تاریخ انتشار
سه شنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۱ ساعت ۱۹:۴۶
کد مطلب : ۴۴۹۱۰۵
بیشترین رشد شاخص در ۶ماه اخیر رقم خورد؛ آشتی حقیقیها با سهام؛
پیش بینی بورس امروز 24 خرداد 1401 / رکورد ۶ ماهه بورس تهران
۰
کبنا ؛ دیروز پس از 6 روز پول حقیقی وارد بورس شد که بیشترین رقم در 2 ماه اخیر است. بورسیها در شرایطی به استقبال معاملات روز سهشنبه میروند که روز گذشته شاخصهای بازار سهام صعود کردند. برای پیش بینی بورس امروز –سهشنبه 24 خرداد- به روند بازار سهام در روز گذشته نگاه میکنیم. دیروز شاخص کل رشد 39 هزار و 59 واحدی داشت و شاخص کل هموزن 7 هزار و 738 واحد صعود کرد. شاخص کل فرابورس نیز 415 واحد بالا آمد.
در پایان معاملات روز دوشنبه، 452 نماد رشد قیمت داشتند و قیمت سهام 176 نماد کاهش یافت، به عبارت دیگر، 72 درصد بازار رشد قیمت داشتند و 28 درصد بازار افت قیمت داشتند.
بیشترین افزایش قیمت
دیروز در بورس شرکت فولاد خوزستان (فخوز)، شرکت سیمان سپاهان (سپاها) و شرکت صنایع شیمیایی فارس (شفارس) بیشترین افزایش قیمت را ثبت کردند. در فرابورس نیز شرکت سرمایه گذاری و خدمات مدیریت صندوق بازنشستگی کشوری (مدیریت)، شرکت تولید و صادرات ریشمک (ریشمک) و شرکت توسعه حمل و نقل ریلی پارسیان (حپارسا) بیشترین افزایش قیمت را داشتند.
بیشترین کاهش قیمت
در بورس نمادهای حپترو (شرکت حمل و نقل پتروشیمی)، ثاباد (شرکت توریستی و رفاهی آبادگران ایران) و حفارس (شرکت حمل و نقل بین المللی خلیج فارس) در روز دوشنبه بیشترین کاهش قیمت بازار را داشتند و در معاملات فرابورس شرکت بیمه میهن (میهن)، شرکت فرانسوز یزد (کایزد) و شرکت قند چهارمحال (قچار) بیشترین کاهش قیمت را داشتند.
عرضه و تقاضای بازار
دیروز ارزش صفهای فروش پایانی بازار نسبت به روز کاری قبل 93 درصد کاهش یافت و نیم میلیارد تومان شد. ارزش صفهای خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته 201 درصد رشد کرد و در رقم 319 میلیارد تومان ایستاد.
بیشترین تقاضاها
در روز دوشنبه نماد فخوز (شرکت فولاد خوزستان) با صف خرید 61 میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای بازار قرار گرفت. پس از فخوز، نمادهای خگستر (شرکت گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو) و سآبیک (شرکت سیمان آبیک) بیشترین صف خرید را داشتند.
بیشترین عرضهها
در پایان معاملات دوشنبه اغلب صفهای فروش جمع آوری شد و تنها 3 نماد صف فروش داشتند. بیشترین صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد حپترو (شرکت حمل و نقل پتروشیمی) تعلق داشت که ارزش آن 225 میلیون تومان بود. پس از حپترو، نمادهای میهن و ثاباد صف فروش داشتند.
پیش بینی بورس امروز
روز دوشنبه شاخصهای بورس تهران رشد چشمگیری کردند. اغلب نمادهای بازار با رشد قیمت مواجه بودند و نقشه بازار سهام سبز پوش شد. شاخص کل بیشترین صعود در سال 1401 را ثبت کرد و شاخص هم وزن بیشترین رشد در یک ماه اخیر را پشت سر گذاشت.
نمادهای میدکو، فولاد، فملی، پارس، تاپیکو، ومعادن، وغدیر، پارسان، نوری، شپدیس، فارس، شستا، شپنا، فخوز، شتران، شبندر و کچاد نمادهای بزرگ بورس بودند که بیشترین تأثیر را در رشد شاخص کل داشتند.
دیگر اتفاق مهم معاملات دیروز توقف روند خروج سرمایه حقیقی از بازار سهام و ورود پول حقیقی پس از 6 روز پی در پی بود. ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار 322 میلیارد تومان بود که بیشترین رقم در 2 ماه اخیر است.
فولاد، پارس، نوری، فخوز، فزر و ذوب بیشترین ورود پول حقیقی را در معاملات روز دوشنبه داشتند. گروه محصولات شیمیایی و فلزات اساسی بیشترین جذب سرمایه حقیقی را داشتند.
روز دوشنبه ارزش معاملات خرد سهام نیز افزایش یافت و پس از 8 روز کاری به محدوده 5 هزار میلیارد تومانی بازگشت.
با این وصف دیروز روند بازار کاملا صعودی بود. برخی از تحلیلگران رشد قیمت سهام شرکتها را متأثر از انتظارات تورمی میدانند. برخی نیز صعود قیمتی نمادهای کامودیتیمحور را با رشد نرخ ارز مرتبط میدانند. با این وصف به نظر میرسد نیروهای صعودی در بازار قدرت گرفتهاند و شاخص را به سمت بالا هدایت میکنند.
افت تقاضا در بورس
امروز شاخص کل روند صعودی را حفظ کرد اما کم توانتر از روز گذشته بود. در 40 دقیقه پایانی معاملات شاخص روند نزولی داشت و از رمق افتاد. در معاملات روز سهشنبه بیست و چهارم خرداد، شاخص کل بورس پایتخت با صعود 2 هزار و 619 واحدی نسبت به روز دوشنبه به رقم یک میلیون و 574 هزار و 65 واحد رسید.
شاخص هم وزن بورس نیز با رشد 770 واحدی در سطح 429 هزار و 930 واحدی ایستاد. همچنین شاخص کل فرابورس (آیفکس) 59 واحد بالا آمد و در سطح 21 هزار و 481 واحد قرار گرفت.
جریان پول حقیقی
امروز ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار منفی شد و 311 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد.
در معاملات روز سهشنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام وبملت (بانک ملت) اختصاص داشت که ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی آن 34 میلیارد تومان بود. پس از وبملت، نمادهای حکشتی (شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایرام) و شستا (شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی) بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.
نمادهای پیشران
امروز نمادهای «میدکو»، «فخوز» و «نوری» بیشترین تأثیر را در صعود شاخص کل بورس داشتند و در مقابل نمادهای «فملی»، «شبریز» و «شستا» بیشترین تأثیر کاهنده را بر شاخص کل داشتند.
در فرابورس نیز نمادهای «بپاس»، «فغدیر» و «دماوند» بیشترین تأثیر مثبت را بر شاخص کل فرابورس داشتند و «کگهر»، «آریا» و «ددانا» بیشترین تأثیر منفی را بر شاخص داشتند.
در جدول پرتراکنشترین نمادهای بورس سآبیک صدرنشین است و شستا و خگستر در رتبههای بعدی هستند. در فرابورس نیز ددانا، فزر و مدیریت پرتراکنشترین نمادها هستند.
امروز قیمت سهام اغلب نمادهای پالایشی افت کرد و گروه «فراوردههای نفتی و کک» قرمزترین گروه بازار سهام بود.
افت ارزش معاملات خرد
امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم 10 هزار و 280 میلیارد تومان کاهش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 3 هزار و 571 میلیارد تومان بود که 35 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل میدهد.
امروز ارزش معاملات خرد سهام با کاهش 12 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم 4 هزار و 917 میلیارد تومان رسید.
عرضه و تقاضای پایانی بازار
در پایان معاملات امروز ارزش صفهای فروش پایانی بازار نسبت به روز کاری قبل افزایش یافت و 11 میلیارد تومان شد. ارزش صفهای خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته 66 درصد افت کرد و در رقم 109 میلیارد تومان ایستاد.
امروز نماد کویر (شرکت فولاد سپید فراب کویر) با صف خرید 18 میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای بازار قرار گرفت. پس از کویر، نمادهای خزامیا (شرکت زامیاد) و خمحور (شرکت تولید محور خودرو) بیشترین صف خرید را داشتند.
بیشترین صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد فمراد (شرکت آلومراد) تعلق داشت که ارزش آن 3.5 میلیارد تومان بود. پس از فمراد، نمادهای زملارد، ولکار، افرا و مفاخر بیشترین صف فروش داشتند.
باطلالسحر عبور از رکود بورس؟
دنیایاقتصاد نوشت: بیشترین رشد روزانه شاخص کل بورس در ۶ماه اخیر رقم خورد و دماسنج اصلی تالار شیشهای، روز دوشنبه با افزایش ارتفاع بیش از ۵/ ۲درصدی همراه شد. حقیقیها نیز پس از دوری ۱۰روزه، با بازار سهام آشتی کردند و خالص خرید مثبتی را رقم زدند. به نظر میرسد به دنبال تقویت انتظارات تورمی، سرمایهگذاران زمینه را برای کسب سود اسمی در تالار شیشهای فراهم میبینند. بهویژه آنکه با تصمیم جدید بانک مرکزی احتمال رشد دلار نیمایی و کاهش شکاف آن با نرخهای غیررسمی افزایش یافته است.
رشد قابلتوجه قیمتها در بازار سهام سبب شد تا در روز گذشته نماگر اصلی بورس با جهش 55/ 2درصدی به استقبال تورم انتظاری در بازار یادشده برود. این میزان رشد روزانه دماسنج اصلی تالار شیشهای از یک دیماه سالگذشته تاکنون بیسابقه بوده است. همین امر باعث شد تا در روز گذشته افزایش قابلتوجه خالص خرید حقیقی که یک سنجه مهم برای ارزیابی انتظارات عمومی نسبت به آینده بورس است به میزان 224میلیاردتومان مثبت شود. حقیقیها 10روز بود که حضور فعالی در زمین خرید سهام نداشتند.
بهنظر میرسد سرمایهگذاران حالا انتظار دارند تا زمینه برای کسب سود اسمی در بورس تهران فراهم شود. به ویژه آنکه با تصمیم جدید بانک مرکزی احتمال رشد دلار نیمایی افزایش یافته است. هر چند هنوز بخشی از نگاه سرمایهگذاران بورسی به جلسه پیشروی فدرالرزرو دوخته شده تا ببینند تصمیمسازان پولی آمریکا تا چه میزان نرخ بهره را افزایش میدهند، چراکه تمامی اینها در شرایطی رخ داده که با خودنمایی هرچه بیشتر انتظارات تورمی در داخل کشور احتمال افزایش نرخ بهره در اقتصاد جهانی و کاهش قیمت کامودیتیها خودنمایی میکند؛ عاملی که بدونشک باید آن را در وضعیت کنونی مدنظر قرار داد و به انتظار وزنکشی آن در تالار شیشهای بورس تهران در ماههای آتی نشست.
خیز متغیرها در بازار سهام
بازار سهام در روز دوشنبه معاملاتی کاملا متفاوت را پشتسر گذاشت. در این روز فعالان بازار یادشده بهرغم تمامی روزهای منفی که اخیرا پشتسر گذاشته بودند، قافیه بدبینی را به انتظارات تورمی رو به رشد در جامعه باختند و سعی کردند تا با افزایش تقاضا در نمادهای مستعد بازار مسیر نزولی روزهای گذشته را که با افت جدی ارزش معاملات خرد مواجه شده بود، تغییر دهند.
در همین راستا افزایش 55/ 2درصدی میانگین وزنی قیمتها در بورس تهران حکایت از آن دارد که نهتنها سرمایهگذاران یادشده در نیل به این هدف موفق بودهاند بلکه توانستهاند با گذر از سد بدبینی شکلگرفته پیرامون وضعیت بورس در هفتههای اخیر، راه قیمتها را برای صعود به سطوح بالاتر هموار کنند. همین امر سبب شد تا در خلال معاملات روز گذشته افزایش تمایل سرمایهگذاران خرد برای ورود به چرخه معاملات ارزش معاملات خرد سهام را بار دیگر افزایش دهد و تنها در بورس به محدوده 3780 میلیاردتومان برساند که از چهارم خردادماه تاکنون بیسابقه بوده است. مقایسه این رقم با ارقام به ثبترسیده در بورس طی دو هفته گذشته حکایت از آن دارد که این سنجه مهم بورسی در روز گذشته رشدی قابلتوجه را به ثبت رسانده و در شرایطی که تا همین چند روز قبل برای نرفتن به کانال هزار میلیاردتومانی دست و پا میزد راه خود را برای نزدیک شدن به کانالهای بالاتر هموار کند.
طبیعتا با بررسی چنین ارقامی میتوان فهمید که تحرکات بورس در بیست و سومین روز از خردادماه آنقدر پویا بوده که بتوان آن را بهعنوان یک سیگنال مهم از سوی بازار سهام به سرمایهگذاران تلقی کرد. در همین راستا روز گذشته افزایش تقاضا در بازار یادشده سبب شد تا رشد 39هزار واحدی شاخصکل در بورس نماگر یادشده را به محدوده یکمیلیون و 571هزار واحدی برساند. این رشد 55/ 2درصدی که از یکم دیماه 1400 تاکنون بیسابقه بوده است، در حالی رقم خورد که در همین روز نماگر هموزن نتوانست پیشروی خود را آنطور که در روزهای کمنوسانتر بازار روی میدهد با تغییرات قیمت در نماگر اصلی بازار وفق دهد، از اینرو پایان معاملات روز دوشنبه مقارن بود با صعود 84/ 1درصدی شاخص یادشده در بازار سهام. تمامی اینها را میتوان مهمترین خبرهای روز گذشته برای بازار سهام دانست؛ مضاف برآنکه در این روز خالص خرید حقیقی برای دهمین روز پیاپی در محدوده منفی نماند و سهامداران خرد مالکیت سهامی به ارزش 224 میلیاردتومان را از حقوقیها بازپس گرفتند.
انتظارات تورمی به پیش
بررسیها حکایت از آن دارد که بورس با افزایش نگرانیها نسبت به آینده انتظارات تورمی بار دیگر تصمیم گرفته تا توجه خود را از شرایط نهچندان رضایتبخش وضعیت بنیادی شرکتها به سمت عواملی معطوف کند که در سالهای گذشته همواره توانستهاند به کمک بازارهای دارایی در ایران بیایند. یکی از مهمترین این عوامل انتظارات تورمی است که حتی در بسیاری از مواقع خود را از تورم موثرتر نشان داده و سبب شده تا در کشاکش شرایط نامطلوب اقتصاد ایران و در کنار ریسکهای متعدد سیستماتیک بهویژه دخالتهای گاه و بیگاه مسوولان در اقتصاد، شاهد پرواز قیمتها باشیم. با این حال نمایانشدن تاثیر این متغیر بر اقتصاد کشور به این معنا نیست که بازهم قرار است بازارها رشدی هیجانی به مانند آنچه که در سالهای اخیر روی داده را به نظاره بنشینند، در واقع بررسی شرایط مختلف بهویژه تمایل هرچند ضعیف بانک مرکزی به مهار تورم را میتوان در وضعیت کنونی به فالنیک گرفت. اقتصاد ایران در شرایطی هماکنون به استقبال انتظارات تورمی رفته است که نتیجه نوسان قیمتها در این وضعیت احتمالا قرابت بیشتری با شرایط واقعی تورم در ماههای آتی خواهد داشت تا وضعیتی که در نیمه نخست سال99 در بازار سهام روی داد. در آن سال هم حرکت تقریبا پیوسته قیمتها که به مدت دو سال و نیم به طول انجامیده بود در کنار فاصله زمانی قابلتوجهی که بورس با آخرین ناکامی تورمی خود در سال92 داشت بسیاری را به این باور رسانده بود که تکرار تاریخ در شرایط کنونی امری نامحتمل است؛ این در حالی است که رکود سنگین بورس در نیمه دوم سال99 و تقریبا تمامی سال1400 خط بطلان مهمی بر آن باور کشید و نشان داد که فعالیت و مهمتر از آن تداوم فعالیت در بازارهای پرریسکی نظیر بورس نیازمند احتیاط بیشتر است.
بررسیها حکایت از آن دارد که با جا افتادن هرچه بیشتر کارآیی روشهای سرمایهگذاری غیرمستقیم در اذهان عمومی میتوان به کاهش ریسک سرمایهگذاری برای مردم عادی خوشبین بود. اگرچه همین عامل نیز تا حد زیادی محدود به ریسکهای بازار و متاثر از دخالتهای مسوولان دولتی در سازوکار قیمتها است، با این حال نمیتوان این مهم را نیز نادیده گرفت که افزایش نفود روشهای سرمایهگذاری غیرمستقیم میتواند پختگی معاملات در بازار سهام را کاهش دهد و از بروز هیجانات مضر در خلال معاملات بکاهد. این عامل بهخصوص در کشور ما که جهشهای گاه و بیگاه تورمی گریبان بازارهای دارایی بهخصوص بازار سرمایه را میگیرد از اهمیت بالایی برخوردار است، چراکه افزایش سهام سرمایهگذاران نهادی در معاملات بازار سهام به سبب آنکه این موسسات بهره بیشتری از دانش مالی و تجربیات معاملاتی نسبت به سرمایهگذاران خرد دارند، میتواند از غلبه هیجان بر بازار یادشده بکاهد. طبیعتا در چنین شرایطی میتوان نگاه به مراتب مثبتتری به آثار تورم در بازار سرمایه داشت. آنهم در شرایطی نظیر وضعیت کنونی که طبل تورم در بازارهای ارز و سکه بهصدا درآمده و طبق معمول بیاعتمادی نسبت به گفتههای مقامات دولتی با سرعت زیادی بر طبل انتظارات تورمی در سطح جامعه و عموم مردم میکوبد.
پنجره بسته برجام
در بررسی وضعیت کنونی بورس و اینکه چرا تحرک قیمتها در روز دوشنبه تا این حد از تصورها فراتر رفت، یک نکته بسیار خودنمایی میکند. بازار سهام در شرایطی جهش خود به سمت تورم انتظاری را شدت بخشیده که مهمترین عامل کاهشدهنده انتظارات تورمی در ایران هماکنون رو به خاموشی گذاشته است.
مذاکرات برجامی در شرایطی بار دیگر به لیست متغیرهای تحلیلی بورس اضافه شده بود که با روی کارآمدن دولت جو بایدن در آمریکا و شعارهای ضدترامپی او انتظار میرفت دولت اهل مذاکره بهسرعت توافق را با کشور ترککننده برجام حاصل کند.
در آن دوره اما بهرغم خوشبینی بالای اذهان عمومی و رسانهها هفتهها یکی پس از دیگری گذشت و گفتوگوهایی که گفته میشد در مراحل پایانی است، مسکوت ماند تا بر اساس تصورات آن برهه،امکان حصول آن به دولت بعدی انتقال پیدا کند.
مشکل اما این بود که اساسا با گذر زمان توافق هرچه بیشتر از دسترس خارج شد تا جایی که حالا گفته میشد امکان تشدید تنشها پیرامون وضعیت آن بیشتر از دستیابی به یک مصالحه است.
همین امر سبب شده تا انتظارات تورمی دوباره به جان بازارها بیفتد و ترس از آبشدن هرچه بیشتر پول ملی مردم را به سمت بازارهای دارایی رهنمون کند، در واقع با نگاهی دقیقتر میتوان دریافت که با سقفشکنی بازار ارز در قیمت تاریخی دلار و صعود سکه به محدودهای نزدیک 16میلیونتومان اصلا بعید نبود که این روزها بورس را در وضعیتی مشابه آنچه که در روزهای گذشته رخ داده است، ببینیم.
نگاه بورس به آن سوی مرزها
درخصوص اینکه در شرایط ترس از تورم، بازارها به کدام سو میروند تاکنون بسیار نوشتهایم. نحوه کارکرد انتظارات تورمی در بسیاری از شرایط به حدی نسبت به ظرفیت خود بازارها و اقتصاد (در چارچوب عقلایی) متفاوت است که میتواند بهراحتی قیمت یک دارایی را در برخی از شرایط تا چندبرابر بهای واقعی آن افزایش دهد.
در حالحاضر اما به همان دلایلی که گفته شد نمیتوان انتظار داشت تا صرفا افزایش انتظارات در سطح جامعه بتواند شرایطی همگون با سال99 را رقم بزند. مخصوصا حالا که شرایط حاکم بر اقتصاد جهانی راه را برای به چالشکشیدن انتظارات تورمی در داخل کشور و بهخصوص بورس فراهم کرده است.
البته پرداختن به این مساله به آن معنی نیست که بازار سهام با خطری جدی روبهرو است، بلکه صرفا از این جهت به این مساله پرداخته میشود که دریابیم وضعیت فعلی صرفا به واسطه تشدید تورم به این معنا نیست که ابر صعود سالهای اخیر مجددا تکرار خواهد شد. داستان از این قرار است که اینبار تورم نه فقط در ایران بلکه در اقتصادهای بزرگ دنیا به جان بازارها افتاده است.
تصمیمگیران پولی در این اقتصادها در مواجهه با این شرایط بنا به همان اصولی که حتی کشورهایی نظیر روسیه برای مقابله با شوک تورم اقدام به افزایش نرخ بهره میکنند که بنا بر اصول موضوعه اقتصاد کاهش ارزش دارایی را بهدنبال دارد. در ایران اما ما به مانند بسیاری از مسائل دیگر سعی میکنیم علم اقتصاد را دور بزنیم و راهی میانبر که بنا به تجربه، همواره بهسوی سراب میرسد تا مقصد را، در پیش بگیریم.
همین امر سبب میشود تا بدانیم اگرچه امکان تورم و افزایش قابلتوجه آن در داخل منتفی نیست اما در خارج افزایش سنگین نرخهای بهره که حتی میتواند بهره زیر یکدرصد ایالاتمتحده را تا پایان سالجاری میلادی به 3درصد نیز برساند مسائل دور از انتظاری نیستند.
همین امر میتواند در شرایطی که همه در داخل خود را با بهای احتمالی ارز در بازار و تطبیق احتمالی سامانه نیما با آن آماده میکنند تا حدی به بروز نوسانهای دور از انتظار دامن بزند؛ چراکه بورسکالاپایه ایران در نهایت رشد سود اسمی شرکتها را از دو عامل بازارهای جهانی و تغییرات قیمت ارز در داخل حاصل میکند.
حال باید صبر کرد و دید در شرایط به محاق رفتن مذاکرات اتمی و پیچیدهشدن فضای سیاست خارجی؛ دو روند معکوس در داخل و خارج برای کامودیتی، اقتصاد ایران بهعنوان اتمسفر زیست بورس چه واکنشی به این مقوله نشان خواهد داد و در نتیجه مواجهه خبرها با انتظارات عمومی کدام یک بر دیگری خواهد چربید.
روز گذشته شاخص کل بورس تهران 2.55 درصد رشد کرد
درجریان معاملات روز دوشنبه، شاخص کل بازار سهام با جهش 2.4 درصدی (2.55 درصدی در بورس و 1.98 درصدی در فرابورس) کانال قیمتی از دست رفته خود را بازپس گرفت. در این روز شاخص کل بورس بارشد 39 هزار و 59 واحدی به عدد یک میلیون و 571 هزار واحد رسید و شاخص کل فرابورس (آیفکس) نیز با رشد 415 واحدی در ارتفاع 21 هزار و 422 واحد به کار خود پایان داد. روز دوشنبه، از 451 نمادی که افزایش قیمت داشتند 122 نماد در صف خرید و از 175 نمادی که کاهش قیمت را تجربه میکردند 47 نماد در صف فروش به کار خود پایان دادند.
ثبت بالاترین رکورد ورود پول در 30 روز گذشته
دیروز، فشار تقاضا که با ورود گسترده پول حقیقی همراه شده بود از همان ابتدا در تمامی گروههای معاملاتی قابل مشاهده بود. این جریان، تا ساعات پایانی همواره تشدید شد تا در نهایت با ثبت رکورد ورود 370 میلیارد تومانی پول حقیقی به معاملات خرد، بالاترین رکورد ورود پول در 30 روز گذشته را شاهد باشیم. این موضوع همچنین ارزش معاملات خرد در بازار را با رشد قابل توجه 1200 میلیارد تومانی (درحدود 26 درصد) روبهرو کرد تا این نماگر نیز به بالای میانگین 90 روزه خود بازگردد. ارزش معاملات خرد در روز دوشنبه در حدود 5 هزار و 690 میلیارد تومان بود.
سه گروه صنایع شیمیایی با 203 میلیارد، فلزات اساسی با 105 میلیارد و سیمان، گچ وآهک با 33 میلیارد تومان بیشترین ورود و سه گروه صندوقهای قابل معامله با 342 میلیارد، بانکها و مؤسسات اعتباری با 34 میلیارد و فرآوردههای نفتی با 27 میلیارد تومان بیشترین خروج پول حقیقی را ثبت کردند.همچنین نمادهای «شنفتح»، «فولاد» و «پارس» بیشترین ورود و نمادهای «بپاس»، «فملی» و«خبنیان» بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.
افزایش 3 درصدی قیمت پایه محصولات پتروشیمی در کنار افزایش قابل توجه هزینههای جانبی
در معاملات روز دوشنبه گروه محصولات شیمیایی دومین گروه برتر بورس از نظر ارزش و حجم معاملات بود و با 203 میلیارد تومان بالاترین خالص ورود پول حقیقی را نیز به خود اختصاص داد. استقبال از سهام پتروشیمی در روز یکشنبه نیز اتفاق افتاد و این گروه معاملاتی یکی از سه صنعت تأثیرگذار بر شاخص کل بورس در این روز بود. اما معاملات صورت گرفته در این گروه معاملاتی در روز یکشنبه با اشکالاتی همراه شد که طی آن ناظر بازار بخشی از معاملات صورت گرفته در 4 نماد این گروه را تأیید نکرد. با وجود این در روز دوشنبه تقاضا برای سهام پتروشیمیها افزایش یافت تا تمامی نمادهای بورسی شرکتهای پتروشیمی در این روز معاملاتی به رنگ سبز درآیند.
کارشناسان از دوعامل بنیادی اصلی برای افزایش قیمت سهام در این گروه نام میبرند. مورد اول اعلام نرخ پایه محصولات پتروشیمی برای فروش در بورس کالا است. نرخ جدیدی که از سوی دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی و بر پایه ارز 246614 ریالی است و در حدود 3درصد از نرخ قبلی مصوب برای فروش محصولات بالاتر است. ضمن اینکه فعالین بازار پیشبینی میکنند این نرخ در ماههای آینده نیز با افزایش روبهرو شود و از این طریق درآمدهای عملیاتی این شرکتها رشد قابل توجهی داشته باشد.
مورد دوم نیز مربوط به گزارشهای عملکرد تولید و فروش پتروشیمیها در 2 ماهه نخست سال است. بررسیهای روزنامه ایران در خصوص عملکرد 5 شرکت اول این صنعت از نظر حجم و ارزش معاملات نشان میدهد که درآمدهای ریالی این شرکتها به طور میانگین در حدود 30 درصد نسبت به 2 ماهه نخست سال 1400 افزایش داشته که با توجه به ابلاغیه بانک مرکزی مبنی بر خرید توافقی ارز از صادرکنندگان، سهامداران نرخهای بازدهی بالاتری را برای آنها پیشبینی میکنند. البته لازم به ذکر است که شرکتهای پتروشیمی در خرداد ماه طی اطلاعیههایی از افزایش بیش از 10 درصدی نرخ خرید مواد اولیه و نرخ سرویسهای جانبی خود خبر دادند. طبق این اطلاعیهها این نرخها برای سال 1400 نیز اعمال میشود که به عنوان مثال پتروشیمی نوری اعلام کرده که از این منبع، سود خالص سال مالی 1400 با کاهش 8 درصدی روبهرو خواهد شد. این اثر بر سود خالص پتروشیمی غدیر 15 درصد و برای پروپیلن جم 3 درصد اعلام شده است. افزایش غیر قابل پیشبینی نرخ هزینههای شرکتها برای سال مالی 1400، رویهای ناصواب و غیرشفاف است که منجر به افزایش نااطمینانی در بازار خواهد شد و اعتماد سهامداران به بازار سرمایه را سلب خواهد کرد. از اینرو به نظر میرسد سیاستگذار در این خصوص باید به عواقب چنین تصمیماتی توجه بیشتری نشان دهد.
ترینهای بازار
دیروز نمادهای «شپنا»، «فولاد» و«شتران» بیشترین ارزش و نمادهای «شستا»، «خساپا» و «خودرو» بیشترین حجم معاملات را به خود اختصاص دادند.
بیشترین بازده روز به نمادهای «ولشرق»، «ودی» و«فخوز» اتفاق افتاد و نمادهای «وگستر»، «وسپهر» و«حپترو» بیشترین کاهش قیمت را به ثبت رساندند.
بیشترین قدرت خرید حقیقی در نمادهای «امین»، «رافزا» و «بگیلان» اتفاق افتاد و نمادهای «آسیا»، «غبهنوش» و «دجابر» بیشترین قدرت خرید حقوقی را به خود اختصاص دادند.
در پایان روز دوشنبه، بیش از ۱۲ میلیارد و ۴۹۶ میلیون سهم، حقتقدم و اوراق بهادار به ارزش ۷۹ هزار و ۸۵۵ میلیارد ریال در دو بازار بورس و فرابورس معامله شد.
در پایان معاملات روز دوشنبه، 452 نماد رشد قیمت داشتند و قیمت سهام 176 نماد کاهش یافت، به عبارت دیگر، 72 درصد بازار رشد قیمت داشتند و 28 درصد بازار افت قیمت داشتند.
بیشترین افزایش قیمت
دیروز در بورس شرکت فولاد خوزستان (فخوز)، شرکت سیمان سپاهان (سپاها) و شرکت صنایع شیمیایی فارس (شفارس) بیشترین افزایش قیمت را ثبت کردند. در فرابورس نیز شرکت سرمایه گذاری و خدمات مدیریت صندوق بازنشستگی کشوری (مدیریت)، شرکت تولید و صادرات ریشمک (ریشمک) و شرکت توسعه حمل و نقل ریلی پارسیان (حپارسا) بیشترین افزایش قیمت را داشتند.
بیشترین کاهش قیمت
در بورس نمادهای حپترو (شرکت حمل و نقل پتروشیمی)، ثاباد (شرکت توریستی و رفاهی آبادگران ایران) و حفارس (شرکت حمل و نقل بین المللی خلیج فارس) در روز دوشنبه بیشترین کاهش قیمت بازار را داشتند و در معاملات فرابورس شرکت بیمه میهن (میهن)، شرکت فرانسوز یزد (کایزد) و شرکت قند چهارمحال (قچار) بیشترین کاهش قیمت را داشتند.
عرضه و تقاضای بازار
دیروز ارزش صفهای فروش پایانی بازار نسبت به روز کاری قبل 93 درصد کاهش یافت و نیم میلیارد تومان شد. ارزش صفهای خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته 201 درصد رشد کرد و در رقم 319 میلیارد تومان ایستاد.
بیشترین تقاضاها
در روز دوشنبه نماد فخوز (شرکت فولاد خوزستان) با صف خرید 61 میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای بازار قرار گرفت. پس از فخوز، نمادهای خگستر (شرکت گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو) و سآبیک (شرکت سیمان آبیک) بیشترین صف خرید را داشتند.
بیشترین عرضهها
در پایان معاملات دوشنبه اغلب صفهای فروش جمع آوری شد و تنها 3 نماد صف فروش داشتند. بیشترین صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد حپترو (شرکت حمل و نقل پتروشیمی) تعلق داشت که ارزش آن 225 میلیون تومان بود. پس از حپترو، نمادهای میهن و ثاباد صف فروش داشتند.
پیش بینی بورس امروز
روز دوشنبه شاخصهای بورس تهران رشد چشمگیری کردند. اغلب نمادهای بازار با رشد قیمت مواجه بودند و نقشه بازار سهام سبز پوش شد. شاخص کل بیشترین صعود در سال 1401 را ثبت کرد و شاخص هم وزن بیشترین رشد در یک ماه اخیر را پشت سر گذاشت.
نمادهای میدکو، فولاد، فملی، پارس، تاپیکو، ومعادن، وغدیر، پارسان، نوری، شپدیس، فارس، شستا، شپنا، فخوز، شتران، شبندر و کچاد نمادهای بزرگ بورس بودند که بیشترین تأثیر را در رشد شاخص کل داشتند.
دیگر اتفاق مهم معاملات دیروز توقف روند خروج سرمایه حقیقی از بازار سهام و ورود پول حقیقی پس از 6 روز پی در پی بود. ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار 322 میلیارد تومان بود که بیشترین رقم در 2 ماه اخیر است.
فولاد، پارس، نوری، فخوز، فزر و ذوب بیشترین ورود پول حقیقی را در معاملات روز دوشنبه داشتند. گروه محصولات شیمیایی و فلزات اساسی بیشترین جذب سرمایه حقیقی را داشتند.
روز دوشنبه ارزش معاملات خرد سهام نیز افزایش یافت و پس از 8 روز کاری به محدوده 5 هزار میلیارد تومانی بازگشت.
با این وصف دیروز روند بازار کاملا صعودی بود. برخی از تحلیلگران رشد قیمت سهام شرکتها را متأثر از انتظارات تورمی میدانند. برخی نیز صعود قیمتی نمادهای کامودیتیمحور را با رشد نرخ ارز مرتبط میدانند. با این وصف به نظر میرسد نیروهای صعودی در بازار قدرت گرفتهاند و شاخص را به سمت بالا هدایت میکنند.
افت تقاضا در بورس
امروز شاخص کل روند صعودی را حفظ کرد اما کم توانتر از روز گذشته بود. در 40 دقیقه پایانی معاملات شاخص روند نزولی داشت و از رمق افتاد. در معاملات روز سهشنبه بیست و چهارم خرداد، شاخص کل بورس پایتخت با صعود 2 هزار و 619 واحدی نسبت به روز دوشنبه به رقم یک میلیون و 574 هزار و 65 واحد رسید.
شاخص هم وزن بورس نیز با رشد 770 واحدی در سطح 429 هزار و 930 واحدی ایستاد. همچنین شاخص کل فرابورس (آیفکس) 59 واحد بالا آمد و در سطح 21 هزار و 481 واحد قرار گرفت.
جریان پول حقیقی
امروز ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار منفی شد و 311 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد.
در معاملات روز سهشنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام وبملت (بانک ملت) اختصاص داشت که ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی آن 34 میلیارد تومان بود. پس از وبملت، نمادهای حکشتی (شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایرام) و شستا (شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی) بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.
نمادهای پیشران
امروز نمادهای «میدکو»، «فخوز» و «نوری» بیشترین تأثیر را در صعود شاخص کل بورس داشتند و در مقابل نمادهای «فملی»، «شبریز» و «شستا» بیشترین تأثیر کاهنده را بر شاخص کل داشتند.
در فرابورس نیز نمادهای «بپاس»، «فغدیر» و «دماوند» بیشترین تأثیر مثبت را بر شاخص کل فرابورس داشتند و «کگهر»، «آریا» و «ددانا» بیشترین تأثیر منفی را بر شاخص داشتند.
در جدول پرتراکنشترین نمادهای بورس سآبیک صدرنشین است و شستا و خگستر در رتبههای بعدی هستند. در فرابورس نیز ددانا، فزر و مدیریت پرتراکنشترین نمادها هستند.
امروز قیمت سهام اغلب نمادهای پالایشی افت کرد و گروه «فراوردههای نفتی و کک» قرمزترین گروه بازار سهام بود.
افت ارزش معاملات خرد
امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم 10 هزار و 280 میلیارد تومان کاهش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 3 هزار و 571 میلیارد تومان بود که 35 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل میدهد.
امروز ارزش معاملات خرد سهام با کاهش 12 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم 4 هزار و 917 میلیارد تومان رسید.
عرضه و تقاضای پایانی بازار
در پایان معاملات امروز ارزش صفهای فروش پایانی بازار نسبت به روز کاری قبل افزایش یافت و 11 میلیارد تومان شد. ارزش صفهای خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته 66 درصد افت کرد و در رقم 109 میلیارد تومان ایستاد.
امروز نماد کویر (شرکت فولاد سپید فراب کویر) با صف خرید 18 میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای بازار قرار گرفت. پس از کویر، نمادهای خزامیا (شرکت زامیاد) و خمحور (شرکت تولید محور خودرو) بیشترین صف خرید را داشتند.
بیشترین صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد فمراد (شرکت آلومراد) تعلق داشت که ارزش آن 3.5 میلیارد تومان بود. پس از فمراد، نمادهای زملارد، ولکار، افرا و مفاخر بیشترین صف فروش داشتند.
نقشه بازار سهام بر مبنای ارزش معاملات
باطلالسحر عبور از رکود بورس؟
دنیایاقتصاد نوشت: بیشترین رشد روزانه شاخص کل بورس در ۶ماه اخیر رقم خورد و دماسنج اصلی تالار شیشهای، روز دوشنبه با افزایش ارتفاع بیش از ۵/ ۲درصدی همراه شد. حقیقیها نیز پس از دوری ۱۰روزه، با بازار سهام آشتی کردند و خالص خرید مثبتی را رقم زدند. به نظر میرسد به دنبال تقویت انتظارات تورمی، سرمایهگذاران زمینه را برای کسب سود اسمی در تالار شیشهای فراهم میبینند. بهویژه آنکه با تصمیم جدید بانک مرکزی احتمال رشد دلار نیمایی و کاهش شکاف آن با نرخهای غیررسمی افزایش یافته است.
رشد قابلتوجه قیمتها در بازار سهام سبب شد تا در روز گذشته نماگر اصلی بورس با جهش 55/ 2درصدی به استقبال تورم انتظاری در بازار یادشده برود. این میزان رشد روزانه دماسنج اصلی تالار شیشهای از یک دیماه سالگذشته تاکنون بیسابقه بوده است. همین امر باعث شد تا در روز گذشته افزایش قابلتوجه خالص خرید حقیقی که یک سنجه مهم برای ارزیابی انتظارات عمومی نسبت به آینده بورس است به میزان 224میلیاردتومان مثبت شود. حقیقیها 10روز بود که حضور فعالی در زمین خرید سهام نداشتند.
بهنظر میرسد سرمایهگذاران حالا انتظار دارند تا زمینه برای کسب سود اسمی در بورس تهران فراهم شود. به ویژه آنکه با تصمیم جدید بانک مرکزی احتمال رشد دلار نیمایی افزایش یافته است. هر چند هنوز بخشی از نگاه سرمایهگذاران بورسی به جلسه پیشروی فدرالرزرو دوخته شده تا ببینند تصمیمسازان پولی آمریکا تا چه میزان نرخ بهره را افزایش میدهند، چراکه تمامی اینها در شرایطی رخ داده که با خودنمایی هرچه بیشتر انتظارات تورمی در داخل کشور احتمال افزایش نرخ بهره در اقتصاد جهانی و کاهش قیمت کامودیتیها خودنمایی میکند؛ عاملی که بدونشک باید آن را در وضعیت کنونی مدنظر قرار داد و به انتظار وزنکشی آن در تالار شیشهای بورس تهران در ماههای آتی نشست.
خیز متغیرها در بازار سهام
بازار سهام در روز دوشنبه معاملاتی کاملا متفاوت را پشتسر گذاشت. در این روز فعالان بازار یادشده بهرغم تمامی روزهای منفی که اخیرا پشتسر گذاشته بودند، قافیه بدبینی را به انتظارات تورمی رو به رشد در جامعه باختند و سعی کردند تا با افزایش تقاضا در نمادهای مستعد بازار مسیر نزولی روزهای گذشته را که با افت جدی ارزش معاملات خرد مواجه شده بود، تغییر دهند.
در همین راستا افزایش 55/ 2درصدی میانگین وزنی قیمتها در بورس تهران حکایت از آن دارد که نهتنها سرمایهگذاران یادشده در نیل به این هدف موفق بودهاند بلکه توانستهاند با گذر از سد بدبینی شکلگرفته پیرامون وضعیت بورس در هفتههای اخیر، راه قیمتها را برای صعود به سطوح بالاتر هموار کنند. همین امر سبب شد تا در خلال معاملات روز گذشته افزایش تمایل سرمایهگذاران خرد برای ورود به چرخه معاملات ارزش معاملات خرد سهام را بار دیگر افزایش دهد و تنها در بورس به محدوده 3780 میلیاردتومان برساند که از چهارم خردادماه تاکنون بیسابقه بوده است. مقایسه این رقم با ارقام به ثبترسیده در بورس طی دو هفته گذشته حکایت از آن دارد که این سنجه مهم بورسی در روز گذشته رشدی قابلتوجه را به ثبت رسانده و در شرایطی که تا همین چند روز قبل برای نرفتن به کانال هزار میلیاردتومانی دست و پا میزد راه خود را برای نزدیک شدن به کانالهای بالاتر هموار کند.
طبیعتا با بررسی چنین ارقامی میتوان فهمید که تحرکات بورس در بیست و سومین روز از خردادماه آنقدر پویا بوده که بتوان آن را بهعنوان یک سیگنال مهم از سوی بازار سهام به سرمایهگذاران تلقی کرد. در همین راستا روز گذشته افزایش تقاضا در بازار یادشده سبب شد تا رشد 39هزار واحدی شاخصکل در بورس نماگر یادشده را به محدوده یکمیلیون و 571هزار واحدی برساند. این رشد 55/ 2درصدی که از یکم دیماه 1400 تاکنون بیسابقه بوده است، در حالی رقم خورد که در همین روز نماگر هموزن نتوانست پیشروی خود را آنطور که در روزهای کمنوسانتر بازار روی میدهد با تغییرات قیمت در نماگر اصلی بازار وفق دهد، از اینرو پایان معاملات روز دوشنبه مقارن بود با صعود 84/ 1درصدی شاخص یادشده در بازار سهام. تمامی اینها را میتوان مهمترین خبرهای روز گذشته برای بازار سهام دانست؛ مضاف برآنکه در این روز خالص خرید حقیقی برای دهمین روز پیاپی در محدوده منفی نماند و سهامداران خرد مالکیت سهامی به ارزش 224 میلیاردتومان را از حقوقیها بازپس گرفتند.
انتظارات تورمی به پیش
بررسیها حکایت از آن دارد که بورس با افزایش نگرانیها نسبت به آینده انتظارات تورمی بار دیگر تصمیم گرفته تا توجه خود را از شرایط نهچندان رضایتبخش وضعیت بنیادی شرکتها به سمت عواملی معطوف کند که در سالهای گذشته همواره توانستهاند به کمک بازارهای دارایی در ایران بیایند. یکی از مهمترین این عوامل انتظارات تورمی است که حتی در بسیاری از مواقع خود را از تورم موثرتر نشان داده و سبب شده تا در کشاکش شرایط نامطلوب اقتصاد ایران و در کنار ریسکهای متعدد سیستماتیک بهویژه دخالتهای گاه و بیگاه مسوولان در اقتصاد، شاهد پرواز قیمتها باشیم. با این حال نمایانشدن تاثیر این متغیر بر اقتصاد کشور به این معنا نیست که بازهم قرار است بازارها رشدی هیجانی به مانند آنچه که در سالهای اخیر روی داده را به نظاره بنشینند، در واقع بررسی شرایط مختلف بهویژه تمایل هرچند ضعیف بانک مرکزی به مهار تورم را میتوان در وضعیت کنونی به فالنیک گرفت. اقتصاد ایران در شرایطی هماکنون به استقبال انتظارات تورمی رفته است که نتیجه نوسان قیمتها در این وضعیت احتمالا قرابت بیشتری با شرایط واقعی تورم در ماههای آتی خواهد داشت تا وضعیتی که در نیمه نخست سال99 در بازار سهام روی داد. در آن سال هم حرکت تقریبا پیوسته قیمتها که به مدت دو سال و نیم به طول انجامیده بود در کنار فاصله زمانی قابلتوجهی که بورس با آخرین ناکامی تورمی خود در سال92 داشت بسیاری را به این باور رسانده بود که تکرار تاریخ در شرایط کنونی امری نامحتمل است؛ این در حالی است که رکود سنگین بورس در نیمه دوم سال99 و تقریبا تمامی سال1400 خط بطلان مهمی بر آن باور کشید و نشان داد که فعالیت و مهمتر از آن تداوم فعالیت در بازارهای پرریسکی نظیر بورس نیازمند احتیاط بیشتر است.
بررسیها حکایت از آن دارد که با جا افتادن هرچه بیشتر کارآیی روشهای سرمایهگذاری غیرمستقیم در اذهان عمومی میتوان به کاهش ریسک سرمایهگذاری برای مردم عادی خوشبین بود. اگرچه همین عامل نیز تا حد زیادی محدود به ریسکهای بازار و متاثر از دخالتهای مسوولان دولتی در سازوکار قیمتها است، با این حال نمیتوان این مهم را نیز نادیده گرفت که افزایش نفود روشهای سرمایهگذاری غیرمستقیم میتواند پختگی معاملات در بازار سهام را کاهش دهد و از بروز هیجانات مضر در خلال معاملات بکاهد. این عامل بهخصوص در کشور ما که جهشهای گاه و بیگاه تورمی گریبان بازارهای دارایی بهخصوص بازار سرمایه را میگیرد از اهمیت بالایی برخوردار است، چراکه افزایش سهام سرمایهگذاران نهادی در معاملات بازار سهام به سبب آنکه این موسسات بهره بیشتری از دانش مالی و تجربیات معاملاتی نسبت به سرمایهگذاران خرد دارند، میتواند از غلبه هیجان بر بازار یادشده بکاهد. طبیعتا در چنین شرایطی میتوان نگاه به مراتب مثبتتری به آثار تورم در بازار سرمایه داشت. آنهم در شرایطی نظیر وضعیت کنونی که طبل تورم در بازارهای ارز و سکه بهصدا درآمده و طبق معمول بیاعتمادی نسبت به گفتههای مقامات دولتی با سرعت زیادی بر طبل انتظارات تورمی در سطح جامعه و عموم مردم میکوبد.
پنجره بسته برجام
در بررسی وضعیت کنونی بورس و اینکه چرا تحرک قیمتها در روز دوشنبه تا این حد از تصورها فراتر رفت، یک نکته بسیار خودنمایی میکند. بازار سهام در شرایطی جهش خود به سمت تورم انتظاری را شدت بخشیده که مهمترین عامل کاهشدهنده انتظارات تورمی در ایران هماکنون رو به خاموشی گذاشته است.
مذاکرات برجامی در شرایطی بار دیگر به لیست متغیرهای تحلیلی بورس اضافه شده بود که با روی کارآمدن دولت جو بایدن در آمریکا و شعارهای ضدترامپی او انتظار میرفت دولت اهل مذاکره بهسرعت توافق را با کشور ترککننده برجام حاصل کند.
در آن دوره اما بهرغم خوشبینی بالای اذهان عمومی و رسانهها هفتهها یکی پس از دیگری گذشت و گفتوگوهایی که گفته میشد در مراحل پایانی است، مسکوت ماند تا بر اساس تصورات آن برهه،امکان حصول آن به دولت بعدی انتقال پیدا کند.
مشکل اما این بود که اساسا با گذر زمان توافق هرچه بیشتر از دسترس خارج شد تا جایی که حالا گفته میشد امکان تشدید تنشها پیرامون وضعیت آن بیشتر از دستیابی به یک مصالحه است.
همین امر سبب شده تا انتظارات تورمی دوباره به جان بازارها بیفتد و ترس از آبشدن هرچه بیشتر پول ملی مردم را به سمت بازارهای دارایی رهنمون کند، در واقع با نگاهی دقیقتر میتوان دریافت که با سقفشکنی بازار ارز در قیمت تاریخی دلار و صعود سکه به محدودهای نزدیک 16میلیونتومان اصلا بعید نبود که این روزها بورس را در وضعیتی مشابه آنچه که در روزهای گذشته رخ داده است، ببینیم.
نگاه بورس به آن سوی مرزها
درخصوص اینکه در شرایط ترس از تورم، بازارها به کدام سو میروند تاکنون بسیار نوشتهایم. نحوه کارکرد انتظارات تورمی در بسیاری از شرایط به حدی نسبت به ظرفیت خود بازارها و اقتصاد (در چارچوب عقلایی) متفاوت است که میتواند بهراحتی قیمت یک دارایی را در برخی از شرایط تا چندبرابر بهای واقعی آن افزایش دهد.
در حالحاضر اما به همان دلایلی که گفته شد نمیتوان انتظار داشت تا صرفا افزایش انتظارات در سطح جامعه بتواند شرایطی همگون با سال99 را رقم بزند. مخصوصا حالا که شرایط حاکم بر اقتصاد جهانی راه را برای به چالشکشیدن انتظارات تورمی در داخل کشور و بهخصوص بورس فراهم کرده است.
البته پرداختن به این مساله به آن معنی نیست که بازار سهام با خطری جدی روبهرو است، بلکه صرفا از این جهت به این مساله پرداخته میشود که دریابیم وضعیت فعلی صرفا به واسطه تشدید تورم به این معنا نیست که ابر صعود سالهای اخیر مجددا تکرار خواهد شد. داستان از این قرار است که اینبار تورم نه فقط در ایران بلکه در اقتصادهای بزرگ دنیا به جان بازارها افتاده است.
تصمیمگیران پولی در این اقتصادها در مواجهه با این شرایط بنا به همان اصولی که حتی کشورهایی نظیر روسیه برای مقابله با شوک تورم اقدام به افزایش نرخ بهره میکنند که بنا بر اصول موضوعه اقتصاد کاهش ارزش دارایی را بهدنبال دارد. در ایران اما ما به مانند بسیاری از مسائل دیگر سعی میکنیم علم اقتصاد را دور بزنیم و راهی میانبر که بنا به تجربه، همواره بهسوی سراب میرسد تا مقصد را، در پیش بگیریم.
همین امر سبب میشود تا بدانیم اگرچه امکان تورم و افزایش قابلتوجه آن در داخل منتفی نیست اما در خارج افزایش سنگین نرخهای بهره که حتی میتواند بهره زیر یکدرصد ایالاتمتحده را تا پایان سالجاری میلادی به 3درصد نیز برساند مسائل دور از انتظاری نیستند.
همین امر میتواند در شرایطی که همه در داخل خود را با بهای احتمالی ارز در بازار و تطبیق احتمالی سامانه نیما با آن آماده میکنند تا حدی به بروز نوسانهای دور از انتظار دامن بزند؛ چراکه بورسکالاپایه ایران در نهایت رشد سود اسمی شرکتها را از دو عامل بازارهای جهانی و تغییرات قیمت ارز در داخل حاصل میکند.
حال باید صبر کرد و دید در شرایط به محاق رفتن مذاکرات اتمی و پیچیدهشدن فضای سیاست خارجی؛ دو روند معکوس در داخل و خارج برای کامودیتی، اقتصاد ایران بهعنوان اتمسفر زیست بورس چه واکنشی به این مقوله نشان خواهد داد و در نتیجه مواجهه خبرها با انتظارات عمومی کدام یک بر دیگری خواهد چربید.
روز گذشته شاخص کل بورس تهران 2.55 درصد رشد کرد
درجریان معاملات روز دوشنبه، شاخص کل بازار سهام با جهش 2.4 درصدی (2.55 درصدی در بورس و 1.98 درصدی در فرابورس) کانال قیمتی از دست رفته خود را بازپس گرفت. در این روز شاخص کل بورس بارشد 39 هزار و 59 واحدی به عدد یک میلیون و 571 هزار واحد رسید و شاخص کل فرابورس (آیفکس) نیز با رشد 415 واحدی در ارتفاع 21 هزار و 422 واحد به کار خود پایان داد. روز دوشنبه، از 451 نمادی که افزایش قیمت داشتند 122 نماد در صف خرید و از 175 نمادی که کاهش قیمت را تجربه میکردند 47 نماد در صف فروش به کار خود پایان دادند.
ثبت بالاترین رکورد ورود پول در 30 روز گذشته
دیروز، فشار تقاضا که با ورود گسترده پول حقیقی همراه شده بود از همان ابتدا در تمامی گروههای معاملاتی قابل مشاهده بود. این جریان، تا ساعات پایانی همواره تشدید شد تا در نهایت با ثبت رکورد ورود 370 میلیارد تومانی پول حقیقی به معاملات خرد، بالاترین رکورد ورود پول در 30 روز گذشته را شاهد باشیم. این موضوع همچنین ارزش معاملات خرد در بازار را با رشد قابل توجه 1200 میلیارد تومانی (درحدود 26 درصد) روبهرو کرد تا این نماگر نیز به بالای میانگین 90 روزه خود بازگردد. ارزش معاملات خرد در روز دوشنبه در حدود 5 هزار و 690 میلیارد تومان بود.
سه گروه صنایع شیمیایی با 203 میلیارد، فلزات اساسی با 105 میلیارد و سیمان، گچ وآهک با 33 میلیارد تومان بیشترین ورود و سه گروه صندوقهای قابل معامله با 342 میلیارد، بانکها و مؤسسات اعتباری با 34 میلیارد و فرآوردههای نفتی با 27 میلیارد تومان بیشترین خروج پول حقیقی را ثبت کردند.همچنین نمادهای «شنفتح»، «فولاد» و «پارس» بیشترین ورود و نمادهای «بپاس»، «فملی» و«خبنیان» بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.
افزایش 3 درصدی قیمت پایه محصولات پتروشیمی در کنار افزایش قابل توجه هزینههای جانبی
در معاملات روز دوشنبه گروه محصولات شیمیایی دومین گروه برتر بورس از نظر ارزش و حجم معاملات بود و با 203 میلیارد تومان بالاترین خالص ورود پول حقیقی را نیز به خود اختصاص داد. استقبال از سهام پتروشیمی در روز یکشنبه نیز اتفاق افتاد و این گروه معاملاتی یکی از سه صنعت تأثیرگذار بر شاخص کل بورس در این روز بود. اما معاملات صورت گرفته در این گروه معاملاتی در روز یکشنبه با اشکالاتی همراه شد که طی آن ناظر بازار بخشی از معاملات صورت گرفته در 4 نماد این گروه را تأیید نکرد. با وجود این در روز دوشنبه تقاضا برای سهام پتروشیمیها افزایش یافت تا تمامی نمادهای بورسی شرکتهای پتروشیمی در این روز معاملاتی به رنگ سبز درآیند.
کارشناسان از دوعامل بنیادی اصلی برای افزایش قیمت سهام در این گروه نام میبرند. مورد اول اعلام نرخ پایه محصولات پتروشیمی برای فروش در بورس کالا است. نرخ جدیدی که از سوی دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی و بر پایه ارز 246614 ریالی است و در حدود 3درصد از نرخ قبلی مصوب برای فروش محصولات بالاتر است. ضمن اینکه فعالین بازار پیشبینی میکنند این نرخ در ماههای آینده نیز با افزایش روبهرو شود و از این طریق درآمدهای عملیاتی این شرکتها رشد قابل توجهی داشته باشد.
مورد دوم نیز مربوط به گزارشهای عملکرد تولید و فروش پتروشیمیها در 2 ماهه نخست سال است. بررسیهای روزنامه ایران در خصوص عملکرد 5 شرکت اول این صنعت از نظر حجم و ارزش معاملات نشان میدهد که درآمدهای ریالی این شرکتها به طور میانگین در حدود 30 درصد نسبت به 2 ماهه نخست سال 1400 افزایش داشته که با توجه به ابلاغیه بانک مرکزی مبنی بر خرید توافقی ارز از صادرکنندگان، سهامداران نرخهای بازدهی بالاتری را برای آنها پیشبینی میکنند. البته لازم به ذکر است که شرکتهای پتروشیمی در خرداد ماه طی اطلاعیههایی از افزایش بیش از 10 درصدی نرخ خرید مواد اولیه و نرخ سرویسهای جانبی خود خبر دادند. طبق این اطلاعیهها این نرخها برای سال 1400 نیز اعمال میشود که به عنوان مثال پتروشیمی نوری اعلام کرده که از این منبع، سود خالص سال مالی 1400 با کاهش 8 درصدی روبهرو خواهد شد. این اثر بر سود خالص پتروشیمی غدیر 15 درصد و برای پروپیلن جم 3 درصد اعلام شده است. افزایش غیر قابل پیشبینی نرخ هزینههای شرکتها برای سال مالی 1400، رویهای ناصواب و غیرشفاف است که منجر به افزایش نااطمینانی در بازار خواهد شد و اعتماد سهامداران به بازار سرمایه را سلب خواهد کرد. از اینرو به نظر میرسد سیاستگذار در این خصوص باید به عواقب چنین تصمیماتی توجه بیشتری نشان دهد.
ترینهای بازار
دیروز نمادهای «شپنا»، «فولاد» و«شتران» بیشترین ارزش و نمادهای «شستا»، «خساپا» و «خودرو» بیشترین حجم معاملات را به خود اختصاص دادند.
بیشترین بازده روز به نمادهای «ولشرق»، «ودی» و«فخوز» اتفاق افتاد و نمادهای «وگستر»، «وسپهر» و«حپترو» بیشترین کاهش قیمت را به ثبت رساندند.
بیشترین قدرت خرید حقیقی در نمادهای «امین»، «رافزا» و «بگیلان» اتفاق افتاد و نمادهای «آسیا»، «غبهنوش» و «دجابر» بیشترین قدرت خرید حقوقی را به خود اختصاص دادند.
در پایان روز دوشنبه، بیش از ۱۲ میلیارد و ۴۹۶ میلیون سهم، حقتقدم و اوراق بهادار به ارزش ۷۹ هزار و ۸۵۵ میلیارد ریال در دو بازار بورس و فرابورس معامله شد.