مقایسه ارزش واقعی یارانه ماهانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ هزار تومانی هر ایرانی با تورم خوراکیهایی مثل گوشت، برنج، میوه و... ناامیدکننده بهنظر میرسد، اما حقیقت میتواند طور دیگر باشد؟
اولین یارانه نقدی مرداد که طبق معمول در بیستمین روز از ماه گذشته به حساب سرپرستان خانوار واریز شد، اولین یارانه نقدی دولت سیدابراهیم رئیسی بهحساب میآید. مبلغ این یارانه مانند ۱۲۶ دوره قبلی، یعنی در دوران ریاست جمهوری محمود احمدینژاد و حسن روحانی عددی معادل ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به ازای هر نفر بود.
به این ترتیب افرادی که در همه ۱۲۶ ماه گذشته، از اولین دوره پرداخت یارانهها تا همین مرداد ۱۴۰۰، مشمول دریافت آن بودهاند، روی هم رفته مبلغ پنج میلیون و ۷۳۳ هزار تومان یارانه نقدی دریافت کرده است. اولین دوره پرداخت یارانه نقدی در آذرماه ۸۹ اتفاق افتاد؛ آن زمان هر دلار حدود هزار و ۶۵ تومان بود که باعث میشد ارزش یارانه نقدی معادل ۴۵ دلار در ماه به ازای هر نفر باشد. ممکن است یادتان نباشد، اما همین ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان برای خرید یک کیلوگرم تخم مرغ، پنج کیلوگرم برنج، یک کیلوگرم گوشت، یک کیلوگرم قند، یک کیلوگرم شکر، بطری یک لیتری روغن مایع و قالب ۴۵۰ گرمی پنیر کافی بود.
بعد از گذشت ۱۲۶ ماه رقم یارانه نقدی همان رقم ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان باقی مانده است و تورم عمومی باعث شده ارزش یارانه نقدی با احتساب دلار ۲۸ هزار تومانی به ۱.۶ دلار برسد و برای خرید همان سبد کالای اساسی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی باید بیش از ۴۰۰ هزار تومان پول نقدی پرداخت کنید.
ترس توی دلتان افتاد و دارید آه میکشید؟ حق دارید، اما فراموش نکنید که یارانه نقدی از همان سال ۱۳۸۹ بهعنوان یارانه حاملهای انرژی پرداخت شد. بهاین معنی که به ازای هر نفر عضو خانواده ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به حساب سرپرست واریز میشود و او میتواند با آن قبضهای خدمات مثل آب و برق و گاز را پرداخت کند. هرچند الان تعرفه همین خدمات هم بهقدری بالا رفته که باید حساب و کتابها را از اول انجام داد. بگذریم برای اینکه بفهمیم تورم با ارزش واقعی یارانه نقدی ایرانیها چه کرده، خواندن این نوشته را توصیه میکنیم.
ارزش یارانه نقدی در مقایسه با سبد خوراکیها
از سال ۱۳۸۹ تا الان، قیمت هر کیلوگرم گوشت از ۱۷ هزار و ۳۰۰ تومان به میانگین ۱۳۴ هزار تومان رسیده است. برنج از کیلویی سه هزار تومان به ۳۷ هزار تومان رسیده و مرغ که آن زمان کیلویی دو هزار و ۹۰۰ تومان بود، حالا حدود ۲۸ هزار تومان قیمت دارد.
مرکز آمار گزارشی از میانگین قیمت کالاها و خدمات تهیه میکند که میگوید تغییرات شاخص تورم از سال ۸۹ تا حالا حدود ۹.۷ برابر شده است. در بازار هم میتوان ردپای این مسئله را مشاهده کرد. بهشکلی که الان کل یارانه هر نفر تنها برای خرید یک و نیم کیلوگرم برنج کافی است. قیمت هرکیلوگرم برنج ایرانی این روزها حدود ۳۷ هزار تومان است و برنج خارجی کیلویی ۲۵ هزار تومان فروخته میشود. اگر بین برنج ایرانی و خارجی میانگین بگیریم، میتوانیم بگوییم خرید یک کیلو برنج برایمان ۳۱ هزار تومان خرج دارد و با یارانه نقدی هر نفر میتوان ۱.۵ کیلو برنج خرید.
همچنین قیمت هر کیلوگرم گوشت گوسفندی در آمارهای رسمی حدود ۱۳۴ هزار تومان است و نشان میدهد با یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی احتمالا بتوان ۳۰۰ گرم گوشت خرید. البته یک کیلو گوشت چرخ کرده مخلوط الان حدود ۱۶۰ هزار تومان فروخته میشود. با مبلغ یارانه نقدی هر نفر الان میتوان یک و نیم کیلوگرم مرغ تازه خریداری کرد. قیمت هر کیلوگرم مرغ گرم بهطور متوسط ۲۸ هزار تومان است.
میوههای تابستانی مثل هلو، شلیل و آلو در میوهفروشیها عموما بین کیلویی ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان قیمت دارند و با یارانه نقدی میتوان یک کیلوگرم از این میوهها خرید. اگر سراغ میوههای مثل پرتقال بروید، قدرت یارانه نقدی بیشتر میشود. یک کیلوگرم پرتقال عموما بین ۱۵ تا ۲۵ هزار تومان قیمت دارد و با یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی میتوان حدود دو کیلو پرتقال خرید. این روزها قیمت هر کیلوگرم هندوانه حدود شش تا هفت هزار تومان است و اگر بخواهید یکدانه هندوانه متوسط شش کیلوگرمی جدا کنید، احتمالا باید برایش حدود ۴۰ هزار تومان پول بپردازید.
ماکارونی بدون گوشت به عنوان یکی از ارزانترین غذاها به حساب میآید. یک بسته ۷۰۰ گرمی ماکارونی حدود هشت هزار تومان است و با یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی میتوان پنج بسته ماکارونی خرید. اگر با یارانه سر ماه به شیرینیفروشی بروید، میتوانید نیم کیلو شیرینیتر بخرید یا اگر از بابت قند زیاد آن نگران هستید، میتوانید روی یک کیلوگرم کیک یزدی حساب باز کنید.