کبنانیوز - 11 ابهام اساسی در لایحه بودجه 98 / هنر مهجور مانده است / بودجـه‌اي براي چشم‌پوشي!

11 ابهام اساسی در لایحه بودجه 98 / هنر مهجور مانده است / بودجـه‌اي براي چشم‌پوشي!

عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اهمیت جایگاه و نقش دولت‌ها برای تقویت احزاب، خاطرنشان کرد: دولت‌ها می‌توانند به احزاب یارانه دهند و دیوان محاسبات نیز هزینه هایی که برای احزاب می شود را کنترل می کند و در این خصوص مشکلی پیش نمی آید.

گروه اقتصادی- عدم شفافیت در بودجه‌های سالانه کشور یکی از مهم‌ترین انتقاداتی است که هر ساله به لایحه وارد می‌شود، اما انگار عزم چندانی برای اصلاح و تغییر روند آن وجود ندارد. جالب اینجاست که این عدم شفافیت صرفا مربوط به بودجه شرکت‌های دولتی نیست و حتی بودجه عمومی که مورد تصویب مجلس هم قرار می‌گیرد، از عدم شفافیت رنج می‌برد.
در همین زمینه، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در جدیدترین گزارش خود از سری گزارش‌هایی که در زمینه بودجه 98 منتشر کرده، به موضوع شفافیت در بودجه سال آینده پرداخته و 11 مورد از این عدم شفافیت‌ها در بودجه را بر شمرده است.
این مرکز پژوهشی، نوشته است: چنین بیان مي‌شود كه لايحه بودجه 1398 همچون سنوات گذشته بدون «كسري بودجه» بسته شده ولي واقعیت چیز ديگري است و عملا صحبتي از میزان كسري بودجه كه لاجرم دولت را مجبور به فروش نفت يا انتشار اوراق تعهدزا براي پوشش كسري بودجه مي كند به میان نمي آيد.
بر اساس اعلام مرکز پژوهش‌های مجلس، با وجود تلاش هاي انجام شده در راستاي شفافیت نسبي «منابع و مصارف هدفمندي يارانه ها»، همچنان روابط مالي در صنعت نفت میان منابع عمومي، منابع هدفمندي يارانه‌ها و بودجه شركت هاي زيرمجموعه، شفاف نیست و بعضاً براساس توافق بین دستگاه‌ها، منابع موجود صرف مصارف مختلف مي شود.
این بازوی پژوهشی مجلس ادامه داده است: برخي از مصاديق «عدم شفافیت درآمدهاي مالیاتي» در لایحه بودجه 1398 عبارتند از: عدم تعیین سهم كوشش مالیاتي در افزايش منابع مالیاتي سال آتي نسبت به سال جاري و عدم شفافیت در درآمدهاي مالیاتي.
مرکز پژوهش‌های مجلس، چهارمین عدم شفافیت را بودجه شرکت‌های دولتی اعلام کرده و نوشته است: اگرچه بودجه شركت هاي دولتي به تفکیک هر شركت ارائه مي شود ولي به دلیل كلي بودن و عدم ارائه جزئیات آن به خصوص در بخش هزينه‌ها حداقل به تفکیک هزينه‌هاي عملیاتي و غیرعملیاتي، اطلاعات دقیقي وجود
ندارد.
این مرکز پژوهشی نوشته است: «عدم شفافیت اطلاعات پروژه هاي استاني» يکي از مواردي است كه بايد مورد توجه قرار گیرد. هیچ اطلاعاتي از تعداد، عنوان و اعتبارات مورد نیاز براي اتمام و ساير ويژگي هاي آنها در دسترس نیست.
بر اساس اعلام مرکز پژوهش‌های مجلس، يکي از موارد پر ابهام بودجه سالیانه نحوه تعیین «سهم هر استان از اعتبارات بودجه استاني» است و شاخص‌ها و معیارهاي تعیین اعتبارات هزينه اي و عمراني هر استان مشخص نیست.
این بازوی پژوهشی مجلس ادامه داده است: در لايحه بودجه 1398 در مقابل رديف «انتشار اوراق مالي براي بازپرداخت اصل و سود اوراق سررسید شده در سال 1398» عدد 1 درج شده؛ بر اين اساس میزان انتشار اوراق اسلامي كه دولت به اين منظور در سال 1398 منتشر خواهد كرد، مشخص نیست!
مرکز پژوهش‌های مجلس با‌اشاره به اینکه براساس اصول 52، 53 و 55 قانون اساسي، لازم است همه اعداد و ارقام بودجه در سقف بودجه لحاظ شود، نوشته است: در صورت رعايت اين اصول ديگر نبايد شاهد درج عدد 1در رديف هاي بودجه اي باشیم. )نظیر رديف هاي 110403 ، 110111 و... لایحه بودجه 98)
این مرکز پژوهشی نوشته است: در حال حاضر برخي از دريافتي‌ها در حساب خزانه داري كل متمركز نمي شوند؛ ازجمله عوارض دريايي كه توسط سازمان بنادر دريافت مي شود. همچنین صادرات غیرنفتي شركت هاي دولتي و درآمد اختصاصي برخي دستگاه‌ها نظیر بیمارستان‌هاي دولتي در حساب خزانه داري كل متمركز نیست.
بر اساس اعلام مرکز پژوهش‌های مجلس، در حال حاضر تمام اعتباراتي كه بابت جبران خدمت كاركنان در دستگاه‌هاي اجرايي هزينه ميشود لزوماً ذيل همین عنوان درج نمي شود. این بازوی پژوهشی مجلس ادامه داده است: اين ابهام وجود دارد كه آيا اعتبارات دستگاه‌ها واقعاً براساس ارقام مندرج در پیوست 4 (بودجه‌ریزی بر اساس عملکرد) به دست آمده است يا برعکس. يعني پیوست 4 از روي اعتبارات از پیش تعیین شده دستگاه‌ها ساخته شده است.
اسامی برخی شرکت‌های دولتی در بودجه نیامده است!
در همین جهت، محسن ابوالحسنی، کارشناس حقوقی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر با بیان اینکه اسامی برخی شرکت‌های دولتی در لایحه بودجه ذکر نشده است، گفت: متاسفانه برخی شرکت‌ها نیز علیرغم داشتن سهم بالا از بودجه، فاقد اساسنامه مصوب هستند.
وی افزود: شرکت‌هایی همچون شرکت ملی گاز و شرکت پالایش و پخش شرکت‌هایی هستند که اعداد بزرگی در بودجه دارند اما اساسنامه قانونی ندارند و مشخص نیست درآمدشان از کجا می‌آید و کجا هزینه می‌شود.این کارشناس حقوقی ادامه داد: تاکنون موارد متعددی داشته ایم که شرکت ملی گاز فلان کار را کرده و شورای نگهبان سؤال کرده که این چه شرکتی است و دولت و مجلس با گفتن «شرکت تابعه وزارت نفت» شورای نگهبان را دور زده‌اند.
به گفته ابوالحسنی، مبنای نظارت دیوان محاسبات نیز مصوبه هیئت مدیره است در حالی که دست هیئت مدیره باز است و هر کاری می‌توانند انجام دهند.
هنر در بودجه مهجور مانده است
قانون آورده که این روزها با توجه به مشکلات اقتصادی پس از تحریم و بحث بودجه سال 98 که مجلس شورای اسلامی در حال بررسی آن است؛ هنرمندان نیز نگرانی‌هایی درباره بودجه فرهنگ و هنر دارند. اینکه همواره در نتیجه مشکلات اقتصادی و تحریم‌ها، بودجه فرهنگ و هنر کم شده، موضوعی است که سابقه بسیاری در کشور دارد و هنرمندان نیز همیشه با دید انتقادی به این مساله نگریسته‌اند زیرا اهالی فرهنگ و هنر عقیده دارند که به کمک فرهنگ‌سازی می‌توان از مشکلات اقتصادی و اجتماعی گذر کرد و کم کردن بودجه فرهنگ و هنر نه تنها کمکی به حل بحران‌های اقتصادی و اجتماعی نمی‌کند بلکه موجبات افزایش آن را نیز فراهم می‌کند. به بهانه بررسی بودجه سال 98 در مجلس شورای اسلامی و موضوع اختصاص ارز دولتی به فعالیت‌های هنری که از سوی سید مجتبی حسینی، معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد گفت‌وگویی با هنرمندان عرصه موسیقی داشتیم تا دیدگاه آن‌ها را در این باره جویا شویم.
نا امیدی در جامعه بیداد می کند
امین‌ا... رشیدی معتقد است زمانی که ناامیدی در جامعه بیداد می‌کند هنر می‌تواند شرایطی فراهم کند تا شادی به جامعه و مردم منتقل شود.این خواننده پیشکسوت گفت: هنرمندان دوست دارند که هنر هر روز نسبت به روز قبل پیشرفت کند و این موضوع زمانی میسر می‌شود که بودجه خوبی به این حوزه تعلق گیرد و هنرمندان و مسئولان با هم همکاری کنند.رشیدی در ادامه بیان کرد: با توجه به مشکلات اقتصادی نباید فرهنگ و هنر یا حوزه‌های دیگر را درگیر کنیم در نتیجه نباید از بودجه این حوزه‌ها کم کرد. این خواننده خاطرنشان کرد: اگر در این شرایط بحرانی کشور بودجه فرهنگ و هنر کم شود ضربه‌های جبران ناپذیری به هنر زده می‌شود. رشیدی در ادامه تاکید کرد: امروزه مسئولان کشور معتقدند ما در جنگ روانی قرار داریم و در تهاجم فرهنگی به سر می‌بریم که در این شرایط باید با اختصاص بودجه و ارز دولتی در مقابل این تهاجم‌ها قرار بگیریم.این خواننده بیان کرد: امروزه به فعالیت‌های هنری ارز دولتی تعلق نمی‌گیرد و این موضوع تاثیر منفی بر فعالیت‌های هنری داشته است که باید در این باره تدبیر درست و اساسی صورت گیرد.رشیدی در پایان گفت: فرهنگ و هنر می‌تواند باعث حل بحران های اجتماعی شود پس می‌توانیم بگوییم فرهنگ و هنر یک کالای اساسی برای جامعه است.
باید به فعالیت‌های هنری هم ارز دولتی داده شود
مظفر شفیعی نیز معتقد است باید به فعالیت‌های هنری هم ارز دولتی داده شود تا تاثیرات منفی بر فعالیت‌های هنری کمتر شود.این خواننده باسابقه کشور گفت: همه هنرمندان دوست دارند شرایط فرهنگ و هنر رو به راه شود و این امر تنها از طریق بودجه مناسب میسر می‌شود که مسئولان باید فکری درباره این موضوع کنند.شفیعی افزود: اگر به دلیل شرایط نامناسب اقتصادی بودجه هنر کم شود اوضاع نه تنها بهتر نمی‌شود بلکه روز به روز بدتر می‌شود.این خواننده تاکید کرد: زمانی‌که مردم نا امید هستند باید به کمک فعالیت‌های هنری شادی را به آن‌ها منتقل کنیم. اگر بودجه خوبی برای فرهنگ و هنر در نظر گرفته نشود اوضاع و شرایط روز به روز بدتر می شود.مظفر شفیعی در ادامه خاطرنشان کرد: فرهنگ و هنر به حل بحران‌های اجتماعی کمک می‌کند زیرا فرهنگ و هنر یک کالای اساسی برای جامعه است. ما به کمک فعالیت‌های فرهنگی و هنری می‌توانیم چهره واقعی خود را به جامعه جهانی نشان دهیم.این خواننده در پایان گفت: مهم‌ترین نکته این است که باید به فعالیت‌های هنری هم ارز دولتی داده شود تا تاثیرات منفی بر فعالیت های هنری کمتر شود.
هنر می تواند دل مردم را شاد کند
رشید وطن‌دوست نیز در این رابطه گفت: هنر می‌تواند دل مردم را شاد کند پس در شرایط بحرانی نباید بودجه این حوزه کم شود زیرا به ضرر جامعه و کشورمان است.این خواننده پیشکسوت تاکید کرد:: تنها خواسته هنرمندان این است که بودجه فرهنگ و هنر برای سال جدید بودجه خوبی باشد زیرا هنر می‌تواند دل مردم را شاد کند پس در شرایط بحرانی نباید بودجه این حوزه کم شود زیرا به ضرر جامعه و کشورمان است.او افزود: ما به کمک هنر می‌توانیم مردم را به آرامش برسانیم نه اینکه تمام درهای امید و شادی را ببندیم. حتی می‌توانیم با برگزاری کنسرت‌ها و تئاترهای خیابانی کاری کنیم تا همه اقشار جامعه بتوانند از هنر استفاده کنند.رشید وطن دوست در ادامه تاکید کرد: فرهنگ و هنر یک کالای اساسی برای جامعه است در نتیجه باید به این حوزه توجه ویژه شود. مسئولان باید به فعالیت‌های هنری ارز دولتی بدهند تا این حوزه جان بگیرد، همان‌طور که سید مجتبی حسینی، معاون هنری وزیر ارشاد بر روی این موضوع تاکید دارد.وطن دوست خاطرنشان کرد: در کشورهای دیگر هم مشکلات اقتصادی به وجود آمده است ولی آن‌ها به هنر بیشتر توجه می‌کنند زیرا هنر را رکن مهم جامعه می‌دانند.این خواننده در پایان گفت:اگر ما در تهاجم فرهنگی به سر می‌بریم باید با اختصاص بودجه و ارز دولتی مناسب به هنر در مقابل این تهاجم‌ها بایستیم.
هنر برای کشور و جامعه لازم و ضروری است
ساسان جمالیان نیز در این رابطه گفت: هنر برای کشور و جامعه لازم و ضروری است و حتی در شرایط بحران اقتصادی باید به آن توجه شود.این آهنگساز در ادامه افزود: متاسفانه همیشه بودجه فرهنگ و هنر کم بوده و حالا به دلیل شرایط نامناسب اقتصادی کمتر هم شده است که این کار اصلا درست نیست.جمالیان خاطرنشان کرد: اگر به هنر کمتر توجه شود جامعه هنری آسیب می‌بیند و در جامعه‌ای که فرهنگ و هنر نباشد آن جامعه اصلا پا نمی‌گیرد.او تاکید کرد: در حال حاضر ناامیدی در کشور ما بیداد می کند و ما تنها از طریق فعالیت‌های هنری می‌توانیم تا حدودی شادی را به مردم منتقل کنیم.جمالیان افزود: مساله مهم دیگر این است که چون به فعالیت‌های هنری ارز دولتی داده نمی‌شود روز به روز فعالیت‌های بین‌المللی کمتر می‌شود. توجه به موضوع فرهنگ و هنر باعث حل بحران‌های اجتماعی می‌شود، در نتیجه در این شرایط فرهنگ و هنر یک کالای اساسی برای جامعه است.این آهنگساز در پایان گفت: به نظر من اگر بودجه مناسبی برای هنر در نظر گرفته شود مردم می‌توانند با شرایط راحت‌تر و بهتر برخورد کنند.
باید بودجه‌ای در خور شأن فرهنگ و هنر در نظر گرفته شود
فاضل جمشیدی نیز معتقد است توقع هنرمندان این است که بودجه‌ای در خور شأن فرهنگ و هنر برای این حوزه در نظر گرفته شود.این خواننده باسابقه گفت: با توجه به مشکلات اقتصادی در کشور نباید بودجه فرهنگ و هنر کم شود زیرا این حوزه برای جامعه مهم است و باید به آن توجه ویژه شود.جمشیدی در ادامه بیان کرد: متاسفانه مدتی است که نا امیدی در جامعه افزایش پیدا کرده است و ما از طریق فرهنگ و هنر می‌توانیم امید به آینده را در دل مردم زنده کنیم.این خواننده تاکید کرد: در کشور ما در شرایط بحرانی بودجه فرهنگ ‌و هنر کم می‌شود که این کار اصلا درست نیست زیرا علاوه بر اقتصاد به هنر هم آسیب وارد می‌شود. با توجه به شرایط پیش آمده در کشور باید فکر مناسبی برای بودجه سال آینده شود.جمشیدی افزود: موضوع مهم دیگر این است که به فعالیت‌های هنری ارز دولتی داده نمی‌شود و این موضوع تاثیر منفی بر فعالیت‌های هنری گذاشته است. این در حالی است که حسینی معاون هنری وزیر ارشاد نیز بر حل این موضوع تاکید داد.فاضل جمشیدی تاکید کرد: این گونه بحران ها و شرایط در کشورهای دیگر هم رخ داده است ولی آن‌ها به کمک فرهنگ و هنر بحران های اجتماعی را حل می‌کنند.
مردم باید بیشتر به هنر توجه کنند
جاوید مجلسی نیز معتقد است مردم باید بیشتر به هنر توجه کنند تا مسئولان بدانند که مردم خواهان هنر هستند.این رهبر ارکستر و نوازنده گفت: در شرایط اقتصادی و افزایش ناامیدی در جامعه، حوزه فرهنگ و هنر می‌تواند شادی را به مردم و جامعه تزریق کند. در این شرایط باید بودجه خوبی به حوزه فرهنگ و هنر تعلق گیرد.مجلسی در ادامه بیان کرد: معمولا در شرایط بحرانی بودجه‌های فرهنگ و هنر کم می‌شود و این نشان‌دهنده این است که دیواری کوتاه‌تر از دیوار این حوزه پیدا نمی‌کنند.این رهبر ارکستر تاکید کرد: مردم هم باید بیشتر به هنر توجه کنند تا مسئولان بدانند که مردم خواهان هنر هستند.جاوید مجلسی افزود: امروز ایران نیازمند نشان دادن چهره واقعی خود به جامعه جهانی است و این امر بدون فعالیت‌های فرهنگی و هنری میسر نمی‌شود.مجلسی در ادامه خاطرنشان کرد: من واقعا متاسف هستم که هنر در کشور کالای اساسی نیست و ارز دولتی به فعالیت‌های هنری داده نمی‌شود. این موضوع سبب شده است فعالیت‌های هنری به ویژه در بخش خصوصی کمتر شود.این رهبر ارکستر در پایان گفت: به نظرم فرهنگ و هنر می‌تواند به حل بحران‌های اجتماعی کمک کند پس باید به این حوزه بودجه مناسب و ارز دولتی تعلق گیرد.
فرهنگ و هنر می تواند امید را افزایش دهد
سامان احتشامی نیز اعتقاد دارد فرهنگ و هنر می‌تواند امید را افزایش دهد و جامعه را آرام کند پس باید بودجه خوبی به این حوزه تعلق گیرد.این نوازنده و آهنگساز گفت: به نظر من صحبت کردن درباره فرهنگ و هنر به ویژه بودجه این حوزه بی‌فایده است زیرا هیچ گوش شنوایی وجود ندارد. به دلیل مشکلات اقتصادی اولین اقدامی که صورت می‌گیرد این است که بودجه فرهنگ و هنر کم می‌شود.احتشامی در ادامه بیان کرد: در کشور ما به این حوزه اصلا توجهی نمی‌شود زیرا اگر به آن توجه می‌شد بودجه خوبی برای حوزه فرهنگ و هنر در نظر می‌گرفتند.این نوازنده تاکید کرد: فرهنگ و هنر می‌تواند امید را افزایش دهد و جامعه را آرام کند پس باید بودجه خوبی به این حوزه تعلق گیرد.این آهنگساز در ادامه افزود: تنها خواسته هنرمندان این است که فرهنگ و هنر به جایگاه اصلی خود بازگردد.
سامان احتشامی تاکید کرد: امروزه به کالاهای اساسی ارز دولتی داده می‌شود ولی به فعالیت‌های هنری چنین ارزی داده نمی‌شود و به همین دلیل است که فعالیت‌های هنری کم شده است. این مساله در حالی اتفاق می‌افتد که سید مجتبی حسینی، معاون هنری وزیر ارشاد نیز تاکید دارد که باید به هنر ارز دولتی داده شود اما انگار مسئولان گوش شنوایی برای این موضوع ندارند.احتشامی در ادامه بیان کرد: مشکلات اقتصادی در همه کشورها به وجود می‌آید ولی این موضوع سبب نمی شود فرهنگ و هنر را فدا کنند. ما باید به کمک فعالیت‌های فرهنگی و هنری چهره واقعی کشورمان را به جهانیان نشان دهیم.

بودجـه‌اي براي چشم‌پوشي!
برخي نمايندگان معتقد هستند اين بودجه مي‌تواند احزاب را وامدار دولت كرده و سبب سكوت آن‌ها در برابر اقدامات صورت گرفته توسط قوه‌مجريه شود. بودجه سال 97 احزاب پرداخت نشده‌است و برخي بر سر تخصيص بودجه 98 هياهو مي‌كنند. بحران‌هايي كه در ايران شاهد هستيم، برگرفته از سياست‌هايي است كه نه تنها در اين چهل سال بلكه در يك سده اخير با آن روبه‌رو بوده‌ايم و آن نبود تشكل‌هاي مردمي حقيقي است؛ تشكل‌هايي كه شايد شاخه‌اي از آن را بتوان حزب خواند. احزاب در ايران همواره وابستگي‌هايي به اربابان ثروت وقدرت داشته‌اند و اين موضوع سبب شده‌است در بازه‌هاي مختلف تاريخي كارايي خود را از دست بدهند و نتوانند به عنوان يك واحد ميانه بين مردم و حاكميت‌ها به نفع ملت اقدام كنند. اين موضوع ارتباطي به جمهوري‌اسلامي و رژيم‌پهلوي ندارد و يك اپيدمي است. اين مساله برگرفته از نبود توسعه‌سياسي و فرهنگي مناسب در ايران است و از آن‌جايي كه صاحبان قدرت و ثروت گاهي نمي‌خواهند صداي مردم را بشنوند، بنابراين به گونه‌اي برخي احزاب را پرورش مي‌دهند كه به صورت فرمايشي و مقطعي به وظيفه خود عمل كنند. البته توجه به كميت به جاي كيفيت در موضوع تاسيس احزاب و نيز واهمه مردم از شركت و عضويت در حزب‌ها و نبود علاقه به مباحث حزبي سبب شده‌است تا افراد و جريان‌هايي كه ثروت دارند و مي‌توانند قدرت را نيز از طريق احزاب به دست بياورند، از ترس برخوردهاي قهري با آن‌ها از ميدان فعاليت‌هاي حزبي دور شوند و اين‌گونه است كه بيشتر احزابي كه در ايران فعاليت مي‌كنند، محتاج و بودجه‌بگير هستند.
چالش بودجه
بعد از آنكه در دولت روحاني در ظاهر ميداني به احزاب براي فعاليت داده‌شد، عده‌اي به دنبال آن هستند كه بودجه‌هاي خود را نيز از بيت‌المال بگيرند و از اين طريق به حيات خود ادامه دهند؛ موضوعي كه انتقادها و پيشنهادهاي فراواني حول آن بيان شده‌است. معضلي كه بيش از همه اعتراض‌ها به اين بودجه‌گيري ديده و شنيده‌ مي شود، مربوط به مشكلات مالي كشور است و برخي معتقدند در اين روزگاري كه در بيشتر حوزه‌ها با مشكل روبه رو هستيم نبايد از بودجه عمومي به احزابي كه برخي از آن‌ها هويت مشخصي نيز ندارند كمك مادي شود.
گروكشي منفور
نمايندگان نيز به اين موضوع انتقادهايي دارند و در همين راستا روز گذشته جلیل رحیمی جهان آبادی، عضو فراکسیون امید در مجلس با اشاره به اینکه نباید کمک مالی دولت‌ها به احزاب منجر به گروکشی شود، گفت: پیش بینی ردیف بودجه برای کمک به احزاب، منجر به وابستگی این حزب‌ها به دولت و اتخاذ مواضع دولتی از سوی آن‌ها می‌شود. جهان آبادی، ضمن انتقاد از پیش‌بینی اعتبار در بودجه‌های سالانه برای احزاب، گفت: در هیچ کشوری احزاب با پول و کمک مالی دولت نتوانسته‌اند دوام بیاورند. از این رو احزاب باید از طریق دریافت حق عضویت بتوانند منابع مالی خود را تامین کنند. نماینده مردم تربت جام، تایباد و باخرز در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: در این بین یادآور می‌شود به عنوان استثنا اگر دولت‌ها به تشکل‌های مردم نهاد و البته احزاب نوپا کمک مالی بدون نظر داشته باشند، می‌تواند به شکل‌گیری آن‌ها کمک کند اما اگر در ادامه این روند دریافت کمک به اجرای سیاست های خاص منجر شود، بهتر است که این اتفاق رخ ندهد. وی با اشاره به اینکه احزاب باید نمایانگر تنوع افکار و سیاست در جامعه باشند، ادامه داد: بنابراین درنظر گرفتن ردیف بودجه برای کمک به احزاب، منجر به وابستگی این حزب‌ها به دولت و اتخاذ مواضع دولتی از سوی آن‌ها می‌شود. این نماینده مردم در مجلس دهم با تاکید بر اینکه دولت می‌تواند به‌جای پیش‌بینی بودجه، زمینه فعالیت احزاب را فراهم کند، تصریح کرد: در واقع دولت‌ها باید به سمت کاهش هزینه های سیاسی‌ـ‌امنیتی احزاب برای فعالیت بیشتر گام بردارند. عضو کمیسیون قضايی و حقوقی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه تامین منابع مالی اولین مشکل فعالیت حزب در ایران محسوب نمی‌شود، افزود: در واقع عدم اعتماد مردم به فعالیت در احزاب نخستین مانع محسوب می‌شود و به نوعی ذهنیت بد نسبت به فعالیت حزبی ایجاد شده است. عضو فراکسیون امید در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: باید یادآور شد به‌وجود آمدن چنین دیدگاهی برخاسته از اظهارات و رفتار برخی مسئولان و نخبگان است که در سخنان‌شان عنوان می‌کنند که طرفدار هیچ حزبی نیستند.
پول‌توجيبي براي دولتي‌ها
احد آزادی‌خواه، عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس نيز كه چندي پيش در اين زمينه‌ سخن گفته بود، اعتقاد دارد اختصاص بودجه دولتی به احزاب سبب شکل‌گیری احزاب دولت ساخته می‌شود که این امر با کارکرد سیاسی احزاب مغایرت دارد. احد آزادی‌خواه ضمن انتقاد از پیش‌بینی اعتبار در بودجه‌های سالانه برای احزاب، گفت: طی چند سال گذشته ردیف مشخصی برای کمک به احزاب در بودجه مشخص شد اما به نظر می رسد این امر اقدام صحیحی نیست. نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: طبق تجربه هر زمانی که احزاب، گروه‌های مردم‌نهاد، سمن‌ها و غیره بدون وابستگی به اعتبارات دولتی فعالیت کرده‌اند دستاوردهای خوبی را رقم زده‌اند اما وقتی وابستگی ایجاد شد عاقبت خوبی برای‌شان رقم نخورد. وی با اشاره به اینکه وقتی حزب شکل می‌گیرد دارای مرام نامه و اهداف مشخص طبق ضوابط و مقررات قانونی است، ادامه داد: بنابراین مؤسسان احزاب باید بتوانند از طریق اعضای خود با دریافت حق عضویت و غیره منابع مالی فعالیت‌های‌شان را تامین کنند. حتی احزاب می‌توانند به سمت کارآفرینی حرکت کنند و از این راه به شکوفایی اقتصادی کشور نیز کمک شایانی کنند. این نماینده مردم در مجلس دهم با اشاره به اینکه احزاب همواره نمایانگر دیدگاه‌های مختلف در جامعه هستند، تصریح کرد: این مهم در حالی است که وقتی به احزاب بودجه دولتی تخصیص داده شود دیگر استقلال سیاسی و انتقادگری احزاب و جریان‌های سیاسی از بین می‌رود. عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: بنابراین اگر دولت‌ها با پیش‌بینی اعتبار در بودجه‌های سالانه قصد کمک به احزاب را داشته باشند، آن‌ها را به خود وابسته می‌کنند و این مهم کارکرد سیاسی صحیح احزاب را مختل خواهد کرد و به نوعی موجب ایجاد احزاب دولت ساخته می شود.
تبعيض ممنوع
در ادامه انتقادهايي كه به اين رويه به وجود آمده، امیر خجسته نایب رييس کمیسیون شوراهای مجلس معتقد است دولت‌ها نباید بودجه احزاب را فقط در اختیار مقربان خود قرار داده و ریالی از بودجه را در اختیار منتقدان قرار ندهند. خجسته، در خصوص نحوه تخصیص بودجه احزاب گفت: بودجه احزاب باید مستقل و متناسب با احزاب فعال باشد. نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی در ادامه با بیان اینکه در حال حاضر 30 حزب فعال داریم که حدود پنج حزب از میان آن‌ها فعال‌تر هستند، عنوان کرد: فعالیت بقیه احزاب چشمگیر نیست و البته همین احزاب نیز در زمان انتخابات بسیار فعال می‌شوند و کارکرد انتخاباتی دارند. وی در ادامه تأکید کرد: احزاب نباید به بودجه دولتی تکیه کنند بلکه باید با عضوگیری و متناسب با اعضا کمک‌های جنبی از مردم دریافت کرده و نحوه عملکرد و هدایت احزاب در دنیا را مطالعه کنند. خجسته ادامه داد: احزاب در کشور جان ندارند بلکه بسیاری از آن‌ها تنها یک دفتر کوچک داشته که فعالیت خاصی نمی‌کنند، بنابراين احزاب باید قدرتمند بوده و در سرنوشت کشور حضور داشته باشند. وی همچنین تصریح کرد: احزاب باید درباره روند اداره امور کشور نظر بدهند و برنامه‌ای از فعالیت‌های خود تهیه کرده و هر از گاهی به کمیسیون ماده 10 احزاب نیز گزارش دهند و مردم را از نوع فعالیت خود مطلع کنند. نایب رييس کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس شورای اسلامی در پایان با بیان اینکه احزاب باید متناسب با نوع فعالیت بودجه دریافت کنند، خاطرنشان کرد: همان‌گونه كه اشاره كردم قرار نیست هرکس به دولت مقرب‌تر بود پول بیشتری دریافت کرده و آن‌ها که علیه دولت جبهه گرفته یا انتقاداتی دارند از دایره بودجه کنار رانده شوند بنابراين باید فضای رقابت سالم میان احزاب ایجاد شود.
ذره‌بين نظارت بر احزاب
با وجود تمام اين انتقاداتي كه مطرح مي شود برخي از نمايندگان از نظارت بر اين بودجه سخن مي‌گويند و به نوعي سخن به ميان مي‌آورند كه اجازه نخواهند داد اين بودجه به گونه‌اي نامتوازن و تبعيض‌آميز اختصاص داده‌شود. در همين حال محمد محمودی شاه نشین، عضو کمیسیون شوراهای مجلس معتقد است کمیسیون ماده ۱۰ احزاب می‌تواند برای تخصیص بودجه احزاب سیاست‌گذاری کند. محمد محمودی شاه‌ نشین، با اشاره به نحوه تخصیص بودجه احزاب گفت: در نحوه تخصیص باید نوع عملکرد احزاب مدنظر قرار گیرد. نماینده مردم شهریار، شهرقدس و ملارد در مجلس شورای اسلامی بر همین اساس یادآور شد: اقداماتی همچون آموزش اعضای حزب، پژوهش، تربیت نیرو و کادرسازی که احزاب انجام می‌دهند از مهم‌ترین عواملی است که باید در دسته‌بندی احزاب از لحاظ کارکرد، مد نظر قرار گیرد. وی افزود: همچنین باید بررسی شود که تفکر حزبی هر حزب تا چه میزان بر جامعه تاثیرگذار است و ارگان رسانه‌ای آن‌ها تا چه اندازه فعال هستند، همچنین باید نوع برنامه هر حزب و هزینه‌هایی که برای جامعه هدف خود دارد، مشخص شود تا دولت بتواند تشخیص دهد چه میزان اعتبار به احزاب تعلق گیرد. عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس شورای اسلامی در پایان درخصوص وظیفه کمیسیون ماده 10 احزاب که از نمایندگان مجلس نیز عضو آن هستند، خاطرنشان کرد: این کمیسیون می‌تواند سیاست‌گذاری داشته و به‌صورت سالانه گزارش عملکرد احزاب را دریافت کرده و بر اساس آن سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی کند. اصغر سلیمی، سخنگوی کمیسیون شوراهای مجلس نيز در اين زمينه گفته است كه با تصویب لایحه جامع احزاب، جایگاه آن‌ها مشخص شده و بر اساس عدالت بودجه به احزاب فعال تخصیص می‌یابد. سلیمی، با اشاره به بودجه‌ای که امسال برای نخستین بار در لایحه بودجه سال 97 برای اختصاص به احزاب پیشنهاد داده شده است، گفت: در گذشته ردیف بودجه خاص احزاب در لایحه بودجه وجود نداشت و دولت از محل‌های دیگر به احزاب کمک می‌کرد. نماینده مردم سمیرم در مجلس شورای اسلامی بر همین اساس تصریح کرد: باید روی بودجه ای که قرار است به احزاب تخصیص داده شود، (درصورت تصویب در مجلس) نظارت شود چرا که بسیاری از احزاب فعالیتی ندارند که قرار باشد بودجه دریافت کنند و صرفا پروانه فعالیت از وزارت کشور گرفته‌اند. وی در ادامه به بررسی لایحه جامع احزاب در کمیته ویژه احزاب و تشکل های مدنی کمیسیون شوراها اشاره و بیان کرد: لازم است قانون جامعی برای احزاب داشته باشیم تا احزابی که فعال بوده، عضوگیری خوبی دارند و دفاترشان در مراکز استان‌ها فعال است، مشخص شود. سلیمی در ادامه با بیان اینکه در قانون جدید قرار است جایگاه احزاب با توجه به تعداد اعضا و وزن آن‌ها تعیین شود، عنوان کرد: قرار نیست احزاب فقط یک پروانه بگیرند ولی فعالیتی نکنند بلکه باید شاخص‌های اعتبار آن‌ها مشخص باشد تا بودجه را نیز بر اساس شاخص‌ها دریافت کرده و عدالت برقرار شود. وی ادامه داد: دولت‌ها نباید صرفا به احزاب وابسته به خود کمک کنند بلکه باید پروتکل داشته باشند و در این میان تفاوتی ندارد که احزاب از چه گرایشی و دولت‌ها از چه گرایشی هستند. سخنگوی کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس شورای اسلامی در پایان با بیان اینکه کمیسیون ماده 10 احزاب می‌تواند پروسه را عملیاتی‌تر کند، خاطرنشان کرد: نمایندگان کمیسیون شوراها ناظر تخصیص بودجه احزاب خواهند بود و بي‌شك کمیته احزاب و تشکل‌های مدنی به عنوان کمیته مربوط به این موضوع فعال‌تر از قبل نسبت به احزاب عمل می کند.
خلف وعده ريالي
البته ناگفته نماند بودجه چهار میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومانی خانه احزاب در سال 97 هنوز پرداخت نشده‌است و حسین کنعانی مقدم، عضو شورای مرکزی خانه احزاب روز گذشته گفت: رقم دو میلیارد تومانی که به خانه احزاب اختصاص داده شده برای سال ۹۶ است و هنوز بودجه ۹۷ واگذار نشده است. حسین کنعانی در گفت‌ وگو با مهر، در پاسخ به این سوال كه چرا فقط بودجه سال ۹۶ به خانه احزاب تزریق شد؟، گفت: این دو میلیارد، مال سال ۹۶ بود و هنوز بودجه ۹۷ را واگذار نکردندو همچنان در حال پیگیری هستیم. وی افزود: در بودجه سال ۹۸ باید بودجه احزاب دیده شده باشد و پیگیری کردیم که این کار انجام شود. نزديك به يك سال پيش جباركوچكي‌نژاد با اشاره به انتقاد رييس خانه احزاب از پرداخت نشدن ردیف بودجه چهار میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومانی خانه احزاب به دولت، گفت: باید اذعان کرد که اين‌گونه نیست که دولت هر ردیف اعتباری که بخواهد را تخصیص دهد و هر ردیفی را نخواست تخصیص ندهد. بنابراين در قانون برنامه بودجه 97 این مهم در نظر گرفته شده است اما متاسفانه طی سال گذشته این اتفاق رخ نداده و سبب چنین موضوعی شده است. نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: احزاب برای اینکه بتوانند مستقل باشند و به دولت و قدرت‌های اقتصادی وابسته نباشند باید کمک مالی دریافت کنند تا مولفه وابستگی کاهش یابد؛ بنابراين با چنین دیدگاهی نمایندگان مجلس ردیف اعتباری برای احزاب درنظر گرفتند. وی در خصوص اینکه ارائه پول مستقیم به احزاب آسیب‌زاست یا خیر و آیا چنین موضوعی سبب وابستگی احزاب به دولت‌ها می شود، ادامه داد: با توجه به اینکه اعتبار مذکور را مجلس شورای اسلامی تصویب کرده و شورای نگهبان نیز آن را تایید کرده، وابستگی احزاب به دولت را رقم نمی زند. این نماینده مردم در مجلس دهم تصریح کرد: امروزه حق عضویت‌ها کفاف برطرف کردن امور احزاب را نمی دهد و موضوع تامین منابع سبب می شود گاهی احزاب جلوی قدرت‌های مالی سر خم کنند. عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اهمیت جایگاه و نقش دولت‌ها برای تقویت احزاب، خاطرنشان کرد: دولت‌ها می‌توانند به احزاب یارانه دهند و دیوان محاسبات نیز هزینه هایی که برای احزاب می شود را کنترل می کند و در این خصوص مشکلی پیش نمی آید.
چالش اصلي
جانمايي‌هاي سليقه‌اي به دور از شايسته‌سالاري و نيز اتخاذ تصميمات مساله‌دار در ايران منشأ بسياري از مشكلات و معضلاتي محسوب مي‌شود كه وضعيت كشور را به اينجا كشيده‌است. آن دسته‌ از افرادي كه اشتباهي قدرت را به دست گرفته‌اند براي آنكه صاحبان اهرم‌ها و ابزارهاي تاثيرگذار در اين انتصاب را خشنود كنند، زماني كه به قدرت مي رسند به جاي آن‌كه براي بهبود وضعيت مردم و تحقق وعده‌ها قدم بردارند، به سمتي حركت مي‌كنند كه حاميان به قدرت رسيدن آن‌ها علاقه دارند و اين وضعيت سبب بروز مشكلات عظيم مي‌شود. اگر دولت خود را خادم و نه وامدار احزاب بداند و براي بهبود اوضاع به همه آن‌هايي كه كارآمدي لازم را دارند بدون تبعيض كمك كند، هيچ‌كس اعتراضي نخواهد كرد ولي اگر برخي بكوشند براي حفظ دست‌هاي حامي از جيب مردم هزينه كنند بي شك با اعتراض‌هايي روبه‌رو خواهد شد؛ البته اعتراض‌هايي كه برگرفته از دلواپسي براي مردم و امور جامعه نيست بلكه براي آن است كه مخزن پر و صدايي خاموش شود. اين است كه داستان جامعه ايراني ادامه‌دار خواهد بود و اگر صدهزارتا رييس‌جمهور و مسئول نيز عوض شود تا در سياست‌ها و نگاه‌ها تغييري ايجاد نشود، وضعيت به همين شكل خواهد بود؛ حتي اگر اميركبيرها و مصدق‌ها بر اين كشور حكومت كنند سرانجام در حصر و دخمه از سرراه برداشته مي‌شوند.