دریافت لینک صفحه با کد QR
«کبنا» موضوع نزاع دسته‌جمعی در استان کهگیلویه و بویراحمد را مورد بررسی قرار داده است
هزینه نزاع و خشونت در جامعه بالا رود / «پا در میانی‌های» بی‌جا برای بخشش زشت است / آستانه تحمل مردم پایین آمده است / افزایش آسیب‌های اجتماعی زیر سایه سهل‌انگاری دستگاه‌های فرهنگی / لزوم ورود مجلس
7 دی 1400 ساعت 21:28
اعاملان نزاع در استان کهگیلویه و بویراحمد در تمام سنین هستند از نوجوان تا مسن؛ البته چاقو و قمه به دستان در سنین نوجوانی و جوانی و اسلحه به دستان بیشتر افراد مسن هستند اما در مجموع بیشترین مشکلات را در این زمینه با نوجوانان و جوانان داشته‌ایم؛ این مسئله بحران جدی است و اگر هم اکنون با این مسئله برخورد جدی قانونی نشود آینده خوبی را نخواهیم داشت.
نزاع دسته‌جمعی در استان کهگیلویه و بویراحمد ریشه در عوامل متعددی دارد، اختلافات شخصی که گاهاً به سهولت با گفتمان و تعامل قابل رفع است، منجر می‌شود که افراد بر روی هم اسلحه بکشند و دل خانواده‌ها را «خون» کنند و بزرگان هم به زحمت فراوانی می‌افتند. کم‌کاری نهادهای فرهنگی، اجتماعی و سازمان‌های مردم نهاد نیز سبب شده تا رفتارهای خارج از شأن یک انسان در سطح جامعه رواج پیدا کند. متأسفانه دستگاه‌های فرهنگی، دانشگاه‌ها و سایر نهادهای فرهنگی نیز برنامه خاص و فراگیر هم ندارند. و زیرسایه غفلت همین دستگاه‌ها آسیب‌های اجتماعی افزایش می‌یابد که این امید می‌رود، دستگاه‌های فرهنگی غبار سستی را از چهره خود بزدایند و فکری برای ترویج هر چه بیشتر فرهنگ اسلامی در سطح جامعه باشند.
بیشتر بخوانید:
چرایی نزاع‌های دسته جمعی، قتل و خودکشی‌ها در استان کهگیلویه و بویراحمد
به گزارش کبنا، اصغر میرفردی، یک جامعه شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز با بیان اینکه نزاع و درگیری و خشونت زمینه‌ها و دلایل مختلفی از جمله فرهنگی، تاریخی و محلی دارد، گفت: ما دچار یک تأخر فرهنگی هستیم یعنی اینکه ساز و کارها، آموزش‌ها و ابزارهای مدرن را گرفته‌ایم اما در محتوا خود را سازگار با این موارد نمی‌کنیم. ما پلیس و ضابط قانونی، دادگستری و ادارات و سازمان‌های متولی داریم و می دانیم که باید محور کار قانون و ضابطه باشد؛ فرم این قضایا را گرفته‌ایم اما در مناسبات خود، بیشتر از آنچه که خودمان را با این نهادها، قوانین و قواعد سازگار کنیم ذائقه، سلیقه‌ها، اولویت‌ها و پنداشت های فردی و محلی که به شکل سنتی است و در ذهن‌مان جای دارند، با آنها زندگی خود را مدیریت می‌کنیم و از آنها الگو می‌گیریم.
وی افزود: وقتی حرف از «غیرت» می‌شود، معنای غیرت برای بستگان، خانواده، اقوام و فامیل یعنی این که حتی وقتی حق با آنها نیست و باید جانبداری کنند، بزنند، نزاع و درگیری کنند و وارد نزاع شوند. این مسئله به نوع پنداشت‌های ارزشی ما برمی‌گردد، پنداشت‌های ارزشی دوره مدرن و حوزه جامعی که روح مدنی دارد و افراد با این ویژگی‌ها اختلافات و مشکلات خود را از مسیرهای مدنی و قانونی پیگیری می‌کنند نه اینکه از قدرت طایفه‌ای، فامیلی، قبیله، خانوادگی و چند جوان «بزن و بهادر» با نزاع و درگیری اختلافات را حل کنند.
میرفردی اظهارکرد: البته نه تنها در جوامع محلی و سنتی این وضعیت نزاع، درگیری و خشونت وجود دارد بلکه در برخی کلانشهرها از جمله تهران همین وضعیت را مشاهده می‌کنیم.
آستانه تحمل و روانی مردم پایین آمده است
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: آستانه تحمل و روانی مردم پایین آمده است که بر سر کوچکترین مسئله‌ای همچون «نوبت پمپ بنزین»، «صف نانوایی»، «چراغ راهنما»، «راه دادن در رانندگی» و «پارک کردن خودرو» و حتی «تصادفات» به درگیری، نزاع و خشن‌ترین شیوه متوسل می‌شوند و آخرین کلام و حرف خود را به کار می‌گیرند و در واقع مهارت گفتاری، ارتباطی و اجتماعی به آن حدی نیست که یک تعامل سازنده را برای ما به وجود بیاورد.
میرفردی تصریح کرد: مهارت کلامی، ارتباطی و اجتماعی جامعه ضعیف شده است که این مهارت‌ها اقتضاء می‌کند نرم‌ترین، لطیف‌ترین و مهربان‌ترین واژه‌ها را برای ارتباط با دیگران استفاده کنیم؛ وقتی به دیگران می گوییم «هی تو چه خبرته مگه از جنگل اومدی ما هم سر صف هستیم» این یک نوع بی احترامی است در حالی که می‌توانیم بگوییم «ببخشید یا عذرخواهی می‌کنم ما سر صف هستیم شما هم بیاید سر صف». وقتی بدترین واژه استفاده می‌شود جرقه‌ای برای بدترین نزاع و درگیری و خشونت می‌شود.
وی ادامه داد: البته از سوی دستگاه‌های فرهنگی، صدا و سیما، رسانه‌ها، آموزش‌های رسمی و غیررسمی و خانواده‌ها در زمینه آموزش مهارت‌های کلامی، ارتباطی و اجتماعی کم کار شده است.
این دکترای جامعه شناسی با بیان اینکه مشکلات و تنگناهای که مردم دارند منجر به درگیری نظامی می‌شود، عنوان کرد: منابع کمیاب به چالش برای رسیدن به منابع کمیاب ایجاد می‌کند؛ منابع و فرصت‌ها وقتی کمیاب باشد و جوابگوی نیازها نباشد باعث می‌شود که افراد میانبرد بزنند و به درگیری و نزاع روی می‌آورند.
میرفردی تاکید کرد: برخی دستگاه‌ها سازمان‌ها و نهادها اگر موضوعات و اختلافات از جمله اختلافات ملکی، اختلافات منابع آب، اختلافات مادی و خانوادگی را به موقع مدیریت کنند زمینه برای بروز برخی درگیری‌ها و نزاع و خشونت‌ها به وجود نمی‌آید، و اگر این مسائل مدیریت شوند کار به جایی نمی‌رسد که طرف فکر کند که باید فردی و با توسل به زور و درگیری و نزاع حقوق خود را پیگیری کند که این موقع از ضابطه و قانون سر باز می‌زنند.
برای بالا بردن آستانه تحمل مردم باید کارشناسان واقعی از طریق رسانه‌ها آموزش دهند
وی اظهارکرد: برای بالا بردن آستانه تحمل مردم باید کارشناسان واقعی از طریق رسانه‌ها آموزش دهند؛ یکی از مهم‌ترین مواردی که باعث می‌شود نزاع و درگیری اتفاق بیفتد پایین بودن آستانه تحمل و مدارا نکردن مردم است و باید یاد بگیریم که در شرایط گوناگون آستانه تحمل و تاب آوری خود را بالا ببریم و مدارا و همدیگر را تحمل کنیم. باید در چارچوب ضوابط قانون و عواطف پیگیری اختلافات و مشکلات خود باشیم نه با اعمال زور و خشونت و درگیری و نزاع.
این عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز گفت: باید هزینه نزاع و خشونت در جامعه بالا رود تا کسی احساس نکند که چون هزینه این رفتارها پایین است دست به نزاع، درگیری و خشونت بزند، بنابراین باید علاوه بر برخورد بازدارنده از نقش مصلحین محلی در حل فصل اختلافات قبل از اینکه به نزاع منجر شود غافل نشویم البته نباید از این مسئله در موارد خاص سوء استفاده شود. باید نگاه پیشگیرانه را جهت پیشگیری و کاهش نزاع و درگیری، در استفاده از ظرفیت ریش سفیدان و مصلحین محلی بکار بگیریم.
میرفردی با بیان اینکه رسانه‌ها و صدا و سیما می‌توانند در پیشگیری از نزاع و درگیری نقش مهمی ایفا کنند، تاکید کرد: البته در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی در برخی موارد اقدام به نفرت پراکنی، تحریک، دسته بندی طایفه‌ای و منطقه‌ای تقسیم بندی می‌شود و به درگیری‌ها و نزاع‌ها دامن زده می‌شود.
روحیه گذشت طی سال‌های اخیر در استان کهگیلویه و بویراحمد کمتر شده است
وی با اشاره به اینکه روحیه گذشت طی سال‌های اخیر در استان کهگیلویه و بویراحمد کمتر شده است، تصریح کرد: کسانی که از لحاظ محلی و مذهبی در بین مردم احترام دارند می‌توانند اهمیت «گذشت» و «مصالحه» را فرهنگ‌سازی کنند چراکه زندگی با بودن اقشار مختلف در کنار هم معنا پیدا می‌کند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: برخی‌ها آنچه را که حق خود می‌دانند و می‌خواهند به زور به دست بیاورند که این مسأله ناشی از برداشت آنها از حق و قانون است و قانون را به عنوان فصل الخطاب زندگی خود تعریف نکرده‌اند و تمامیت‌خواهی دارند.
میرفردی با بیان اینکه قانون در خصوص برخورد با نزاع و درگیری و خشونت داریم اما قانون باید تمام و کمال اجرا شود، بیان کرد: بیشترین مشارکت در نزاع‌ها، درگیری‌ها و خشونت‌ها را کسانی تشکیل می‌دهند که سطح سواد پایین‌تری دارند اما مواردی هم وجود دارد که سطح سواد دانشگاهی داشتند و در نزاع مشارکت داشتند چون به غلط و نابجا از این افراد انتظار دارند که تعصب گیری و جانبداری کنند.
بزرگ‌ترین بحران در تمام جوامعی که خشونت و نزاع مشاهده می‌شود ناشی از ضعف قانون است
همچنین حسنی (اسم مستعار)، یک روانشناس و استاد دانشگاه در گفت و گو با ایسنا به این موضوع می‌پردازد و می‌گوید: دعوا، نزاع و درگیری معمولاً در تمام جوامع وجود دارد اما گاهی دعوا و درگیری‌ها منجر به رفتارهای خشونت آمیز می‌شود که این رفتارها هم تهدید کننده سلامت و هم تهدید کننده امنیت جامعه هستند.
وی افزود: به کار بردن سلاح سرد و گرم و این رفتارهای خشن هم باعث ناامنی در جامعه می‌شود، هم مردم احساس ناامنی می‌کنند و هم در جامعه حس ناامنی موج بزند. درگیری، نزاع و دعوا وقتی در استان کهگیلویه و بویراحمد معضل می‌شود که از ابزارهای خشن، خشونت آمیز و کشنده استفاده می‌شود.
حسنی با بیان این سؤال که این مسئله چه علتی دارد و چرا به این سمت می‌رویم، عنوان کرد: بزرگ‌ترین بحران در تمام جوامعی که خشونت و نزاع مشاهده می‌شود ناشی از ضعف قانون است.
این روانشناس خاطرنشان کرد: کسی که اقدام به نزاع و درگیری و اقدامات خشن می‌کند ابتدا پیامدهای آن را می‌سنجد، در صورتی که جرائم سنگینی در پی داشته باشد، بداند که قانون محکمی وجود دارد و برخورد بازدارنده با او می‌شود، هیچ وقت اقدام به چنین کارها و رفتارهایی نمی‌کند. در سطح کشور و استان کهگیلویه و بویراحمد قانون وجود دارد اما اجرای قانون ضعیف است.
وی با اشاره به پدیده زشتی که در استان کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد، عنوان کرد: یکی از اتفاقات و پیگیری‌های زشتی که در این استان وجود دارد «پا در میانی‌های» بی‌جا برای بخشش و گذشت است، اگر یک فرد اشتباهی یا جرم غیرعمدی مرتکب می‌شود پادرمیانی و بخشش مشکلی ندارد اما مشکل اینجاست که بخشش شامل افرادی می‌شود که موجب ناامنی در جامعه شده‌اند و عمداً و آگاهانه مرتکب جرم می‌شوند.
.jpg)
حسنی تصریح کرد: در جامعه و استان کهگیلویه و بویراحمد قبح استفاده از سلاح در حال شکسته شدن است و این مسئله باعث می‌شود که هر کس از این به بعد سلاح حمل کند البته راه حل این مسئله اجرای سخت قانون، اعمال جرائم سنگین و برخورد بازدارنده است تا دیگر کسی استفاده از سلاح سرد و گرم در نزاع‌ها حتی به ذهنش خطور نکند.
وی ادامه داد: کسی که امنیت عمومی را با اخلال مواجه می‌کند و در خیابان ایجاد درگیری و نزاع ایجاد می‌کند، یک جنبه عمومی دارد که امنیت مردم و جامعه است و نباید با پادرمیانی این جنبه بخشیده شود و یک جنبه خصوصی دارد که طرف مقابل می‌تواند از حق خود بگذرد یا نگذرد.
این استاد دانشگاه در ادامه با بیان اینکه در مورد نزاع‌های خشن مسأله تاب‌آوری و آستانه تحمل نیست بلکه بحث استفاده از سلاح‌های وحشتناک و خطرناک است وگرنه دعوا و درگیری‌ها قبلاً بود و در حد سیلی، مشت و هل دادن بوده است، تصریح کرد: تاب آوری و آستانه تحمل در استان کهگیلویه و بویراحمد با توجه به بافت عشیره‌ای و قبیله‌ای که دارد پایین است اما این مسئله مشکل ما نیست چرا که با این وضعیت مدت‌ها و سال‌ها زندگی کرده‌ایم اما مسأله مهم اینست که هم اکنون درگیری‌ها و نزاع‌ها، خشونت آمیز و خشن شده‌اند.
این روانشناس تاکید کرد: از نظر روانشناسی تنبیه وقتی مؤثر است که به جا، به موقع و به اندازه باشد؛ اگر با کسانی که عامل درگیری و نزاع هستند، به موقع برخورد شود بیش از ۹۰ درصد مردم برخورد را تأیید و حمایت می‌کنند اما اگر چند ماه بعد برخورد شود اکثر مردم با بخشش و گذشت آنها موافقند.
حسنی عنوان کرد: رسانه‌ها، دستگاه‌های فرهنگی و صدا و سیما در کاهش اثرات مخرب نزاع و درگیری‌ها می‌توانند کمک کنند تا کنترل خشم مردم افزایش یابد؛ به مردم آگاهی داده شود که پیامدهای رفتارهایشان چیست و به مردم یاد دهند که چه روش‌هایی برای حل منطقی تعارضات اختلافاتشان وجود دارد.
وی گفت: روح گذشته در استان کهگیلویه و بویراحمد و کم‌رنگ نشده است، اما این موارد تنها کافی نیست و اگر قرار بود این موارد جواب دهد پلیس ایجاد نمی‌شد، بنابراین ابزار پلیس یکی از راه‌های کنترل جامعه است و هر جامعه‌ای که پلیس قوی داشته باشد این نزاع‌ها، خشونت‌ها و درگیری‌ها کنترل خواهند شد. مهم‌ترین کاری که باید در وضع موجود انجام دهیم اقدام پلیسی محکم و مقتدر همراه با کار فرهنگی است.
آنچه سبب می‌شود خشونت به نزاع دسته جمعی کشیده نشود
این استاد دانشگاه افزود: وقتی فردی حقی دارد و به دنبال گرفتن آن است اولین سالی که در ذهن او به وجود می‌آید این است آیا راه حل قانونی وجود دارد یا نه، اگر راه حل قانونی وجود داشته باشد هیچ اقدام به نزاع، درگیری و خشونت نمی‌کند اما اگر به این نتیجه برسد که قانون حقش را نمی‌گیرد و خودش باید اقدام کند آیا به تنهایی می‌تواند یا نه که در اینجا سراغ کمک گرفتن از خانواده، اقوام و خویشان می‌رود و این مسأله منجر به نزاع دسته جمعی می‌شود. آن کسی که مورد تهاجم قرار می‌گیرد نیز فکر می‌کند که آیا کسی هست از من دفاع کند اگر دفاع شود با یک تلفن به پلیس از خود دفاع می‌کند و دست به خشونت نمی‌زند.
حسنی بیان کرد: عاملان نزاع در استان کهگیلویه و بویراحمد در تمام سنین هستند از نوجوان تا مسن؛ البته چاقو و قمه به دستان در سنین نوجوانی و جوانی و اسلحه به دستان بیشتر افراد مسن هستند اما در مجموع بیشترین مشکلات را در این زمینه با نوجوانان و جوانان داشته‌ایم؛ این مسئله بحران جدی است و اگر هم اکنون با این مسئله برخورد جدی قانونی نشود آینده خوبی را نخواهیم داشت.
به گزارش کبنا، به نظر می‌رسد، تصویب قوانین سختگیرانه توسط نمایندگان مجلس یکی از راه‌های است که می‌توان نزاع‌های خیابانی و دسته‌جمعی را کاهش دهد.
کد مطلب: 442902