تاریخ انتشار
سه شنبه ۱۰ ارديبهشت ۱۳۹۸ ساعت ۰۸:۴۱
کد مطلب : ۴۰۹۱۰۵
قصه تکراری فعالیت احزاب نوظهور که در آستانه انتخابات مجلس شکل میگیرند
همه چیز درباره ورود حزبی به مجلس
۰
کبنا ؛یکی از مصوبات اخیر بهارستان در طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس، استانی شدن انتخابات است. مصوبهای که بیش از هر ماده دیگری از این طرح اهمیت داشت و نمایندگان موافقت کردند از این پس انتخابات مجلس به صورت حزبی برگزار شود؛ مسئلهای که باعث تقویت احزاب در کشور میشود و میتواند به منزله خون تازهای در رگهای احزاب باشد. ولی نکتهای که مطرح است اینکه چه احزابی میتوانند در تعیین سرنوشت انتخابات مجلس اثرگذار باشند و آیا هر حزبی میتواند این نقش را عهدهدار شود؟
استانی شدن انتخابات مجلس دارای مزایا و معایبی است و در صورتی که انتخابات استانی برگزار شود، نمایندگان با کارکردی ملیتر وارد مجلس میشوند هر چند که این شیوه انتخابات میتواند معایبی هم داشته باشد و افرادی که دارای پول و رابطه بیشتری هستند به مجلس راه یابند، ولی کلیت موضوع این است که این نوع انتخابات میتواند منجر به تقویت احزاب در کشور شود.
انتخابات و لازمه تقویت احزاب
البته کارشناسان بر این عقیدهاند که «انتخابات استانی نمیتواند سطح مجلس را ارتقاء داده و مشکلات فعلی انتخابات و مجلس را کاملا حل کند ولی برای حل مشکلات فعلی باید به سمت انتخابات حزبی برویم تا احزاب نامزدهای خود را به مردم معرفی کنند. آنها همچنین بر این باورند که برای افزایش مشارکت در انتخابات باید انتخابات حزبی برگزار شود و هیچ راهی جز تقویت احزاب وجود ندارد.
پیش از این با شروع موسم انتخابات برخی احزاب به صورت فصلی و قارچگونه سر از خاک برمیداشتند و در برهه انتخابات فعال میشدند و بعد از برگزاری رقابت و فروکشکردن تب انتخاباتی، فعالیت آنها هم منتفی میشد و به خواب عمیقی فرو میرفتند و تنها به اسم و تابلوی حزب و گرفتن یارانه احزاب اکتفا میشد. به گونهای که تنها با تعداد اعضایی به اندازه انگشتان یک دست میشد حزبی تشکیل داد و از مزایای مختلف آن بهره برد.
احزاب شناسنامهدار به 105 حزب تقلیل یافتهاند
البته میرزایی نیکو این موضوع را در حال حاضر رد کرد و گفت که تا یک سال گذشته بیش از سیصد حزب داشتیم که با کنترلهایی که توسط کمیسیون ماده 10 احزاب، نمایندگان قوه قضائیه، نمایندگان قوه مقننه و نمایندگان قوه مجریه انجام شد تعدادشان به صد یا صد و پنج حزب فعال شناسنامهدار تقلیل یافته است.
او تصریح کرد: «این احزاب دبیر کل دارند، تعدادشان مشخص است، هیئت مرکزی دارند و همه محورهایی که نیاز بود خودشان را با قانون احزاب تطبیق دهند اعمال کردهاند.» عضو کمیسیون ماده 10 احزاب تاکید کرد: «حزبی که استانی است باید 150 نفر هیئت مرکزی داشته باشد و حزبی که ملی است بالای 300 نفر باید عضویت اصلی داشته باشد به جز اعضا و سمپات ها و... باید بیش از 300 نفر عضو داشته باشد و برخلاف برخی تخریبها، حزب چند نفره وجود ندارد.»
تلاش جهت داشتن قانونی برای احزاب
گفتنی است پیش از این برخی سیاسیون سعی داشتند به واسطه قانون احزاب در کشور این محدودیتها و نظارت را اعمال کنند و مرکز پژوهشهای مجلس قانون احزاب ۴۰ کشور را مورد بررسی قرار داد و نکاتی از آن استخراج کرد و پیشنویس آن تهیه و به گفته میرزایی نیکو درباره آن با صاحبنظران جلسات متعددی برگزار شد.
این عضو کمیسیون ماده 10 احزاب توضیح داد: «جلسات و پیگیریهای اصلاح قانون احزاب توسط خانه احزاب و نمایندگانی که از احزاب مختلف معرفی شده بودند در کنار مرکز پژوهشها تکمیل شد. همچنین جلسات مختلفی هم با آقای لاریجانی رئیس مجلس و کسانی که در این باره نظری داشتند برگزار شد.» این عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس ادامه داد: «جلساتی هم با فراکسیونهای سیاسی مختلف برگزار شد و همه نقطه نظرات در این باره جمعآوری شد و به صورت یک طرح پیشنهادی به کمیته احزاب کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور ارسال شد که به دلیل تعدد طرح هایی که در کمیسیون مربوطه وجود دارد، نمیشود این طرح را در اولویت قرار داد ولی امیدواریم با تلاشی که انجام میدهیم هرچه زودتر در دستور کار قرار بگیرد.»
برخی نمیخواهند با تابلو فعالیت کنند
نماینده مردم دماوند و فیروزکوه در مجلس در پاسخ به این پرسش که «آیا درپیش بودن انتخابات مجلس نمیتواند بر فوریت بررسی این طرح بینجامد؟»،گفت: «بله میشود در این شرایط آن را به صورت طرح یکفوریتی مطرح کرد، ولی بعید میدانم با توجه به نظر اکثریت نمایندگان مجلس که تمایلی ندارند تابلودار در انتخابات شرکت کنند، با این مسئله مخالفت میکنند در حالی که اگر از اول تکلیف ما با افرادی که با برند و اسمی وارد مجلس شدهاند روشن میشد، الان شرایط بهتری داشتیم.»
میرزایی نیکو یادآوری کرد: «در هر صورت ما هم به عنوان نمایندگان و اعضای کمیسیون ماده 10 احزاب و عضو کمیسیون شوراها پیگیر این موضوع هستیم و سعی داریم در این باره به نتیجه معقول و خوبی برسیم.»
شرط ورود به مجلس فعالیت حزبی است
گفتنی است در آستانه انتخابات مجلس از آنجا که استانی شدن انتخابات مورد تایید نمایندگان قرار گرفته است و بعد از تایید شورای نگهبان قابلیت اجرا دارد و ممکن است برای انتخابات مجلس پیش رو اجرا شود، لازمه انتخابات استانی، رقابت احزاب است. به همین دلیل برخی چهرهها و شخصیتهای سیاسی و نمایندگان فعلی و ادوار مجلس در تلاشند با تاسیس حزب جدید خود را برای رقابت آینده آماده کنند؛ موضوعی که از نظر میرزایی نیکو امر مثبتی است چون برخی میکوشند بدون تابلو و شناسنامه حزبی وارد انتخابات شوند تا بازتاب عملکردشان در مجلس به خودشان برنگردد و پاسخگو نباشند.
تشکیل احزاب نوظهور درآستانه انتخابات مجلس یازدهم
از میان احزاب نوظهور میتوان به تشکیل حزب جمهوریت و مستقلین عملگرا اشاره کرد که شهباز حسنپور، عضو فراکسیون مستقلین مجلس از تاسیس آن خبر داده و گفته است که با دعوت از نمایندگان فعلی و ادوار مجلس به دنبال تاسیس حزبی است که به گفته او هم اصلاحطلبان و هم اصولگرایان را در خود جای میدهد.
او افزود: «با توجه به نارضایتیهایی که امروز مردم از برخی چهرههای تندروی سیاسی در طیفهای موجود دارند و بر اساس تجربه ۴۰ ساله کاری خود تصمیم گرفتم با مشورت با جمعی از بزرگان، حزبی را با عنوان «مستقلین عملگرا» تاسیس کنم. این حزب شامل همه کسانی خواهد بود که در چارچوب نظام مقدس جمهوری اسلامی فعالیت میکنند و منعی برای حضور هیچکس وجود ندارد.» نماینده مردم سیرجان در مجلس با بیان اینکه «درخواست اولیه تاسیس حزب تقدیم وزارت کشور شده»، یادآور شد: فعالیت رسمی حزب پس از تاسیس رسمی آن و برگزاری انتخابات داخلی و تعیین ارکان و تدوین اساسنامه آغاز خواهد شد. ما بنا داریم در انتخابات مجلس آینده نیز لیست فراجناحی از افراد شایسته، توانمند و صاحب فکر و اندیشه در راستای منویات رهبری و خدمت بیمنت به مردم و بدون سهمخواهی از جریان خاصی را داشته باشیم.»
میرزایی نیکو، عضو کمیسیون شوراها، گفت که همه احزابی که از آنها اسمی برده میشود، احزاب تازه تاسیسی نیستند و از قبل فعال بودهاند ولی الان دستخوش تغییراتی شدهاند.
او توضیح داد: «مثلا حزب رفاه ملت از قدیم وجود داشته و حزب آقای شهابالدین صدر بوده و ترکیبش تغییر کرده و دبیرکل آن آقای نعمتی شده است و تغییراتی اینچنینی ایجاد شده است و حزب جدیدی نیست و 480 نفر روزی که کنگره آن برگزار شد در کنگره حضور داشتند.»
پیشنهاد ادغام احزاب سیاسی
این عضو فراکسیون امید تاکید کرد: «حتی به کسانی که به صورت جبههای هم فعالیت میکنند پیشنهاد میکنیم که در قالب حزب فعالیت کنند و نزدیک انتخابات احزاب اصلاحطلب و اصولگرا در یک جبهه ادغام شوند.»
این عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور تاکید کرد: «فعالیت افراد زمان انتخابات در قالب احزاب مثبت است و از آن حمایت میکنیم. ایکاش همه افراد در قالب و چارچوب احزاب فعالیت کنند تا در صورت ورود به مجلس تابلوی سیاسی آنها مشخص باشد و مردم بدانند از چه جریان و حزبی باید پیگیر مطالبات خود باشند. بنابراین از تشکیل و فعالیت احزاب حمایت میکنیم و نه تنها آن را مضر نمیدانیم بلکه تحرکات حزبی در انتخابات را قابل دفاع وباعث ارتقای سطح مجلس میدانیم.» (ابتکار)
استانی شدن انتخابات مجلس دارای مزایا و معایبی است و در صورتی که انتخابات استانی برگزار شود، نمایندگان با کارکردی ملیتر وارد مجلس میشوند هر چند که این شیوه انتخابات میتواند معایبی هم داشته باشد و افرادی که دارای پول و رابطه بیشتری هستند به مجلس راه یابند، ولی کلیت موضوع این است که این نوع انتخابات میتواند منجر به تقویت احزاب در کشور شود.
انتخابات و لازمه تقویت احزاب
البته کارشناسان بر این عقیدهاند که «انتخابات استانی نمیتواند سطح مجلس را ارتقاء داده و مشکلات فعلی انتخابات و مجلس را کاملا حل کند ولی برای حل مشکلات فعلی باید به سمت انتخابات حزبی برویم تا احزاب نامزدهای خود را به مردم معرفی کنند. آنها همچنین بر این باورند که برای افزایش مشارکت در انتخابات باید انتخابات حزبی برگزار شود و هیچ راهی جز تقویت احزاب وجود ندارد.
پیش از این با شروع موسم انتخابات برخی احزاب به صورت فصلی و قارچگونه سر از خاک برمیداشتند و در برهه انتخابات فعال میشدند و بعد از برگزاری رقابت و فروکشکردن تب انتخاباتی، فعالیت آنها هم منتفی میشد و به خواب عمیقی فرو میرفتند و تنها به اسم و تابلوی حزب و گرفتن یارانه احزاب اکتفا میشد. به گونهای که تنها با تعداد اعضایی به اندازه انگشتان یک دست میشد حزبی تشکیل داد و از مزایای مختلف آن بهره برد.
احزاب شناسنامهدار به 105 حزب تقلیل یافتهاند
البته میرزایی نیکو این موضوع را در حال حاضر رد کرد و گفت که تا یک سال گذشته بیش از سیصد حزب داشتیم که با کنترلهایی که توسط کمیسیون ماده 10 احزاب، نمایندگان قوه قضائیه، نمایندگان قوه مقننه و نمایندگان قوه مجریه انجام شد تعدادشان به صد یا صد و پنج حزب فعال شناسنامهدار تقلیل یافته است.
او تصریح کرد: «این احزاب دبیر کل دارند، تعدادشان مشخص است، هیئت مرکزی دارند و همه محورهایی که نیاز بود خودشان را با قانون احزاب تطبیق دهند اعمال کردهاند.» عضو کمیسیون ماده 10 احزاب تاکید کرد: «حزبی که استانی است باید 150 نفر هیئت مرکزی داشته باشد و حزبی که ملی است بالای 300 نفر باید عضویت اصلی داشته باشد به جز اعضا و سمپات ها و... باید بیش از 300 نفر عضو داشته باشد و برخلاف برخی تخریبها، حزب چند نفره وجود ندارد.»
تلاش جهت داشتن قانونی برای احزاب
گفتنی است پیش از این برخی سیاسیون سعی داشتند به واسطه قانون احزاب در کشور این محدودیتها و نظارت را اعمال کنند و مرکز پژوهشهای مجلس قانون احزاب ۴۰ کشور را مورد بررسی قرار داد و نکاتی از آن استخراج کرد و پیشنویس آن تهیه و به گفته میرزایی نیکو درباره آن با صاحبنظران جلسات متعددی برگزار شد.
این عضو کمیسیون ماده 10 احزاب توضیح داد: «جلسات و پیگیریهای اصلاح قانون احزاب توسط خانه احزاب و نمایندگانی که از احزاب مختلف معرفی شده بودند در کنار مرکز پژوهشها تکمیل شد. همچنین جلسات مختلفی هم با آقای لاریجانی رئیس مجلس و کسانی که در این باره نظری داشتند برگزار شد.» این عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس ادامه داد: «جلساتی هم با فراکسیونهای سیاسی مختلف برگزار شد و همه نقطه نظرات در این باره جمعآوری شد و به صورت یک طرح پیشنهادی به کمیته احزاب کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور ارسال شد که به دلیل تعدد طرح هایی که در کمیسیون مربوطه وجود دارد، نمیشود این طرح را در اولویت قرار داد ولی امیدواریم با تلاشی که انجام میدهیم هرچه زودتر در دستور کار قرار بگیرد.»
برخی نمیخواهند با تابلو فعالیت کنند
نماینده مردم دماوند و فیروزکوه در مجلس در پاسخ به این پرسش که «آیا درپیش بودن انتخابات مجلس نمیتواند بر فوریت بررسی این طرح بینجامد؟»،گفت: «بله میشود در این شرایط آن را به صورت طرح یکفوریتی مطرح کرد، ولی بعید میدانم با توجه به نظر اکثریت نمایندگان مجلس که تمایلی ندارند تابلودار در انتخابات شرکت کنند، با این مسئله مخالفت میکنند در حالی که اگر از اول تکلیف ما با افرادی که با برند و اسمی وارد مجلس شدهاند روشن میشد، الان شرایط بهتری داشتیم.»
میرزایی نیکو یادآوری کرد: «در هر صورت ما هم به عنوان نمایندگان و اعضای کمیسیون ماده 10 احزاب و عضو کمیسیون شوراها پیگیر این موضوع هستیم و سعی داریم در این باره به نتیجه معقول و خوبی برسیم.»
شرط ورود به مجلس فعالیت حزبی است
گفتنی است در آستانه انتخابات مجلس از آنجا که استانی شدن انتخابات مورد تایید نمایندگان قرار گرفته است و بعد از تایید شورای نگهبان قابلیت اجرا دارد و ممکن است برای انتخابات مجلس پیش رو اجرا شود، لازمه انتخابات استانی، رقابت احزاب است. به همین دلیل برخی چهرهها و شخصیتهای سیاسی و نمایندگان فعلی و ادوار مجلس در تلاشند با تاسیس حزب جدید خود را برای رقابت آینده آماده کنند؛ موضوعی که از نظر میرزایی نیکو امر مثبتی است چون برخی میکوشند بدون تابلو و شناسنامه حزبی وارد انتخابات شوند تا بازتاب عملکردشان در مجلس به خودشان برنگردد و پاسخگو نباشند.
تشکیل احزاب نوظهور درآستانه انتخابات مجلس یازدهم
از میان احزاب نوظهور میتوان به تشکیل حزب جمهوریت و مستقلین عملگرا اشاره کرد که شهباز حسنپور، عضو فراکسیون مستقلین مجلس از تاسیس آن خبر داده و گفته است که با دعوت از نمایندگان فعلی و ادوار مجلس به دنبال تاسیس حزبی است که به گفته او هم اصلاحطلبان و هم اصولگرایان را در خود جای میدهد.
او افزود: «با توجه به نارضایتیهایی که امروز مردم از برخی چهرههای تندروی سیاسی در طیفهای موجود دارند و بر اساس تجربه ۴۰ ساله کاری خود تصمیم گرفتم با مشورت با جمعی از بزرگان، حزبی را با عنوان «مستقلین عملگرا» تاسیس کنم. این حزب شامل همه کسانی خواهد بود که در چارچوب نظام مقدس جمهوری اسلامی فعالیت میکنند و منعی برای حضور هیچکس وجود ندارد.» نماینده مردم سیرجان در مجلس با بیان اینکه «درخواست اولیه تاسیس حزب تقدیم وزارت کشور شده»، یادآور شد: فعالیت رسمی حزب پس از تاسیس رسمی آن و برگزاری انتخابات داخلی و تعیین ارکان و تدوین اساسنامه آغاز خواهد شد. ما بنا داریم در انتخابات مجلس آینده نیز لیست فراجناحی از افراد شایسته، توانمند و صاحب فکر و اندیشه در راستای منویات رهبری و خدمت بیمنت به مردم و بدون سهمخواهی از جریان خاصی را داشته باشیم.»
میرزایی نیکو، عضو کمیسیون شوراها، گفت که همه احزابی که از آنها اسمی برده میشود، احزاب تازه تاسیسی نیستند و از قبل فعال بودهاند ولی الان دستخوش تغییراتی شدهاند.
او توضیح داد: «مثلا حزب رفاه ملت از قدیم وجود داشته و حزب آقای شهابالدین صدر بوده و ترکیبش تغییر کرده و دبیرکل آن آقای نعمتی شده است و تغییراتی اینچنینی ایجاد شده است و حزب جدیدی نیست و 480 نفر روزی که کنگره آن برگزار شد در کنگره حضور داشتند.»
پیشنهاد ادغام احزاب سیاسی
این عضو فراکسیون امید تاکید کرد: «حتی به کسانی که به صورت جبههای هم فعالیت میکنند پیشنهاد میکنیم که در قالب حزب فعالیت کنند و نزدیک انتخابات احزاب اصلاحطلب و اصولگرا در یک جبهه ادغام شوند.»
این عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور تاکید کرد: «فعالیت افراد زمان انتخابات در قالب احزاب مثبت است و از آن حمایت میکنیم. ایکاش همه افراد در قالب و چارچوب احزاب فعالیت کنند تا در صورت ورود به مجلس تابلوی سیاسی آنها مشخص باشد و مردم بدانند از چه جریان و حزبی باید پیگیر مطالبات خود باشند. بنابراین از تشکیل و فعالیت احزاب حمایت میکنیم و نه تنها آن را مضر نمیدانیم بلکه تحرکات حزبی در انتخابات را قابل دفاع وباعث ارتقای سطح مجلس میدانیم.» (ابتکار)