کبنانیوز - شهرهای بی‌قواره

بسیاری از شهر‌های کشور از لحاظ معماری و شهرسازی فاقد هویت‌اند که بر اساس نظر کارشناسان، کم رنگ شدن نقش مهندسان در نهاد‌های تصمیم‌گیری و آئین نامه‌ها و رعایت نکردن اصول مهندسی و شهرسازی از دلایل این بی‌قوارگی در ساخت شهر‌ها از جمله یاسوج مرکز کهگیلویه و بویراحمد است.
به گزارش کبنا، روند افزایشی ساخت و ساز‌های غیرمجاز و غیر اصولی در شهر‌های کهگیلویه و بویراحمد و بی‌توجهی به اصول فنی و مهندسی از چالش‌های اساسی در حوزه عمران شهری این استان محسوب می‌شود، حتی بر اساس برخی گزارش‌ها شهر یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد اکنون به لحاظ صنعت ساختمانی یکی از شهر‌های بی‌نظم شناخته شده و میزان غیرمجاز بودن ساخت و ساز‌ها در این شهر به شدت رو به افزایش و نگران‌کننده است.
البته روستا‌ها و شهر‌های اطراف آن هم وضعیتی بهتر از یاسوج ندارند به گونه‌ای که به گفته یک کارشناس دفتر فنی استانداری بیش از ۷۰درصد کوچه‌ها بویژه در منطقه مهریان و بلهزار بن بست است.
بوی زباله، دفع غیربهداشتی فاضلاب، کنده کاری‌ها و چاله‌های کوچه‌ها همراه با انباشت نخاله‌های ساختمانی ر‌ها شده در کنار مناطق مسکونی صحنه‌های نامناسبی هستند که مدیریت و عمران شهری را به چالش کشیده است.
نداشتن پارکینگ ساختمان‌های دولتی و خصوصی، افزایش تعداد طبقات بدون درنظرگرفتن اصول فنی و معماری سیما و کالبد شهری، مرکز کهگیلویه و بویراحمد را با چالش جدی مواجه کرده است که در صورت ادامه این روند ناموزون تبدیل به فاجعه‌ای در سال‌های آینده خواهد شد.
نقش کم رنگ جامعه مهندسی در تدوین قوانین بالادستی

معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد، گفت: برای پایان بخشیدن به چالش‌های موجود در حوزه ساخت و ساز‌های مسکن باید در تدوین قوانین بالادستی و تصمیم گیر‌ها جامعه مهندسی را دخیل کرده و نقش آن پررنگ شود.
کیامرث حاجی‌زاده اظهار داشت: یکی از چالش‌های عمده امروزی در بخش ساخت و ساز‌ها کم رنگ شدن نقش مهندسان در نهاد‌های تصمیم‌گیری است اگر در بعضی آئین نامه‌ها امروز دچار مشکل هستیم به خاطر این است که در رأس آن‌ها جامعه مهندسی نقش پر رنگی نداشته است.
وی ادامه داد: اگر جامعه مهندسی در بحث تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی نقش پر رنگی داشته باشد و قبل از تصویب قوانین و آئین نامه‌ها اثر‌گذار باشد خیلی از چالش‌های موجود در حوزه ابنیه و ساخت و ساز‌های مسکن برطرف خواهد شد.
معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه چندین دهه از عمر برخی آئین نامه‌ها می‌گذرد و دیگر در ساخت و ساز‌های امروزی جوابگو نیستند خواستار بازنگری در آیین‌نامه‌ها بمنظور رفع مشکلات عدیده کنونی در بخش ساختمان شد.
حاجی‌زاده تصریح کرد: مردم و جامعه مهندسی با ناهنجاری‌ها در ساخت و ساز‌ها روبرو هستند و ایران کشوری بلاخیز است و بحران‌های متعددی را پشت سرگذاشته است.
وی تأکید کرد: نظام مهندسی در بحث پیشگیری دخالت داده نشده است و یکی از نقصان‌ها در تدوین قوانین بالادستی جامعه مهندسی نادیده گرفته می‌شود.
معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: مهندسی و معماری ایران در دنیا برجسته است و سابقه تاریخی دارد اما چون به آن بی‌توجهی شده معماری به سمت کشور‌های دیگر پیش رفته است.
حاجی‌زاده ادامه داد: سیما و منظر شهری ما به علت بی‌توجهی دستخوش تغییرات جدی شده و وجود خلا‌های قانونی برای نظارت دفاتر فنی بر پروژه‌های شهری که توسط شهرداری‌ها اجرا می‌شود کار را دشوار کرده است.
درس‌هایی که گرفته نمی‌شود

زلزله سی سخت، مرکز شهرستان دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد و میزان خسارت‌های آن به منازل مسکونی هشدار تازه‌ای در خصوص سازه‌های ناایمنی داد که مجوز‌های غیرقانونی این ساختمان‌ها طی سالیان گذشته صادر می‌شد.
این زلزله در حقیقت بازخوانی فاجعه بار مجوز‌های غیرقانونی ساخت و ساز‌های غیرمهندسی و تخلفات ساختمانی در این دیار را آشکار کرد، با وجود نوساز بودن برخی از منازل، شاهد تخریب سازه‌ها بودیم.
از سوی دیگر معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید: طرح‌های سراسری مسکن‌سازی مانند طرح مسکن مهر و... سیاست‌های عدالت‌گرایانه نظام مردم سالاری دینی ما است اما در درون این طرح‌ها یک سری اشکالاتی وجود دارد و باید از نقاط ضعف‌های مسکن مهر درس گرفت تا در اجرای طرح‌های جدید اشتباهات تکرار نشوند.
حاجی‌زاده افزود: طرح‌ها شروع شده و اولویت دولت هستند ولی باید در طرح نهضت ملی مسکن دفاتر فنی در تصمیم‌گیری‌ها دخالت بیشتری داده شوند.
وی ابراز داشت: ضرورت دارد تعامل بین حوزه عمرانی وزارت کشور و راه و شهرسازی بیشتر شود و نقاط ضعف برطرف شود.
کار به کاردان سپرده شود
مدیرکل دفتر فنی امور عمرانی، حمل و نقل و ترافیک وزارت کشور گفت: ساختمان باید با ضوابط شهرسازی ساخته شود تا در آن حقوق شهر و شهروندان رعایت و منطبق با ضوابط ملی و ضوابط ترافیکی باشد که بار اضافی به آمد و شد شهر‌ها اضافه نکند در صورت نبود هر یک از این موراد شاهد بی‌قوارگی در شهر‌های کشور خواهیم بود.
وحید قربانی اظهار داشت: جامعه مهندسی کشور می‌تواند به عنوان سازندگان کیفی ساختمان در فضای تخصصی کار طراحی و نظارت و اجرا را انجام دهند و هر چه با کیفیت‌تر این کار انجام گیرد به اهداف دولت نزدیک‌تر می‌شویم.
وی با اشاره به طرح ملی نهضت مسکن، افزود: زیرا گروه‌های هدفی که قرار است از این مسکن‌ها استفاده کنند افرادی هستند که با منابع بسیار محدود وارد می‌شوند.
مدیرکل دفتر فنی امور عمرانی، حمل و نقل و ترافیک وزارت کشور تصریح کرد: دولت محدودیت منابع فراوان دارد و بخش عمده‌ای از این منابع تسهیلات بانکی است و چه خوب است که در طراحی و نظارت و اجرا حداکثر کیفیت با حداقل منابع استفاده شود که این کار مهندسان است.
قربانی ابراز داشت: در طراحی‌های راهبردی هم توقع می‌رود تفاوت شهر‌ها و روستا‌ها دیده شود و نیاز‌های اقلیمی مورد توجه باشد این‌ها همه نگاه‌های مهندسی است که باید جامعه مهندسی کمک کند که از تیپ‌سازی و کار‌های بی‌روح و غیر منطبق با شرایط اقلیمی و محلی پرهیز شود.
وی ادامه داد: ساختمان‌هایی ساخته شوند که روح اجتماعی جامعه را تحت تأثیر مثبت خود قرار دهد و به اقتصاد خانوار‌های کمک کند.
مدیرکل دفتر فنی امور عمرانی، حمل و نقل و ترافیک وزارت کشور گفت: بخشی از جامعه مهندسی در دستگاه‌های دولتی و نهاد‌های حاکمیتی هستند و برخی در سازمان‌های نظام مهندسی هستند.
شهرهای بی‌قواره

قربانی تصریح کرد: یکی از اهداف ما ایجاد ائتلاف بین در استانداری‌ها و وزارت کشور با سازمان نظام مهندسی است و‌امید است بخشی از این اهداف به نتیجه برسد.
وی ابراز داشت: باید مداخله فنی و علمی در تولید ساختمان انجام گیرد و اجرای ساختمان دست افراد صاحب‌نظر و متخصص‌تر باشد و جایگاه کسانی که در اجرای ساختمان مداخله می‌کنند کاهش پیدا کند و مقامات مسئول در اجرای تعهد ساختمانی دانش اموخته این رشته باشند.
سرچشمه‌های وضعیت نامطلوب ساخت و سازها
وضعیت صنعت ساختمان‌سازی در استان و مبلمان شهری ناموزون و نامناسب است و البته نمی‌توان تنها یک عامل را دلیل این بی‌نظمی‌ها و وضعیت نامطلوب ساخت و ساز‌ها در شهر‌های استان دانست.
به گفته یک کارشناس عمران در این استان روابط قومیتی، ارتباط های‌فامیلی، منفعت طلبی و قانون گریزی مهمترین دلایل ساخت و ساز‌های غیرمجاز است.
شهرهای بی‌قواره

سید حسین کاظمی ادامه داد: پیامد منفی این روابط و ارتباط‌ها نادیده گرفتن یا تخفیف مجازات ساخت و ساز‌های غیرمجاز در استان، به ویژه یاسوج و حومه از سوی برخی متولیان امر و دستگاه‌های اجرایی مربوطه است.
از سوی دیگر درآمدی که از محل ساخت و ساز‌های غیرمجاز، فروش تراکم، حذف پارکینگ نصیب شهرداری‌ها می‌شود و اجازه می‌دهند تا تراکم و تعداد طبقات افزایش پیدا کند و سپس با دور زدن قانون در قالب فروش تراکم و یا حذف پارکینگ اقدام به جریمه نقدی شخص متخلف می‌کنند که به هیچ وجه این مهم کارساز نبوده است.
ایرنا در پایان گزارش اینگونه نوشت: به همان میزان که نظارت‌های فنی و مهندسی در ساخت و ساز‌ها از سوی ناظران باید تشدید، مستمر و بازدارنده باشد نوع نگاه، رویکرد و فرهنگ مردم نیز باید نسبت به این مهم تغییر کند.
باید هر چه سریع‌تر طرح جامع شهری یاسوج و در پی آن طرح تفصیلی تدوین شود تا این قانون گریزی‌ها کاهش یابند.
کهگیلویه وبویراحمد با حدود ۱۶ هزار و ۲۴۹ کیلومتر مربع و با جمعیتی افزون بر ۷۲۳ هزار نفر دارای یک درصد مساحت و یک درصد جمعیت کشور در جنوب غربی ایران واقع شده است. این استان با ۲ اقلیم متفاوت و توپوگرافی خاص خود دارای هشت شهرستان، ۱۷ شهر و یکهزار و ۶۷۶ روستای دارای سکنه است. شواهد نشان می‌دهد هنوز بسیاری از مردم استان با اهداف و نقش مثبت مهندسی، آشنا نیستند که باید در این زمینه نیز بیش از پیش فرهنگ‌سازی و آگاه‌سازی شود. نظارت دقیق و درست بر روند ساخت و ساز بهترین راهکار برای افزایش مقاومت، ایمنی و عمر مفید ساختمان است.