مخمصه سیاسی / بررسی روی کار آمدن دولت وفاق و انتخاب حسینعلی امیری به‌ عنوان استاندار فارس

کبنا ؛حسینعلی امیری فردی با سابقه اصولگرایی است که البته خود را از آن مبرا می‌داند و فعالیت‌های حقوقی و قضایی‌اش بر فعالیت‌های اجرایی برتری دارد. انتخاب او به عنوان استاندار فارس با واکنش‌های متفاوتی به‌ویژه از سوی اصلاح‌طلبان روبرو شده بود؛ هرچند که او در مراسم معارفه‌اش قول داد که راه دولت وفاق ملی را در پیش خواهد گرفت اما این وعده خیال فعالان سیاسی، کارشناسان و حتی مردمِ این استان را از هموار شدن راه مدیریتی استانداری فارس راحت نکرد.
جدای از دغدغه‌های سیاسی استانی که توانسته جایگاه مطلوب‌تری نسبت به دیگر استان‌های کشور در مسائل اقتصادی و نرخ بیکاری داشته باشد، اما برای استانی که با یک چالش بزرگ به نام فرونشست روبه‌رو است که براساس پیش‌بینی‌ها یکی از بزرگترین منابع درآمدی استان یعنی گردشگری و همچنین کشاورزی را در آینده نزدیک با خطر افت محسوس روبه‌رو خواهد کرد، حضور فردی که بتواند راهکاری برای این بحران داشته باشد بسیار مهم و ضروری است. اما به نظر می‌رسد که امیری همچنان در لایه‌های نخستِ مدیریتی یعنی انتصابِ مدیرانش متوقف شده و هنوز نتوانسته است به امور اجرایی استان فارس ورود جدی‌تری داشته باشد. از نگاه برخی سیاسیون فارس دلیل این امر، نداشتن سابقه سیاسی تشکیلاتی قوی امیری است.
تقابلِ استاندار و نمایندگان مجلس
حسینعلی امیری، خوش‌شانس بود که با واکنش شدید نمایندگان استان فارس برای انتخاب مواجه نشد تا اتفاقی که سال ۹۴ و در جریان انتخاب محمدعلی افشانی و به بهانه غیربومی بودنِ او رخ داده بود برای وی نیز تکرار نشود. در آن سال نمایندگان این استان به انتخاب افشانی و عدم مشورت وزیر کشور با آن‌ها اعتراض داشتند و یکی از دلایلی که در استدلال مخالفت خود مطرح می‌کردند، غیربومی بودنِ وی بود. در نهایت ۱۸ نماینده این استان به صورت نمادین و دسته‌جمعی استعفا دادند.
امیری نیز پس از آنکه نامش به‌عنوان یکی از گزینه‌های احتمالی برای استانداری فارس مطرح شد، با واکنشی مشابه از سوی نمایندگان فارس روبه‌رو شد؛ «استاندار غیر بومی نمی‌خواهیم»؛ برخی نمایندگان مجلس در این استان گفته بودند که وزارت کشور یک گزینه غیربومی به هیئت دولت معرفی کرده است که با پیگیری نمایندگان منتفی شد و از ارائه لیستی سخن گفتند که تمامی گرایش‌های سیاسی را پوشش می‌دهد و همه آن‌ها بومی استان هستند اما در نهایت انتخابِ یک کُردِ کرمانشاهی این گفته را رد کرد. 
همراهی دولت و صحبت‌هایی مبنی بر اینکه استانداران در انتصاب‌های خود مشورت نمایندگان مجلس را داشته باشند، شاید یکی از دلایلی بود که باعث می‌شد تا نمایندگان واکنش شدیدی به انتخاب استاندار نشان ندهند؛ با این چراغ‌سبز آن‌ها در هر صورت می‌توانستند نقشی برای خود در روند انتصابات در استان متصور شوند.
نام امیری در میان گزینه‌های پیشنهادی اصلاح‌طلبانِ فارس قرار نداشت. معاون پارلمانی دولت حسن روحانی که تحصیلات حقوقی دارد و قائم‌مقام و معاون امور مجلس وزیر کشور در دولت روحانی بوده است، زاده کرمانشاه است اما سابقه مدیریت در استان فارس را هم داشته است. وی ریاست کل دادگستری فارس را بر عهده داشته و معاون قوه قضائیه و رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور نیز بوده است. کارنامه مدیریتیِ قضایی او بسیار پررنگ است.
سیاسی نیستم
امیری در نهایت به‌عنوان یک استاندار غیربومی راهی فارس شد. او معتقد است فردی سیاسی نیست و در انتصاب‌های خود نیز در طرف کارآمدی ایستاده است: «در انتصابات برای من کارایی و کارآمدی مهم است و اهل هیچ جریان سیاسی نبوده و نیستم و مرزی بین اصول‌گرا و اصلاح‌طلب قرار نداده‌ام.» او گفته بود که استاندار شدن برایش موضوعیت نداشته و قبول این مسئولیت به دلیل پاسخ به عنایت و محبت مردم فارس بوده است.
او در مراسم معارفه‌اش تاکید کرد که مدل مدیریتی‌اش همان مدل مدیریتی پزشکیان است: «مدل مدیریتی همه ما همان گفتمانی است که دکتر پزشکیان رئیس‌جمهور مطرح کرده و باید بکوشیم که این گفتمان و قول‌هایی که داده شده در مقیاس استانی عملیاتی شود.» در صحبت‌های مراسم معارفه بیشتر حرف‌های حقوقی زد و از حاکمیت قانون سخن گفت و خطاب به مردم فارس گفت که به وی اعتماد کنند چراکه آنچه را که می‌گوید در عمل پیاده می‌کند و در غیر این‌صورت چهره‌ای ناسالم از وی ترسیم خواهد شد.
انتقاد به حضور مدیرانِ گذشته
استاندار جدید فارس از زمانی که در مهرماه سال جاری سکان مدیریت این استان را بر عهده گرفت، دست به تغییرات مدیریتی گسترده‌ای نزده است؛ موضوعی که گلایه‌های فعالان سیاسی را به همراه داشته است. رئیس ستاد پزشکیان به همین دلیل گلایه‌هایی را مطرح کرد و در گفت‌وگو با ایلنا ضمن اشاره به اینکه روند کُند انتصابات در این استان قابل قبول نیست، تغییرات اندک مدیریتی را غیرمنطقی اعلام کرد.
سید عبدالرزاق موسوی، رئیس ستاد پزشکیان در این استان البته که یکی از مهمترین دلایل را درخواست وزیر کشور و رویکرد دولت به این مسئله دانسته بود که خواهان تعامل استانداران با نمایندگان مجلس در این موضوع شوند؛ تعاملی که ظاهراً بیشتر به دخالت و لابی‌های گسترده تبدیل شده است و صدای فعالان سیاسی این استان را درآورده است. جبهه اصلاحات استان فارس در بیانیه‌ای با انتقاد از دخالت‌ها در امر انتصابات در این استان به نمایندگان مجلس هشدار دادند که از دخالت در انتصابات پرهیز کنند.
در این بیانیه از دخالت‌های گسترده نمایندگان فارس در عزل و نصب‌های مدیران استان و همچنین فرمانداران شهرستان‌های فارس سخن گفته شد و یکی از دلایل تاخیر در انتصاب مدیران همسو با سیاست‌های دولت چهاردهم نیز همین مسئله بیان می‌شود. اگرچه جبهه اصلاحات فارس در این بیانیه روند انتصابات را مثبت اما کُند اعلام کرد اما به استاندار توصیه کرد تا با اتکا به آرای مردمی حامی دولت وفاق و با پرهیز از هرگونه توصیه و فشار غیرقانونی دست به انتصابات بزند.
استاندار در مخمصه سیاسی
برخی از فعالان سیاسی در این استان معتقدند که حسینعلی امیری در یک مخمصه سیاسی گیر کرده است. او یک فرد اصولگراست که خود را وابسته به هیچ جریان سیاسی معرفی نکرده است، اما در برابر فشارهایی که از سوی جریان‌های سیاسی مختلف به وی وارد می‌شود، سمتِ جریانِ اصولگرا می‌ایستد. مصداق این ادعا در فضای سیاسی انتصاب معاون فرهنگی و زیارتگاهی این استان است که از اعضای ستاد جلیلی در فارس بوده است. دخالت نمایندگان مجلس یکی دیگر از دلایلی است که در کُند بودن روند انتصابات و بسته بودن دست امیری در این استان بیان می‌شود.
هرچند که او یک زن اهل سنت را به فرمانداری یکی از شهرستان‌های این استان منصوب کرده است (فروغ هاشمی، شهرستان اوز)، نماینده بانوان ستاد پزشکیان در استان فارس را به سمت سرپرست دفتر امور زنان و خانواده این استان منصوب کرده است؛ همچنین چند فرماندار دیگر را نیز منصوب کرده است اما در مناصب حساس و کلیدی هنوز نتوانسته خواست خود را در این استان به کرسی اجرا بنشاند. معاونت سیاسی استان فارس که یکی از نخستین گزینه‌هایی بود که امیری دست به تغییر وی زد، هنوز نتوانسته است مهر تایید نهادهای نظارتی در این استان را دریافت کند و انتخاب فرماندار شیراز نیز با اما و اگرهای بسیاری روبه‌رو است.
استاندار دوام می‌آورد؟
هم‌میهن در ادامه نوشت: یکی از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب فارس که خواسته است نام او در این گزارش ذکر نشود با اشاره به اینکه میانه‌رو بودن امیری این دیدگاه را به وجود آورده بود که می‌تواند در راستای وفاق ملی حرکت کند اما سابقه استان فارس این اعتقاد را در میان جریان اصلاح‌طلب به وجود آورد که وی در فارس موفق نخواهد بود، چراکه وی نمی‌تواند هم توقعات اصلاح‌طلبان و هم اصولگرایان را برآورده کند و کار سختی خواهد داشت.
از نظر وی امیری الان هم در منگنه سختی در استانداری قرار گرفته و بعید است که با این شرایطی که در استان فارس وجود دارد بتواند دوام بیاورد؛ وی دلیل این گفته را به‌ویژه دخالت‌های نمایندگان کم‌تجربه فارس در استانداری می‌داند و از طرفی هم وفاق در این استان به این معنا تعبیر شده است که سخن اصولگراها نیز هرچه باشد عملیاتی شود: «او زمانی که می‌خواهد نیرویی به کار بگیرد، نیاز به استعلام از مراجع بالادستی دارد و در فارس آنقدر به این موضوع تنگ‌نظرانه نگاه می‌شود که شروع فعالیت مدیرانِ منصوب‌شده از سوی امیری در این استان هم‌اکنون دچار مشکل است.
تاکنون چند فرماندار از دولت قبل را جابه‌جا کرده و چند انتصاب دیگر او نیز در حد سرپرست باقی مانده‌اند چراکه هنوز نتوانسته است نظر نهادهای بالادستی را برای مدیران متبوع خود جلب کند. آقای امیری برای معاون سیاسی و فرماندار شیراز و برخی از کسانی که منصوب کرده هنوز نتوانسته است تایید مراجع را بگیرد و با ادامه این روند به مشکل خواهد خورد.»
راه استاندار از این بابت برای فعالان سیاسی این استان سخت و ناهموار به نظر رسیده است که او در معارفه خود وعده داد که شعار رئیس‌جمهور در راستای وفاق ملی را در فارس عملیاتی خواهد کرد اما حالا با مقاومت‌های گسترده‌ای برای انتصاب نیروهای همفکر خود روبه‌رو است و در ادامه یا مجبور است که به نظر نمایندگان فارس و نهادهای دیگر تن دهد و یا بر نظر خود پافشاری کند که همین کار، حرکت او را برای پیشبرد امور اجرایی استان نیز سخت خواهد کرد.