بخش اول) چرا کمبود روغن، گریبان کهگیلویه و بویراحمد را نیز گرفت؟ / انباشت سوء مدیریت در جهاد کشاورزی استان!
اگر جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد، مدیریتی توانمند داشته باشد، میتواند از بسترهای موجود در کهگیلویه و بویراحمد، بهترین بهره را ببرد و در پی آن همسو با تأکیدات رهبر انقلاب، اشتغالزایی نیز رونق بگیرد.
اگر جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد، مدیریتی توانمند داشته باشد، میتواند از بسترهای موجود در کهگیلویه و بویراحمد، بهترین بهره را ببرد و در پی آن همسو با تأکیدات رهبر انقلاب، اشتغالزایی نیز رونق بگیرد.
به گزارش کبنا، یکی از دغدغههای مقام معظم رهبری در سالهای اخیر، رونق تولید و اشتغال است که در پی آن، رفاه و معیشت مطلوب نیز برای مردم به دنبال میآید.
در روزهای اخیر کمبود روغن به یکی از معضلات اصلی در بازار کشور و کهگیلویه و بویراحمد تبدیل شده است. هر چند میتوان وجود این مسأله را در برخی از استانهای کشور با اغماض پذیرفت. اما شرایطی که در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد، مستعد چنین کمبودهایی نیست. چرا که سه رکن اصلی تولید در حوزه کشاورزی در این استان وجود دارد؛ منهای مدیریت اصولی و علمی که بتواند منابع اصلی تولید را به درستی مدیریت کند. خاک حاصلخیز، آب فراوان و نیروی انسانی ماهر به قدر کافی در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد، اما سبک مدیریتی که بتواند به کشاورزی و تولید منابع مورد نیاز رونق بخشد، به دلایل مختلفِ مقطعی و تاریخی تا اطلاع ثانوی وجود ندارد.
اما اینکه ریشه کمبود روغن فرااستانی است را نمیتوان دلیلی برای عدم سوءمدیریت در استان کهگیلویه و بویراحمد دانست. چرا که با وجود ارکان اصلی تولید و مهمتر از همه وجود یک کارخانه روغن در شهرستان گچساران، باز هم کهگیلویه و بویراحمد با کمبود روغن روبهرو شده است.
کشاورزیِ قراردادی یکی از اصول اساسی و پذیرفته شده در اغلب کشورهای توسعهیافته در دنیا است. اما گویا نیل به سمت توسعه در این استان، ممکن است منافع برخی را کاهش دهد. از این رو افزودن بر موانع توسعه به معنای افزودن بر سود آن عده قلیل است. اما اگر به همین کشاورزی قراردادی اعتنایی میشد، ممکن بود کشور ایران هیچوقت با کمبود روغن مواجه نمیشد.
استان کهگیلویه و بویراحمد قابلیتهای بسیاری برای کشت دانههای روغنی همچون آفتابگردان، ذرت، کلزا و کاملینا دارد. در واقع وجود آب کافی، زمین حاصلخیز و نیروی انسانی تحصیلکرده همراه با یک کارخانه روغن، تنها نیازمند انعقاد یک قرارداد بین کشاورزان و کارخانه است و عزم انعقاد آن نیز باید از طرف جهاد کشاورزی استان کلید بخورد که متولی تولید محصولات کشاورزی است.
داستان ساده است؛ جهاد کشاورزی میتواند به عنوان واسط بین کشاورزان و کارخانه عمل کند. قراردادی با کشاورزان بسته میشود؛ هر منطقه در استان به یک پیمانکار سپرده میشود. کارخانه بذر و کود و ضروریات اولیه را برای کشاورز تأمین میکند. در مقابل کشاورز موظف است محصولش را به کارخانه بدهد. در این صورت هم کشت رونق میگیرد، هم کشاورز و هم کارخانه سود میبرند و مهمتر از همه شهروندان کهگلیویه و بویراحمدی در مضیقهی کمبود روغن قرار نمیگیرند.
اما سؤال اینجاست که جهاد کشاورزی که متولی تولیدات کشاورزی برای مردم است چرا از این ظرفیت استفاده نکرده است؟ این در حالی است که طبق نظر کارشناسان، استان کهگیلویه و بویراحمد قابلیت آن را دارد که به تنهایی بیش از کشور اوکراین، دانههای روغنی را تأمین کند.
اما با این وجود، کارخانه روغن گچساران مجبور است که مواد اولیه مورد نیازش را با قیمتی بالاتر از استانهای دیگر تهیه کند. در این میان، هم فلسفه وجود کارخانه زیر سؤال میرود و هم از ظرفیت استان استفادهای نمیشود و هم وضعیت اشتغال و بیکاری در استان کهگیلویه و بویراحمد تغییری نمیکند. اما بر اساس نظر کارشناسان اقتصاد کشاورزی، صرفاً با پایبندی به همین کشاورزیِ قراردادی، بخش زیادی از این کمبودهایی که ذکر آنها رفت را میتوان جبران کرد.
این سوءمدیریتها موجب گلایه امام جمعه یاسوج نیز شده است. آیت الله سید نصیر حسینی در خطبههای نماز جمعه این هفته یاسوج به موضوع کشاورزی و برخی کشتهای بی حاصل اشاره کرد و گفت: به جای کشت محصولات حیاتی در سالهای اخیر به کشت هندوانه و خیار و صیفیجات روی آوردهایم و هر سال هم از ضرر کشاورزان میشنویم.
اما روشن است که اگر جهاد کشاورزی استان، مدیریتی توانمند داشته باشد، میتواند از بسترهای موجود در کهگیلویه و بویراحمد، بهترین بهره را ببرد و در پی آن همسو با تأکیدات رهبر انقلاب، اشتغالزایی نیز رونق بگیرد. اما آنقدر این مسائل به حاشیه رفتهاند که مردم در زمانهای بحرانِ کمبود روغن نیز، اعتمادی به کیفیت روغن این کارخانه ندارند و حاضر نیستند کمبود روغن خود را با مصرف محصولات این کارخانه جبران کنند. احمدزاده استاندار کهگیلویه و بویراحمد نیز چندی پیش به این موضوع اشاره کرده بود که کیفیت محصولات این کارخانه مطلوب نیست و باید ارتقاء پیدا کند.
وقتی در سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد، افرادی غیرمتخصص به کار گمارده میشوند، بیش از این انتظاری نیست. گزارشها نشان میدهد شخصی به عنوان معاون بهبود تولیدات گیاهی این سازمان منصوب شده است که کمترین تجربه و سابقه مدیریتی در این حوزه را ندارد. انباشت کجسلیقگیها و سوءمدیریت در این سازمان که البته به نظر میرسد ریشه تاریخی نیز داشته باشد، باعث بازتولید این نابرخورداری و کمترتوسعهیافتگی در استان شده است.
گفتنی است که احمدزاده استاندار کهگیلویه و بویراحمد نیز امروز در حاشیه بازدید از کارخانه روغن گچساران اظهار گفت: برای تحقق افزایش میزان تولید این کارخانه رایزنیهای لازم با وزارتخانههای متولی صورت میگیرد.
حال باید دید با مدیریتِ حاکم بر سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد، چنین هدفی امکانپذیر هست یا خیر؟ آیا انباشت سوءمدیریتها در طول سالهای اخیر در این سازمان همچنان ادامه دارد یا میتوان به انقطاع آن امید داشت؟ در حالی که بررسیها نشان میدهد گویی قرار است در بر همان پاشنه بچرخد.
کبنانیوز در بخش دوم این مقاله به برخی سوء مدیریتها که در این مدت اخیر انجام گرفته، خواهد پرداخت.