کبنانیوز - توصیه‌های مناسب هر مزاج در طب سنتی

رئیس اداره طب سنتی ایرانی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج؛

اگر بخواهیم به اصلاح سبک زندگی بپردازیم، می‌بایست ابتدا مزاج خود را بدانیم و بر اساس آن به توصیه‌های متناسب هر مزاج عمل نماییم؛ حال به بیان برخی از تدابیر متناسب هر مزاج (در مزاجهای خارج از اعتدال) از زبان پزشکان متخصص طب سنتی ایرانی می‌پردازیم.

برآیند اثر مجموعه عناصر و ارکان مادی نظام هستی در یک شی، گیاه، غذا، حیوان و انسان را مزاج آن می نامیم. برخی از حکما نقش رفتارها را در پیدایش مزاج دخیل می‌دانند و برخی دیگر نیز نقش پندارها را تحت عنوان عوامل نفسانی (غم و شادی که موجب بروز سودا و صفرا) در بروز مزاج مطرح می‌سازند.
اگر بخواهیم به اصلاح سبک زندگی بپردازیم، می‌بایست ابتدا مزاج خود را بدانیم و بر اساس آن به توصیه‌های متناسب هر مزاج عمل نماییم؛ حال به بیان برخی از تدابیر متناسب هر مزاج (در مزاجهای خارج از اعتدال) از زبان پزشکان متخصص طب سنتی ایرانی می‌پردازیم.

تدابیر افراد با مزاج گرم
در افراد جوان توصیه‌های زیر بیان شده است:
- اسکان در مکان‌های سرد و محل وزیدن بادهای شمال به خصوص در تابستان و اجتناب از ورزش و حرکت در آفتاب
- شستشو به آب سرد در تابستان و آب نیم گرم در فصول دیگر
- شستن سر با لعاب اسفرزه و خطمی
- مصرف گوشت ماهی، بزغاله، بچه مرغ و خروس که با آب غوره و انار یا کدو و کاهو تهیه شده
- مصرف میوه ها و سبزیجاتی نظیر زردآلو، شفتالو، توت سیاه، گلابی، کاهو، کدو، خرفه و اسفناج و مصرف‌ پرتقال، نارنگی و نارنج در زمستان
- مصرف سکنجبین، شربت ریواس، زرشک و لیمو

تدابیر افراد با مزاج سرد
- مصرف غذاهای گرم و معتدل در خشکی و رطوبت مثل: گوشت گوسفند، بزجوان با زیره و دارچین و پیاز
- مصرف شیرینی های تهیه شده از شکر و عسل و بادام
- مصرف میوه های شیرین و سبزیجاتی نظیر ترب و نعناع، شاهی، تره و طرخون
- بوییدن گل هایی نظیر نرگس، شب بو و زنبق
- حمام گرم و استعمال آب گرم حاوی بابونه و مرزنجوش

تدابیر افراد با مزاج مرطوب
- اسکان در مناطق مرتفع و آفتابی
- ورزش با معده خالی
- توقف زیاد در حمام جهت کاهش رطوبت
- پرهیز از زیاد خوردن و زیاد خوابیدن خصوصا غذاهای رطوبت بخش نظیر هندوانه، طالبی، خیار، گوجه، کدو و...

تدابیر افراد با مزاج خشک
- مصرف غذاهای رطوبت بخش مثل ماهی تازه و گوشت بزغاله، کدو، خرفه و اسفناج
- مصرف انجیر، انگور ، شفتالو، خربزه و باقلی تازه
- اسکان در حوالی آب ها و فواره ها
- توصیه به بیشتر خوابیدن جهت افزایش رطوبت
- اجتناب از خستگی، راه رفتن در آفتاب، جماع و حمام طولانی

لازم به ذکر است، این تدابیر تنها بخشی از توصیه های متناسب هر مزاج در مزاجهای مفرد است و قطعا در نظر گرفتن شرایط فردی، سن، جنس و مکان زندگی می تواند باعث تغییراتی در انتخاب این توصیه ها گردد.

دکتر کیان دهراب‌پور
رئیس اداره طب سنتی ایرانی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج