دوگانه حاشیه نشینی و متن نشینان؛
کرونا و حاشیههای شهر یاسوج
15 اسفند 1398 ساعت 12:41
با گشت و گذاری در مناطق حاشیهای شهر یاسوج خواهید دید که زندگی و آمدوشد ساکنان در کوچهها و خیابانها چندان تفاوتی با قبل از بروز ویروس کرونا ایجاد نکرده، مغازه داران و حتی فروشگاههای زنجیرهای از جمله فروشگاههای بزرگ کورش در مادوان و بلهزار شلوغتر از همیشه مشغول انجام فعالیت هستند.
قصه تلخ و غم انگیز نابرابریها، تبعیضها، نابسامانیهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و معیشتی و عدم توازن و تعادل در روابطهای انسانی، ساختار شهری و زیرساختها که همواره بیانگر تفاوت فاحش بین زندگی حاشیه نشینان با متن نشینان در طول تاریخ بوده، انگار که تمامی ندارد و این بار کفه توجهات، امکانات و حساسیتها در زمینه ویروس کرونا نیز بیشتر به نفع و سمت متن نشینان سنگینی کرده است.
نفوذ روزافزون ویروس کرونا بی رحمانه و بدون توجه به مرزهای جغرافیایی جهان را درنوردیده و گسترش مییابد، بر اساس گزارشهای رسمی کشور تاکنون هزاران نفر مبتلا و بیش از دهها تن نیز بر اثر ابتلا به این بیماری فوت شدهاند، توصیهها و بسیج همگانی برای جلوگیری از شیوع این بیماری به طور وسیع در سطح ملی و استان کهگیلویه وبویراحمد در حال اجراست اما گویا مناطق حاشیه نشینی و برخی بخشها و روستاهای محروم از این منظر به دست فراموشی سپرده شدهاند.
مناطقی که به علت کم توجهی به رعایت مسائل بهداشتی و بر اساس مطالعات، تجربیات و ساختار حاکم بر فضای زندگیشان میتواند یکی از مستعدترین و در عین حال خطرسازترین کانونها برای شیوع و بروز این بیماری محسوب شوند.
مناطق سررود شمالی و جنوبی (حاشیهای) شهر یاسوج بیش از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت را در دل خود جای داده که کمبود شدید امکانات رفاهی، خدماتی و بهداشتی علاوه بر ایجاد چالش برای ساکنان این مناطق مشکلاتی را نیز برای شهر یاسوج و متن نشینان نیز ایجاد کرده است.
جمعیت کنونی مهریان، بلهزار و مادوان هم اکنون افزون بر ۴۰ هزار نفر است در حالی که هجوم بی رویه جمعیت به این مناطق همچنان رو به افزایش است.
بوی تعفن لجن، دفع غیربهداشتی فاضلاب، کنده کاریها و چاله و چولههای کوچهها همراه با انباشت نخالههای ساختمانی رها شده در کنار مناطق مسکونی زندگی را سالهاست که بر ساکنان این مناطق تلخ کرده است.
با رشد جمعیت و مهاجرت بی رویه در کنار این ساختار نامتناسب و ناموزون شهری و فیزیکی نیز انبوهی از آسیبهای فرهنگی، اجتماعی و بهداشتی در این مناطق موج می زند تا جایی که میتوان عمدهترین و نابهنجارترین معضلات شهری یاسوج را در همین مناطق جستجو کرد.
درد فقر دردناکتر از کرونا
با گشت و گذاری در مناطق حاشیهای شهر یاسوج خواهید دید که زندگی و آمدوشد ساکنان در کوچهها و خیابانها چندان تفاوتی با قبل از بروز ویروس کرونا ایجاد نکرده، مغازه داران و حتی فروشگاههای زنجیرهای از جمله فروشگاههای بزرگ کورش در مادوان و بلهزار شلوغتر از همیشه مشغول انجام فعالیت هستند.
بسیاری از فعالیتهای روزانه در این بحران بروز کرونا در متن شهر یاسوج بویژه شغلهای کاذب، از جمله دست فروشیها و حتی حضور کودکان کار و خیابانی بر سر چهارراهها نیز از سوی ساکنان مناطق حاشیهای بیش از گذشته شده است.
وضعیت در بین ساکنان و خانوادههای فقیر تا حدودی وخیمتر و بدتر است، کودکان و دانش آموزانی که با تعطیلی مدارس بار دیگر بر سر چهار راهها هجوم آوردهاند، و یا زنان و افراد میان سال و کهنسال این مناطق که برای تأمین معیشت و قرص نانی به کندن و فروش گیاهان کوهی روی آوردهاند نیز حکایت از وضعیتی نابسامان از زندگی این روزهای مناطق حاشیهای در کهگیلویه وبویراحمد میکند.
حسین یکی از دانش آموزان فقیر در شهر مادوان که همچنان و در میان بحران ویروس کرونا مشغول دست فروشی در چهار راههای یاسوج شده میگوید: نان آور خانهام و مجبور هستم برای مخارج زندگی یمان کار کنم.
از وی در باره بیماری کرونا و احتمال ابتلا به این بیماری سئوال میکنم که با خنده میگوید کرونا کاری به ما ندارد.
وقتی از خانوادهاش سئوال کردم او در حالی که بغض گلویش را گرفته بود گفت: پدرم در بستر بیماری است، خواهرم هم که دانشجو است و حتی مخارج و شهریه دانشگاهش را خودم و مادرم تأمین میکنیم.
دردمان نداری است نه کرونا
صغری زن میان سالی که در میان انبوه دست فروشانی که به فروش گیاهان کوهی در میدان اصلی شهر یاسوج مشغول بود، از وی در خصوص فعالیتش و اینکه چرا در خانه نمیمانی و آیا به فکر فرزندان و خانوادهات نیستی که به این ویروس مبتلا شوند، نیز گفت: مجبور هستم و درد ما کرونا نیست، فقیری است.
از میدان هفت تیر به میدان شهدای یاسوج آمدم آنجا نیز محل و ایستگاه اصلی تاکسی برای ساکنان مناطق حاشیهای است که همچنان وضعیتی نابسامان، شلوغتر از قبل و کانونی خطرساز برای شیوع این بیماری مسری است.
رعایت مسائل بهداشتی بین مردم این مناطق در این شرایط خاص کمتر به چشم میخورد. اقدامات برخی دستگاهها و نهادهای خدمات رسان نیز محدود به حوزه شهرهای اصلی همچون یاسوج، دوگنبدان و دهدشت بوده و در روستاها و مناطق محروم کمتر کارهای کنترلی، گندزدایی و توزیع امکانات بهداشتی انجام شده است.
مناطق حاشیهای و روستاها گندزدایی میشوند
معاون عمرانی استاندار کهگیلویه وبویراحمد نیز از ایجاد هماهنگی و هم اندیشی دهیاران و مجموعه شهرداریهای شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر برای ساماندهی، گندزدایی و ضدعفونی در راستای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا خبر داد.
عزیز فیلی افزود: بیش از ۶۰۰ دهیاری در سطح روستاهای استان با اعلام آمادگی و ارائه آموزشهای لازم با همکاری دانشگاه علوم پزشکی آماده آموزش به مردم، تأمین بخشی از امکانات و لوازم بهداشتی و همچنین گندزدایی از معابر و مکانهای شلوغ و پرتردد در سطح روستاها شدهاند.
البته تاکنون کمترین اقدامی در زمینه گندزدایی و سایر اقدامات ضروری بهداشتی در این مناطق از سوی نهادهای ذیربط از جمله شهرداریها و دهیاران گزارش نشده است.
وی تصریح کرد: هم اینک شهرهای یاسوج، دوگنبدان و دهدشت نیز یک تا دوبار توسط شهرداریها و دستگاههای پیشرفته و نوین سپاه و تیپ مستقل ۴۸ فتح استان گندزدایی و پاکسازی شدهاند.
معاون مسکن و شهرسازی کهگیلویه وبویراحمد نیز وضعیت زندگی و بهداشت و بروز برخی مسائل اجتماعی در این مناطق را نامناسب توصیف کرد و گفت: برغم تلاشها، برنامهها و اقداماتی که ظرف سالهای گذشته از سوی دولت در مناطق حاشیه یا و سکونتگاههای غیر رسمی انجام شده اما همچنان از مکانهای پرخطر و محل بروز بسیاری از آسیبها هستند.
نوید موسوی گسترش و توسعه غیراصولی مناطق و روستاهای اطراف شهر یاسوج را به عنوان یکی از معضلات اساسی در حوزه شهرنشینی یادآورشد و گفت: ساماندهی این مناطق نیازمند اجرای مدیریت صحیح، یکپارچه، منسجم و اصولی است.
هم اکنون برخی روستاها و مناطق حومه شهر یاسوج با وجود دسترسی به خدمات شهری و شهرداری ولی هیچ گونه مسوولیت و رعایت ضوابط و تعهدات شهری را نمیپذیرند.
وی بیان کرد: این در حالی است که برخی شهرهای همجوار شهر یاسوج همچون مادوان و یا سرآبتاوه نیز با وجود داشتن شهردار مستقل ولی همچنان بسیاری از خدمات روزانه خود را از شهرداری و مدیریت شهر یاسوج دریافت میکنند.
موسوی گفت: البته برخی مناطق حاشیهای همچون بلهزار، مادوان، مهریان هم اینک در قالب شهر مادوان تقسیم و تعریف شدهاند و تا حدودی وظایف و رسالت ساماندهی آنها با حوزه وزارت کشور و استانداری است.
وی همچنین از اجرای ۱۷ پروژه با اعتباری افزونبر ۱۴۵ میلیارد ریال از محل اعتبارات بازآفرینی شهری در شهرهای یاسوج، گچساران و دهدشت خبر داد.
وی با اشاره به اینکه ۱۱ پروژه در یاسوج، ۴ مورد گچساران و دو پروژه در دهدشت است، گفت: اصلاح شبکه آب و فاضلاب، بهسازی و آسفالت معابرمحلات بافت فرسوده، ساماندهی پارکها، جدول گذاری معابر و بهسازی کانال آبهای سطحی از جمله این پروژهها است.
بر اساس گزارش امروز دانشگاه علوم پزشکی یاسوج همچنان تعداد موارد مثبت کرونا در استان همان یک نفر است که حال این بیمار نیز رو به بهبودی و در آستانه ترخیص از بیمارستان شهید جلیل یاسوج است.
رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت در مورد آخرین وضعیت مبتلایان اعلام کرد: مجموع ابتلای قطعی به ویروس کرونا در کشور تا ظهر دیروز ۱۴ اسفند ماه به دو هزار و ۹۲۲ نفر و فوت ناشی از کرونا نیز به ۹۲ نفر رسیده است و ۵۵۲ نفر در مجموع بهبود یافتهاند.
همچنین بر اساس این گزارش از روز گذشته تاکنون ۵۸۶ نفر در کشور به ویروس کرونا مبتلا شدهاند.
-----------------------------------
گزارش از حمید جهان
کد مطلب: 418529