یادداشتی از علی خرم
دنا؛ تناقض استراتژی «فشار از پایین، چانهزنی از بالا»
12 شهريور 1403 ساعت 15:07
اگر دل در گِرو دنا دارید بپا خیزید و فریادِ بلندِ خویش را به دماوند نشینان رسانید تا دنا را به گورستان تاریخ نسپردهاند.
یادداشت| تیموتی گارتن اَش مورّخ و نویسنده ی انگلیسی و استاد مطالعات اروپایی دانشگاه آکسفورد است. مشهورترین کتاب این نویسنده که در آن به موضوع مقاومت مدنی و جنبشهای اجتماعی پرداخته است، با عنوان «Civil Resistance and Power Politics» منتشر شده است. وی را مُبدِع استراتژی «فشار از پایین، چانه زنی از بالا» میدانند. مطالعات و نظریه های مهمی پیرامون کودتاهای مخملی و فروپاشی اروپای شرقی دارد.
در ایران اما سعید حجاریان تئوریسین جریان اصلاحات، پس از جنبش دو خرداد 1376 این تاکتیک را، راهبرد جریان اصلاحات اعلام کرد. وی معتقد به جامعه مدنی فعال و پویا در سپهر سیاسی ایران بود.
با این مقدمات، فرصتِ تشریح و تفریغ این استراتژی در این مَقال و این مَجال نیست.
اما تَمسُّک به این مقدمه برای سطح و ساحتی دیگر است. ساحتی که نقش و ارتباطِ توأمانِ حمایتِ جامعه مدنی یا تودهٔ مردم با پیگیری سیاستمداران و مسئولین متولّی امر را نشان خواهد داد.
دنا قلب تپندهٔ زاگرس است. دنا، آلپِ خاورمیانه است. دنا برای قوم لر نه فقط یک رشته کوه بلکه هویت و سجِل تاریخ و فرهنگ آنها است. دنا در ادبیات، موسیقی، شعر، فرهنگ، تاریخ و همه ی ابعاد زندگی این خِطّه اظهر من الشمس است.
واگذاری دنای شمالی به استان اصفهان دستاویزی برای غارت منابع آبی آن است. اژدهای هفت سری که زاینده رود را خشکاند و اکنون قصد سرچشمههای مارون و کارون را کرده است.
در سایه سفاهت و شاید خیانت برخی از مدیران و مسئولین ذیربط استان، مدیریت دنای شمالی طی مصوّبهای در اردیبهشت ماه سال جاری به استان اصفهان واگذار گردید.
در پی افشای این بحران که اقلیم دنا و زاگرس را تهدید میکند توسط رسانههای مجازی که الحق «چشم بیدار جامعه» هستند، موجی از احساسات و نگرانی توده مردمی را فراگرفت.
اجتماعات خودجوشِ مردمی در مرکز استان، حمایت فعالان زیست محیطی، سخنرانیهای نخبگان علمی و دانشگاهی، یادداشتهای نویسندگان و شاعران، حمایت اینفلوئنسرها و همه دغدغهمندان دنا، بُنمایه «فشار از پایین» را ایجاد کرده است. اما دریغ و افسوس که وکیلالملّة و وکیلالدولّةهای ما از جنس و جسمی دیگراند. اینان که باید به واسطه زمینه اجتماعی حمایت از پایین، چانهزنی از بالا را شروع کنند، سر در آخوری دیگر دارند و در واقع وکیلالمطامع خویشتناند.
اگر دل در گِرو دنا دارید بپا خیزید و فریادِ بلندِ خویش را به دماوند نشینان رسانید تا دنا را به گورستان تاریخ نسپردهاند.
علی خرم، کارشناسی ارشد علوم سیاسی
کد مطلب: 490267