانی از رسانه به عنوان یک سلاح استفاده شده است.
بی بی‌سی یکی از رسانه‌هایی است که در این نبرد رسانه‌ای نقش مؤثری به سود اسرائیل داشته است. این رسانه در یکی از گزارش‌های اخیر خود وارد این جنگ ناعادلانه شده است.
گزارش بی‌بی‌سی فارسی درباره کشتار غیرنظامیان در کفار عزه، یکی از گزارش‌های خبری است که در مورد این مناقشه منتشر شده است. این گزارش، به بررسی کشتار غیرنظامیان فلسطینی در کفار عزه، یک شهر فلسطینی در نزدیکی غزه، می‌پردازد. گزارش بی‌بی‌سی فارسی درباره کشتار غیرنظامیان در کفار عزه، با استفاده از ترفند‌های رسانه‌ای مختلف، سعی دارد مخاطب را به این نتیجه برساند که حماس یک گروه تروریستی است که باید نابود شود و اقدامات اسرائیل در برابر حماس مشروع است.
این گزارش با انتخاب عنوانی عاطفی و احساسی، "کشتار غیرنظامیان توسط حماس در کفار عزه"، از همان ابتدا مخاطب را با احساسات منفی مواجه می‌کند. گزارش سپس از زبانی عاطفی و احساسی استفاده می‌کند تا مخاطب را تحت تأثیر قرار دهد. به عنوان مثال، گزارش از کلماتی مانند "کشتار"، "وحشت"، "خشم"، "ناباوری" و "آسیب جمعی" استفاده می‌کند.
گزارش همچنین از تصاویر تکان‌دهنده‌ای استفاده می‌کند تا احساسات منفی مخاطب را برانگیزد. این تصاویر شامل تصاویری از جنازه‌های سوخته و متورم غیرنظامیان فلسطینی است.
علاوه بر این، گزارش از منابعی استفاده می‌کند که دیدگاه‌های اسرائیلی را تأیید می‌کنند. به عنوان مثال، گزارش به نقل از مقامات اسرائیلی می‌گوید که اسرائیل به قوانین جنگ احترام می‌گذارد.
در نتیجه، این گزارش با استفاده از ترفند‌های رسانه‌ای مختلف، سعی دارد مخاطب را به این نتیجه برساند که حماس یک گروه تروریستی است که باید نابود شود و اقدامات اسرائیل در برابر حماس مشروع است.
البته، این بدان معنا نیست که بی‌بی سی اجازه دهد خوانندگان عادی سایت بفهمند این گزارش، کاملاً غیرمنصفانه است. گزارش، به‌طور کامل از جنایات جنگی اسرائیل چشم‌پوشی نمی‌کند. بااین‌حال، انتخاب عناوین، تصاویر، منابع و تفسیر و تحلیل گزارش، به‌گونه‌ای انجام شده است که مخاطب را به‌سمت نتیجه‌گیری موردنظر سوق دهد.
این گزارش، نمونه‌ای از نحوه استفاده رسانه‌ها از ترفند‌های رسانه‌ای برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی است. این گزارش، با استفاده از احساسات مخاطب، سعی دارد او را به پذیرش دیدگاه خاصی سوق دهد.
با این حال، این گزارش، با تناقضاتی نیز همراه است. از یک سو، گزارش می‌گوید که اسرائیل به قوانین جنگ احترام می‌گذارد، اما از سوی دیگر گزارش می‌دهد که اسرائیل در حملات هوایی خود غیرنظامیان فلسطینی را کشته است.
این تناقض، نشان می‌دهد که گزارش، صرفاً قصد دارد دیدگاه خاصی را به مخاطب تحمیل کند، بدون توجه به واقعیت‌های موجود.
علاوه بر این، گزارش، در برخی موارد، با اخلاق حرفه‌ای خبرنگاری در تضاد است. به عنوان مثال، گزارش تصاویری از جنازه‌های سوخته و متورم غیرنظامیان فلسطینی نشان می‌دهد که ممکن است برای برخی از مخاطبان آزاردهنده باشد.
وحدت اسرائیلی‌ها در برابر دشمن
گزارش بی‌بی‌سی فارسی درباره کشتار غیرنظامیان در کفار عزه، با استفاده از تکنیک‌های مختلفی، سعی دارد به مخاطب القا کند که اسرائیلی‌ها در برابر دشمن متحد هستند. این تکنیک‌ها عبارتند از:
مصاحبه با اسرائیلی‌هایی از طیف‌های سیاسی مختلف که همگی در محکومیت حماس متحد هستند. این مصاحبه‌ها نشان می‌دهد که حماس مورد تنفر همه اسرائیلی‌ها، صرف نظر از دیدگاه سیاسی آن‌ها، قرار دارد.
تصاویری از اسرائیلی‌ها که در کنار هم برای دفاع از کشورشان می‌جنگند. این تصاویر نشان می‌دهد که اسرائیلی‌ها در برابر دشمن متحد هستند و برای دفاع از کشورشان از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کنند.
این تکنیک‌ها، به مخاطب این پیام را می‌دهند که اسرائیل یک کشور متحد است که در برابر دشمنی مانند حماس، از هم نمی‌پاشد.
مشروعیت اقدامات اسرائیل
گزارش بی‌بی‌سی فارسی درباره کشتار غیرنظامیان در کفار عزه، با استفاده از تکنیک‌های مختلفی، سعی دارد به مخاطب القا کند که اقدامات اسرائیل در برابر حماس مشروع است. این تکنیک‌ها عبارتند از:
نقل قول از مقامات اسرائیلی که می‌گویند اسرائیل به قوانین جنگ احترام می‌گذارد. این نقل قول‌ها نشان می‌دهد که اسرائیل در اقدامات خود از قوانین جنگ پیروی می‌کند و اقدامات آن مشروع است.
تصاویری از اسرائیلی‌ها که در حال کمک به غیرنظامیان فلسطینی هستند. این تصاویر نشان می‌دهد که اسرائیل به غیرنظامیان فلسطینی نیز کمک می‌کند و اقدامات آن از روی نفرت و خشونت نیست.
این تکنیک‌ها، به مخاطب این پیام را می‌دهند که اقدامات اسرائیل در برابر حماس، اقداماتی مشروع و ضروری برای دفاع از کشور و مردم اسرائیل است.
رنگ‌ها و احساسات و جهت‌گیری روانی
گزارش بی‌بی‌سی فارسی درباره کشتار غیرنظامیان در کفار عزه، با استفاده از رنگ‌ها، زبان و تصاویر، سعی دارد احساسات منفی مخاطب را برانگیزد و او را به ترحم و همدردی با قربانیان سوق دهد.
رنگ‌ها
گزارش از رنگ‌های تیره و سرد، مانند سیاه، خاکستری و آبی تیره استفاده می‌کند. این رنگ‌ها، معمولاً با احساسات منفی مانند غم، اندوه و خشم همراه هستند.
زبان
گزارش از زبانی عاطفی و احساسی استفاده می‌کند. به عنوان مثال، گزارش از کلماتی مانند "کشتار"، "وحشت"، "خشم"، "ناباوری" و "آسیب جمعی" استفاده می‌کند. این کلمات، معمولاً احساسات منفی مانند غم، اندوه و خشم را در مخاطب برمی‌انگیزند.
تصاویر
گزارش از تصاویری تکان‌دهنده استفاده می‌کند. این تصاویر، شامل تصاویری از جنازه‌های سوخته و متورم غیرنظامیان فلسطینی است. این تصاویر، مخاطب را به احساس ترحم و همدردی با قربانیان سوق می‌دهند.
لایه‌های عمیق‌تر
گزارش بی‌بی‌سی فارسی درباره کشتار غیرنظامیان در کفار عزه، علاوه بر سطح ظاهری، لایه‌های سیاسی و ایدئولوژیک نیز دارد. این لایه‌ها، اغلب به صورت پنهان در گزارش گنجانده شده‌اند و ممکن است برای مخاطب قابل تشخیص نباشند.
لایه سیاسی
لایه سیاسی این گزارش، تلاش برای افزایش حمایت افکار عمومی از اسرائیل است. این گزارش، با نشان دادن جنایات جنگی حماس، سعی دارد مخاطب را به این نتیجه برساند که اسرائیل یک کشور مشروع است که حق دفاع از خود را دارد.
لایه ایدئولوژیک
لایه ایدئولوژیک این گزارش، تلاش برای ترویج دیدگاه‌های غربی در مورد مناقشه اسرائیل و فلسطین است. این گزارش، با نشان دادن حماس به‌عنوان یک گروه تروریستی، سعی دارد مخاطب را به این نتیجه برساند که اسرائیل در برابر یک تهدید جدی قرار دارد و اقدامات آن برای دفاع از خود ضروری است.
اهداف پنهانی
گزارش بی‌بی‌سی فارسی درباره کشتار غیرنظامیان در کفار عزه، علاوه بر اهداف آشکار خود، اهداف پنهانی نیز دارد. این اهداف، اغلب به صورت پنهان در گزارش گنجانده شده‌اند و ممکن است برای مخاطب قابل تشخیص نباشند.
یکی از اهداف پنهانی این گزارش، افزایش حمایت افکار عمومی از اسرائیل در جنگ علیه حماس است. این گزارش، با نشان دادن اقدامات جنگی حماس، سعی دارد مخاطب را به این نتیجه برساند که اسرائیل یک کشور مشروع است که حق دفاع از خود را دارد.
هدف دیگر پنهانی این گزارش، توجیه اقدامات اسرائیل در برابر حماس است. این گزارش، با نشان دادن حماس به‌عنوان یک گروه تروریستی، سعی دارد مخاطب را به این نتیجه برساند که اقدامات اسرائیل برای دفاع از خود ضروری است.
تناقضات
گزارش بی‌بی‌سی فارسی درباره کشتار غیرنظامیان در کفار عزه، با وجود ادعای اینکه اسرائیل به قوانین جنگ احترام می‌گذارد، گزارش می‌دهد که اسرائیل در حملات هوایی خود غیرنظامیان فلسطینی را کشته است. این تناقض، نشان می‌دهد که گزارش، قصد دارد دیدگاه خاصی را به مخاطب تحمیل کند، بدون توجه به واقعیت‌های موجود.
قسمت‌های در تضاد با اخلاق حرفه‌ای خبرنگاری
گزارش تصاویری از جنازه‌های سوخته و متورم نشان می‌دهد که ممکن است برای برخی از مخاطبان آزاردهنده باشد.
یکی از اصول اخلاق حرفه‌ای خبرنگاری، احترام به حریم خصوصی مخاطبان است. این اصل، ایجاب می‌کند که خبرنگاران از انتشار تصاویر یا اطلاعات آزاردهنده که ممکن است به سلامت روان مخاطبان آسیب برساند، خودداری کنند.
در گزارش بی‌بی‌سی فارسی درباره کشتار غیرنظامیان در کفار عزه، تصاویری از جنازه‌های سوخته و متورم غیرنظامیان فلسطینی نشان داده شده است. این تصاویر، ممکن است برای برخی از مخاطبان آزاردهنده باشد.
ترفند‌های رسانه‌ای برای تحمیل‌ایده خود به مخاطب
گزارش بی‌بی‌سی فارسی درباره کشتار غیرنظامیان در کفار عزه، از ترفند‌های رسانه‌ای مختلفی برای تحمیل‌ایده خود به مخاطب استفاده می‌کند. این ترفند‌ها عبارتند از:
استفاده از زبانی عاطفی و احساسی
گزارش از زبانی عاطفی و احساسی استفاده می‌کند تا مخاطب را تحت تأثیر قرار دهد. به عنوان مثال، گزارش از کلماتی مانند "کشتار"، "وحشت"، "خشم"، "ناباوری" و "آسیب جمعی" استفاده می‌کند. این کلمات، معمولاً احساسات منفی مانند غم، اندوه و خشم را در مخاطب برمی‌انگیزند.
استفاده از تصاویر تکان‌دهنده
گزارش از تصاویر تکان‌دهنده استفاده می‌کند تا احساسات منفی مخاطب را برانگیزد. این تصاویر، شامل تصاویری از جنازه‌های سوخته و متورم غیرنظامیان فلسطینی است. این تصاویر، مخاطب را به احساس ترحم و همدردی با قربانیان سوق می‌دهند.
استفاده از منابعی که دیدگاه‌های اسرائیلی را تأیید می‌کنند
گزارش از منابعی استفاده می‌کند که دیدگاه‌های اسرائیلی را تأیید می‌کنند. این منابع، اغلب از مقامات اسرائیلی یا اسرائیلی‌های طرفدار دولت اسرائیل هستند. استفاده از این منابع، به گزارش کمک می‌کند تا دیدگاه اسرائیلی را در مورد مناقشه اسرائیل و فلسطین تقویت کند.
نتیجه‌گیری
گزارش بی‌بی‌سی فارسی درباره کشتار غیرنظامیان در کفار عزه، با استفاده از ترفند‌های رسانه‌ای مختلف، سعی دارد مخاطب را به این نتیجه برساند که حماس یک گروه تروریستی است که باید نابود شود و اقدامات اسرائیل در برابر حماس، اقداماتی مشروع و ضروری برای دفاع از کشور و مردم اسرائیل است.
این گزارش، با استفاده از تصاویر تکان‌دهنده، سعی دارد احساسات مخاطب را تحریک کند و او را به ترحم و همدردی با قربانیان سوق دهد. همچنین، با استفاده از منابعی که دیدگاه‌های اسرائیلی را تأیید می‌کنند، سعی دارد دیدگاه اسرائیلی را در مورد مناقشه اسرائیل و فلسطین تقویت کند.
البته، این بدان معنا نیست که این گزارش، کاملاً غیرمنصفانه جلوه کند. گزارش، به‌طور کامل از جنایات جنگی اسرائیل چشم‌پوشی نمی‌کند. بااین‌حال، انتخاب عناوین، تصاویر، منابع و تفسیر و تحلیل گزارش، به‌گونه‌ای انجام شده است که مخاطب را به‌سمت نتیجه‌گیری موردنظر گزارش سوق دهد.
در نتیجه، می‌توان گفت که گزارش بی‌بی‌سی فارسی درباره کشتار غیرنظامیان در کفار عزه، یک گزارش خبری صرف نیست. این گزارش، تلاشی است برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی و ترویج دیدگاه‌های خاصی در مورد مناقشه اسرائیل و فلسطین.
این گزارش، با استفاده از ترفند‌های رسانه‌ای مختلفی، سعی می‌کند مخاطب را به این نتیجه برساند که حماس یک گروه تروریستی است که باید نابود شود و اقدامات اسرائیل در برابر حماس، مشروع است.
این تکنیک‌ها، اغلب به صورت ناخودآگاه بر مخاطب تأثیر می‌گذارند و ممکن است او را به پذیرش دیدگاه‌های گزارش سوق دهند.
این تکنیک‌ها، می‌توانند برای توجیه اقدامات غیرقانونی یا غیراخلاقی نیز استفاده شوند.
درک این تکنیک‌ها، می‌تواند به مخاطب کمک کند تا گزارش‌های خبری را با دقت بیشتری ارزیابی کند و از تأثیرگذاری آن‌ها بر دیدگاه‌های خود جلوگیری کند.
کد مطلب: 468235