دریافت لینک صفحه با کد QR
سلیمان شهبازی مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کهگیلویه و بویراحمد:
نبرد بی‌صدا در ذهن کودکان امروز / کتاب یا موبایل؟ / مرکز فرهنگی کودکان و نوجوانان مادوان بعد از 12 سال راه‌اندازی شد / کانونی برای همه؛ از قصه‌گویی تا سینما / رشد ۱۰۰ درصدی عضویت فعال در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کهگیلویه و بویراحمد / رتبه اول کشوری، جهش بی‌سابقه کانون پرورش فکری کهگیلویه و بویراحمد
8 شهريور 1404 ساعت 4:09
با اجرای طرح‌های بومی و ملی همچون «کانون و روستا»، «کانون و عشایر» و «طرح کام»، کانون پرورش فکری استان کهگیلویه و بویراحمد توانسته است نیازهای فرهنگی مناطق کم‌برخوردار را هدف‌گذاری کرده و تعامل خانواده‌ها را به‌طور چشمگیری افزایش دهد.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کهگیلویه و بویراحمد از تحول چشمگیر این نهاد فرهنگی در ارزیابی‌های کشوری خبر داد؛ تحولی که با برنامه‌ریزی دقیق و پیوست‌های فرهنگی و رسانه‌ای، جایگاه استان را از رتبه سی‌ویکم به رتبه نخست رساند.
به گزارش کبنانیوز، سلیمان شهبازی، مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کهگیلویه و بویراحمد در گفت‌وگو با کبنانیوز اظهار کرد: از همه دوستان و همکارانی که امروز در این جمع حضور دارند یا به دلایل مختلف نتوانستند حضور یابند، صمیمانه قدردانی می‌کنم.
وی با تأکید بر اهمیت جایگاه کانون در استان افزود: جایگاه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در استان کهگیلویه و بویراحمد، به‌ویژه با توجه به رسالت ارزشمند آن، بسیار حائز اهمیت است.
شهبازی با اشاره به آغاز مسئولیت خود در اسفند ۱۴۰۲ گفت: زمانی که به‌عنوان مدیرکل این مجموعه فعالیت خود را آغاز کردم، متأسفانه جایگاه کانون استان در ارزیابی‌های کشوری، به دلیل شرایط مختلف از جمله شیوع کرونا و دیگر عوامل، در رتبه آخر یعنی سی‌ویکم قرار داشت. این موضوع در جلسه‌ای با حضور معاون توسعه به ما اعلام شد.
وی ادامه داد: از همان ابتدا، با تکیه بر پیوست فرهنگی و اقتصادی، برنامه‌ریزی کردیم تا بتوانیم جایگاه کانون را ارتقا دهیم. پیوست فرهنگی چندبعدی تعریف شد که یکی از مهم‌ترین بخش‌های آن، پیوست رسانه‌ای بود. هدف ما این بود که با تقویت ارتباط با رسانه‌ها، کانون را به‌عنوان یک محیط امن و مناسب برای خانواده‌ها معرفی کنیم.
شهبازی با اشاره به نتایج این تلاش‌ها گفت: تلاش‌های مجموعه در سال ۱۴۰۳ نتیجه داد و در بازه زمانی یک‌ساله، کانون استان کهگیلویه و بویراحمد موفق شد جایگاه نخست کشوری را کسب کند. این موفقیت در حالی به دست آمد که ارزیابی‌های کانون در سطح کشور هر شش ماه یک‌بار انجام می‌شود. سال گذشته به دلیل شرایط خاصی مانند شهادت رئیس‌جمهور فقید، شهید رئیسی، و برگزاری انتخابات، تنها یک ارزیابی در ۱۵ اسفند ۱۴۰۳ انجام شد. در این ارزیابی، به لطف زحمات مربیان و همکاران، کانون استان ما به جایگاه نخست فرهنگی در کشور دست یافت.
وی افزود: این موفقیت دستاوردهای متعددی به همراه داشت. پیش از این، نگاه ستاد مرکزی به استان ما چندان مثبت نبود و ایده‌ها و پیشنهادات ما کمتر مورد توجه قرار می‌گرفت. همچنین، در سمینارها و جلسات کشوری، استان کهگیلویه و بویراحمد کمتر دیده می‌شد یا مورد استقبال قرار می‌گرفت. اما کسب جایگاه نخست، نگاه ستاد را به استان تغییر داد. این تغییر دیدگاه، مزایای متعددی از جمله حمایت‌های اقتصادی، برنامه‌ریزی بهتر، توزیع مناسب‌تر نیروی انسانی، و توجه ویژه به شاخص‌های دیگر به همراه داشت.
شهبازی در ادامه گفت: یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این موفقیت، جذب اعتبارات ملی بود که به توسعه فعالیت‌های کانون در استان کمک کرد. همچنین، این جایگاه باعث ایجاد خودباوری در میان همکاران و مربیان استان شد. پیش‌تر، به دلیل شرایطی مانند کرونا، فعالیت‌های استان کمتر در سطح ملی دیده یا تجلیل می‌شد. اما این موفقیت، انگیزه‌ای مضاعف به همکاران داد و به‌عنوان یک نیروی محرکه، زمینه‌ساز شروع قدرتمند ما در سال جاری شد.
وی در پایان از تعریف طرح‌های ویژه برای استان خبر داد و گفت: با بررسی ظرفیت‌های موجود، به این نتیجه رسیدیم که دو حوزه کلیدی، یعنی روستاها و مناطق عشایری، از پتانسیل بالایی برخوردارند و کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. بر این اساس، دو طرح «کانون و روستا» و «کانون و عشایر» را به‌صورت اختصاصی برای استان کهگیلویه و بویراحمد طراحی و ارائه کردیم که خوشبختانه در سطح ملی نیز مورد تأیید قرار گرفت.
سلیمان شهبازی در ادامه گفت‌وگوی خود با کبنانیوز با اشاره به ظرفیت‌های انسانی استان اظهار کرد: استان کهگیلویه و بویراحمد بیش از ۲۵۰۰ دانش‌آموز عشایری دارد که از خرداد تا مهرماه، برنامه‌های فرهنگی، ادبی و هنری برای کودکان و نوجوانان ۶ تا ۱۸ سال تحت پوشش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار می‌شود.
وی افزود: در کل استان، حدود ۱۶۸ هزار دانش‌آموز داریم که جامعه هدف ما هستند. بخش قابل‌توجهی از این دانش‌آموزان در مناطق مادوان، مهریان و حوزه ثروت ساکن هستند.
شهبازی با اشاره به طراحی طرحی بومی برای پاسخ به آسیب‌های اجتماعی استان گفت: بر اساس شرایط خاص استان، طرحی بومی با عنوان «طرح کام» (کانون، اولیا، مدرسه) طراحی کردیم که به‌طور ویژه به مسائل و آسیب‌های اجتماعی استان می‌پردازد. این طرح با در نظر گرفتن فرهنگ، سبک زندگی و شیوه‌های ارتباطی والدین و فرزندان در استان تدوین شد و با استقبال ستاد مرکزی کانون مواجه گردید. هم‌اکنون این طرح در سطح استان در حال اجراست و نتایج بسیار خوبی به همراه داشته است.
وی همچنین از اجرای طرح ملی «کانون و خانواده» خبر داد و گفت: این طرح بر اساس نیازهای استان طراحی شده است. باور ما این است که برای انجام کارهای تربیتی بنیادی و اثرگذار، همراهی خانواده با کودک و نوجوان ضروری است، زیرا خانواده محل اصلی پاسخگویی به نیازهای عاطفی، هیجانی و شناختی کودکان است.
شهبازی افزود: بر این اساس، طرح «کانون و خانواده» را با محوریت ۳۰ خانواده در ۱۰ محور اصلی تعریف کردیم. این طرح چند روز پیش در شورای خانواده کشوری مطرح شد و مورد توجه قرار گرفت. هدف این طرح، آموزش مهارت‌های فرزندپروری و هوش هیجانی به خانواده‌هاست تا والدین بتوانند به‌درستی با فرزندان خود رفتار کنند.
وی با ذکر نمونه‌هایی از محتوای آموزشی این طرح گفت: برای مثال، این طرح به والدین کمک می‌کند تا بدانند چگونه با پرخاشگری کودک یا نوجوان در خانه یا محیط‌های عمومی برخورد کنند، چگونه هیجانات نوجوان را مدیریت کنند، یا چگونه سبک زندگی سالم و تقسیم وظایف را در خانواده نهادینه کنند. این موضوع به‌ویژه در دوره نوجوانی اهمیت دارد، زیرا واگذاری برخی وظایف و اختیارات به نوجوانان می‌تواند به رشد و خودباوری آن‌ها کمک کند.
شهبازی با اشاره به طرح‌های در حال اجرا در استان گفت: در کنار این طرح‌ها، چهار طرح اصلی در استان در حال اجراست: «کانون و عشایر»، «کانون و روستا»، «طرح کام» و «کانون و خانواده». این طرح‌ها بر اساس زیست‌بوم و نیازهای خاص استان طراحی شده‌اند و نتایج بسیار خوبی به همراه داشته‌اند.
وی افزود: به‌عنوان مثال، در ارزیابی اخیر که چهار روز پیش انجام شد، استان ما در برگزاری کارگاه‌های خانواده رتبه نخست کشوری را کسب کرد. یکی از کارگاه‌های برجسته ما با عنوان «تاب‌آوری در خانواده» برگزار شد که ۲۵۰۰ مربی کانون پرورش فکری از سراسر کشور در آن شرکت کردند.
شهبازی در پایان با تأکید بر سیاست «مخاطب‌محوری» در کانون استان گفت: این سیاست به این معناست که هر کودک، نوجوان، والدین یا معلمی که به خدمات فرهنگی، ادبی و هنری نیاز داشته باشد، ما در هر منطقه و شرایطی آماده ارائه خدمات هستیم.»
وی افزود: «در این راستا، یکی از شاخص‌های مهم ما، امانت کتاب است. هر فردی که به کانون مراجعه کند، می‌تواند به‌صورت رایگان عضو شود و هفته‌ای تا ۵ کتاب امانت بگیرد.
وی گفت: همچنین، در طرح‌های ویژه مانند نوروز امسال، طرح «۱۴ روز، ۱۴ کتاب» را اجرا کردیم که طی آن کودکان و نوجوانان را تشویق کردیم تا در ایام نوروز به‌جای تکالیف سنگین، به مطالعه کتاب‌های داستانی و شعر بپردازند. این طرح با استقبال بسیار خوبی مواجه شد و به تقویت فرهنگ کتاب‌خوانی در میان کودکان و نوجوانان کمک کرد.
سلیمان شهبازی در ادامه گفت‌وگوی خود با کبنانیوز اظهار کرد: هدف ما از فعالیت‌های کانون پرورش فکری، صرفاً ارزیابی و رتبه‌بندی نیست؛ بلکه می‌خواهیم کتاب‌خوانی به تجربه‌ای لذت‌بخش برای کودکان و نوجوانان تبدیل شود.
وی افزود: استقبال از کتاب‌های داستانی بسیار خوب بوده و یکی از اولویت‌های ما افزایش تعداد اعضای کانون است. در سال گذشته، ما شاهد رشد ۱۰۰ درصدی در جذب عضو بودیم. تا پیش از اسفند ۱۴۰۲، حدود ۵ هزار عضو داشتیم، اما اکنون بیش از ۲۰ هزار عضو فعال در کانون پرورش فکری استان داریم که نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری (حدود ۱۳ هزار عضو جدید) نشان می‌دهد.
شهبازی با تشریح تفاوت میان مخاطب و عضو فعال گفت: مخاطب ممکن است تنها در یک برنامه، مانند تماشای فیلم در سینمای کانون یا شرکت در یک رویداد خاص، حضور داشته باشد. اما عضو فعال کسی است که به‌صورت مستمر با کانون در ارتباط است. این ارتباط می‌تواند شامل شرکت در کلاس‌های آموزشی، حضور در برنامه‌های قصه‌گویی، تماشای فیلم یا امانت گرفتن کتاب باشد.
وی ادامه داد: در حال حاضر، کانون پرورش فکری بیش از ۶۰ فعالیت متنوع ارائه می‌دهد که اعضا می‌توانند از آن‌ها بهره‌مند شوند. مزیت عضویت در کانون این است که ما با ایجاد یک بانک اطلاعاتی از اعضای خود، امکان ارتباط مستمر با آن‌ها را داریم. این ارتباط از طریق ارسال پیام، دعوت به جشنواره‌ها یا برنامه‌های فرهنگی با حضور خانواده‌ها برقرار می‌شود.
شهبازی با تأکید بر نقش خانواده در تقویت فرهنگ کتاب‌خوانی گفت: این تعامل، بستری برای تقویت نگاه فرهنگی در خانواده‌ها فراهم می‌کند و کانون را به‌عنوان یک پایگاه امن فرهنگی، ادبی و هنری معرفی می‌کند. ابتدا هدف ما صرفاً افزایش تعداد اعضا نبود، اما با بررسی‌های انجام‌شده، متوجه شدیم که ارتباط مستمر با خانواده‌ها از طریق کودکانشان، پیوند فرهنگی قوی‌تری ایجاد می‌کند. خانواده مهم‌ترین پایگاه فرهنگی در هر منطقه، ناحیه یا شهرستان است و ما باید زیرساخت‌های لازم را برای تقویت این پایگاه فراهم کنیم.
وی با اشاره به برنامه‌های جدید کانون افزود: اخیراً اتفاقات بسیار خوبی در کانون رخ داده است. برای مثال، در حوزه ادبیات و داستان‌نویسی، برنامه‌هایی مانند موزه ادبیات و جلسات تحلیل کتاب برگزار شده که برای اولین بار در استان اجرا می‌شوند. این برنامه‌ها، از جمله انجمن‌های تحلیل کتاب، به معرفی کانون به‌عنوان پایگاه علم، اندیشه و خرد کمک کرده است. سیاست ما مرکزمحوری و معرفی کانون به‌عنوان یک پایگاه امن فرهنگی، ادبی و هنری است.
شهبازی در ادامه گفت: «یکی دیگر از سیاست‌های کلیدی ما در سال جاری، توانمندسازی است. این توانمندسازی شامل مربیان، خانواده‌ها و کودکان می‌شود. مربیان ما از توانمندترین مربیان در سطح کشور هستند و در ارزیابی‌های کشوری جایگاه ویژه‌ای دارند.»
وی با اشاره به تنوع‌بخشی در جذب نیروهای تخصصی گفت: برای تنوع‌بخشی به فعالیت‌ها، علاوه بر مربیان ثابت، از مربیان شهریه‌ای و تخصصی نیز استفاده می‌کنیم. این مربیان با مهارت‌های بالا در دوره‌های مختلف، از جمله دوره‌های تابستانی، فعالیت می‌کنند. تعداد این مربیان بسته به نیاز متغیر است؛ گاهی ۵۰ نفر و گاهی تا ۱۰۰ نفر به‌صورت قرارداد شهریه‌ای با ما همکاری می‌کنند.
شهبازی خاطرنشان کرد: این رویکرد به ما امکان می‌دهد تا از نیروهای متخصص در خارج از مجموعه نیز بهره ببریم و تنوع مهارت‌ها را در مراکز خود افزایش دهیم. این اقدام نیز با استقبال بسیار خوبی مواجه شده و نتایج مثبتی به همراه داشته است.
سلیمان شهبازی در ادامه گفت‌وگوی خود با کبنانیوز اظهار کرد: برای جذب مخاطبان بیشتر، ما برنامه‌ریزی کردیم تا مراکز کانون پرورش فکری در زمان‌هایی که برای خانواده‌ها مناسب‌تر است، خدمات ارائه دهند. به همین منظور، با توجه به تغییر شیفت دانش‌آموزان و شرایط کاری والدین، ساعات فعالیت مراکز را در تابستان و سایر ایام سال تنظیم کردیم.
وی افزود: بر اساس مکاتباتی که با دستگاه‌های مرتبط داشتیم، مراکز ما اکنون دو روز در هفته در شیفت بعدازظهر نیز فعال هستند تا خانواده‌هایی که والدین شاغل دارند و در ساعات صبح امکان استفاده از خدمات را ندارند، بتوانند از برنامه‌های کانون بهره‌مند شوند.»
شهبازی با اشاره به گستره مراکز فعال در استان گفت: «در حال حاضر، کانون پرورش فکری استان کهگیلویه و بویراحمد دارای ۲۱ مرکز است که شامل مراکز ثابت، سیار و پستی است. از این تعداد، ۷ مرکز سیار داریم که خدمات فرهنگی، ادبی و هنری را به مناطق روستایی، حاشیه شهرها و مناطق کم‌برخوردار ارائه می‌دهند.
وی ادامه داد: همچنین، دو مرکز پستی داریم که از طریق مکاتبه با مخاطبان، خدماتی مانند ارسال کتاب و دعوت به جشنواره‌ها را ارائه می‌دهند. این مراکز امکان دسترسی به خدمات کانون را برای افرادی که در مناطق دوردست هستند، فراهم می‌کنند. ۱۲ مرکز ثابت نیز در شهرستان‌های مختلف استان، متناسب با نیازهای هر منطقه، فعالیت می‌کنند.
شهبازی با اشاره به اقدامات مؤثر سال گذشته گفت: یکی از مهم‌ترین دستاوردها، افتتاح مرکز مادوان پس از ۱۲ سال بود. این پروژه که از سال ۹۱–۹۲ آغاز شده بود، با همکاری جمعی از جمله استانداری، سازمان نوسازی مدارس و سایر دستگاه‌ها، در ۱۴ بهمن ۱۴۰۳ به بهره‌برداری رسید.
وی افزود: این مرکز با مساحت ۵۷۰ متر، دارای حیاط، سالن سینما، اتاق سفال، اتاق نقاشی و امکان برگزاری ۵ کارگاه همزمان است و اکنون به‌عنوان یکی از فعال‌ترین مراکز کانون در سطح کشور شناخته می‌شود. تنوع برنامه‌ها و استقبال گسترده خانواده‌ها از این مرکز، نشان‌دهنده موفقیت آن است.
شهبازی با اشاره به تلاش‌های این مرکز گفت: نبود زیرساخت‌های فرهنگی در منطقه مادوان است. این منطقه پیش‌تر فاقد کتابخانه، سالن ورزشی یا سینما بود و عملاً هیچ زیرساخت فرهنگی در آن وجود نداشت. فقدان این زیرساخت‌ها باعث شده بود که اوقات فراغت کودکان و نوجوانان به‌صورت غیرسازنده و گاهی در فضای مجازی ناسالم سپری شود.
وی تأکید کرد: ما معتقدیم که ایجاد زیرساخت‌های فرهنگی، گام اول در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی است. بر اساس این دیدگاه، مدیریت برخی مراکز را به‌گونه‌ای ابتکاری به خانواده‌ها نزدیک کردیم تا بتوانند مستقیماً در فرآیندهای آموزشی و تربیتی مشارکت کنند.
شهبازی گفت: در اولین جلسات با خانواده‌ها، بر اهمیت مراقبت، آموزش و نگهداری صحیح کودکان تأکید کردیم تا این مراکز به‌عنوان پایگاه‌های امن فرهنگی، نقش مؤثری در رشد و پرورش کودکان ایفا کنند.
سلیمان شهبازی در ادامه گفت‌وگوی خود با کبنانیوز اظهار کرد: در حال حاضر، مرکز مادوان از حضور مربیان برجسته و صاحب‌نام استان بهره‌مند است که به‌صورت داوطلبانه و رایگان خدمات ارائه می‌دهند. این مرکز به دلیل تنوع برنامه‌ها و پیوست خانواده‌محور، با استقبال گسترده خانواده‌ها مواجه شده است. خانواده‌ها تمایل دارند فرزندانشان در برنامه‌های متنوع این مرکز شرکت کنند.
وی افزود: برای تقویت زیرساخت‌های ورزشی، امکاناتی مانند فوتبال‌دستی، تنیس روی میز و ایرهاکی در مرکز مادوان و سایر مراکز استان فراهم شده است. این بازی‌های رومیزی در راستای غنی‌سازی اوقات فراغت کودکان و نوجوانان در تمام مراکز کانون استان توزیع شده‌اند.
شهبازی با اشاره به احیای یکی از مراکز راکد استان گفت: یکی از مراکز مهم دیگر، مرکز مارگون است که در پنج سال گذشته به دلیل کمبود نیروی انسانی و مشکلات زیرساختی، عملاً راکد مانده بود. در شهریور ۱۴۰۳، یعنی شش ماه پس از آغاز فعالیتم در کانون، قرارداد اجاره این مرکز را فسخ کردیم و با بازسازی گسترده و هزینه قابل‌توجه، آن را احیا کردیم.
وی ادامه داد: تأمین نیروی انسانی برای این مرکز نیز چالش بزرگی بود، زیرا جذب نیرو در کانون به‌صورت متمرکز در تهران انجام می‌شود و ما در سطح استان امکان جذب مستقیم نداریم. برای حل این مشکل، از نیروهای خدماتی موجود استفاده کردیم و با برگزاری دوره‌های فشرده آموزشی زیر نظر مربیان متخصص، این نیروها را به‌عنوان مربی در مرکز مارگون به‌کار گرفتیم.
شهبازی با اشاره به استقبال از این مرکز گفت: اکنون این مرکز با استقبال بسیار خوبی مواجه شده و به یکی از مراکز برجسته استان تبدیل شده است. بر اساس آخرین آمار، مرکز مارگون بیش از ۲۵۰ عضو فعال دارد.
وی با تأکید بر رسالت فرهنگی کانون گفت: مراکز کانون پرورش فکری استان بیش از ۶۰ فعالیت متنوع با محوریت کتاب ارائه می‌دهند. مهم‌ترین رسالت ما در کانون، ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی و پژوهش است، زیرا باور داریم که مطالعه، مسیر توسعه و رشد انسان را هموار می‌کند.
شهبازی افزود: به‌عنوان مثال، در کارگاه‌های فن بیان که برگزار می‌کنیم، تأثیرگذاری مربیان به دایره لغات و دانش آن‌ها بستگی دارد که خود نتیجه مطالعه گسترده است.
وی با اشاره به آمار امانت کتاب گفت: بر اساس آمار، در شش‌ماهه نخست سال جاری، بیش از ۳۵ هزار جلد کتاب در مراکز کانون استان به امانت گرفته شده است. این در حالی است که در کل سال ۱۴۰۲، تنها ۱۸ هزار جلد کتاب امانت داده شده بود. این افزایش چشمگیر، نشان‌دهنده موفقیت برنامه‌های ترویج کتاب‌خوانی است.
شهبازی در پایان گفت: برای تقویت فرهنگ مطالعه، هر فصل مسابقات کتاب‌خوانی برگزار می‌کنیم که بیش از ۳۰ مربی و کارمند در اجرای آن مشارکت دارند. در این برنامه‌ها، کتاب‌ها به کودکان و نوجوانان معرفی می‌شوند و پس از مطالعه، بازخوردهایی از آن‌ها دریافت می‌کنیم. این بازخوردها شامل مفاهیم، اثرگذاری و برداشت‌های شخصی کودکان از کتاب‌هاست. این فرآیند نه‌تنها به تعمیق درک کودکان از مطالب کمک می‌کند، بلکه آن‌ها را به مطالعه بیشتر ترغیب می‌کند. البته لازم است اطلاع‌رسانی درباره این برنامه‌ها تقویت شود تا مشارکت بیشتری از سوی خانواده‌ها و کودکان شاهد باشیم.
سلیمان شهبازی در ادامه گفت‌وگوی خود با کبنانیوز اظهار کرد: ان‌شاءالله در آبان‌ماه امسال، از ۱۰۰ کودک و نوجوان برتر کتاب‌خوان استان تجلیل خواهیم کرد. ما سامانه‌ای داریم که مشخص می‌کند در هر مرکز، کدام عضو چه تعداد کتاب و چه نوع کتابی مطالعه کرده است. برای مثال، می‌توانیم به‌راحتی بگوییم که در مرکز گچساران، یکی از اعضا به کتاب‌های فناوری علاقه‌مند است و در مرکز لیکک، عضوی دیگر به کتاب‌های ادبی گرایش دارد.
وی افزود: این اطلاعات به ما کمک می‌کند تا سرانه مطالعه را افزایش دهیم و این حرکت، اتفاق بسیار مثبت و ارزشمندی است.
شهبازی با اشاره به تعریف پیوست اقتصادی در کانون گفت: «نکته مهم این است که پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند در عصر جدید، با وجود گسترش فضای مجازی، بازگشت به کتاب به‌عنوان یک نیاز اساسی مطرح شده است. فضای مجازی، فایل‌های PDF و شبکه‌های اجتماعی نمی‌توانند به‌طور کامل نیازهای ذهنی و علمی انسان را برآورده کنند. کتاب، به‌ویژه در فضای آکادمیک و علمی، همچنان جایگاه ویژه‌ای دارد و همراهی با دانش و خرد را تضمین می‌کند.
وی ادامه داد: «وقتی کتاب به دست کودک و نوجوان می‌رسد، ارتباط عمیقی با آن برقرار می‌کند. اما چرا کتاب نتوانسته جایگزین موبایل شود؟ پاسخ این است که ما باید محتوای خود را جذاب‌تر و متناسب با نیازها و دنیای کودکان و نوجوانان کنیم. گاهی محتوای کتاب‌ها ممکن است کسل‌کننده یا غیراثرگذار باشد. برای رفع این مشکل، ما به سمت نیازسنجی دقیق حرکت کرده‌ایم.»
شهبازی با اشاره به فرآیند نیازسنجی در مراکز کانون گفت: «مربیان ما در هر شهرستان، نیازها و علایق مخاطبان را بررسی می‌کنند. برای مثال، وقتی کودکی به مرکز مراجعه می‌کند، از او می‌پرسیم چه نوع کتابی دوست دارد مطالعه کند. اگر آن کتاب در کتابخانه موجود نباشد، تلاش می‌کنیم آن را تأمین کنیم. به این ترتیب، ذائقه مخاطبان را در نظر می‌گیریم.»
وی افزود: برای نمونه، در مرکز لیکک که گرایش به کتاب‌های ادبی بیشتر است، کتاب‌های ادبی تأمین می‌کنیم و در مرکز گچساران، کتاب‌های فناوری‌محور را. اما نمی‌توان انکار کرد که دنیای امروز، دنیای دیجیتال و فناوری‌های نوین است. ما نیز در این راستا فعالیت‌های موفقی داشته‌ایم. یکی از تجربیات برجسته کانون استان، کسب رتبه اول کشوری در تولید محتوای مجازی برای کودکان، نوجوانان و خانواده‌ها در رویداد «جنگ ۱۲ روزه» بود.
شهبازی در ادامه با اشاره به چالش‌های فضای مجازی گفت: «از منظر روان‌شناسی و دیدگاه‌های غیرکانونی، موبایل می‌تواند ابزار مفیدی باشد، مانند خودرویی که وقتی تحت کنترل است، به ما خدمت می‌رساند. اما اگر کنترل آن از دست برود، مانند خودرویی با سرعت بالا و بدون ترمز، می‌تواند خطرناک باشد.
وی افزود: شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی نیز همین‌گونه هستند. تا زمانی که تحت کنترل ما باشند، خدمات ارزشمندی ارائه می‌دهند و ما با استفاده از آن‌ها مخالف نیستیم. اما مشکل زمانی ایجاد می‌شود که ما در اختیار فضای مجازی قرار می‌گیریم.
شهبازی با اشاره به دلایل اصلی وابستگی کودکان به فضای مجازی گفت: نخست، دنیای واقعی ما به‌اندازه کافی به نیازهای کودکان پاسخ نمی‌دهد. وقتی پدر و مادر شاغل هستند و پس از بازگشت به خانه خسته‌اند یا برنامه‌ای برای اوقات فراغت کودک ندارند، او به‌طور طبیعی به سمت فضای مجازی کشیده می‌شود. دوم، نبود برنامه‌های عملیاتی متناسب با دنیای سنی کودکان، این خلأ را تشدید می‌کند.
وی تأکید کرد: اگر والدین، به‌ویژه والدین شاغل، بتوانند برنامه‌های جذاب و متناسب با نیازهای سنی فرزندانشان ارائه کنند، وابستگی به فضای مجازی کاهش خواهد یافت.
سلیمان شهبازی در ادامه گفت‌وگوی خود با کبنانیوز اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین رسالت‌های کانون پرورش فکری، ترویج فرزندپروری شایسته و پاسخگویی به نیازهای کودکان و نوجوانان، از جمله بازی، تفریح، شادی و سایر جنبه‌های دنیای کودکی و نوجوانی است.
وی با اشاره به دلایل گرایش کودکان به فضای مجازی گفت: یکی از دلایل این گرایش، کمبود جذابیت و تنوع در برنامه‌های دنیای واقعی است. اگر ما در دنیای حقیقی برنامه‌های متنوع و جذابی متناسب با نیازهای سنی کودکان و نوجوانان، مانند فعالیت‌های سینمایی، ارائه کنیم، گرایش به فضای مجازی کاهش خواهد یافت.
شهبازی افزود: دلیل دوم گرایش به فضای مجازی، اضطراب است. گاهی افراد برای فرار موقت از افکار و مشکلات زندگی، به فضای مجازی پناه می‌برند. برای مثال، ممکن است فردی ساعت‌ها در شبکه‌های اجتماعی وقت بگذراند، اما وقتی از او پرسیده شود چه چیزی به دست آورده، پاسخی جز پر کردن وقت و کاهش اضطراب نداشته باشد.
وی تأکید کرد: فضای مجازی نباید به‌عنوان یک پناهگاه امن تلقی شود، زیرا هرچه بیشتر در آن غرق شویم، مانند منجلابی است که بیشتر ما را به خود فرو می‌برد. ما در کانون پرورش فکری برنامه‌هایی برای استفاده از فضای مجازی داریم، اما تمرکز اصلی ما بر کتاب چاپی و فعالیت‌های دنیای واقعی است.
شهبازی با اشاره به زیرساخت‌های مراکز کانون گفت: در مراکز کانون، زیرساخت‌هایی برای بازی‌های واقعی مانند تنیس روی میز و بازی‌های رومیزی ایجاد کرده‌ایم، اما کمتر به سمت بازی‌های مجازی رفته‌ایم. باور ما این است که شادی و نشاط واقعی از طریق فعالیت‌های حقیقی و تعاملات واقعی در کانون به دست می‌آید. این فعالیت‌ها در مراکز ما بسیار متنوع هستند و با استقبال خوبی مواجه شده‌اند.
وی در ادامه با اشاره به تولیدات فرهنگی کانون در سطح کشور گفت: کانون پرورش فکری در زمینه تولید فیلم، انیمیشن و اسباب‌بازی فعالیت‌های فاخری دارد. تولید اسباب‌بازی در کانون، مانند تألیف کتاب، فرآیندی دقیق و متمرکز دارد و باید تأییدیه‌های لازم را دریافت کند.
شهبازی افزود: اسباب‌بازی‌هایی که توسط کانون طراحی و تولید می‌شوند، کاملاً متناسب با نیازهای روز کودکان و نوجوانان هستند و از کیفیت بالایی برخوردارند. انتشارات کانون نیز نقش مهمی در ارائه محتوای مناسب و جذاب برای این گروه سنی ایفا می‌کند.
کد مطلب: 503459