تحلیل عضو هيئت رئيسه کميسيون امنيت ملي مجلس؛
سوغات پادشاه عمان برای تهران / جریان سرمایه گذاری 50 ميليارد دلاری چینی ها چیست؟
4 اسفند 1401 ساعت 11:49
روز گذشته بود که صحبت هاي عضو هيئت رئيسه کميسيون امنيت ملي مجلس به تيتر يک رسانه ها تبديل شد و نشان داد که در پشت پرده سياست پرتلاطم خبرهايي است.
روز گذشته بود که صحبت هاي عضو هيئت رئيسه کميسيون امنيت ملي مجلس به تيتر يک رسانه ها تبديل شد و نشان داد که در پشت پرده سياست پرتلاطم خبرهايي است.
علي عليزاده عضو هيئت رئيسه کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي با اشاره به نشست کميسيون سياست خارجي مجلس که با حضور حسين اميرعبدالهيان برگزار شد، گفت: وزير امور خارجه در اين نشست به بيان مهمترين مباحث مرتبط با اين وزارتخانه در هفته هاي گذشته پرداخت.
از جمله اين مباحث سفر رئيس جمهور و برخي اعضاي هيئت دولت به چين و دستاوردهاي عمدتا اقتصادي قابل توجه اين سفر بود. به طور مثال به گفته آقاي اميرعبدالهيان در اين سفر دو کشور حدود 50 ميليارد دلار تفاهم نامه همکاري اقتصادي را نهايي کردند که ذيل آن 19 قرارداد به امضاي طرفين رسيده است. البته ملاحظات طرف چيني اين بود که قراردادهاي منعقد شده به واسطه جلوگيري از تحت فشار قرار گرفتن از سوي غرب، فعلا علني نشود.
عضو هيئت رئيسه کميسيون امنيت ملي مجلس گفت که با وجود چشم انداز سرمايه گذاري 250 ميليارد دلاري چيني ها در ايران اما بر اساس تفاهنامه هايي که در سفر اخير رئيس جمهور به چين به امضا رسيده، قرار است چيني ها تا پايان دولت سيزدهم حدود 50 ميليارد دلار سرمايه گذاري را محقق کنند. از جمله پروژه هايي که مورد توافق طرفين قرار گرفته بحث احداث نيروگاه 4 هزار مگاواتي اتمي در سواحل مکران بوده که با موافقت رئيسجمهور کشورمان همراه شده است. همچنين در حوزههاي زيرساختي چون راه و بندر و همچنين محصولات کشاورزي و لبني قراردادهاي سرمايهگذاري عملياتي ميان دو کشور به امضا رسيده است.
عليزاده با اشاره به بحث ديگري که در جلسه کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مورد بررسي قرار گرفته، عنوان کرد که اميرعبدالهيان درباره مذاکرات هستهاي گفت، مقامات عماني اخيراً بارها تمايل خود را براي ايفاي نقش ميانجي گري بين ايران و آمريکا براي به سرانجام رساندن مذاکرات هسته اي بيان کرده اند.
در همين راستا پادشاه اين کشور اعلام کرده است که در تلاش است تا با پيامهايي که ميان مقامات ايران و آمريکا تبادل مي کند، در آينده اي نزديک و با خبري خوش به ايران سفر کند.
اين عضو کميسيون امنيت ملي، افزود: اتفاق ديگري که در ارتباط با مسائل پولي و بانکي افتاده، ورود بانک مرکزي قطر به مناقشه ايران و آمريکا و ايفاي نقش واسطه در اين حوزه است. در همين چارچوب مذاکراتي غيرمستقيمي ميان خزانه داري آمريکا و بانک مرکزي ايران به واسطه بانک مرکزي قطر در جريان است.
موضوع مهم ديگري که در جلسه مورد تاکيد اميرعبدالهيان قرار گرفت اين بود که مقامات چين در سفر رئيسجمهور کشورمان به پکن، ابراز آمادگي کردند که بتوانند به عنوان ميانجي برقراري رابطه ميان ايران و عربستان نقش سازندهاي ايفا کنند و تاکيد کردهاند که اين پيشنهاد را به طرف عربستاني نيز مطرح کرده اند.
مرتضي مکي در اين خصوص مي گويد: تحولات چند ماه گذشته در ايران موجب يک اجماع عليه ايران در سطح اروپا و آمريکا شده و تقريبا براي اولين بار بخشي از افکار عمومي غربي هم با دولتهايشان عليه ايران همسو شدهاند. اين موضوعي است که بايد به صورت جدي مطرح و ديپلماسي عمومي و رسانهاي ايران در اين زمينه بايد کار جدي انجام دهند. البته اين کار نه براي افکار عمومي داخل ايران بلکه براي افکار عمومي دنياي بيرون از ايران که قطعا روي سياستخارجي ايران و عملکرد دولتهاي همسوي خارجي با ايران نيز تاثيرگذار است.
اين تحليلگر مسائل بين الملل افزود: ما در بحث فشار اقتصادي شاهد اين روند هستيم که آمريکاييها طي هفتههاي اخير راههاي دور زدن تحريمها از سوي ايران را تنگتر مي کنند. موضوع فشار به بانک هاي عراقي براي محدود کردن مبادلات ارزي با ايران و شفاف عمل کردن نسبت به مبادلات مالي موضوعي است که بايد به صورت جدي مدنظر قرار بگيرد. به هرحال عراق جايي بود که ايران از آن استفاده زيادي براي دور زدن تحريمها ميکرد اما اين راههاي دور زدن تحريم در حال حاضر بسته شدن است.
پس از به قدرت رسيدن بايدن ما شاهد بوديم آمريکاييها براي اينکه بتوانند فضاي مسطحي را در روند احياي مذاکره داشته باشند گاهي چشمشان را روي خيلي از مبادلات ايران ميبستند. به ويژه مبادلات نفتي که ايران با چين داشت و چينيها از اين پروسه استفاده زيادي کردند و توانستند نفت زيادي بفروشند.
آنچه امروز گفته ميشود که ايران دارد نفت خودش را بيش از گذشته ميفروشد ناشي از سياستهاي دولت بايدن بوده است اما اينکه آيا از اين به بعد ايران مي تواند چنين حجمي از نفت را باز هم بفروشد با توجه به رويکرد اخير چين و به ويژه مواضعي که اخيرا عليه ايران اتخاذ کردند نشان دادند روي چينيها هم نميشود حساب کرد. وضعيت روسيه هم آنقدر بغرنج است که اصلا ديگر قابل اتکا نيست. به نظرم آن انزواي سياسي و فشارهاي اقتصادي که از آن به عنوان پلن B پس از به بن بست رسيدن برجام صحبت مي کردند در حال اجرايي شدن است.
مکي در خصوص سفر پادشاه عمان به تهران گفت: سخنان مقامات کشورهاي عربي از آنجا اهميت پيدا مي کند که قطر و عمان دو کشور عربي بودند که تلاش کردند به عنوان ميانجي فضاي گفت و گو و مذاکره را ميان ايران و آمريکا و در سطح کلان تر ميان ايران و غرب فراهم کنند. اين ميانجي گري در جايي مي تواند مبنا و معنا پيدا کند که دو طرف مقابل چنين اراده اي براي پيگيري مذاکرات و گفت و گو داشته باشند که مشخصا در اين مقطع زماني اين اراده از سوي ايران وجود دارد.
وي افزود: هرجا که عمان و قطر در مذاکرات علني و غيرعلني ميان ايران و آمريکا موفق بودند و ميانجيگري اثربخشي داشتند، ناشي از اراده دو طرف بود. اکنون که آمريکا و نه اروپاييها به صراحت در سطح رسانههايشان ميگويند که برجام ديگر اولويت آنها نيست و در کنار برجام موضوعات ديگري مهم است، نشان مي دهد که کاري از دست عمان و قطر به عنوان کساني که مي خواهند نقش ميانجي گري را داشته باشند، برنمي آيد مگر اين که ايران بتواند همکاري خوبي با آژانس داشته باشد و به تفاهمي با اروپايي ها برسد تا سوغات پادشاه عمان به تهران زمينه تفاهم را فراهم کند.
اين صحبت ها نشان مي دهد که به هرحال تهديدهاي نظامي که نتانياهو، نخست وزير اسرائيل مطرح ميکند را بايد در کنار همان جنگ رسانه اي و رواني عليه ايران تفسير و تعبير کرد که مي تواند فضاي منطقه و جهان را بيشتر عليه ايران همراه کند. به هرحال نتانياهو در مقايسه با سال 94 از يک فضاي بسيار مساعدتري عليه ايران و برجام برخوردار است.
در آن زمان هم اروپا و هم آمريکا خواستار به تفاهم رسيدن با ايران بودند اما نتانياهو و عربستان از مخالفان سرسخت برجام تقريبا در انزوا قرار داشتند. الان برعکس است يعني اجماعي ميان اروپا و آمريکا عليه ايران را شاهد هستيم و نتانياهو از اين فضاي اجماع حداکثر بهره برداري سياسي و تبليغاتي را مي کند و تهديدهاي نظامي او هم در کنار جنگ رسانهاي و رواني عليه ايران بايد مورد بررسي و تحليل قراربگيرد.
کد مطلب: 458863