کمبود دارو؛ افزایش مرگ بیماران خاص /  کادر درمان دیگر «نا» ندارد /  بدهی 112 میلیارد تومانی علوم پزشکی کهگیلویه و بویراحمد!

کبنا ؛وضعیــت کمبود دارو در کشور در حال تبدیـــل شدن به یــک موضوع چالش‌برانگیز در جهت تحقــق اهداف سلامت عمومی است. این روزهـا نه‌تنها بیماران خاص در تأمین دارو و مشکلات درمانی، با چالش‌های بسیاری مواجهند بلکه این امر به مردم عـادی برای بیماری‌های روزمره و در زمان شیوع کرونا نیز تسری پیدا کرده، به‌نحوی که مدیر بنیاد بیماری‌های خاص هشدار داده که «اگر مشکلات دارو و هزینه دارمانی بیماران توسط بیمه‌ها برای افراد دارای بیماری خاص برطرف نشود، به‌زودی شاهد افزایش مرگ و میر در آنها خواهیم بود.»
به گزارش کبنا، این صحبت‌ها در شرایطــی مطرح می‌شود که پیش‌تر از سوی مسئولان اعلام شده بود که 550 قلم دارو در کشور با کمبود مواجه است و بعدها از سوی رئیس سازمان غذا و دارو بیان شد که ذخایر 190 قلم دارو در کشور روبه اتمام است و اگر مشکلات ارز و تحریم‌ها برطرف نشود، به‌زودی این تعداد دارو در کشور کمیاب یا نایاب می‌شود. با این حال، مشاهدات در داروخانه‌ها و بیمارستان‌ها همزمان با دومین سالگرد شیوع کرونا در ایران، حکایت از ناتوانی مردم در تأمین داروهای مورد نیاز و مراجعه آنها به بازار سیاه دارد، امری که بیماران خاص که داروهای مورد نیازشان همانند «آب حیات» برایشان است و اکثر آنها از اقشار ضعیف و آسیب پذیر جامعه هستند و نمی‌توانند هزینه‌های چندین برابری تأمین دارو در بازار سیاه را بپردازند، را با چالش جدی «مرگ» و تشدید بیماری روبه‌رو کرده است. با این حال نشست تخصصی وضعیت بیماران خاص سراسر کشور نیز روز گذشته با حضور خبرنگار روزنامه «آرمان ملی» برگزار شد و در این نشست که با حضور رئیس بنیاد امور بیماری‌های خاص، فعالان، کارشناسان و صاحب نظران این حوزه در سراسر کشور به صورت برخط برگزار شد، فاطمه هاشمی، مدیر بنیاد بیماری‌های خاص با ارائه گزارشی از وضعیت موجود شهرها و استان‌ها به چالش‌های قانونی در ارگان‌های دولتی، مشکلات مالی و معیشتی بیماران خاص در پرداخت هزینه‌های درمان و تهیه داروها با شیوه‌های نسخ الکترونیکی، کمبود دارو در داروخانه‌ها و عدم حمایت‌های دولتی پرداخت. وی با اشاره به اینکه ردیف بودجه بیماران خاص هر سال افزایش می‌یابد، اعلام کرد: «هر سال در دولت شاهد افزایش ردیف بودجــه بیماران خاص هستیم ولی در عمل با کاهش حمایت‌های دولتی مواجهیم. مثلاً در چالش‌های «هدیه ایثار بیماران دیالیزی»، این هدیه ایثار در دهه 70 یک میلیون تومان بود که برابر 20 سکه بهار آزادی در آن دوره تعیین می‌شد، اما دولت‌ها با نادیده گرفتن مصوبات قدیمی و افزایش نرخ تورم در شرایط تحریم، در این مورد مشکلات بسیاری برای بیمارن به‌وجود آوردند.
 اولویت‌های درمانـــی، متناســـب با اولویت‌های معیشتی
فاطمه هاشمی با اشـــاره به ضـــرورت در نظر گرفتــن اولویت‌های درمانـی نسبت به اولویت‌های معیشتی که در بیمارن خاص شهرستانی بسیار پررنگ است و بسیـــار با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، خاطرنشان کرد: با تورم روز افزون، کاهش حمایت‌های دولتی و بحران‌های اقتصادی که کشور را تهدید می‌کنند، بنیاد برای تأمین هزینه‌های حمایتی دچار مشکلات فراوانی است و با اینکه می‌دانیم بیماران خاص علاوه بر مشکلات درمانی، تأمین دارو و هزینه‌های درمان، مشکلات اقتصادی و معیشتی بسیار زیادی دارند، اما برای این بنیاد حل مشکلات درمانی بیماران در اولویت نخست قرار دارد. به عنوان مثال ما در تأمین نیاز سالانه مراکز بنیاد بیماری‌های خاص در سراسر کشور به دستگاه دیالیز ناتوان هستیم. با توجه به افزایش روز افزون بیماران دیالیزی، سالانه به 350 تا 500 دستگاه دیالیز نیاز داریم که در گذشته این دستگاه‌ها به طور 100 در صدر رایگان به شهرها و استان‌ها ارسال می‌شد، اما در حال حاضر توان تهیه آن را نداریم. همچنین بیماران خاص باید به‌صورت رایگان درمان شوند و اخذ هرگونه بهای خدمات از آنان تخلف محسوب می‌شود. فاطمه هاشمی با ابـــراز نگرانــی از افزایش مرگ و میر بیماران خاص هشدار داد: دولــت باید موانع درمانـــی در بیمارستان‌ها و بیمه تأمین اجتماعـــی و خدمات درمانی بیماران خاص را برطرف نماید، در تهیه دارو و هزینه درمان به آنها مساعدت نماید در غیر این صورت شاهد افزایش مرگ و میر این بیماران خواهیم بود. متاسفانه در سال‌های اخیر که شیوع پاندمی کرونا و تحریم‌های دارویی، روند درمان و معیشت بیماران خاص دچار مشکلات جدی کرده، حمایت خیرین هم کاهش پیدا کرده است. وی با صراحت از تمام نهادها و ارگانهای ذیربط خواست تا نسبت به مشکلات بیماران خاص در سراسر کشور بی‌توجه نباشند، با مشارکت و هم‌افزایی در حل آن بنیاد بیماری‌های خاص را یاری کنند.
 مرگ ۴۰۰ بیمار مبتلا به تالاسمی
این گفته‌ها در شرایطـــی از سوی مدیر بنیاد بیماری‌های خاص بیان می‌شود، که پیش‌تر یونس عرب، رئیس انجمن تالاسمی کشور از روزهای سخت کمبود دارو و افزایش هزینه‌ها خبرداده بود. وی گفته بود: اگر افراد مبتلا به بیماری تالاسمی، سال گذشته بسته تزریق شامل سرنگ را صد هزار تومان می‌خریدند، این روزها، بسته تزریق که هر ۱۰ روز یکبار باید خریداری شود، ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تومان قیمت دارد. دسفرال تزریق (فیلتر تزریق که هر سه سال یک بار باید تعویض شود) سال گذشته ۳ میلیون تومان هزینه داشت، حال اینکه امسال دسفرال با قیمت ارز دولتی ۱۸ میلیون تومان به فروش می‌رسد و بیمه‌ها فقط هزینه ۳ میلیون تومان آن را پرداخت می‌کنند. قیمت انواع قرص‌های کلسیم با افزایش ۵۰ تا ۷۰ درصدی نسبت به سال گذشته مواجه بوده است. داروی زومتا سال گذشته یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسید، این دارو اما این روزها با قیمت حدود ۵ میلیون تومان در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد. عرب ادامه می‌دهد که اگر افراد مبتلا به بیماری، داروهای خود را مصرف نکنند، آسیب شدید یا مرگ در انتظارشان است، به همین دلیل است که از سال ۹۸ که تحریم‌ها شدت گرفته است، ۴۰۰ نفر از مبتلایان به تالاسمی جان خود را از دست داده‌اند و حدود ۷۰۰ نفر هم به دلیل کمبود دارو آسیب جدی دیده‌اند.
  کادر درمان دیگر «نا» ندارد
 کرونا پس از دو سال، شیوع در ایران همچنان روزانه بیش از 7 هزار ابتلا و 200 فوتی در کشور به ثبت می‌رسد. طبق آخرین آمار وزارت بهداشت و درمان، از جمعه تا شنبه (ششم اسفند) ۷ هزار و ۳۹ بیمار جدید کووید ۱۹ در کشور شناسایی شدند و متاسفانه ۲۲۴ بیمار نیز جان خود را از دست دادند. همچنین سه هزار و ۹۶۶ نفر از بیماران مبتلا به کووید ۱۹ در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها تحت مراقبت قرار دارند. اما شهرهای کشور با کاهش روند روبه‌رو شد، شهرهای قرمز مواجه شده و ۱۸۴ شهرستان در وضعیت قرمز، ۱۸۷ شهرستان در وضعیت نارنجی، ۷۶ شهرستان در وضعیت زرد و یک شهرستان در وضعیت آبی قرار دارند. هر اندازه که میزان مراجعات سرپایی و حتی بستری در هفته‌های اخیر بالا رفته به همان نسبت نیز آمار ابتلای روزانه کادر درمان نیز روند صعودی خود را حفظ کرده و حالا به‌دنبال افزایش درخواست مرخصی استعلاجی و خارج شدن نیروهای درمان از بخش‌های بیمارستانی، پرسنل غیر بیمار نیز فشار کار مضاعفی را متحمل شده‌اند. همچنین گزارش‌های رسیده از برخی مراکز درمانی بیانگر این واقعیت است که کمبود نیروی انسانی موجب شده رؤسای برخی مراکز درمانی مرخصی‌های استحقاقی نیروهای‌شان را لغو کنند و در بسیاری از موارد نیز نیروهایی هم که بیمار نشده‌اند 24 ساعته در بیمارستان کشیک می‌ایستند. در این شرایط برخی متخصصان می‌گویند به‌دلیل در نظر گرفتن مرخصـی استعلاجی 5 روزه برای کادر درمان، مبتلایان با علائم بیماری به مراکز درمانی برمی‌گردند چرا که مراکز درمانی برای همین مدت 5 روز نیز به‌دلیل کمبود نیروی انسانی، کادر درمان جایگزین ندارند. هرچند که به گفته شروین شکوهی، رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان، شدت بیماری زایی در پیک ششم به‌دلیل کارایی بی‌نظیر واکسن‌ها به‌شدت سویه‌های قبلی نیست و پرسنل بیمار پس از یک هفته بهبودی در بخش‌ها حضور پیدا می‌کنند. به گفته وی، پرستاران و پزشکان این بار خفیف‌تر از پیک‌های قبلی مبتلا می‌شوند به‌طوری که دو، سه روز اول تب و درد عضلانی دارند و بعد بهبود پیدا می‌کنند.
 کادر درمانی درگیر اُمیکرون
در این میان، دکتر حسین کرمانپور مدیر اورژانس بیمارستان سینا نیز این امر را تأیید می‌کند. وی با اشاره به قدرت انتقال چند ده برابری اُمیکرون نسبت به دلتا می‌گوید: «تعداد ابتلا در کادر درمان و غیر درمان در پیک ششم بسیار بیشتر است. برای مثال، از بین 50 مریض مبتلا به بیماری که روزانه ویزیت می‌کنم تنها دو تا سه نفرشان تست پی‌سی‌آر می‌دهند که عمدتاً نتیجه آن برای ارائه به محل کارشان ضرورت دارد، بنابراین 95 درصد بیماران کرونایی تست پی‌سی‌آر نمی‌دهند این یعنی تعداد جمعیت واقعی مبتلایان با تعداد آمارهای روزانه وزارت بهداشت فاصله قابل توجهی دارد. در خوش بینانه‌ترین حالت آمار رسمی یک دهم آمار واقعی مبتلایان به اُمیکرون است و در حال حاضر جمعیت قابل توجهی از ایرانیان مبتلا به اُمیکرون هستند که از این تعداد 95 درصدشان با درمان‌های مراقبتی و دارو در خانه درمان شده و یک تا 2 درصدشان در مراکز درمانی بستری می‌شوند. اگر این جمعیت را به کل کشور تعمیم دهیم می‌بینیم که از همان روزهای اواخر آذر و دی ماه به محض آنکه اُمیکرون وارد کشور شد بشدت کادر درمان را گرفتار کرد.” وی با بیان اینکه کادر درمان راه فراری از وضعیت موجود ندارند، عنوان می‌کند: ما با حجم گسترده‌ای از ویروس در بیمارستان روبه‌رو هستیم و ثابت شده هر جا حجم ویروس بیشتر باشد امکان سرایت و شدت بیماری نیز افزایش پیدا می‌کند به گونه‌ای که حتی استفاده از ماسک نیز نمی‌تواند صددرصد جلوی انتقال بیماری را در محیط‌های درمانی آلوده بگیرد. وی با بیان اینکه کادر درمان یک تا سه بار را حتماً به کرونا مبتلا شده‌اند و حالا تمام‌شان مبتلا می‌شوند، می‌گوید: شدت و سرایت این بیماری به کادر درمان بیشتر از مردم است اما نکته اینجاست که یکی از عواقب مهم ابتلای کادر درمان به اُمیکرون ابتلای خانواده‌های این افراد است یعنی با مبتلا شدن یکی از پرسنل پزشکی، سایر اعضای خانواده هم درگیر می‌شوند؛ در حالی که در پیک قبلی این طور نبود.

 بدهی 112 میلیارد تومانی علوم پزشکی کهگیلویه و بویراحمد!
یکی از اعضای ستاد استانی کرونا کهگیلویه و بویراحمد در نشست این ستاد با اشاره به وضعیت موجود و امکانات و تجهیزات بیمارستان‌ها گفت: در سه شهرستان بزرگ استان در خصوص امکانات پزشکی و تجهیزات کمبودهایی وجود دارد.
 وی با بیان اینکه این کمبودها در زمینه اکسیژن ساز و ونتیلاتور و سایر اقلام است گفت: در بعضی از شهرستان‌ها کمبود کامل این امکانات وجود دارد و در جاهای دیگر نیز کمبود آن بسیار زیاد و مشهود است.
کمبود شدید امکانات و نیرو برای مقابله با کرونا
 وی به بحث بدهی‌های دانشگاه علوم پزشکی در خصوص تجهیزات دارویی و کالای پزشکی اشاره کرد و گفت: حوزه درمان و بیمارستانی با این وضعیت به مشکل بر خواهد خورد چرا که اگر کوتاهی انجام شود شرکت‌های دارویی ممانعت ایجاد خواهند کرد.
 این عضو ستاد کرونا گفت: باید از هم اکنون به فکر ۱۱۲ میلیارد بدهی دانشگاه باشیم همچنین در بیمارستان‌ها کمبود نیرو از لحاظ پشتیبانی وجود دارد. 
وی گفت: کلینیک‌های تخصصی هم در خصوص رعایت پروتکل‌ها وضعیت خوبی ندارند در کلینیک شهید مفتح یاسوج رعایت هیچگونه رعایت پروتکل‌ها دیده نمی‌شود انتظار داریم مدیریت لازم انجام شود. 
 مقاومت شدید صنوف متخلف کهگیلویه و بویراحمد
محمدمهدی بانشی معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان کهگیلویه و بویراحمد در نشست ستاد کرونای این استان از مقاومت شدید مقابل پلمب صنوف متخلف در استان خبر داد و اظهار داشت: در طول هفته گذشته یک هزار و ۵۲۵ بازدید داشتیم که ۱۳۶ مورد به مراجع قضایی معرفی و ۲۲ صنف نیز پلمپ شد.
 این مسئول در خصوص پلمپ‌ها گفت: متاسفانه مقاومت‌ها در برابر پلمب‌ها بسیار شده و برای پلمپ هر واحد صنفی متخلف یک روز خود را باید صرف کنیم که امید است پلیس با نیروی بیشتری وارد عمل شود.
 وی با بیان اینکه پیک‌های قبلی بین ۸ تا ۱۱ هفته بود اما این پیک 5 هفته بوده است یادآور شد: اگر تعداد هفته‌های آن بیشتر می‌شد زیرساخت‌های استان جوابگو نبود تعداد بیماران زیاد شده و احتمال اینکه مرگ و میرها زیاد شود بسیار است اگر در عید نوروز همین گونه پیش برویم ممکن است پیک دوباره برگردد رفت و آمدهای خانوادگی در شدت آن خیلی اثر دارد.