یکی از چالش‌های بزرگ سد تنگ سرخ یاسوج مسئله تملک اراضی است، از مقدار 254 هکتار اراضی این سد تاکنون 85 هکتار تملک شده، مدیرعامل آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد ضمن درخواست تأمین اعتبار برای انجام ادامه بحث تملک اراضی می‌گوید که تملک که باید طی 10 سال انجام می‌گرفت، در این دو ساله در انجام است و همین موضوع موجب فشار کاری و نیاز به اعتبار بیشتر شده است، از طرفی اهالی سد تنگ سرخ نسبت به وضعیت تملک اراضی اظهار نارضایتی داشته و اعتراضات خود را در حضور نماینده مردم شهرستان‌های بویراحمد، دنا و مارگون بیان کردند.
به گزارش کبنانیوز، در بازدیدی که امروز چهارشنبه (14 شهریورماه 1403) با حضور نماینده مردم شهرستان‌های بویراحمد، دنا و مارگون، فرماندار بویراحمد، معاون استاندار کهگیلویه و بویراحمد، مدیرعامل آب منطقه‌ای استان و سایر مسئولان انجام گرفت، مصلح درخصوص آخرین وضعیت سد تنگ سرخ اظهار کرد: این سد با حجم 125 میلیون متر مکعب قابلیت مهار 157 میلیون متر مکعب آب را دارا است، کل آبی که از رودخانه بشار عبور می‌کند 2 میلیارد و 300 میلیون متر مکعب است، در محل سد 300 میلیون متر مکعب آب عبور می‌کند.
 


وی با اشاره به میزان تخصیص آب سد گفت: قرار هست 20 میلیون متر مکعب برای آب شرب یاسوج و روستاهای منطقه و مراکز علمی و دانشگاهی اطراف شهر، 13.3 میلیون متر مکعب برای 4 شهر صنعتی و کارخانجات، و میدان گازی مختار باشد، 33 میلیون متر مکعب برای کشاورزی و ۳۴.۵ میلیون متر مکعب محیط زیست و و رودخانه بشار است که در ماه‌های خرداد، تیر، مرداد و شهریور رهاسازی خواهد شد. جمع این عدد 101 میلیون متر مکعب است.
مصلح خاطرنشان کرد: از 300 میلیون متر مکعب آبی که از این منطقه عبور می‌کند، 200 میلیون متر مکعب از استان فارس وارد استان ما می‌شود، قرار هست که 56 میلیون متر مکعب از تخصیص آب سد را به خود فارس بدهیم. هیچگونه سناریویی از سوی استان فارس برای انتقال آب به این استان انجام نگرفته است.
وی گفت: این سد سال 1390 کلنگ زنی شده که در مقطعی با مشکلات اعتباری و تملک مواجه بود، در این دو ساله بسیاری از این چالش‌ها حل شد. آسفالت جاده جایگزین فردا به اتمام می‌رسد، عملیات ژئوتکنیک سد بعد از سال‌ها انجام شده، مناقصه ابزار دقیق سد انجام شده و دو محموله وارد سد شده است.
   

ماده 23 سامانه انتقال آب به یاسوج منتظر تصویب است
مدیرعامل آب منطقه‌ای استان کهگیلویه و بویراحمد درخصوص سامانه انتقال آب به یاسوج بیان کرد: سامانه انتقال آب سد به یاسوج مصوب شده و ماده 23 در سازمان برنامه و بودجه منتظر تصویب است، مشاور تصفیه خانه بزرگ یاسوج که بزرگ‌ترین تصفیه خانه استان است، انتخاب شده و عملیات طراحی تصفیه خانه شروع خواهد شد.
100 میلیارد تومان تملک طی دو سال انجام شده
وی گفت: با یک بسته سد تنگ سرخ، سامانه انتقال آب و تصفیه خانه مواجه هستیم که هیچ گونه گره قانونی ندارد. از سال 1390 باید سال به سال تملک انجام می‌گرفت، ولی بنا به مشکلات اعتباری این اتفاق نیفتاد، در این دو ساله قریب به 100 میلیارد تومان تملک انجام شده است، و باز هم ادامه می‌یابد.
   
مصلح: حق را به مردم می‌دهم
مصلح در ادامه گفت: اختلافاتی بین کشاورزان با منابع طبیعی و امور اراضی و وزارت نیرو در بستر رودخانه وجود دارد، بنده حق را به مردم می‌دهم، ولی به عنوان مدیر دولت باید قانون حاکم باشد، جلسات زیادی گرفته شد و فرایند تملک انجام گرفت، الان در شورای دستگاه نظارتی استان یک مصوبه محرمانه به نام بازنگری حریم و بستر رودخانه گرفته‌ایم، مثلاً دو هکتار زمین دارد، نیم هکتار آن در بستر رودخانه است، بر اساس قانون باید در جلسه بازنگری دوباره بررسی شود.
دادستان یاسوج، مدیرکل اداره اطلاعات، رئیس اطلاعات سپاه، رئیس سازمان بازرسی، مدیرکل دیوان محاسبات در جلسه‌ای مصوبه را به ما دادند. هر روزی که سند ارائه شود ما حاضر هستیم که پرداخت پول را انجام دهیم.
قیمت اراضی با پیگیری و هماهنگی مدیران ارشد استانی و در فرایند کارشناسی و اجازه شورای تأمین در دو سال اخیر تا 3 برابر افزایش و پرداخت شد. لیکن نظریه کارشناسی قیمت اراضی دارای مهلت زمانی است و الان مجدد قیمت‌ها بروز خواهد شد، جهت ادامه تملک‌ها.
مدیرعامل آب منطقه‌‌ای کهگیلویه و بویراحمد در ادامه می‌گوید: کارشناسی و قیمت‌گذاری بر اساس فرایند قانونی و نظریه ۳ کارشناس رسمی دادگستری انجام می‌شود.یک نفر از این کارشناسان مستقیماً به پیشنهاد خود مردم و مالکان معرفی می‌شود.
وی افزود: هر گونه پرداخت تملک و یا خسارت در قوانین تملک اراضی بر اساس مقررات و تابع استعلام‌هایی است که دفاتر اسناد رسمی جهت انتقال سند به نام دولت انجام می‌دهند و دستگاه تملک ‌کننده اجازه تغییر در قوانین را ندارد.
مصلح اضافه کرد: در این دو سال شاخص‌ترین اقدامات اثرگذار در «سد تنگ سرخ» انجام شده است. فرایند تملک اراضی به میزان ۸۰ تا ۹۰ هکتار و پرداخت قریب ۱۰۰ میلیارد برای تملک اراضی آغاز شد.

وی به افزایش اعتبارات سد تنگ سرخ اشاره کرد و گفت: از سال ۹۰ تا ۱۴۰۰ فقط ۵۰ میلیارد تومان اعتبار به سد تخصیص‌ داده‌شده بود که در سال‌های ۱۴۰۱ تاکنون ۶۵۰ میلیارد تومان اعتبار مصوب و تاکنون قریب ۴۵۰ میلیارد آن تخصیص‌داده‌شده است.
مصلح گفت: انجام مناقصه بین‌المللی خرید تجهیزات ابزاردقیق سد و ورود دو محموله آن به محل سد از دیگر اقدامات خوب است.
مدیرعامل آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: تکمیل مطالعات سامانه ۲۴ کیلومتری سد و اخذ تمام مجوزهای آن و ارسال به سازمان برنامه‌وبودجه جهت دریافت ردیف اعتباری جدید، انتخاب مشاور مطالعه و طراحی تصفیه‌خانه بزرگ سد تنگ سرخ، احداث جاده جایگزین ارتباطی برای تردد مردم منطقه، فعال‌سازی جبهه‌های کاری جدید در تونل آب بر، ژئوتکنیک، گالری زیرپی، جابه جایی فیبر نوری و دکل‌های برق و سایر تأسیسات مسیر از دیگر اقدامات سال‌های اخیر است.
 

169 هکتار باید تملک شود
تا الان 85 هکتار تملک شده و باید بطور کامل 254 هکتار تملک شود، برای ادامه تملک و ادامه کار روی بدنه، تونل آب بر، تونل سرریز نیاز به اعتبار داریم. امسال 250 میلیارد تومان در پیوست بودجه‌ای داریم، 250 میلیارد تومان از ردیف‌های بودجه‌ای کمک شود، از سال 1403، 100 میلیارد تومان ابلاغ شده است، در موافقت نامه هر پولی که داده می‌شود سهم آن برای بخش‌های مختلف سد مشخص است. انتظار ما این هست که برای اعتبار مورد نیاز تملک و اعتبار مورد نیاز برای ادامه کار رایزنی شود.
به گزارش کبنا، سد تنگ سرخ عملیات اجرایی آن از سال ۱۳۹۶ شروع و در چند سال اخیر با شتاب روز افزون در عملیات اجرایی، پیشرفت فیزیکی آن به ۳۷ درصد رسیده است.
علی‌محمد روستا معاون عمرانی استانداری کهگیلویه و بویراحمد در این برنامه  ضمن بازدید از بخش‌های مختلف سد مشکلات و موانع در روند عملیات اجرایی سد تنگ سرخ را مورد بررسی قرار داد و گفت: سالیانه مقدار 2 میلیارد و ۳۰۰ میلیارد مترمکعب  آب از رودخانه بشار عبور می‌کند که مقدار ۳۰۰ میلیون مترمکعب آن از محل احداث سدا تنگ سرخ عبور می‌کند و از  مقدار کل آب عبوری ۷۰ درصد آن‌زمانی است که فقط ما ۳۰ درصد آن را در مسیر بشار از ابتدا تا انتها استفاده می‌کنیم فلذا مستلزم احداث سد مذکور و مدیریت هدررفت آب و استفاده بهینه از آن هستیم.


وی افزود: سد مخزنی تنگ سرخ از نوع خاکی با هسته رسی است که تأمین آب شرب یاسوج و روستاهای اطراف به میزان ۲۰ میلیون مترمکعب، تأمین آب صنعتی یاسوج به میزان حدود ۱۳ میلیون مترمکعب، تأمین آب کشاورزی به میزان ۳۳ میلیون مترمکعب و تأمین آب زیست‌محیطی رودخانه به میزان ۳۵ میلیون مترمکعب از اهداف اساسی آن است.

فرماندار: مهم تر از سد تنگ سرخ، سامانه انتقال آب به یاسوج هست
فرماندار بویراحمد نیز در این بین گفت: مهم تر از سد تنگ سرخ، سامانه انتقال آب به یاسوج هست که کارهای استانی آن انجام شده و نیازمند این هستیم تا در سازمان برنامه بودجه کشور، فرایند آن سریع تر انجام و ابلاغ شود.
   
بهرامی: دراسرع‌وقت تکلیف مردم مشخص شود
نماینده مردم شهرستان‌های بویراحمد، دنا و مارگون در مجلس شورای اسلامی گفت: از اهالی محترم منطقه تنگ سرخ تشکر می‌کنم به دلیل همکاری که با پروژه احداث سد داشته‌اند.
محمد بهرامی اظهار کرد: توقع ما این هست که دراسرع‌وقت تکلیف مردم مشخص شود، مورد اول مطالبات مردم است و مورد دوم حریم رودخانه است. بیش از یک قرن است که مردم در این منطقه زندگی می‌کنند و معیشت خود را از این راه تأمین می‌کنند.
بهرامی بیان کرد: 75 درصد تخصیص آب سد تنگ سرخ به مردم استان کهگیلویه و بویراحمد و 25 درصد آن به استان فارس مربوط می‌شود، و امیدواریم این مصوبه برقرار باشد و حقوق مردم در استفاده از منافع سد رعایت شود.
وی گفت: احداث سد مزایایی دارد، اگر مردم باغ یا زمین خود را از دست می‌دهند، قطعاً از مزایای سد نیز استفاده خواهند برد.
بهرامی بیان کرد: استان فارس در همسایگی استان ما است و خیلی از مردم ما نیز در این منطقه سکونت دارند و همین‌طور اینکه بخشی از آبریز این سد از استان فارس می‌آید.
وی گفت: خیلی از نمایندگان کشور در خصوص حق‌وحقوق مردم نسبت به منابع طبیعی اعتراض کردند. در نقاط مختلف استان نیز مردم در خصوص مشکلاتی که با منابع طبیعی دارند ناراضی هستند.
بهرامی بیان کرد: حقوق مردم باید احیاء شود، خیلی از افرادی هستند که زمین داشته‌اند و زمین‌ها الان جزو منابع طبیعی شده است.


هیچ‌کدام از این تعهدات اجرایی نشده است
مشکل زمین‌های مردم را حل کنید
یکی از اهالی روستا گفت: چند هکتار زمین در دهانه سد وجود دارد که آب منطقه‌ای نسبت به تملک آن ادعا دارد، 50 سال است که ما در این منطقه زندگی می‌کنیم، و باغ و زمین داشته‌ایم، چرا الان چنین وضعیتی شده است؟
یکی دیگر از اهالی روستا اظهار کرد: 21 سال است که کلنگ سد را زده‌اند، به ما تعهداتی داده‌اند، هیچ کدام از این تعهدات اجرایی نشده است. مراتع مال مردم است، ما که سد را نخواسته‌ایم، حالا که سد را آورده‌اند، مشکل زمین‌های مردم را حل کنید.
وی بیان کرد: مشکل دیگر این هست که از آبان ماه تا یک ماه بعد از عید، برق دائماً قطع می‌شود.
پرونده‌هایی که درخصوص تملک سد تنگ سرخ مطالعه کردم کاملاً قانونی بوده‌اند
معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: هدف کار هست، در هر حوزه‌ای که کاری انجام گرفته، پشت آن زحمات مدیران حوزه زیرساخت وجود داشته است.
علی محمد روستا بیان کرد: معارضات اجتماعی از مشکلات بیشتر پروژه‌های عمرانی استان کهگیلویه و بویراحمد است و این پروژه نیز با معارضات اجتماعی مواجه است، نکته‌ای که از سوی برخی از اهالی این منطقه گفته شد و می‌توانیم معوض زمین‌ها تغییر کاربری داشته باشیم، پیشنهاد می‌کنم که آب منطقه‌ای جلسه‌ای با حضور مدیران مربوطه داشته باشند و مشکل تملک با حضور این مدیران حل شود.
روستا افزود: تاکنون پرونده‌هایی که درخصوص تملک اراضی اطراف «سد تنگ سرخ» را مطالعه کردم کاملاً قانونی بوده‌اند، چون عده‌ای گفتند به ما ظلم شده است، درحالی‌که نماینده و وکیل و کارشناس حضور داشته است و چنین چیزی نیست.

کبنانیوز