نگاهی به کارنامهی لیلا حاتمی
بازی حاتمی در نقش ”مریم مجدلیه“ در تازهترین فیلم ترنس مالیک
31 مرداد 1399 ساعت 6:11
مهمترین دستاورد حاتمی در عرصهی بازیگری موفقیت هم در بین متخصصان سینما و هم طیف مخاطبان معمولی است. حاتمی در حال حاضر محبوبترین بازیگر زن سینمای ایران در بین روشنفکران است. شمایل اساطیری، شرم شرقی، درونگرایی، سادگی، حیرت، رازآلودگی و نگاههای خیرهی او توجه کارگردان گزیدهکار و وسواسِ آمریکایی را به خود جلب کرده است.
به گزارش کبنا، خبر بازیِ لیلا حاتمی در فیلمی به کارگردانیِ ترنس مالیک برای مخاطبان و علاقهمندان سینما، خبری بسیار مسرتبخش است؛ چرا که هر دو همیشه بهگونهای بسیار متفاوت و خاص بودهاند؛ هم حاتمی و هم مالیک از هنرمندان بسیار گزیدهکار هستند. حاتمی در هر فیلمی بازی نمیکند، مالیک هم هر فیلمی نمیسازد.
کبنانیوز بهبهانهی این خبر، نگاهی به کارنامهی هنریِ لیلا حاتمی و ترنس مالیک انداخته است.
لیلا حاتمی فرزند علی حاتمی، ۴۸ ساله، متولد ماه مهر، بازیگرِ سینما، تلویزیون و تئاتر، مترجم و صداپیشه است.
با بازی در فیلمهای کمالالملک و دلشدگان وارد عرصهی بازیگری شد و پس از بازی در نقش لیلا در فیلمی به کارگردانی داریوش مهرجویی، هم نظر مثبت منتقدین و هم علاقهی مخاطبان عمومی سینما و تلویزیون را کسب کرد.
حاتمی همچنان و هماکنون هم محبوبترین بازیگر زن میان روشنفکران است و البته نزدِ سینماروهای عادی هم همیشه محبوبیت و اعتبار داشته، هیچگاه هنرپیشهی پولساز به مفهوم کلاسیکش نبوده، ولی فیلم پرفروش در کارنامهاش زیاد دارد.
بازی در فیلمهای شیدا، ارتفاع پست، بیپولی، پرسه در مه، سر به مهر، سعادتآباد، جدایی نادر از سیمین، من، رگ خواب، بمب یک عاشقانه و خوک، از بهترین و فراموشناشدنیترین بازیهای او هستند.
ویژگیهایی که حاتمی را چنین محبوب خاص و عام کرده، کمابیش در اکثر بازیهایش وجود دارند، اما هیچگاه کلیشه نشدهاند و هر بار متفاوت از قبل همان حالات منحصر به فردِ خود را جلوی دوربین به مخاطب نشان داده است. نگاههای خیرهی حاتمی یادآور همان زن اثیریِ بوف کور است که در عین نزدیکی دستنیافتنی است؛ زنی که در عین سادگی، درونگرا و پیچیده است. شمایل اساطیری حاتمی بیانگر دردها و مصیبتهایی است که یک زن شرقی با معصومیتِ کودکانهی خاص خودش متحمل میشود. حاتمی در فیلمهایش نشانِ استیصال است؛ رگ خواب را بهیاد بیاورید که چگونه تنها با نگاه، احساسی را به مخاطب منتقل میکند که صدها صفحه دیالوگ قدرت تأتیرگذاریِ آن را ندارند. حتی اگر بشود گفت از فیلمی به فیلم دیگر خودش را تکرار میکند، تکرارش هم دلنشین است. با همان بهت، حیرت و شرم شرقیاش.
علاوه بر جوایز متعدد داخلی، لیلا حاتمی در سطح بینالمللی هم جوایز زیادی را از آن خودش کرده است. اولین جایزهی او مربوط است به جشنواره مونترال که به خاطر بازی در فیلم «ایستگاه متروک» موفق شد جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن را از آن خود کند. او در جشنوارهی حراره هم برای فیلم «هر شب تنهایی» باز هم موفق به کسب جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن شد. اما بیشترین موفقیت بینالمللیاش در فیلم «جدایی نادر از سیمین» رقم خورد. او برای فیلم «پله آخر» هم از جشنواره کار لووی جایزه گرفت.
دریافت نشان شوالیه از وزیر ارتباطات و فرهنگ کشور فرانسه، عضویت در آکادمی اسکار، داوری در جشنوارهی فیلم کن و حالا بازی در فیلم کارگردان بزرگ سینما از افتخارات هنریِ حاتمی است.
چنین ویژگیهایی است که به حاتمی شانس بازی را در فیلم کارگردانی غیرمعمول و خاص داده است. ترنس مالیک کارگردانی که فلسفه خوانده و حتی مدتی هم فلسفه تدرس کرده، حتماً کارگردان متفاوتی خواهد بود. این را هم اضافه کنیم که در این چند دهه، ده فیلم بلند بیشتر نساخته است که نشان از وسواس و دقت هرچه بیشترِ او در ساخت آثارش دارد.
آخرین فیلم او "آخرین سیاره" نام دارد که لیلا حاتمی در آن در نقش مریم مجدلیه به ایفای نقش خواهد پرداخت. فیلمهای خط باریک قرمز، درخت زندگی، شوالیهی جامها، ترانهبهترانه و یک زندگی پنهان، از خوشساختترین و محبوبترین ساختههای او در طی یک عمر فیلمسازیِ او هستند. مالیک در فیلمهایش، بهجای قصهپردازی، دست به اندیشهورزی میزند؛ مخاطب بیش از آنکه با داستانی روبرو شود، با نوعی مسئلهی فلسفی درگیر میشود. زیباییشناسی خاص او، حرکات و زاویه دوربین و نیز گردش مداوم دوربین طوری که بعضی اوقات مخاطب عام را آزار میدهد، همگی در پی نمایش سرگردانی، تشویش و مسئلهگونگیِ انسان و سرگردانیهای متافیزیکی برای مخاطب هستند.
حرکت از انسان به سوی شیء مصنوع، به سوی طبیعت و بازگشت، ریتم عادی تدوین فیلمهای ترنس مالیک است، و کنتراست میان درام انسان متناهی و درام جاری در نور، هوا، زمین، و آب همواره آشکار است.
مالیک رنگ و بویی را به کارگردانی وارد کرده که در ادبیات آن را جریان سیال ذهن مینامند. بدعت تصویر نقاشی شدهی مالیک در برابر دوربین برای پنج دهه مخاطبان را جذب خود کرده است.
حال باید منتظر بود پیوند مالیک و حاتمی در فیلم "آخرین سیاره" چگونه رقم خواهد خورد. باید منتظر بود بار دیگر چطور مخاطب افسون شعبدههای مالیک میشود؛ اما اینبار با تفاوتی آشکار نسبت به گذشته. حضور حاتمی در فیلم مالیک بیشک سمتوسوی بسیار دلپذیرتری به مخاطب خواهد داد، بهویژه به ما ایرانیها که علاوه بر انتظار تماشای کار مالیک، حضور لیلا حاتمی در آن هم برایمان بسیار شکوهمند است.
کد مطلب: 424639